fbpx
Wikipedia

Armen Ohanyan

Armen Ohanyan (erm. Արմեն Օհանյան), doğum adı Sofiya Pirbudağyan (erm. Սոֆյա Էմանուելի Փիրբուդաղյան, 1887, Şamaxı, Bakı quberniyası1976, Mexiko) — erməni əsilli rəqqasə, aktrisa, tərcüməçi və yazıçı. XIX əsrdə Şamaxıda və ətraf ərazilərdə fəaliyyət göstərmiş rəqqasə qrupu Şamaxı rəqqasələrindən biri olan Ohanyan 1918-ci ildə Fransada bununla bağlı kitab da yazmışdır.

Armen Ohanyan
erm. Արմեն Օհանյան
Doğum tarixi
Doğum yeri Şamaxı, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi 1976
Vəfat yeri Mexiko, Meksika
Dəfn yeri Bakı, Azərbaycan SSR
Vətəndaşlığı
Milliyyəti erməni
Fəaliyyəti rəqqasə, aktrisa, tərcüməçi, yazıçı

Həyatı

Armen Ohanyan 1887-ci ildə Rusiya imperiyasının Bakı quberniyasına bağlı Şamaxı şəhərində, orta təbəqədən olan erməni ailəsində anadan olmuşdur. 1902-ci ildə Şamaxı zəlzələsinin baş verməsi nəticəsində evini tamamilə itirən Ohanyanlar ailəsi Bakı şəhərinə köçür və Armen buradakı rus məktəbində təhsil almağa başlayır. 1905-ci ildə təhsil aldığı məktəbdən məzun olarkən Bakıda Erməni-azərbaycanlı qırğınları baş verir və nəticədə rəqqasənin atası Emanuel öldürülür. 1906-cı ildə Bakıda iran ermənisi olan həkim Hayk Ter-Ohanyanla evlənsə də, həmin evlilik cəmisi bir il davam etmişdir.

 
XIX əsrdə Şamaxı və ətraf ərazilərdə, özünə məxsus ritmik rəqsləri ilə məşhur olmuş Şamaxı rəqqasələri haqqında Armen Ohanyan tərəfindən yazılmış eyni adlı əsərin ermənicə olan üzqabığı. Kitab 1921-ci ildə Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı qazanmış fransız yazıçısı və tənqidçisi Anatol Frans tərəfindən ön söz yazılmaqla çap edilmişdir.

Həmin il Bakı Erməni Mədəniyyət Birliyinin teatr qrupunda Sofiya Ter-Ohanyan adı ilə fəaliyyətə başlamışdır. 1908-ci ildə Moskvaya köçmüş və ilk rəqslərini Meli Teatrında ifa edərkən paralel olaraq Nelidova məktəbində də plastik sənət nümunələrini öyrənməyə başlamışdır. 1909-cu ildə Tbilisi şəhərində yerləşən mərkəzi opera binasında qısa müddət çalışdıqdan sonra Məşrutə inqilabının sonlarına doğru yenidən İrana yollanmışdır. Armen İranın paytaxtı Tehran şəhərində Fars Milli Teatrının qurucularından biri olmuşdur.

1910-cu ilin aprelində Fars Qadın Xeyirxahlıq Dərnəyinin köməkliyi ilə rəqqasənin rəhbərliyi altında musiqili və ədəbi qala gecəsinin təşkil edilmişdir. Təşkil edilmiş qala gecəsinin özəlliyi onda idi ki, ilk dəfə İranda qadınlar səhnədə oynaya və kişilərlə birlikdə salonda film izləyə bilmişdilər. 1910-cu ilin may ayında rus yazıçısı və dramaturqu Nikolay Qoqolun Hökümət Müfəttişi əsərini fars dilinə tərcümə etmiş və səhnələşdirilmişdir. Əsərdəki Mariya Antonovna rolu rəqqasənin özü tərəfindən canlandırılmışdır.

