fbpx
Wikipedia

Əli Qasımov (yazıçı)

September 18, 2021

Vikipediyada bu ad-soyadlı digər şəxslər haqqında da məqalələr var; bax: Əli Qasımov.

Əli Qasımov (tam adı: Əli Camal oğlu Qasımov; d. 15 aprel 1892; Babək rayonu, Nehrəm kəndi - ö. 19 fevral 1983; Azərbaycan SSR, Bakı ) — Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminariyasının məzunu, pedaqoq, yazıçı, jurnalist, tərcüməçi.

Əli Səbri Qasımov
Əli Camal oğlu Qasımov
Digər adı Əli Səbri
Doğum tarixi
Doğum yeri Babək rayonu, Nehrəm kəndi
Vəfat tarixi (90 yaşında)
Vəfat yeri Azərbaycan SSR,Bakı
Vətəndaşlığı Azərbaycan
Atası Camal Qasımov
Milliyyəti azərbaycanlı
Təhsili Bakı Dövlət Universiteti (1925-30)
Fəaliyyəti yazıçı

Həyatı

Əli Qasımov 1892-ci ilin aprelin 15-də Babək rayonu, Nehrəm kəndində anadan olmuşdur. 1913-cü ildə Qori Müəllimlər Seminariyasını, 1925-30-cı illərdə Bakı Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsini bitirmişdir. Bir müddət Bakıda müəllimlik etdikdən sonra Naxçıvana qayıdaraq, həmyerlilərinin erməni-daşnak təcavüzünə qarşı mübarizəsinə qoşulmuş, könüllü xalq dəstələrinin yaradılmasında təşəbbüskarlıq göstərmişdir.

1919-cu ilin yayında ingilis-daşnak hərbi hökuməti Şərur-Naxçıvan ərazisində repressiyaya başlamış və apardığı kütləvi həbslər zamanı demokratik fikirli adamlar içərisində Əli Səbri də həbs olunaraq, Aleksandropola (Gümrü) sürgün edilmişdir.

Əli Qasımov 1983-cü ilin fevralın 19-da Bakıda vəfat etmişdir.

