Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Şəbinqarahisar qalası — Giresun ilinin Şebinkarahisar ilçə mərkəzinin cənubunu əhatə edən Hacıkayası üzərində inşa edilib, daxili və xarici qala olmaqla iki hissədən ibarətdir.
| Şəbinqarahisar qalası | |
|---|---|
 | |
| Ölkə | |
| HGYO | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Xarici qala
Xarici qalanın giriş qapısına bu gün də öz xüsusiyyətlərini qoruyub saxlayan qayada oyulmuş pilləkənlərlə çıxır. Giriş qapısı yarımdairəvi planlı iki qüllənin arasında yerləşir. Xarici qalada diqqət çəkən mühüm tikililərdən biri də şimal-qərb ucunda yerləşən oval planlı bürcdür (Qızlar qalası). Xarici qalanın cənub və şərq tərəflərindəki bürclər olduqca bərbad vəziyyətdədir. Xarici qalada müxtəlif ölçülü qayada oyulmuş su sisternləri və tikililərin xarabalıqları var. Ən böyük su sisterni Kırk Bədəl adlı su sisternidir.
Daxili qala
İç Qala 11-ci əsr türk memarlığının xüsusiyyətlərini daşıyan səkkizguşəli qüllədən və onu əhatə edən düzbucaqlı həyətdən ibarətdir. Çöl həyətdən 15-20 m içəridə qayalı zəmində tikilmiş daxili qalaya qüllələrlə dəstəklənən darvazadan girilir. İç Qalanın şimal-qərb küncündə səkkizguşəli planlı dörd mərtəbəli qüllə var. Bu bürcə alçaq tağlı qapıdan (1,54-1,90 m) daxil olur. Qırx iki pilləli nərdivan yuxarıdakı döyüş divarlarına aparır. Hündürlüyü 27 m olan qüllənin qapının açıldığı səthi nəzərə almasaq, hər tərəfində yeddi pəncərə var. Qaladan 2,70 m cənubda 6,20 x 4,20 m ölçüdə, 8 m dərinlikdə, aşağıdan qayaya oyulmuş, söküntü daşı və horasan məhlulu ilə örtülmüş sistern var. İç Qala divarları böyük qüllə xaricində yarımdairəvi planlı dörd kiçik qülləylə möhkəmləndirilmişdir.
Şebinkarahisar qalasının kim tərəfindən və nə vaxt tikildiyi məlum deyil. Tarixi mənbələrə görə, qala fars (e.ə. 550 - 331), Pont (e.ə. 293 - 65) və Roma (e.ə. 65 - 226) hakimiyyəti altında olub və onun ilk təmirini Roma sərkərdəsi Pompey həyata keçirib. Miladdan sonra 226 - 591-ci illər arasında Sasani hakimiyyəti altında qalan Şebinkarahisar qalası 591-ci ildə Bizans hakimiyyətinə keçdi. Bu dövrdə (miladi 591) Bizans kralı I Yustinian tərəfindən təmir edilən qala 645-ci ildən başlayaraq müsəlman ərəb basqınlarına məruz qalmağa başladı. 778-ci ildə Əməvi sərkərdəsi Yezid Useyd Əl Sulami tərəfindən ələ keçirilən qala Abbasilər dövründə müsəlmanlar tərəfindən idarə olunub. 1074-cü ildə Anadoluda ilk türk bəylikləri olan Danişmənd və Mengücek bəyliklərinin birgə fəthi ilə türklərin hakimiyyəti altına keçən qala bu dövrdə əhəmiyyətli əlavə və təmirə məruz qalmışdır. Mengücek bəy Fəxrəddin Bəhramşah oğlu Müzəffərüddin Mehmetə xaraba divarları təmir etməyi, məscid və saray tikməyi tapşırır. Müzəffərüddin Mehmet tərəfindən indiki görkəminə qaytarılan qala, miladi 1128-ci ildə Anadolu Səlcuqlu dövlətinin, daha sonra isə sırasıyla Elxanilərin, Ərətna dövlətinin, Qazi Bürhanəddin dövlətinin, Qaraqoyunluların və Ağqoyunluların hakimiyyəti altına keçib. 1473-cü ildə Fateh Sultan Mehmet ilə Ağqoyunlu hökmdarı Uzun Həsən arasında baş verən Otluqbeli döyüşündən sonra Osmanlı hakimiyyətinə keçən qala 1647-ci ildə Övliya Çələbi tərəfindən belə təsvir edilmişdir:
“Qala səmaya uzanan dağın zirvəsində, yeddi guşəli qaladır. İlk baxışdan dirəyi və mühafizəçisi olmayan gəmiyə bənzəyir. Divar qalınlığı 70 zirədir (75-90 sm). Onun 70 qalası, 100 gövdəsi və 3600 addımlıq çevrəsi var. Xəndəyi yoxdur. Üç qatlı dəmir qapıları var. Gecə-gündüz mühafizəçilər tərəfindən qorunan qalada 70 ev var. Qalada Fatih məscidi də var. Digər xeyriyyə qurumları və məscidlər şəhərdə yerləşir. (1600 təsərrüfat, 3 xanəgah, 4 xanə, 7 ibtidai məktəb, 750 dükan)” 1915-ci il Erməni üsyanı, 1939-cu il Ərzincan zəlzələsi və digər təbiət hadisələri nəticəsində dağılan qala sonuncu dəfə 2003-cü ildə təmir edilmişdir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sebinqarahisar