İranda olarkən Şərq rəqsləri üzrə bacarıqlarını təkmilləşdirmişdir. İranı tərk etməzdən əvvəl MisirOsmanlı imperiyasına səfərlər etmiş və orada müxtəlif konsert proqramları ilə çıxış etmişdir. 1911-ci ildə öz sahəsində işləmək üçün London şəhərinə dəvət olunmuşdur. 1920-cı illərin sonlarına yaxın, artıq şərq və qərb rəqslərinin mahir ifaçısı kimi Qərbi Avropada tanınmışdır. Məşhur amerikalı rəqqasə İsadora Dunkanın hazırladığı sərbəst rəqs metodlarından istifadə edərək, ermənifars musiqisi əsasında öz xoreoqrafiyalarını yaratmışdır.

Rəqqasənin Salome, Anahit Məbədində, Xəyanət, Hasiçiç, Şamaxanın Böyük Xanı, Nirvanaya doğru adlı rəqs nümunələri daha çox məşhurluq qazanmışdır. Bu dövrdə rəqqasə London, Paris, Brüssel, Milan, Sofiya, Madrid və digər Avropa şəhərlərində, həmçinin Amerika Birləşmiş ŞtatlarındaMeksikada geniş konsert proqramları ilə çıxış etmişdir. Onun səhnə ifaları mətbuatda geniş yayılmışdı və Maryus Materlik, Rene Qil, Klod Anet və başqa yazıçılar tərəfindən rəğbətlə qarşılanmışdır.

 
Qriqori Qaqarin tərəfindən XIX əsrin ortalarında çəkilmiş Şamaxı rəqassəsi adlı əsər.

1912-ci ildə rəqqasə Parisdə məskunlaşdıqdan sonra ədəbiyyatla daha yaxından tanış olmaq imkanı qazanır. Burada ilkin şeirlərini və avtobioqrafik əsərini qələmə almış və onları mətbuatda çap etdirmişdir. Ohanyanın ilk kitabı XIX əsrdə Şamaxı və ətraf ərazilərdə, özünə məxsus ritmik rəqsləri ilə məşhur olmuş Şamaxı rəqqasələri haqqında olmuşdur. Özü də, Şamaxıda anadan olan rəqqasə, kitabda AzərbaycanErmənistan mədəniyyətindəki rəqs elementləri və ən əsası Şamaxı rəqqasələri haqqında geniş məlumatlar vermişdir. Sözügedən kitab 1921-ci ildə Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı qazanmış fransız yazıçısı və tənqidçisi Anatol Frans tərəfindən ön söz yazılmaqla çap edilmişdir.

Kitab daha sonra ingilis, ispan, alman, isveçfin dillərində də nəşr edilmişdir. Ohanyanın 1921-ci ildən etibarən fransız dilində başqa kitablarıda nəşr olunmuşdur. Bu kitablardan 1921-ci ildə nəşr olunmuş Sivilizasiyanın pəncələri, 1931-ci ildə nəşr olunmuş İlan ovsunçusunun gülüşləri əsərlərini misal göstərmək olar. Armen Ohanyan müxtəlif zamanlarda müxtəlif şəxslərlə şəxsi münasibətlər saxlamışdır. Rəqqasənin öz həmcsinləri ilə lezbiyan münasibətlərdə olduğu və bunu gizlətmədiyi də məlumdur.

Fransız neoimpressionist rəssam Emil Bernar ilə şəxsi münasibət yaşayan rəqqasə, sonradan tanınmış amerikalı yazıçı Nataliya Barni ilə də oxşar münasibəti qısa müddətlik yaşamışdır. 1922-ci ildə meksikalı iqtisadçı Makedonio Qarza ilə evləndikdən sonra Hamburq, Mexiko, Nyu-York, Paris, Moskva, London, Madrid kimi müxtəlif şəhərlərdə yaşadıqdan sonra 1934-cü ildə daimi olaraq Meksikanın paytaxtı Mexiko şəhərinə köçmüşdür.

Rəqs karyerasından bir müddət kənarda qalması Ohanyanı mədəni və siyasi maraqlarının arxasınca getməkdən çəkindirməmişdir. 1922–1923-cü illərdə Meksikanın yerli rəqslərini öyrənmiş və 1936-cı ildə Mexiko şəhərində şəxsi rəqs məktəbini açmışdır. 1920-ci ildən etibarən kommunizm ideyalarına sadiq qalan Armen Meksika Kommunist Partiyasının fəal üzvlərindən biri olmuşdur. Həyat yoldaşı ilə birlikdə bir çox rus müəllifin ispan dilinə tərcümə edilməsi ilə də məşğul olmuş və xüsusi ilə SSRİ maraqlarına xidmət edən kommunist ədəbiyyatınını Latın Amerikası ölkələrində yayılmasına yaxından köməklik göstərmişdir.