Siyasi fəaliyyəti

  • 1917-ci ilin noyabrında Xorazyantsın sədrliyi ilə Naxçıvanda Erməni Milli Komitəsi yaranmışdı. Onun əsas vəzifəsi terror aktları ilə Naxçıvan əhalisi arasında vahimə və xof yaratmaq və yerli idarəçiliyi ələ keçirməkdən ibarət idi.
  • 1917–1921-ci illərdə Naxçıvanda Eynəli bəy Sultanov, Bəhram Xan və Əziz Xan Naxçıvanskilər, Hüseyn Cavid, Əziz Hərif, Əli Səbri Qasımov, Behbud Şahtaxtinski, Mir Bağır Mirheydərzadə, S.Əsgərxanov, Bağır Rzayev, S.Cəmilinski, Kəlbalı xan, Kərim xan və digər görkəmli şəxsiyyətlər fəaliyyət göstərmiş və hamısı bilavasitə vətən uğrunda mübarizənin iştirakçılarına çevrilmişdilər. Onlar siyasi dəllallıq edən, əslində erməni ideoloqlarının dəyirmanını hərəkətə gətirən Qərb diplomatları ilə mürəkkəb danışıqlarda qələbə əldə etmiş, yerli əhalinin mübarizə ruhunu, dəyanətini artırmışdılar.
  • 1917-ci ilin sonu, 1918-ci ilin əvvəllərində Naxçıvan ictimaiyyətinin əsas vəzifəsi güclənən erməni vəhşiliklərinin qarşısını almaq idi. Bu məqsədlə Türkiyə silahlı qüvvələrinin Şərqi Anadoludakı komandanlığına müraciət edilmişdir.
  • 1918-ci il mayın 16-da Nuru paşa kiçik heyətlə Naxçıvana gəlmiş, Kazım Qarabəkir paşa isə avqustun 7-də Naxçıvanda öz qərargahını qurmuşdur. Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin səyi ilə Andronikin Şuşaya hücumu müvəffəqiyyətsizliyə uğramışdır.
  • 1918-ci il oktyabrın 12-də Orconikidze Leninə vurduğu teleqramda Andronikin Qarabağda öldürülməsi və ermənilərin kütləvi qırğınlara məruz qalmaları barədə böhtan dolu məlumatlar vermiş və Rusiyanı köməyə çağırmışdır.
  • 1918-ci ilin ortalarında quldur Andronikin dəstələri İrəvan-Naxçıvan-Culfa dəmir yolu və şosse boyunca İrana hərəkət etmiş, həmin anda Tiflis Erməni İttifaqı Xorazyantsı Naxçıvana ezam edilmişdir. Məqsəd Culfa cəbbəxanasının silahlarını ələ keçirib, silahlı dəstələr yaratmaq və Andronikin hücumlarına dəstək vermək idi.
  • 1919-cu il sentyabrın 9-da Əli Qasımov nümayəndə heyətinin tərkibində Naxçıvan əhalisinin 17 maddədən ibarət tələblərini Naxçıvan və Şərur-Dərələyəz qəzalarının neytral zona elan olunaraq, onların ərazisində Naxçıvan general-qubernatorluğu yaradılmasıını nəzərdə tutan "Haskel layihəsi"nin müəllifi, Antanta dövlətlərinin Ermənistandakı ali komissarı, amerikalı polkovnik V.Haskelə təqdim etmiş və bildirmişdir ki, "əgər bu tələblər qəbul olunmasa, naxçıvanlılar öz istiqlaliyyətini əldə silah qoruyacaqlar".
  • 1919-cu il sentyabrın 9-da Naxçıvan, Ordubad, Şərur, Sürməli, Vedibasar mahallarının əhalisi adından Əli Səbri Qasımovun iştirakı ilə imzalanıb Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin başçılarına göndərilən sənəddə Naxçıvanın Azərbaycanın tərkibində saxlanılması, Zəngəzura gedən yolun açılması, zəiflik və qətiyyətsizlik göstərən İrəvandakı diplomatik nümayəndə Məmməd bəy Təkinskinin yerinə yeni diplomatın göndərilməsini tələb edirdilər. Həmin illərdə Naxçıvanın siyasi həyatından bəhs edən mətbu orqanlarda, arxivlərdə kifayət qədər məlumat var.
  • 1919-cu il oktyabrın 1-də Rəhim xanın mənzilində keçirilən müşavirədə, habelə, həmin ilin oktyabrın 25-də Müsəlman Milli Şurasının qərarında Haskel, Robinson, Devi və digər yüksək rütbəli diplomatlara Naxçıvan qəti sözünü bildirmişdir: "Naxçıvan Azərbaycanın ayrılmaz və bölünməz hissəsidir".
  • 1920-ci ilin yanvarında məhz bu mübarizənin nəticəsi kimi bütün amerikalı zabitlər Naxçıvanı birdəfəlik tərk etmişlər..

Yaradıcılığı

Nehrəmdə əzilən Andronik Naxçıvan üzərinə hücuma keçmiş və Turşsudan türk toplarından atılan atəş erməni quldurlarını tələm-tələsik Zəngəzura çəkilməyə məcbur etmişdir. 1918-ci ilin iyul ayında türk əsgərləri Naxçıvan şəhərinə daxil olmuş və yerli əhali kütləvi qırğından xilas edilmişdir.

Əsərləri

  • Povest və hekayələr, B., 1978;
  • Ömürdən yarpaq düşür, B., 1983

Haqqında elmi ədəbiyyat

  • Kəlbizadə E., Hacıyev İ. Naxçıvanlı diplomatlar. Naxçıvan:Əcəmi, 2017, 128 s.[ölü keçid]
  • Hüseyn Həşimli. Əli Səbri, Bakı, Nurlan, 2007

İstinadlar

  1. ↑ "Azərbaycan" qəzeti, 1919. № 193
  2. ↑ Əli Qasımov// Naxçıvan Ensiklopediyası / V.Y. Talıbov. — Təkminləşdirilmiş və yenidən işlənmiş ikinci nəşr. — Naxçıvan, 2005. — 2 cilddə. — I cild. — Səhifələrin sayı: 361. — Səh.: 159. — ISBN 5-8066-1468-9.

Xarici keçidlər

  • Əli Səbri Qasımov – unudulmaqda olan diplomat, döyüşçü, yazıçı
  • Naxçıvanın "təyini-müqəddəratı" uğrunda Əli Səbri Qasımovun diplomatik fəaliyyəti
  • Cəlil Məmmədquluzadə ensiklopediyası
  • "Bir kəndin məşhurları" – Cəlil Məmmədquluzadənin kəndinin tanınmışları

