Banqladeş, Banqladeş Xalq Respublikası (Qono Procatontri Banqladeş) — Cənubi Asiyada dövlət. Qərbdə, şimalda və şərqdə Hindistanla, ucqar cənub-şərqdə Myanma ilə həmsərhəddir. Cənubdan Benqal körfəzi ilə əhatələnir. Sahəsi 144,7 min km² (daxili akvatoriyalarla birlikdə 144 min km²). Əhalisi 142,8 milyon nəfərdir (2011). Paytaxtı Dəkkə şəhəridir.
Banqladeş coğrafiyası | |
---|---|
![]() | |
Qitə | Asiya |
Region | Cənubi Asiya |
Koordinatlar | 24° 00' N, 90° 00' E |
Sahə |
|
Sahil xəttinin uzunluğu | 580 km |
Sərhədlər | 4,246 км Birma: 193 km |
Ən yüksək nöqtə | 1 230 м () |
Ən alçaq nöqtə | 0 m (Hind okeanı) |
Ən böyük çay | Brahmaputra çayı |
![]() | |
![]() |
Geoloji quruluşu və faydalı qazıntıları
Banqladeşin ərazisi Cənubi Asiyada materik qabığının çökmələr vilayəti daxilindəki Benqal hövzəsindən ibarətdir. Benqal hövzəsi qədim şərq kənarı üzərinə gəlmişdir. Şimalda Erkən Kembri dövrünə qədərki kristallik özülünün Şillonq çıxıntısı ilə hüdudlanır. Qədim Hindistan platformasının özülünü Perm-Təbaşir və Eosen yaşlı çöküntü örtüyü təşkil edir. Özül çöküntülərini Himalay, həmçinin Myanmanın qərb, Hindistanın şərq hissəsindəki silsilələrdən səth suları ilə daşınan Oliqosen Dördüncü dövr qırıntı çöküntüləri örtür. Benqal hövzəsinin şərqini Oliqosen-Dördüncü dövr molassları ilə dolmuş Hindistan-Birma orogeninin ön çökəyi tutur. Çökəyin intensiv dislokasiyaya məruz qalmış daxili qanadını təşkil edən Çittaqonq silsiləsində yer səthinə çıxır. Ölkənin ucqar şimal-şərqini Erkən Neogendən intişar tapmış Himalayönü molass çökəyi qapayır.
Faydalı qazıntılarından təbii yanar qaz yataqları Kaynozoy çöküntüləri ilə, kömür yataqları isə Perm çöküntüləri ilə əlaqədardır. Torf, dəmir filizi (hematit), titan, əhəngdaşı, , odadavmlı gil yataqları da var.
Relyefi
Banqladeş ərazisinin təqribən 9/10 hissəsini Benqal düzənliyi (Hind-Qanq düzənliyinin şərq hissəsi) və Sundarban sahilboyu düzənliyi tutur; 1 m-dən 20 m-ədək hündürlüklər üstünlük təşkil edir. Cənub-şərq və şərqdə təpələr və alçaq (1200 m-ədək; ölkənin ən hündür nöqtəsi) dağlar var. Bu dağlar Benqal körfəzindən ensiz sahilboyu düzənliklə ayrılır. Şimal-qərbdə relyef cənuba doğru az meyillidir; təpələrin hündürlüyü 300 metrədəkdir. Banqladeş ərazisinin xeyli hissəsi Qanq, Brahmaputra və Meqhna çaylarının deltasından ibarətdir. Sahil xətti güclü parçalanmışdır. Burada çoxlu sayda delta adaları (Dakkhin-Şahbazpur, Cənubi Hatiya, Sandvip və s.) var.
İqlimi

İqlimi subekvatorial mussondur. Qışı mülayim, quru və günəşlidir; yanvarın orta temperaturu 12–25 °C-dir. Yayı isti və yağışlıdır, orta temperatur apreldə (ən isti ay) 33–36 °C-dir. Banqladeş dünyada ən çox yağıntısı olan yerlərdən biridir. İllik yağıntının miqdarı 2000–3000 mm-dir, cənub-qərbdən şimal -şərqə doğru artır; Çittaqonq silsiləsində 5080 mm-ə çatır. Yağıntının 80%-i iyul–oktyabr aylarında düşür. Yağış və daşqınlar dövründə ölkə ərazisinin xeyli hissəsi su altında qalır. Mussonların dəyişdiyi vaxt Benqal körfəzindən gələn fırtınalı və tayfunlu siklonlar böyük fəlakətlərə səbəb olur.
Daxili suları
Əsas çayları Qanq, Brahmaputra (qolları: Tista, Atray) və Meqhnadır. Cənub-şərqdə bir sıra kiçik çaylar (Karnaphuli, Sanqu, Matamuhari və s.) Benqal körfəzi hövzəsinə aiddir. Bütün çaylar çoxsuludur və gəmiçiliyə yararlıdır. Ən iri gölü Haylhaordur.
İstinadlar
- "Географическое положение Бангладеш". 2021-09-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-21.