1946-cı ildə müəllifin Ermənistan Sovet Sosialist Respublikasındakı həyatdan bəhs edən Xoşbəxt Ermənistan adlı əsəri çap edilmişdir. Hər zaman öz etnik və coğrafi kimliyinə maraq göstərən Armenin 1952-ci ildə Sürgündəki Arzum adlı əsəri erməni dilində Paris şəhərində işıq üzü görmüşdür.

Ohanyan, 1940–1941 və 1946-cı illərdə Meksika rəqs səhnəsində geri dönüş etmiş və 1949 və 1953-cü illərdə, altmış yaşında olarkən Parisdə səhnə almışdır. 1958-ci ildə Ermənistan Sovet Sosialist Respublikası rəhbərliyinin dəvəti əsasında həyat yoldaşı ilə birlikdə İrəvan şəhərinə getmişdir. İrəvanda olarkən şəxsi arxivində olan bir çox sənəti yerli Ədəbiyyat və İncəsənət Muzeyinə bağışlamışdır. Meksikaya qayıtdıqdan sonrakı illərdə də, xatirələrini yazmağa davam etmiş və erməni və xüsusi ilə rus dilində olan bir çox ədəbiyyatı ispan dilinə tərcümə etmişdir. Armen Ohanyan 1976-cı ildə Meksikanın paytaxtı Mexiko şəhərində 76 yaşında vəfat etmişdir.

İstinadlar

  1. Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru: açıq məlumat platforması — 2011.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P268"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>
  2. MAK
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P7293"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q105192847"></a>
  3. Almaniya Milli Kitabxanası, Berlin Dövlət Kitabxanası, Bavariya Dövlət Kitabxanası və b. Record #119279894 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) — 2012—2016.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

Xarici keçidlər

  • Armen Ohanyan tərəfindən yazılmış Şamaxı rəqqasələri kitabı. (tam versiya)

