Myanma, rəsmi adı: Myanma İttifaqı Respublikası (1989-cu ilədək Birma İttifaqı, 1989-2010-cu illərdə Myanma Birliyi) — Cənub-şərqi Asiyada dövlət. Paytaxtı - Naypyida.
"Myanma" sözü tərcümədə "cəld", "güclü" mənalarını verir və zümrüd mənasını verən "mya" sözündən götürülmüşdür. Myanmada insan və coğrafi məkan adlarının seçilməsinə ənənəvi olaraq Myanmalı astroloqların böyük təsiri olur. Ölkə əhalisinin böyük əksəriyyətini təşkil edən Birmalılar tərəfindən öz seçdikləri ad "Bama" istifadə olunur. 1989 cu ilədək ölkə rəsmi olaraq Birma Birliyi Sosialistik Respublikası və ya qısaca olaraq - Birma adlanırdı. Amma "Birma" adı alınma mənşəli olduğun üçün ölkə daxilində populyar deyil.
2010-cu ilin Oktyabr ayında ölkənin adı "Myanma İttifaqı"ndan "Myanma İttifaqı Respublikası"na dəyişdi. Həmçinin ölkənin gerbi və bayrağı da dəyişdirildi.
Myanmanın paytaxtı - Naypyida şəhəri(Mandalay inzibati dairəsi) Pyinmana şəhərinin yaxınlığındakı kiçik bir kəndin yerində yaradılmışdır.
Paytaxtın YanqondanNaypyidaya köçürülməsi məsələsinə 2001-ci ildən baxılmışdır. Paytaxın köçürülməsinin dəqiq vaxtı - bazar günü, 6 Noyabr 2005 ci il, səhər saat 6:37 - astroloji proqnozlara uyğun olaraq seçilmişdir.
Coğrafiya
Coğrafi yerləşməsi
Myanma qərbdə Hindistan(1463 km) və Banqladeşlə(193 km),şimal-şərqdə Çinlə(2185 km) , şərqdə Laosla(235 km) və cənub-şərqdə Tailandla(1800 km) həmsərhəddir. Cənubdan və cənub-qərbdən onun sahillərini Benqal körfəzinin, Moutama körfəzinin(Martaban) həmçinin Andaman dənizinin suları yuyur. Daxil olan adalarla birlikdə ölkənin sahəsi 678 min km² təşkil edir. Sahil xəttinin uzunluğu isə 1930 km bərabərdir.
İqlimi
Əsasən subekvatorial və tropik iqlimə malikdir. 3 fəsil ayırd edilir:
nəmli - mayın sonundan oktyabrın sonunadək
soyuq - oktyabrın sonundan fevralın ortalarınadək
isti - fevralın ortalarından mayın sonunadək
Hidrologiyası
Əsas çaylar öz başlanğıclarını dağlardan götürür və Hind okeanı hövzəsinə aiddirlər. Maksimal çay səviyyəsi musson yağışları mövsümünə təsadüf edir. Bu dövrdə çaylarda su səviyyəsi artsa da digər dövrlərdə çaylar əsasən az sulu olur və quruyurlar. Myanmanın böyük çayları İravadi , Mekonq, Saluin, Sitaun və Çinduin çayları sayılırlar. Göllər olduqca azdır, onların ən böyüyü isə Şan dağlığındakı İnle gölüdür.
Tarix
Ölkənin ən qədim sakinləri, hind-buddist sivilizasiyasının təsir dairəsində olmuş monlar sayılırlar. Sonra Myanmaya Çin ərazisindən birmanlılar miqrasiya etmişdirlər. Beləliklə Myanma ərazisində mon və birman krallıqları əmələ gəlmişdir. XIII əsrdə onlar monqol hücumlarına məruz qaldılar. XVIII əsrdə isə Britaniya kolonizasiyası başladı.
1997-ci ildən 2011-ci ilədək Myanma, 1988 ci ildə hakimiyyətə gəlmiş "Qanuniliyin və qaydaların bərpası Milli şurası" nın yerini tutmuş "Sülh və inkişafın Milli şurası" adlanan hərbi rejim tərəfindən idarə edilmişdir. Milli şuranın başçısı "baş general" Tan Şve olmuşdur. Məhz bu hakimiyyət 1989 cu ildə ölkənin rəsmi adını "Birma"dan "Myanma"ya çevirmişdir.
Birma əhalisinin 83 faizi buddistlərdir. Birmalıların əksəriyyəti, eyni zamanda şanlar, monlar, karenlərin çoxu, kaya, palaun, kaçinlərin bir hissəsi, çinlər və digərləri buddistdirlər. Buddizm özünün txeravad formasında geniş yayılıb. Maxayana forması isə ancaq şimali birmanın xalqlarının bir hissəsində, ölkədə yaşayan çinlilər arasında vardır.
