Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şellak (nid. schellak) — Hindistanın və Cənub-Şərqi Asiyanın bəzi tropik və subtropik ağaclarında (Croton lechleri və b.) parazitlik edən Kerriidae ailəsinə aid yastıca həşəratlarının bir sıra cinslərinin (Metachardia, Kerria, Laccifer, Tachardiella, Austrotachardiella, Afrotachardina, Tachardina) dişiləri tərəfindən ifraz olunan təbii qatrandır.
Xüsusiyyətləri
Şellakın tərkibində , , , (5%-ə qədər), su və suda həll olunan piqment var. Ərimə temperaturu — +80… +120 °C-dir. Qələvi məhlullarda və aşağı alifatik spirtlərdə yaxşı həll olur, benzolda az həll olur və benzində, piylərdə və yağlarda demək olar ki, həll olmur.
Əldə olunması
Şellak istehsalçısı kimi ən yaxşı tanınan növ, bəzi tropik ölkələrdə (o cümlədən, təkcə Asiya deyil, həm də Mərkəzi Amerikada) yabanı bitkilərin üzərində müvafiq növlərin əkilməsi ilə becərilən Kerria laccadır (digər adı Laccifer lacca).
Beçələmə dövründə yastıcalar ağac budaqlarında oturur və ağacın şirəsini əmir, onu həzm edir və qatranlı maddə ifraz edir. Qurumuş lakın yığılması iyun və noyabr aylarında həyata keçirilir. Daha sonra üyüdülür, yuyulur və dənəvər lak kütləsi əldə etmək üçün qurudulur. Daha sonra 2–3%-li arsen sulfid əlavə edilməklə kətan torbalara yığılan lak ağac kömürünün odunda əridilir. Ərinmiş lak kətandan sıxılır və bundan sonra yenidən əridilərək düzbucaqlı formalara tökülür. Düzbucaqlı formalardan sıxılmaqla hazır şellak plitələri əldə edilir.
Tətbiqi
Şellak lakların, izolyasiya materiallarının hazırlanmasında və fotoqrafiyada istifadə olunur.
1948-ci ildə "vinil"in (vinil xlorid və vinil asetatın kopolimeri) ixtirasına qədər qrammofon plastinkalarını hazırlamaq üçün şellak istifadə olunurdu.
Pirotexnikada yanar maddə kimi istifadə olunur, məsələn, siqnal işıqlarında (yaşıl alov: 85% barium xlorat, 15% şellak), işıqlı iz buraxan mərmilərdə (işıqlı iz buraxma üçün tərkib: 55% barium nitrat, 35% maqnezium, 10% şellak).
Şellak yeməlidir və tabletlərin, şirniyyatların və s. üzərində şir kimi istifadə olunur (E-904 qida əlavəsi kimi göstərilir).
Alkoqol əsaslı şellak lakı mebel sənayesində, ayaqqabı sənayesində iditol lakı ilə yanaşı, dəri altlıqları və dabanları kəsmək üçün fiksator kimi istifadə olunur, həmçinin ağacdan hazırlanmış akustik musiqi alətlərinin (skripka, , piano, , fleyta və s.) üzlüyü kimi istifadə olunur.
Təmizlənmiş və mumsuzlaşdırılmış şellak əsaslı lak qoruyucu örtük kimi (məsələn, qızıl zərvərəqini oksidləşmədən qorumaq üçün) zərləmədə geniş istifadə olunur.
Dırnaqlar üçün gel lak örtüyü kimi geniş istifadə olunan "şellak" ifadəsinə baxmayaraq, hazırda kosmetologiyada dırnaqları örtmək üçün real şellak istifadə edilmir.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Шеллак — статья из Большой советской энциклопедии.
- Шеллак Архивная копия от 13 июня 2012 на Wayback Machine в энциклопедии Кругосвет
- О применении шеллака в деревообработке Архивная копия от 7 мая 2011 на Wayback Machine (ing.)