armen, ohanyan, Արմեն, Օհանյան, doğum, adı, sofiya, pirbudağyan, Սոֆյա, Էմանուելի, Փիրբուդաղյան, 1887, şamaxı, bakı, quberniyası, 1976, mexiko, erməni, əsilli, rəqqasə, aktrisa, tərcüməçi, yazıçı, əsrdə, şamaxıda, ətraf, ərazilərdə, fəaliyyət, göstərmiş, rəqqa. Armen Ohanyan erm Արմեն Օհանյան dogum adi Sofiya Pirbudagyan erm Սոֆյա Էմանուելի Փիրբուդաղյան 1887 1 2 Samaxi Baki quberniyasi 1976 1 2 Mexiko 3 ermeni esilli reqqase aktrisa tercumeci ve yazici XIX esrde Samaxida ve etraf erazilerde fealiyyet gostermis reqqase qrupu Samaxi reqqaselerinden biri olan Ohanyan 1918 ci ilde Fransada bununla bagli kitab da yazmisdir Armen Ohanyanerm Արմեն ՕհանյանDogum tarixi 1887Dogum yeri Samaxi Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1976 1 2 Vefat yeri Mexiko MeksikaDefn yeri Baki Azerbaycan SSRVetendasligi Rusiya Imperiyasi MeksikaMilliyyeti ermeniFealiyyeti reqqase aktrisa tercumeci yaziciHeyati RedakteArmen Ohanyan 1887 ci ilde Rusiya imperiyasinin Baki quberniyasina bagli Samaxi seherinde orta tebeqeden olan ermeni ailesinde anadan olmusdur 1902 ci ilde Samaxi zelzelesinin bas vermesi neticesinde evini tamamile itiren Ohanyanlar ailesi Baki seherine kocur ve Armen buradaki rus mektebinde tehsil almaga baslayir 1905 ci ilde tehsil aldigi mektebden mezun olarken Bakida Ermeni azerbaycanli qirginlari bas verir ve neticede reqqasenin atasi Emanuel oldurulur 1906 ci ilde Bakida iran ermenisi olan hekim Hayk Ter Ohanyanla evlense de hemin evlilik cemisi bir il davam etmisdir XIX esrde Samaxi ve etraf erazilerde ozune mexsus ritmik reqsleri ile meshur olmus Samaxi reqqaseleri haqqinda Armen Ohanyan terefinden yazilmis eyni adli eserin ermenice olan uzqabigi Kitab 1921 ci ilde Edebiyyat uzre Nobel mukafati qazanmis fransiz yazicisi ve tenqidcisi Anatol Frans terefinden on soz yazilmaqla cap edilmisdir Hemin il Baki Ermeni Medeniyyet Birliyinin teatr qrupunda Sofiya Ter Ohanyan adi ile fealiyyete baslamisdir 1908 ci ilde Moskvaya kocmus ve ilk reqslerini Meli Teatrinda ifa ederken paralel olaraq Nelidova mektebinde de plastik senet numunelerini oyrenmeye baslamisdir 1909 cu ilde Tbilisi seherinde yerlesen merkezi opera binasinda qisa muddet calisdiqdan sonra Mesrute inqilabinin sonlarina dogru yeniden Irana yollanmisdir Armen Iranin paytaxti Tehran seherinde Fars Milli Teatrinin qurucularindan biri olmusdur 1910 cu ilin aprelinde Fars Qadin Xeyirxahliq Derneyinin komekliyi ile reqqasenin rehberliyi altinda musiqili ve edebi qala gecesinin teskil edilmisdir Teskil edilmis qala gecesinin ozelliyi onda idi ki ilk defe Iranda qadinlar sehnede oynaya ve kisilerle birlikde salonda film izleye bilmisdiler 1910 cu ilin may ayinda rus yazicisi ve dramaturqu Nikolay Qoqolun Hokumet Mufettisi eserini fars diline tercume etmis ve sehnelesdirilmisdir Eserdeki Mariya Antonovna rolu reqqasenin ozu terefinden canlandirilmisdir Iranda olarken Serq reqsleri uzre bacariqlarini tekmillesdirmisdir Irani terk etmezden evvel Misir ve Osmanli imperiyasina seferler etmis ve orada muxtelif konsert proqramlari ile cixis etmisdir 1911 ci ilde oz sahesinde islemek ucun London seherine devet olunmusdur 1920 ci illerin sonlarina yaxin artiq serq ve qerb reqslerinin mahir ifacisi kimi Qerbi Avropada taninmisdir Meshur amerikali reqqase Isadora Dunkanin hazirladigi serbest reqs metodlarindan istifade ederek ermeni ve fars musiqisi esasinda oz xoreoqrafiyalarini yaratmisdir Reqqasenin Salome Anahit Mebedinde Xeyanet Hasicic Samaxanin Boyuk Xani Nirvanaya dogru adli reqs numuneleri daha cox meshurluq qazanmisdir Bu dovrde reqqase London Paris Brussel Milan Sofiya Madrid ve diger Avropa seherlerinde hemcinin Amerika Birlesmis Statlarinda ve Meksikada genis konsert proqramlari ile cixis etmisdir Onun sehne ifalari metbuatda genis yayilmisdi ve Maryus Materlik Rene Qil Klod Anet ve basqa yazicilar terefinden regbetle qarsilanmisdir Qriqori Qaqarin terefinden XIX esrin ortalarinda cekilmis Samaxi reqassesi adli eser 1912 ci ilde reqqase Parisde meskunlasdiqdan sonra edebiyyatla daha yaxindan tanis olmaq imkani qazanir Burada ilkin seirlerini ve avtobioqrafik