Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Aorta — (yun. άορτή – qaldırmaq) – Böyük qan dövranının ən böyük qoşa olmayan arterial damarları. Onurğalılarda qan-damar sisteminin əsas arteriyası. Aorta divarlarının elastikliyi qan cərəyanının fasiləsizliyini və bədənin bütün orqan və toxumalarının arterial qanla təchiz olunmasını təmin edir. Quşlarda və məməlilərdə Aorta qan dövranının əsas damarıdır. O, ürəyin sol mədəciyindən başlayır, lap başlanğıc hissədə genişlənmə əmələ gətirərək (Aorta soğanağı), yuxarı qalxır (qalxan Aorta), arxaya və sola (məməlilərdə), yaxud arxaya və sağa (quşlarda) dönür (Aorta qövsü) və bədənin aşağı hissəsinə doğru istiqamətlənir (enən və ya onurğa Aortası). Sürünənlərdə Aortanın 2 qövsü var: ürəyin sol mədəciyindən çıxan – sağ arterial və sağ mədəcikdən çıxan sol – venoz. Onlar birləşərək, qarışıq qanı olan ümumi onurğa Aortasını əmələ gətirir. Suda-quruda yaşayanlarda ürəyin yeganə mədəciyindən sərbəst yığıla bilmək qabiliyyətinə malik arterial konus, ondan isə bir (quyruqsuzlarda) və ya iki (quyruqlularda) cüt Aorta qövsü çıxır və birləşərək onurğa Aortasını əmələ gətirir. Balıqlarda və girdəağızlılarda mədəcikdən, yaxud ürəyin arterial konusundan arterial qövs sistemindən venoz qanı qəlsəmələrə (balıqlarda) və ya qəlsəmə kisəciklərinə (girdəağızlılarda) daşıyan qarın Aortası çıxır. Ora da oksigenlə zənginləşmiş qan onurğa Aortasına yığılır. Onurğasızlarda (mollyusklarda, buğumayaqlılarda) ürəkdən çıxan iri damar Aorta adlanır.
| Aorta | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Arteriya diaqramı | |||
 | |||
| Aortanın sxematik təsviri | |||
| Latınca | aorta | ||
| Təchizatı | Bütün üzv və orqanları | ||
| Başlanır | Sol mədəcik | ||
| Şaxələri | Aorta qövsü: Tac arteriyalar bazu-baş kötüyü sol körpücükaltı arteriya sol ümumi yuxu arteriyası Döş aortası: bronx şaxələri – rami bronchiales qida borusu şaxələri – rami oesophagei ürək kisəsi şaxələri – rami pericardiaci orta divar şaxələri – rami mediastinales III-XI dal qabırğaarası şaxələr – arteriae intercostales posteriores (III-XI) diafraqmanın yuxarı arteriyaları – arteriae phrenicae superiores Qarın aortası: arteriae intercostales posteriores aşağı və yuxarı çöz arteriyalaeı – arteria mesenterica inferior et superior orta böyrəküstü arteriyaları – aa. suprarenales medii ümumi qalça arteriyaları – aa. iliaca communis diafraqmanın aşağı arteriyası – arteriae phrenicae inferior bel arteriyaları – arteriae lumbales tən orta oma arteriyası – arteria sacralis mediana | ||
Həmçinin bax
İstinadlar
- Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2009. səh. 568– 569. ISBN .
Mənbələr
- Prof. Kamil Əbdülsalam oğlu Balakişiyevin, İnsanın Normal Anatomiyası, II cild, "MAARİF" Nəşriyyatı, Bakı – 1979
- Atlas of Human Cardiac Anatomy – Endoscopic views of beating hearts – Cardiac anatomy
- Р. Д. Синельников. Атлас анатомии человека (4 тома)
- Anatomy: Embryologie [ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aorta yun aorth qaldirmaq Boyuk qan dovraninin en boyuk qosa olmayan arterial damarlari Onurgalilarda qan damar sisteminin esas arteriyasi Aorta divarlarinin elastikliyi qan cereyaninin fasilesizliyini ve bedenin butun orqan ve toxumalarinin arterial qanla techiz olunmasini temin edir Quslarda ve memelilerde Aorta qan dovraninin esas damaridir O ureyin sol medeciyinden baslayir lap baslangic hissede genislenme emele getirerek Aorta soganagi yuxari qalxir qalxan Aorta arxaya ve sola memelilerde yaxud arxaya ve saga quslarda donur Aorta qovsu ve bedenin asagi hissesine dogru istiqametlenir enen ve ya onurga Aortasi Surunenlerde Aortanin 2 qovsu var ureyin sol medeciyinden cixan sag arterial ve sag medecikden cixan sol venoz Onlar birleserek qarisiq qani olan umumi onurga Aortasini emele getirir Suda quruda yasayanlarda ureyin yegane medeciyinden serbest yigila bilmek qabiliyyetine malik arterial konus ondan ise bir quyruqsuzlarda ve ya iki quyruqlularda cut Aorta qovsu cixir ve birleserek onurga Aortasini emele getirir Baliqlarda ve girdeagizlilarda medecikden yaxud ureyin arterial konusundan arterial qovs sisteminden venoz qani qelsemelere baliqlarda ve ya qelseme kiseciklerine girdeagizlilarda dasiyan qarin Aortasi cixir Ora da oksigenle zenginlesmis qan onurga Aortasina yigilir Onurgasizlarda mollyusklarda bugumayaqlilarda urekden cixan iri damar Aorta adlanir AortaSol umumu yuxu arteriyasi Sol korpucukalti arteriya Aorta qovsu Enen aorta Sag umumu yuxu arteriyasi Sag korpucukalti arteriya Bazu bas kotuyu Qalxan aorta Sag tac arteriya Sol tac arteriyaInsan aortasinin diaqrami On proyeksiya Arteriya diaqramiSekilAortanin sxematik tesviriLatinca aortaTechizati Butun uzv ve orqanlariBaslanir Sol medecikSaxeleri Aorta qovsu Tac arteriyalar bazu bas kotuyu sol korpucukalti arteriya sol umumi yuxu arteriyasi Dos aortasi bronx saxeleri rami bronchiales qida borusu saxeleri rami oesophagei urek kisesi saxeleri rami pericardiaci orta divar saxeleri rami mediastinales III XI dal qabirgaarasi saxeler arteriae intercostales posteriores III XI diafraqmanin yuxari arteriyalari arteriae phrenicae superiores Qarin aortasi arteriae intercostales posteriores asagi ve yuxari coz arteriyalaei arteria mesenterica inferior et superior orta boyrekustu arteriyalari aa suprarenales medii umumi qalca arteriyalari aa iliaca communis diafraqmanin asagi arteriyasi arteriae phrenicae inferior bel arteriyalari arteriae lumbales ten orta oma arteriyasi arteria sacralis medianabaxredakteHemcinin baxAorta qovsu Aorta qapagiIstinadlarAzerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 1 ci cild A Argelander 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2009 seh 568 569 ISBN 978 9952 441 02 4 MenbelerProf Kamil Ebdulsalam oglu Balakisiyevin Insanin Normal Anatomiyasi II cild MAARIF Nesriyyati Baki 1979 Atlas of Human Cardiac Anatomy Endoscopic views of beating hearts Cardiac anatomy R D Sinelnikov Atlas anatomii cheloveka 4 toma Anatomy Embryologie olu kecid