fbpx
Wikipedia

Ankara müqaviləsi (1921)

Ankara müqaviləsi (20 oktyabr 1921) — TBMMfransız hökuməti arasında türk-fransız cəbhəsindəki fəaliyyətləri dayandırmışdır. TBMM idarəçiliyindəki bölgənin cənub sərhədinin ayırıcı xətt olaraq qəbul edilməsi qərara alınmışdır, lakin əsas qərarların verilməsi Lozanna müqaviləsinə buraxılmışdır.

Ankara müqaviləsi
İmzalanma tarixi 20 oktyabr 1921
İmzalanma yeri
Tərəflər Üçüncü Fransa RespublikasıTürkiyə

Arxa fon

Şərq problemində Birləşmiş Krallıq, Yunanıstanİtaliya ilə milli mənfəətləri uyğun gəlməyən Fransa, Sevr müqaviləsinin imzalanmasından 3 ay əvvəl türk-fransız cəbhəsində müvəqqəti saziş imzalayaraq, TBMM ilə ikili münasibətlərə başlamışdı. Ancaq, yeni Türkiyə Böyük Millət Məclisini bir siyasi mövcudiyyət olaraq qəbul etmələrinə rəğmən, Milli Hökumətin Fransa ilə münasibətləri daha da irəli aparmaq cəhdləri baş tutmamışdı.

Sakarya meydan döyüşünün TBMM tərəfindən qazanılması və Sovetlərlə Ankara hökuməti arasında imzalanan Moskva müqaviləsi, türk-fransız münasibətlərinə də müsbət təsir etdi.ref name=HRI/> Fransa hökuməti, köhnə nazirlərindən Henry Franklin-Bouillonu qeyri-rəsmi olaraq Ankaraya göndərdi. 9 iyun, 1921-ci ildə Ankaraya gələn Henry, Mustafa Kamal paşa, Xarici İşlər naziri Yusif Kamal bəy və Ümumqoşun Qərərgahı Komandanı Fevzi paşa ilə iki həftə davam edən görüşmələrdə oldu. Xüsusilə, Mustafa Kamal paşa ilə Henry Franklin arasında edilən görüşmələrdə əsas olaraq "Misak-i Milli" mövzusu və yeni Türk dövlətinin mövcudiyyəti müzakirə edildi. Fransa nümayəndəsi dolayı yolla izah etdi ki, Fransa tərəfi Sakarya meydan döyüşünün nəticəsini görmədən TBMM hökuməti ilə rəsmi danışıqlara getməyə çəkinir. Sakaryada TBMM hökumətinin qələbəsi fransızların tərəddütlərini aradan qaldırdı və iki ölkə arasında Ankara müqaviləsi imzalandı.

Nəticə

Ankara müqaviləsi ilə Antanta dövlətlərinin siyasi birliyi pozulmuş və yeni türk dövləti Fransa tərəfindən tanınmışdır. Bu müqavilə nəticəsində Cənub cəbhəsindəki müharibə rəsmən sona çatmış və Türkiyənin cənub sərhədi müəyyənləşmişdir. İsgəndərun sancaqlığı Suriyanın tərkibində qalırdı, lakin bu sancaqlığa xüsusi imtiyazlar və muxtariyyət verilirdi. Türklər ən böyük etnik qrup olduqlarından vilayətin idarə olunmasında üstün qəbul edilirdilər. Osmanlının qurucusu I Osmanın atası Süleyman şahın Suriyada olan məzar-türbəsi Türkiyə torpağı hesab edildi.

Bu müqavilə ilə ilk dəfə, türk milli mübarizəsinin haqlılığı bir Antanta dövləti tərəfindən qəbul edilmişdir. Müqavilə imzalandıqdan sonra iki ölkə də bir-birinə nümayəndə göndərmişdir. Bu müqavilə ilə iki ölkə arasındakı hərbi vəziyyət sonlandırılsa da, Lozanna sülh konfransında Fransa Antanta tərəfindən konfransda çıxış etmişdir.