- Полный список пищевых добавок Е Архивная копия от 4 декабря 2010 на Wayback Machine
- Елена Шаталова. "«Среда обитания». «Продукты вечной молодости»". 2011-11-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-11-22.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sellak nid schellak Hindistanin ve Cenub Serqi Asiyanin bezi tropik ve subtropik agaclarinda Croton lechleri ve b parazitlik eden Kerriidae ailesine aid yastica heseratlarinin bir sira cinslerinin Metachardia Kerria Laccifer Tachardiella Austrotachardiella Afrotachardina Tachardina disileri terefinden ifraz olunan tebii qatrandir Sellak Mundericat 1 Xususiyyetleri 2 Elde olunmasi 3 Tetbiqi 4 Hemcinin bax 5 Xarici kecidlerXususiyyetleriredakteSellakin terkibinde aleuretin tursusu dihidrooksifikoserol tursusu sellol tursusu sellak mumu 5 e qeder su ve suda hell olunan piqment var Erime temperaturu 80 120 C dir Qelevi mehlullarda ve asagi alifatik spirtlerde yaxsi hell olur benzolda az hell olur ve benzinde piylerde ve yaglarda demek olar ki hell olmur Elde olunmasiredakteSellak istehsalcisi kimi en yaxsi taninan nov bezi tropik olkelerde o cumleden tekce Asiya deyil hem de Merkezi Amerikada yabani bitkilerin uzerinde muvafiq novlerin ekilmesi ile becerilen Kerria laccadir diger adi Laccifer lacca Beceleme dovrunde yasticalar agac budaqlarinda oturur ve agacin siresini emir onu hezm edir ve qatranli madde ifraz edir Qurumus lakin yigilmasi iyun ve noyabr aylarinda heyata kecirilir Daha sonra uyudulur yuyulur ve denever lak kutlesi elde etmek ucun qurudulur Daha sonra 2 3 li arsen sulfid elave edilmekle ketan torbalara yigilan lak agac komurunun odunda eridilir Erinmis lak ketandan sixilir ve bundan sonra yeniden eridilerek duzbucaqli formalara tokulur Duzbucaqli formalardan sixilmaqla hazir sellak pliteleri elde edilir TetbiqiredakteSellak laklarin izolyasiya materiallarinin hazirlanmasinda ve fotoqrafiyada istifade olunur 1948 ci ilde vinil in vinil xlorid ve vinil asetatin kopolimeri ixtirasina qeder qrammofon plastinkalarini hazirlamaq ucun sellak istifade olunurdu Pirotexnikada yanar madde kimi istifade olunur meselen siqnal isiqlarinda yasil alov 85 barium xlorat 15 sellak isiqli iz buraxan mermilerde isiqli iz buraxma ucun terkib 55 barium nitrat 35 maqnezium 10 sellak Sellak yemelidir ve tabletlerin sirniyyatlarin ve s uzerinde sir kimi istifade olunur E 904 qida elavesi kimi gosterilir Alkoqol esasli sellak laki mebel senayesinde ayaqqabi senayesinde iditol laki ile yanasi deri altliqlari ve dabanlari kesmek ucun fiksator kimi istifade olunur hemcinin agacdan hazirlanmis akustik musiqi aletlerinin skripka akustik gitara piano royal fleyta ve s uzluyu kimi istifade olunur Temizlenmis ve mumsuzlasdirilmis sellak esasli lak qoruyucu ortuk kimi meselen qizil zervereqini oksidlesmeden qorumaq ucun zerlemede genis istifade olunur Dirnaqlar ucun gel lak ortuyu kimi genis istifade olunan sellak ifadesine baxmayaraq hazirda kosmetologiyada dirnaqlari ortmek ucun real sellak istifade edilmir Hemcinin baxredakteQummiarabikXarici kecidlerredakteShellak statya iz Bolshoj sovetskoj enciklopedii Shellak Arhivnaya kopiya ot 13 iyunya 2012 na Wayback Machine v enciklopedii Krugosvet O primenenii shellaka v derevoobrabotke Arhivnaya kopiya ot 7 maya 2011 na Wayback Machine ing Polnyj spisok pishevyh dobavok E Arhivnaya kopiya ot 4 dekabrya 2010 na Wayback Machine Elena Shatalova Sreda obitaniya Produkty vechnoj molodosti 2011 11 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 11 22 Menbe https az wikipedia org w index php title Sellak amp oldid 7537217