fbpx
Wikipedia

Azərbaycan-Ermənistan sazişi (1919)

Azərbaycan-Ermənistan sazişi, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ilə Ermənistan Demokratik Respublikası arasında imzalanan saziş.

Arxa fon

Noyabrın 23-də Tiflisdə imzalanmışdır. Cənubi Qafqazda müstəqil respublikalar yarandıqdan sonra qarşıda ərazi-sərhəd məsələlərinin həll edilməsi məsələləri dururdu. Ermənistan Respublikası istər Azərbaycana, istərsə də Gürcüstana qarşı ərazi iddialarını təcavüzkarlıq və etnik təmizləmə siyasəti ilə həyata keçirməyə çalışırdı. 1919-cu ilin payızında Ermənistanın Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları daha kəskin şəkil aldı. Azərbaycan hökumətinin dövlətin ərazi bütövlüyünü qorumaq üçün həyata keçirdiyi tədbirlər ermənilərin hərbi-diplomatik fəaliyyətini puça çıxardı.

Sazişin imzalanması

ABŞ-ın və İngiltərənin Qafqazdakı nümayəndələri bölgədə hərbi vəziyyətin kəskinləşməsinin Paris Sülh Konfransının işinə maneçilik göstərəcəyi barədə narahatlıqlarını AzərbaycanErmənistan hökumət başçılarına bildirdilər. ABŞ nümayəndəsi C.Rey tərəflər arasındakı mübahisəli məsələləri dinc yolla həll etmək üçün Tiflisdə konfrans keçirilməsini təklif edirdi. Noyabrın 20-22-də Tiflisdə AzərbaycanErmənistan hökumət başçıları Nəsib bəy YusifbəyliAleksandr Xatisyanın başçılığı ilə nümayəndə heyətlərinin görüşləri keçirildi. Noyabrın 23-də isə vasitəçi-təminatçılar olan müttəfiqlərin Qafqazdakı Ali komissarının müavini C.Rey və Gürcüstan xarici işlər naziri Y.Gegeçkori iştirakı ilə tərəflər arasında saziş imzalandı. Saziş beş maddədən ibarət idi:

  • ErmənistanAzərbaycan hökumətləri baş verən toqquşmaları dayandırmağı və yenidən silah gücünə əl atmamağı öhdələrinə götürürüdülər.
  • Tərəflər Zəngəzura gələn yolların düzəldilməsi və açılması, bu yollarda hərəkətin təhlükəsizliyi üçün təsirli tədbirlər görülməsinə razılaşırdılar.
  • Tərəflər sərhədlər haqqında məsələlər də daxil olmaqla, bütün məsələləri dinc yolla həll etməyi öhdələrinə götürürdülər. Dinc yolla razılıq əldə etmək münkün olmadıqda isə, hər iki tərəf Amerika polkovniki Reyi münsiflər məhkəməsi sifəti ilə bitərəf şəxs kimi qəbul edir və onun qərarlarını məcburi yerinə yetirməyə razılaşırdılar.
  • Noyabrın 26-da Bakıda Azərbaycan-Ermənistan konfransının keçirilməsi qərara alındı.
  • Saziş imzalandığı gündən qüvvəyə minirdi. Parlamentlərin təstiqindən sonra isə hüquqi qüvvəyə minirdi.

Nəticə

Lakin real tarixi faktlar göstərdi ki, Ermənistan bu sazişlə üzərinə düşən öhdəlikləri yerinə yetirmədi. Erməni tərəfinin günahı üzündən noyabrın 26-da keçirilməsi nəzərdə tutulan Azərbaycan-Ermənistan konfransı yalnız dekabrın 14-21-də baş tutdu. Bu konfransda da əməli qərarların qəbul edilməsi mümkün olmadı. 1920 ilin aprelində aparılan müzakirələr də müsbət nəticə vermədi.