eserini qeleme almis ve onlari metbuatda cap etdirmisdir Ohanyanin ilk kitabi XIX esrde Samaxi ve etraf erazilerde ozune mexsus ritmik reqsleri ile meshur olmus Samaxi reqqaseleri haqqinda olmusdur Ozu de Samaxida anadan olan reqqase kitabda Azerbaycan ve Ermenistan medeniyyetindeki reqs elementleri ve en esasi Samaxi reqqaseleri haqqinda genis melumatlar vermisdir Sozugeden kitab 1921 ci ilde Edebiyyat uzre Nobel mukafati qazanmis fransiz yazicisi ve tenqidcisi Anatol Frans terefinden on soz yazilmaqla cap edilmisdir Kitab daha sonra ingilis ispan alman isvec ve fin dillerinde de nesr edilmisdir Ohanyanin 1921 ci ilden etibaren fransiz dilinde basqa kitablarida nesr olunmusdur Bu kitablardan 1921 ci ilde nesr olunmus Sivilizasiyanin penceleri 1931 ci ilde nesr olunmus Ilan ovsuncusunun gulusleri eserlerini misal gostermek olar Armen Ohanyan muxtelif zamanlarda muxtelif sexslerle sexsi munasibetler saxlamisdir Reqqasenin oz hemcsinleri ile lezbiyan munasibetlerde oldugu ve bunu gizletmediyi de melumdur Fransiz neoimpressionist ressam Emil Bernar ile sexsi munasibet yasayan reqqase sonradan taninmis amerikali yazici Nataliya Barni ile de oxsar munasibeti qisa muddetlik yasamisdir 1922 ci ilde meksikali iqtisadci Makedonio Qarza ile evlendikden sonra Hamburq Mexiko Nyu York Paris Moskva London Madrid kimi muxtelif seherlerde yasadiqdan sonra 1934 cu ilde daimi olaraq Meksikanin paytaxti Mexiko seherine kocmusdur Reqs karyerasindan bir muddet kenarda qalmasi Ohanyani medeni ve siyasi maraqlarinin arxasinca getmekden cekindirmemisdir 1922 1923 cu illerde Meksikanin yerli reqslerini oyrenmis ve 1936 ci ilde Mexiko seherinde sexsi reqs mektebini acmisdir 1920 ci ilden etibaren kommunizm ideyalarina sadiq qalan Armen Meksika Kommunist Partiyasinin feal uzvlerinden biri olmusdur Heyat yoldasi ile birlikde bir cox rus muellifin ispan diline tercume edilmesi ile de mesgul olmus ve xususi ile SSRI maraqlarina xidmet eden kommunist edebiyyatinini Latin Amerikasi olkelerinde yayilmasina yaxindan komeklik gostermisdir 1946 ci ilde muellifin Ermenistan Sovet Sosialist Respublikasindaki heyatdan behs eden Xosbext Ermenistan adli eseri cap edilmisdir Her zaman oz etnik ve cografi kimliyine maraq gosteren Armenin 1952 ci ilde Surgundeki Arzum adli eseri ermeni dilinde Paris seherinde isiq uzu gormusdur Ohanyan 1940 1941 ve 1946 ci illerde Meksika reqs sehnesinde geri donus etmis ve 1949 ve 1953 cu illerde altmis yasinda olarken Parisde sehne almisdir 1958 ci ilde Ermenistan Sovet Sosialist Respublikasi rehberliyinin deveti esasinda heyat yoldasi ile birlikde Irevan seherine getmisdir Irevanda olarken sexsi arxivinde olan bir cox seneti yerli Edebiyyat ve Incesenet Muzeyine bagislamisdir Meksikaya qayitdiqdan sonraki illerde de xatirelerini yazmaga davam etmis ve ermeni ve xususi ile rus dilinde olan bir cox edebiyyati ispan diline tercume etmisdir Armen Ohanyan 1976 ci ilde Meksikanin paytaxti Mexiko seherinde 76 yasinda vefat etmisdir Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru aciq melumat platformasi 2011 lt a href https wikidata org wiki Track Q193563 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19938912 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P268 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt 1 2 3 4 5 MAK lt a href https wikidata org wiki Track P7293 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q105192847 gt lt a gt Almaniya Milli Kitabxanasi Berlin Dovlet Kitabxanasi Bavariya Dovlet Kitabxanasi ve b Record 119279894 Umumi tenzimleme nezareti GND 2012 2016 lt a href https wikidata org wiki Track Q27302 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q304037 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q256507 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q170109 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q36578 gt lt a gt Xarici kecidler RedakteArmen Ohanyan terefinden yazilmis Samaxi reqqaseleri kitabi tam versiya Menbe https az wikipedia org w index php title Armen Ohanyan amp oldid 6081127, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.