qalasi Giresun ilinin Sebinkarahisar ilce merkezinin cenubunu ehate eden Hacikayasi uzerinde insa edilib daxili ve xarici qala olmaqla iki hisseden ibaretdir Sebinqarahisar qalasi Olke Turkiye 40 17 18 sm e 38 25 25 s u H G Y O Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Xarici qala 2 Daxili qala 3 Istinadlar 4 Hemcinin baxXarici qalaredakteXarici qalanin giris qapisina bu gun de oz xususiyyetlerini qoruyub saxlayan qayada oyulmus pillekenlerle cixir Giris qapisi yarimdairevi planli iki qullenin arasinda yerlesir Xarici qalada diqqet ceken muhum tikililerden biri de simal qerb ucunda yerlesen oval planli burcdur Qizlar qalasi Xarici qalanin cenub ve serq tereflerindeki burcler olduqca berbad veziyyetdedir Xarici qalada muxtelif olculu qayada oyulmus su sisternleri ve tikililerin xarabaliqlari var En boyuk su sisterni Kirk Bedel adli su sisternidir Daxili qalaredakteIc Qala 11 ci esr turk memarliginin xususiyyetlerini dasiyan sekkizguseli qulleden ve onu ehate eden duzbucaqli heyetden ibaretdir Col heyetden 15 20 m iceride qayali zeminde tikilmis daxili qalaya qullelerle desteklenen darvazadan girilir Ic Qalanin simal qerb kuncunde sekkizguseli planli dord mertebeli qulle var Bu burce alcaq tagli qapidan 1 54 1 90 m daxil olur Qirx iki pilleli nerdivan yuxaridaki doyus divarlarina aparir Hundurluyu 27 m olan qullenin qapinin acildigi sethi nezere almasaq her terefinde yeddi pencere var Qaladan 2 70 m cenubda 6 20 x 4 20 m olcude 8 m derinlikde asagidan qayaya oyulmus sokuntu dasi ve horasan mehlulu ile ortulmus sistern var Ic Qala divarlari boyuk qulle xaricinde yarimdairevi planli dord kicik qulleyle mohkemlendirilmisdir Sebinkarahisar qalasinin kim terefinden ve ne vaxt tikildiyi melum deyil Tarixi menbelere gore qala fars e e 550 331 Pont e e 293 65 ve Roma e e 65 226 hakimiyyeti altinda olub ve onun ilk temirini Roma serkerdesi Pompey heyata kecirib Miladdan sonra 226 591 ci iller arasinda Sasani hakimiyyeti altinda qalan Sebinkarahisar qalasi 591 ci ilde Bizans hakimiyyetine kecdi Bu dovrde miladi 591 Bizans krali I Yustinian terefinden temir edilen qala 645 ci ilden baslayaraq muselman ereb basqinlarina meruz qalmaga basladi 778 ci ilde Emevi serkerdesi Yezid Useyd El Sulami terefinden ele kecirilen qala Abbasiler dovrunde muselmanlar terefinden idare olunub 1074 cu ilde Anadoluda ilk turk beylikleri olan Danismend ve Mengucek beyliklerinin birge fethi ile turklerin hakimiyyeti altina kecen qala bu dovrde ehemiyyetli elave ve temire meruz qalmisdir Mengucek bey Fexreddin Behramsah oglu Muzefferuddin Mehmete xaraba divarlari temir etmeyi mescid ve saray tikmeyi tapsirir Muzefferuddin Mehmet terefinden indiki gorkemine qaytarilan qala miladi 1128 ci ilde Anadolu Selcuqlu dovletinin daha sonra ise sirasiyla Elxanilerin Eretna dovletinin Qazi Burhaneddin dovletinin Qaraqoyunlularin ve Agqoyunlularin hakimiyyeti altina kecib 1473 cu ilde Fateh Sultan Mehmet ile Agqoyunlu hokmdari Uzun Hesen arasinda bas veren Otluqbeli doyusunden sonra Osmanli hakimiyyetine kecen qala 1647 ci ilde Ovliya Celebi terefinden bele tesvir edilmisdir Qala semaya uzanan dagin zirvesinde yeddi guseli qaladir Ilk baxisdan direyi ve muhafizecisi olmayan gemiye benzeyir Divar qalinligi 70 ziredir 75 90 sm Onun 70 qalasi 100 govdesi ve 3600 addimliq cevresi var Xendeyi yoxdur Uc qatli demir qapilari var Gece gunduz muhafizeciler terefinden qorunan qalada 70 ev var Qalada Fatih mescidi de var Diger xeyriyye qurumlari ve mescidler seherde yerlesir 1600 teserrufat 3 xanegah 4 xane 7 ibtidai mekteb 750 dukan 1915 ci il Ermeni usyani 1939 cu il Erzincan zelzelesi ve diger tebiet hadiseleri neticesinde dagilan qala sonuncu defe 2003 cu ilde temir edilmisdir IstinadlarredakteHemcinin baxredakteTurkiyedeki qalalarin siyahisi Menbe https az wikipedia org w index php title Sebinqarahisar qalasi amp oldid 8226664