Həmçinin bax

September 18, 2021
əli, qasımov, yazıçı, vikipediyada, soyadlı, digər, şəxslər, haqqında, məqalələr, əli, qasımov, əli, qasımov, adı, əli, camal, oğlu, qasımov, aprel, 1892, babək, rayonu, nehrəm, kəndi, fevral, 1983, azərbaycan, bakı, zaqafqaziya, qori, müəllimlər, seminariyası. Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Eli Qasimov Eli Qasimov tam adi Eli Camal oglu Qasimov d 15 aprel 1892 Babek rayonu Nehrem kendi o 19 fevral 1983 Azerbaycan SSR Baki Zaqafqaziya Qori Muellimler Seminariyasinin mezunu pedaqoq yazici jurnalist tercumeci Eli Sebri QasimovEli Camal oglu QasimovDiger adi Eli SebriDogum tarixi 15 aprel 1892Dogum yeri Babek rayonu Nehrem kendiVefat tarixi 19 fevral 1983 90 yasinda Vefat yeri Azerbaycan SSR BakiVetendasligi AzerbaycanAtasi Camal QasimovMilliyyeti azerbaycanliTehsili Baki Dovlet Universiteti 1925 30 Fealiyyeti yazici Mundericat 1 Heyati 2 Siyasi fealiyyeti 3 Yaradiciligi 4 Eserleri 5 Haqqinda elmi edebiyyat 6 Istinadlar 7 Xarici kecidler 8 Hemcinin baxHeyati RedakteEli Qasimov 1892 ci ilin aprelin 15 de Babek rayonu Nehrem kendinde anadan olmusdur 1913 cu ilde Qori Muellimler Seminariyasini 1925 30 ci illerde Baki Dovlet Universitetinin Filologiya fakultesini bitirmisdir Bir muddet Bakida muellimlik etdikden sonra Naxcivana qayidaraq hemyerlilerinin ermeni dasnak tecavuzune qarsi mubarizesine qosulmus konullu xalq destelerinin yaradilmasinda tesebbuskarliq gostermisdir 1919 cu ilin yayinda ingilis dasnak herbi hokumeti Serur Naxcivan erazisinde repressiyaya baslamis ve apardigi kutlevi hebsler zamani demokratik fikirli adamlar icerisinde Eli Sebri de hebs olunaraq Aleksandropola Gumru surgun edilmisdir Eli Qasimov 1983 cu ilin fevralin 19 da Bakida vefat etmisdir 1 2 Siyasi fealiyyeti Redakte1917 ci ilin noyabrinda Xorazyantsin sedrliyi ile Naxcivanda Ermeni Milli Komitesi yaranmisdi Onun esas vezifesi terror aktlari ile Naxcivan ehalisi arasinda vahime ve xof yaratmaq ve yerli idareciliyi ele kecirmekden ibaret idi 1917 1921 ci illerde Naxcivanda Eyneli bey Sultanov Behram Xan ve Eziz Xan Naxcivanskiler Huseyn Cavid Eziz Herif Eli Sebri Qasimov Behbud Sahtaxtinski Mir Bagir Mirheyderzade S Esgerxanov Bagir Rzayev S Cemilinski Kelbali xan Kerim xan ve diger gorkemli sexsiyyetler fealiyyet gostermis ve hamisi bilavasite veten ugrunda mubarizenin istirakcilarina cevrilmisdiler Onlar siyasi dellalliq eden eslinde ermeni ideoloqlarinin deyirmanini herekete getiren Qerb diplomatlari ile murekkeb danisiqlarda qelebe elde etmis yerli ehalinin mubarize ruhunu deyanetini artirmisdilar 1917 ci ilin sonu 1918 ci ilin evvellerinde Naxcivan ictimaiyyetinin esas vezifesi guclenen ermeni vehsiliklerinin qarsisini almaq idi Bu meqsedle Turkiye silahli quvvelerinin Serqi Anadoludaki komandanligina muraciet edilmisdir 1918 ci il mayin 16 da Nuru pasa kicik heyetle Naxcivana gelmis Kazim Qarabekir pasa ise avqustun 7 de Naxcivanda oz qerargahini qurmusdur Turkiye Silahli Quvvelerinin seyi ile Andronikin Susaya hucumu muveffeqiyyetsizliye ugramisdir 1918 ci il oktyabrin 12 de Orconikidze Lenine vurdugu teleqramda Andronikin Qarabagda oldurulmesi ve ermenilerin kutlevi qirginlara meruz qalmalari barede bohtan dolu melumatlar vermis ve Rusiyani komeye cagirmisdir 1918 ci ilin ortalarinda quldur Andronikin desteleri Irevan Naxcivan Culfa demir yolu ve sosse boyunca Irana hereket etmis hemin anda Tiflis Ermeni Ittifaqi Xorazyantsi Naxcivana ezam edilmisdir Meqsed