Xarici keçidlər

  • Xronologiya 1921
  • Fransız-türk razılaşmasının tam mətni

İstinadlar

  1. "Ankara, Treaty of" in Encyclopædia Britannica|The New Encyclopædia Britannica. Chicago: Encyclopædia Britannica Inc., XV edn., 1992, c. 1, səh. 423.
  2. League of Nations Treaty Series, C. 54, Səh. 178–193.
  3. "Franco-Turkish agreement of Ankara" (PDF) (French və English). İstifadə tarixi: 8 August 2014.

ankara, müqaviləsi, 1921, ankara, müqaviləsi, oktyabr, 1921, tbmm, fransız, hökuməti, arasında, türk, fransız, cəbhəsindəki, fəaliyyətləri, dayandırmışdır, tbmm, idarəçiliyindəki, bölgənin, cənub, sərhədinin, ayırıcı, xətt, olaraq, qəbul, edilməsi, qərara, alı. Ankara muqavilesi 20 oktyabr 1921 TBMM ve fransiz hokumeti arasinda turk fransiz cebhesindeki fealiyyetleri dayandirmisdir TBMM idareciliyindeki bolgenin cenub serhedinin ayirici xett olaraq qebul edilmesi qerara alinmisdir lakin esas qerarlarin verilmesi Lozanna muqavilesine buraxilmisdir 1 Ankara muqavilesiImzalanma tarixi 20 oktyabr 1921Imzalanma yeri AnkaraTerefler Ucuncu Fransa Respublikasi Turkiye Mundericat 1 Arxa fon 2 Netice 3 Xarici kecidler 4 IstinadlarArxa fon RedakteSerq probleminde Birlesmis Kralliq Yunanistan ve Italiya ile milli menfeetleri uygun gelmeyen Fransa Sevr muqavilesinin imzalanmasindan 3 ay evvel turk fransiz cebhesinde muveqqeti sazis imzalayaraq TBMM ile ikili munasibetlere baslamisdi 2 Ancaq yeni Turkiye Boyuk Millet Meclisini bir siyasi movcudiyyet olaraq qebul etmelerine regmen Milli Hokumetin Fransa ile munasibetleri daha da ireli aparmaq cehdleri bas tutmamisdi Sakarya meydan doyusunun TBMM terefinden qazanilmasi ve Sovetlerle Ankara hokumeti arasinda imzalanan Moskva muqavilesi turk fransiz munasibetlerine de musbet tesir etdi ref name HRI gt Fransa hokumeti kohne nazirlerinden Henry Franklin Bouillonu qeyri resmi olaraq Ankaraya gonderdi 9 iyun 1921 ci ilde Ankaraya gelen Henry Mustafa Kamal pasa Xarici Isler naziri Yusif Kamal bey ve Umumqosun Qerergahi Komandani Fevzi pasa ile iki hefte davam eden gorusmelerde oldu Xususile Mustafa Kamal pasa ile Henry Franklin arasinda edilen gorusmelerde esas olaraq Misak i Milli movzusu ve yeni Turk dovletinin movcudiyyeti muzakire edildi Fransa numayendesi dolayi yolla izah etdi ki Fransa terefi Sakarya meydan doyusunun neticesini gormeden TBMM hokumeti ile resmi danisiqlara getmeye cekinir Sakaryada TBMM hokumetinin qelebesi fransizlarin tereddutlerini aradan qaldirdi ve iki olke arasinda Ankara muqavilesi imzalandi Netice RedakteAnkara muqavilesi ile Antanta dovletlerinin siyasi birliyi pozulmus ve yeni turk dovleti Fransa terefinden taninmisdir Bu muqavile neticesinde Cenub cebhesindeki muharibe resmen sona catmis ve Turkiyenin cenub serhedi mueyyenlesmisdir Isgenderun sancaqligi Suriyanin terkibinde qalirdi lakin bu sancaqliga xususi imtiyazlar ve muxtariyyet verilirdi Turkler en boyuk etnik qrup olduqlarindan vilayetin idare olunmasinda ustun qebul edilirdiler Osmanlinin qurucusu I Osmanin atasi Suleyman sahin Suriyada olan mezar turbesi Turkiye torpagi hesab edildi 3 Bu muqavile ile ilk defe turk milli mubarizesinin haqliligi bir Antanta dovleti terefinden qebul edilmisdir Muqavile imzalandiqdan sonra iki olke de bir birine numayende gondermisdir Bu muqavile ile iki olke arasindaki herbi veziyyet sonlandirilsa da Lozanna sulh konfransinda Fransa Antanta terefinden konfransda cixis etmisdir Xarici kecidler RedakteXronologiya 1921 Fransiz turk razilasmasinin tam metniIstinadlar Redakte Ankara Treaty of in Encyclopaedia Britannica The New Encyclopaedia Britannica Chicago Encyclopaedia Britannica Inc XV edn 1992 c 1 seh 423 League of Nations Treaty Series C 54 Seh 178 193 Franco Turkish agreement of Ankara PDF French ve English Istifade tarixi 8 August 2014 Menbe https az wikipedia org w index php title Ankara muqavilesi 1921 amp oldid 6067024, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.