Həmçinin bax

  • Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin xarici siyasəti

Mənbə

İstinadlar

  1. Nəsibzadə N, Azın xarici siyasəti (1918-1920), Bakı, 1996.
  2. İ.Musayev Azərbaycanın xarici siyasəti, 3 hissədə, I Hissə, Bakı 2003

azərbaycan, ermənistan, sazişi, 1919, azərbaycan, ermənistan, sazişi, azərbaycan, xalq, cümhuriyyəti, ilə, ermənistan, demokratik, respublikası, arasında, imzalanan, saziş, nəsib, bəy, yusifbəyli, mündəricat, arxa, sazişin, imzalanması, nəticə, həmçinin, mənbə. Azerbaycan Ermenistan sazisi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti ile Ermenistan Demokratik Respublikasi arasinda imzalanan sazis 1 2 Nesib bey Yusifbeyli Mundericat 1 Arxa fon 2 Sazisin imzalanmasi 3 Netice 4 Hemcinin bax 5 Menbe 6 IstinadlarArxa fon RedakteNoyabrin 23 de Tiflisde imzalanmisdir Cenubi Qafqazda musteqil respublikalar yarandiqdan sonra qarsida erazi serhed meselelerinin hell edilmesi meseleleri dururdu Ermenistan Respublikasi ister Azerbaycana isterse de Gurcustana qarsi erazi iddialarini tecavuzkarliq ve etnik temizleme siyaseti ile heyata kecirmeye calisirdi 1919 cu ilin payizinda Ermenistanin Azerbaycana qarsi erazi iddialari daha keskin sekil aldi Azerbaycan hokumetinin dovletin erazi butovluyunu qorumaq ucun heyata kecirdiyi tedbirler ermenilerin herbi diplomatik fealiyyetini puca cixardi 2 Sazisin imzalanmasi RedakteABS in ve Ingilterenin Qafqazdaki numayendeleri bolgede herbi veziyyetin keskinlesmesinin Paris Sulh Konfransinin isine manecilik gostereceyi barede narahatliqlarini Azerbaycan ve Ermenistan hokumet bascilarina bildirdiler ABS numayendesi C Rey terefler arasindaki mubahiseli meseleleri dinc yolla hell etmek ucun Tiflisde konfrans kecirilmesini teklif edirdi Noyabrin 20 22 de Tiflisde Azerbaycan ve Ermenistan hokumet bascilari Nesib bey Yusifbeyli ve Aleksandr Xatisyanin basciligi ile numayende heyetlerinin gorusleri kecirildi Noyabrin 23 de ise vasiteci teminatcilar olan muttefiqlerin Qafqazdaki Ali komissarinin muavini C Rey ve Gurcustan xarici isler naziri Y Gegeckori istiraki ile terefler arasinda sazis imzalandi Sazis bes maddeden ibaret idi 1 Ermenistan ve Azerbaycan hokumetleri bas veren toqqusmalari dayandirmagi ve yeniden silah gucune el atmamagi ohdelerine gotururuduler Terefler Zengezura gelen yollarin duzeldilmesi ve acilmasi bu yollarda hereketin tehlukesizliyi ucun tesirli tedbirler gorulmesine razilasirdilar Terefler serhedler haqqinda meseleler de daxil olmaqla butun meseleleri dinc yolla hell etmeyi ohdelerine gotururduler Dinc yolla raziliq elde etmek munkun olmadiqda ise her iki teref Amerika polkovniki Reyi munsifler mehkemesi sifeti ile biteref sexs kimi qebul edir ve onun qerarlarini mecburi yerine yetirmeye razilasirdilar Noyabrin 26 da Bakida Azerbaycan Ermenistan konfransinin kecirilmesi qerara alindi Sazis imzalandigi gunden quvveye minirdi Parlamentlerin testiqinden sonra ise huquqi quvveye minirdi Netice RedakteLakin real tarixi faktlar gosterdi ki Ermenistan bu sazisle uzerine dusen ohdelikleri yerine yetirmedi Ermeni terefinin gunahi uzunden noyabrin 26 da kecirilmesi nezerde tutulan Azerbaycan Ermenistan konfransi yalniz dekabrin 14 21 de bas tutdu Bu konfransda da emeli qerarlarin qebul edilmesi mumkun olmadi 1920 ilin aprelinde aparilan muzakireler de musbet netice vermedi 1 2 Hemcinin bax RedakteAzerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin xarici siyasetiMenbe RedakteAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi Azerbaycan Ermenistan sazisi maddesi Istinadlar Redakte 1 2 3 Nesibzade N Azin xarici siyaseti 1918 1920 Baki 1996 1 2 3 I Musayev Azerbaycanin xarici siyaseti 3 hissede I Hisse Baki 2003Menbe https az wikipedia org w index php title Azerbaycan Ermenistan sazisi 1919 amp oldid 5971609, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.