- "География Бангладеш: природа, климат, растительный и животный мир, население". 2021-09-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-21.
Mənbə

- Banqladeş // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 3-cü cild: Babilistan – Bəzirxana (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2011. səh. 175–175. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Banqlades Banqlades Xalq Respublikasi Qono Procatontri Banqlades Cenubi Asiyada dovlet Qerbde simalda ve serqde Hindistanla ucqar cenub serqde Myanma ile hemserheddir Cenubdan Benqal korfezi ile ehatelenir Sahesi 144 7 min km daxili akvatoriyalarla birlikde 144 min km Ehalisi 142 8 milyon neferdir 2011 Paytaxti Dekke seheridir Banqlades cografiyasiQite AsiyaRegion Cenubi AsiyaKoordinatlar 24 00 N 90 00 ESahe 102 sahesine gore yeri 144 000 km 93 su 7 Sahil xettinin uzunlugu 580 kmSerhedler 4 246 km Birma 193 km Hindistan 4 053kmEn yuksek noqte 1 230 m En alcaq noqte 0 m Hind okeani En boyuk cay Brahmaputra cayi Vikianbarda elaqeli mediafayllarGeoloji qurulusu ve faydali qazintilariBanqladesin erazisi Cenubi Asiyada materik qabiginin cokmeler vilayeti daxilindeki Benqal hovzesinden ibaretdir Benqal hovzesi qedim serq kenari uzerine gelmisdir Simalda Erken Kembri dovrune qederki kristallik ozulunun Sillonq cixintisi ile hududlanir Qedim Hindistan platformasinin ozulunu Perm Tebasir ve Eosen yasli cokuntu ortuyu teskil edir Ozul cokuntulerini Himalay hemcinin Myanmanin qerb Hindistanin serq hissesindeki silsilelerden seth sulari ile dasinan Oliqosen Dorduncu dovr qirinti cokuntuleri ortur Benqal hovzesinin serqini Oliqosen Dorduncu dovr molasslari ile dolmus Hindistan Birma orogeninin on cokeyi tutur Cokeyin intensiv dislokasiyaya meruz qalmis daxili qanadini teskil eden Cittaqonq silsilesinde yer sethine cixir Olkenin ucqar simal serqini Erken Neogenden intisar tapmis Himalayonu molass cokeyi qapayir Faydali qazintilarindan tebii yanar qaz yataqlari Kaynozoy cokuntuleri ile komur yataqlari ise Perm cokuntuleri ile elaqedardir Torf demir filizi hematit titan ehengdasi odadavmli gil yataqlari da var Relyefi Banqlades erazisinin teqriben 9 10 hissesini Benqal duzenliyi Hind Qanq duzenliyinin serq hissesi ve Sundarban sahilboyu duzenliyi tutur 1 m den 20 m edek hundurlukler ustunluk teskil edir Cenub serq ve serqde tepeler ve alcaq 1200 m edek olkenin en hundur noqtesi daglar var Bu daglar Benqal korfezinden ensiz sahilboyu duzenlikle ayrilir Simal qerbde relyef cenuba dogru az meyillidir tepelerin hundurluyu 300 metredekdir Banqlades erazisinin xeyli hissesi Qanq Brahmaputra ve Meqhna caylarinin deltasindan ibaretdir Sahil xetti guclu parcalanmisdir Burada coxlu sayda delta adalari Dakkhin Sahbazpur Cenubi Hatiya Sandvip ve s var IqlimiBanqladesin iqlim xeritesi Iqlimi subekvatorial mussondur Qisi mulayim quru ve guneslidir yanvarin orta temperaturu 12 25 C dir Yayi isti ve yagislidir orta temperatur aprelde en isti ay 33 36 C dir Banqlades dunyada en cox yagintisi olan yerlerden biridir Illik yagintinin miqdari 2000 3000 mm dir cenub qerbden simal serqe dogru artir Cittaqonq silsilesinde 5080 mm e catir Yagintinin 80 i iyul oktyabr aylarinda dusur Yagis ve dasqinlar dovrunde olke erazisinin xeyli hissesi su altinda qalir Mussonlarin deyisdiyi vaxt Benqal korfezinden gelen firtinali ve tayfunlu siklonlar boyuk felaketlere sebeb olur Daxili sulariEsas caylari Qanq Brahmaputra qollari Tista Atray ve Meqhnadir Cenub serqde bir sira kicik caylar Karnaphuli Sanqu Matamuhari ve s Benqal korfezi hovzesine aiddir Butun caylar coxsuludur ve gemiciliye yararlidir En iri golu Haylhaordur Istinadlar Geograficheskoe polozhenie Bangladesh 2021 09 26 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 21 Geografiya Bangladesh priroda klimat rastitelnyj i zhivotnyj mir naselenie 2021 09 16 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 21 MenbeVikianbarda Banqlades cografiyasi ile elaqeli mediafayllar var Banqlades Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 3 cu cild Babilistan Bezirxana 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2011 seh 175 175 ISBN 978 9952 441 07 9