Xristian dininə 5 faizdən çox insan ibadət edir. Xristianlığı əsasən birmanın əyalət rayonlarına gələn missionerlər yaymışdırlar. Çin, karen, kaya, kaçin kimi yerli xalqlar arasında da xristianlar var. Birma xristianlarının əkəsəriyyəti protestantlardır (1,2 mln. nəfər). Onların arasında əksəriyyəti baptistlər (950 min nəfər), anqilkanlar (130 min nəfər), metodistlər (39 min nəfər), yeddinci günün adventistləri (3 min nəfər), qurtuluş ordusunun tərəfdarlıra və s. vardır.
Katoliklər 301 min nəfərdirlər. Ölkə əhalisinin 4 faizi müsəlmanlardır(əsasən sünnülər). Əhalinin 3 faizi induistlərdir. Çox az sayda iudaistlər də vardır. Ənənəvi qəbilə inancları Birmanın bir sıra əyalət rayonlarında yaşayan xalqlar arasında hələ də qalmaqdadır. Onlar əhalinin 5 faizini təşkil edirlər.
İstinadlar
Samirə Quliyeva, "Myanma adını və bayrağını dəyişdi". "Xalq qəzeti", № 233 (26583), 23 oktyabr 2010, səh. 8.
Myanma ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Avqust 03, 2021
myanma, rəsmi, adı, ittifaqı, respublikası, 1989, ilədək, birma, ittifaqı, 1989, 2010, illərdə, birliyi, cənub, şərqi, asiyada, dövlət, paytaxtı, naypyida, ittifaqı, respublikasıပ, သမ, မတ, bayrağı, gerbihimni, kaba, kyei, azərb, dünyanın, sonuna, qədər, source. Myanma resmi adi Myanma Ittifaqi Respublikasi 1 1989 cu iledek Birma Ittifaqi 1989 2010 cu illerde Myanma Birliyi Cenub serqi Asiyada dovlet Paytaxti Naypyida Myanma Ittifaqi Respublikasiပ ည ထ င စ သမ မတ မ န မ န င င တ MyanmaBayragi GerbiHimni Kaba Ma Kyei azerb Dunyanin sonuna qeder source source track track track track PaytaxtiNaypyidaEn boyuk seheriYanqon Mandalay MolamyaynResmi dilleriBirmanEtnik qruplari68 Bamar 9 San 7 Karen 4 Rakhine 3 Cinli 2 Hindistanli 2 Mon 5 digerDiniTherevada Buddizm IslamIdareetme formasiParlamentli respublika PrezidentVin Myint Dovlet kansleriAunq San Suu KyiQurulmasiTarixi Musteqilliyin elani4 yanvar 1948 Yaranmasi4 yanvar 1948Erazisi Umumi676 578 km 39 cu Su 3 06Ehalisi 2017 texmini53 282 000 24 cu Sixliq739 km2 1 914 0 kv mil ValyutasiMyanma kyantiSaat qursagi 6 30Yolun hereket istiqametisagTelefon kodu95ISO 3166 koduMMInternet domeni mmMyanma Myanma Myanma statlari ve vilayetleri Myanma sozu tercumede celd guclu menalarini verir ve zumrud menasini veren mya sozunden goturulmusdur Myanmada insan ve cografi mekan adlarinin secilmesine enenevi olaraq Myanmali astroloqlarin boyuk tesiri olur Olke ehalisinin boyuk ekseriyyetini teskil eden Birmalilar terefinden oz secdikleri ad Bama istifade olunur 1989 cu iledek olke resmi olaraq Birma Birliyi Sosialistik Respublikasi ve ya qisaca olaraq Birma adlanirdi Amma Birma adi alinma menseli oldugun ucun olke daxilinde populyar deyil 2010 cu ilin Oktyabr ayinda olkenin adi Myanma Ittifaqi ndan Myanma Ittifaqi Respublikasi na deyisdi Hemcinin olkenin gerbi ve bayragi da deyisdirildi Myanmanin paytaxti Naypyida seheri Mandalay inzibati dairesi Pyinmana seherinin yaxinligindaki kicik bir kendin yerinde yaradilmisdir Paytaxtin Yanqondan Naypyidaya kocurulmesi meselesine 2001 ci ilden baxilmisdir Paytaxin kocurulmesinin deqiq vaxti bazar gunu 6 Noyabr 2005 ci il seher saat 6 37 astroloji proqnozlara uygun olaraq secilmisdir Mundericat 1 Cografiya 1 1 Cografi yerlesmesi 1 2 Iqlimi 1 3 Hidrologiyasi 2 Tarix 3 Din 4 IstinadlarCografiya RedakteCografi yerlesmesi Redakte Myanma qerbde Hindistan 1463 km