Culfa cebbexanasinin silahlarini ele kecirib silahli desteler yaratmaq ve Andronikin hucumlarina destek vermek idi 1919 cu il sentyabrin 9 da Eli Qasimov numayende heyetinin terkibinde Naxcivan ehalisinin 17 maddeden ibaret teleblerini Naxcivan ve Serur Dereleyez qezalarinin neytral zona elan olunaraq onlarin erazisinde Naxcivan general qubernatorlugu yaradilmasiini nezerde tutan Haskel layihesi nin muellifi Antanta dovletlerinin Ermenistandaki ali komissari amerikali polkovnik V Haskele teqdim etmis ve bildirmisdir ki eger bu telebler qebul olunmasa naxcivanlilar oz istiqlaliyyetini elde silah qoruyacaqlar 1919 cu il sentyabrin 9 da Naxcivan Ordubad Serur Surmeli Vedibasar mahallarinin ehalisi adindan Eli Sebri Qasimovun istiraki ile imzalanib Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin bascilarina gonderilen senedde Naxcivanin Azerbaycanin terkibinde saxlanilmasi Zengezura geden yolun acilmasi zeiflik ve qetiyyetsizlik gosteren Irevandaki diplomatik numayende Memmed bey Tekinskinin yerine yeni diplomatin gonderilmesini teleb edirdiler Hemin illerde Naxcivanin siyasi heyatindan behs eden metbu orqanlarda arxivlerde kifayet qeder melumat var 1919 cu il oktyabrin 1 de Rehim xanin menzilinde kecirilen musavirede habele hemin ilin oktyabrin 25 de Muselman Milli Surasinin qerarinda Haskel Robinson Devi ve diger yuksek rutbeli diplomatlara Naxcivan qeti sozunu bildirmisdir Naxcivan Azerbaycanin ayrilmaz ve bolunmez hissesidir 1920 ci ilin yanvarinda mehz bu mubarizenin neticesi kimi butun amerikali zabitler Naxcivani birdefelik terk etmisler 1 2 Yaradiciligi Redakte1914 cu ilden edebi yaradiciliga baslamis Eli Qasimov Molla Nesreddin jurnalinda Taqiyanuszade imzasi ile cixis etmisdir Sebri onun texellusudur 1914 cu ilde Solgun cicek adli ilk kitabi nesr olunmusdur 1956 ci ilde beraet qazandiqdan sonra jurnal ve nesriyyatlarda calismisdir Eli Qasimov Maarif iscisi jurnalinin redaktoru Azernesr in bedii edebiyyat sobesinde redaktor Azerbaycan Yazicilar Ittifaqi edebi fondunun sedri olmusdur Povest hekaye ve xatireler muellifidir Rus ve dunya edebiyyatindan V Sekspirden R Toqardan P Versiqoradan Azerbaycan diline hemcinin Azerbaycan edebiyyatindan rus diline tercumeler etmisdir Nehremde ezilen Andronik Naxcivan uzerine hucuma kecmis ve Turssudan turk toplarindan atilan ates ermeni quldurlarini telem telesik Zengezura cekilmeye mecbur etmisdir 1918 ci ilin iyul ayinda turk esgerleri Naxcivan seherine daxil olmus ve yerli ehali kutlevi qirgindan xilas edilmisdir 1 2 Eserleri RedaktePovest ve hekayeler B 1978 Omurden yarpaq dusur B 1983Haqqinda elmi edebiyyat RedakteKelbizade E Haciyev I Naxcivanli diplomatlar Naxcivan Ecemi 2017 128 s olu kecid Huseyn Hesimli Eli Sebri Baki Nurlan 2007Istinadlar Redakte 1 2 3 Azerbaycan qezeti 1919 193 1 2 3 Eli Qasimov Naxcivan Ensiklopediyasi V Y Talibov Tekminlesdirilmis ve yeniden islenmis ikinci nesr Naxcivan 2005 2 cildde I cild Sehifelerin sayi 361 Seh 159 ISBN 5 8066 1468 9 Xarici kecidler RedakteEli Sebri Qasimov unudulmaqda olan diplomat doyuscu yazici Naxcivanin teyini muqedderati ugrunda Eli Sebri Qasimovun diplomatik fealiyyeti Celil Memmedquluzade ensiklopediyasi Bir kendin meshurlari Celil Memmedquluzadenin kendinin taninmislariHemcinin bax RedakteQori muellimler seminariyasi Naxcivan Muxtar RespublikasiMenbe https az wikipedia org w index php title Eli Qasimov yazici amp oldid 6083314, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.