ve Banqladesle 193 km simal serqde Cinle 2185 km serqde Laosla 235 km ve cenub serqde Tailandla 1800 km hemserheddir Cenubdan ve cenub qerbden onun sahillerini Benqal korfezinin Moutama korfezinin Martaban hemcinin Andaman denizinin sulari yuyur Daxil olan adalarla birlikde olkenin sahesi 678 min km teskil edir Sahil xettinin uzunlugu ise 1930 km beraberdir Iqlimi Redakte Esasen subekvatorial ve tropik iqlime malikdir 3 fesil ayird edilir nemli mayin sonundan oktyabrin sonunadek soyuq oktyabrin sonundan fevralin ortalarinadek isti fevralin ortalarindan mayin sonunadekHidrologiyasi Redakte Esas caylar oz baslangiclarini daglardan goturur ve Hind okeani hovzesine aiddirler Maksimal cay seviyyesi musson yagislari movsumune tesaduf edir Bu dovrde caylarda su seviyyesi artsa da diger dovrlerde caylar esasen az sulu olur ve quruyurlar Myanmanin boyuk caylari Iravadi Mekonq Saluin Sitaun ve Cinduin caylari sayilirlar Goller olduqca azdir onlarin en boyuyu ise San dagligindaki Inle goludur Tarix RedakteOlkenin en qedim sakinleri hind buddist sivilizasiyasinin tesir dairesinde olmus monlar sayilirlar Sonra Myanmaya Cin erazisinden birmanlilar miqrasiya etmisdirler Belelikle Myanma erazisinde mon ve birman kralliqlari emele gelmisdir XIII esrde onlar monqol hucumlarina meruz qaldilar XVIII esrde ise Britaniya kolonizasiyasi basladi Ikinci Dunya muharibesinden sonra Myanmanin yapon isgalina meruz qaldigi illerde 1948 ci ilde Boyuk Britaniya ile tertib edilmis muqavileye esasen olke musteqillik elde etdi 1962 ci ilde 1988 ci ildeki cevrilise qeder movcud olmus Birman Ittifaqi Sosialistik respublikasi yaradildi 1997 ci ilden 2011 ci iledek Myanma 1988 ci ilde hakimiyyete gelmis Qanuniliyin ve qaydalarin berpasi Milli surasi nin yerini tutmus Sulh ve inkisafin Milli surasi adlanan herbi rejim terefinden idare edilmisdir Milli suranin bascisi bas general Tan Sve olmusdur Mehz bu hakimiyyet 1989 cu ilde olkenin resmi adini Birma dan Myanma ya cevirmisdir Din Redakte Baqanda mebedler Birma ehalisinin 83 faizi buddistlerdir Birmalilarin ekseriyyeti eyni zamanda sanlar monlar karenlerin coxu kaya palaun kacinlerin bir hissesi cinler ve digerleri buddistdirler Buddizm ozunun txeravad formasinda genis yayilib Maxayana formasi ise ancaq simali birmanin xalqlarinin bir hissesinde olkede yasayan cinliler arasinda vardir Xristian dinine 5 faizden cox insan ibadet edir Xristianligi esasen birmanin eyalet rayonlarina gelen missionerler yaymisdirlar Cin karen kaya kacin kimi yerli xalqlar arasinda da xristianlar var Birma xristianlarinin ekeseriyyeti protestantlardir 1 2 mln nefer Onlarin arasinda ekseriyyeti baptistler 950 min nefer anqilkanlar 130 min nefer metodistler 39 min nefer yeddinci gunun adventistleri 3 min nefer qurtulus ordusunun terefdarlira ve s vardir Katolikler 301 min neferdirler Olke ehalisinin 4 faizi muselmanlardir esasen sunnuler Ehalinin 3 faizi induistlerdir Cox az sayda iudaistler de vardir Enenevi qebile inanclari Birmanin bir sira eyalet rayonlarinda yasayan xalqlar arasinda hele de qalmaqdadir Onlar ehalinin 5 faizini teskil edirler Istinadlar Redakte Samire Quliyeva Myanma adini ve bayragini deyisdi Xalq qezeti 233 26583 23 oktyabr 2010 seh 8 Myanma ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Myanma amp oldid 5765388, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
