fbpx
Wikipedia

Benzol

Benzol (C6H6) - Üzvi maddələr sinfinə daxil olan özünəməxsus, xoş, şirintəhər iyə malik, şəffaf mayedir.

Benzol
Ümumi
Kimyəvi formulu C6H6
Molyar kütlə 78,11 q/mol
Fiziki xassələri
Sıxlıq 0,8786 q/sm³
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi 5,5 °C °S
Qaynama nöqtəsi 80,1 °C °S
Öz-özünə yanma temperaturu 498 ± 1 °C
Buxarın təzyiqi 75 ± 1 mm Hg
Optik xüsusiyyətlər
Sındırma əmsalı 1,501
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm. 71-43-2
PubChem
SMILES c1ccccc1
C1=CC=CC=C1
RTECS CY1400000
ChEBI 16716
ChemSpider

Tarix

 
Benzol

1865-ci ildə Alman alimi Fridrix Avqust Kekule (Bonn Universitetini bitirmişdir) benzola tsikloheksatrien kimi quruluş vermişdir. (C6H6). Sonralar benzol üçün daha bir sıra quruluşlar təklif olunmuşdur. Kekule formulundan bu günə kimi istifadə olunmasına baxmayaraq, o, benzolun xassələrini tam əks etdirmir. Belə ki, Kekule formulu benzolun birləşmə reaksiyasına daxil olmasını izah etdiyi halda, benzol üçün birləşmə reaksiyasının deyil, əvəzlənmə reaksiyasının xarakter olması, onun termodinamik və oksidləşdiricilərə qarşı davamlığı izah olunmamış qahrdı. Digər tərəfdən Kekule formuluna görə benzolun izomerdən 1,2-diəvəzli törəmələri ikidən ibarət olmalıdır. Lakin belə izomerlərin olması heç vaxt müşahidə olunmamışdır. Kekule bunu düzgün olaraq benzolda ikiqat əlaqələrin osillasiyası (yerlərini dəyişməsi) ilə izah edirdi.

Hazırda müxtəlif üsullarla təsdiq edilmişdir ki, benzol molekulu koplanardır,yəni benzolda bütün atomlar bir müstəvi üzərində yerləşir və karbon atomlarındakı qoşulmuş π - elektron orbitalları həmin müstəviyə perpendikulyardır.

Benzolun ərimə temperaturu 5,5 °C dərəcədir. Molyar kütləsi 78,11 q/mol-dur. Qaynama temperaturu 80,1 °C dərəcədir. Sıxlığı 0,8786 q/sm³-dir. Benzol bəzən Benzen adı ilə də səslənir.

Maraqlı faktlar

  • Əfsanəyə görə, Kekule Benzolun formulunu yuxuda görmüşdür. Yuxuda altı əjdahanın dairəvi şəkil alması, onlardan birinin quyruğunu dişləyərək Benzolun formulunu yaratdığını zənn etmişdir.

Ədəbiyyat

  • Энциклопедический словарь юного химика / Сост. В. А. Крицман, В. В. Станцо. — М.: Педагогика, 1982. — 368 с., ил.
  • Настольная книга учителя химии 10 класс/О. С. Габриелян, И. Г. Остроумов. — М.:Дрофа, 2004 г.

İstinadlar

  1. http://www.cdc.gov/niosh/ipcsneng/neng0015.html
  2. http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0049.html
  3. Габриелян О.С., Остроумов И.Г. "Настольная книга учителя химии - 10 класс"
  4. P. v. R. Schleyer, "Aromaticity (Editorial)", Chemical Reviews, 2001, 101, 1115-1118. DOI: 10.1021/cr0103221 Abstract.
  5. A. T. Balaban, P. v. R. Schleyer and H. S. Rzepa, "Crocker, Not Armit and Robinson, Begat the Six Aromatic Electrons", Chemical Reviews, 2005, 105, 3436-3447. DOI: 10.1021/cr0103221 Abstract.
  6. P. v. R. Schleyer, "Introduction: Delocalization-π and σ (Editorial)", Chemical Reviews, 2005, 105, 3433-3435. DOI: 10.1021/cr030095y Abstract.

Xarici keçidlər

  • Лорен Грэхэм «Естествознание, философия и науки о человеческом поведении в Советском Союзе, Глава IX. Химия»
  • Свойства и токсичность бензола
  • ГОСТ 9572-93. Бензол нефтяной. Технические условия.

Həmçinin bax

benzol, c6h6, üzvi, maddələr, sinfinə, daxil, olan, özünəməxsus, xoş, şirintəhər, iyə, malik, şəffaf, mayedir, ümumikimyəvi, formulu, c6h6molyar, kütlə, molfiziki, xassələrisıxlıq, 8786, termik, xüsusiyyətlərərimə, nöqtəsi, sqaynama, nöqtəsi, söz, özünə, yanma. Benzol C6H6 Uzvi maddeler sinfine daxil olan ozunemexsus xos sirinteher iye malik seffaf mayedir BenzolUmumiKimyevi formulu C6H6Molyar kutle 78 11 q molFiziki xasseleriSixliq 0 8786 q sm Termik xususiyyetlerErime noqtesi 5 5 C SQaynama noqtesi 80 1 C SOz ozune yanma temperaturu 498 1 C 1 Buxarin tezyiqi 75 1 mm Hg 2 Optik xususiyyetlerSindirma emsali 1 501TesnifatiCAS da qeyd nom 71 43 2PubChem 241SMILES c1ccccc1 C1 CC CC C1RTECS CY1400000ChEBI 16716ChemSpider 236 Mundericat 1 Tarix 2 Maraqli faktlar 3 Edebiyyat 4 Istinadlar 5 Xarici kecidler 6 Hemcinin baxTarix Redakte Benzol 1865 ci ilde Alman alimi Fridrix Avqust Kekule Bonn Universitetini bitirmisdir benzola tsikloheksatrien kimi qurulus vermisdir 3 C6H6 Sonralar benzol ucun daha bir sira quruluslar teklif olunmusdur Kekule formulundan bu gune kimi istifade olunmasina baxmayaraq o benzolun xasselerini tam eks etdirmir 4 5 6 Bele ki Kekule formulu benzolun birlesme reaksiyasina daxil olmasini izah etdiyi halda benzol ucun birlesme reaksiyasinin deyil evezlenme reaksiyasinin xarakter olmasi onun termodinamik ve oksidlesdiricilere qarsi davamligi izah olunmamis qahrdi Diger terefden Kekule formuluna gore benzolun izomerden 1 2 dievezli toremeleri ikiden ibaret olmalidir Lakin bele izomerlerin olmasi hec vaxt musahide olunmamisdir Kekule bunu duzgun olaraq benzolda ikiqat elaqelerin osillasiyasi yerlerini deyismesi ile izah edirdi Hazirda muxtelif usullarla tesdiq edilmisdir ki benzol molekulu koplanardir yeni benzolda butun atomlar bir mustevi uzerinde yerlesir ve karbon atomlarindaki qosulmus p elektron orbitallari hemin musteviye perpendikulyardir Benzolun erime temperaturu 5 5 C derecedir Molyar kutlesi 78 11 q mol dur Qaynama temperaturu 80 1 C derecedir Sixligi 0 8786 q sm dir Benzol bezen Benzen adi ile de seslenir Maraqli faktlar RedakteEfsaneye gore Kekule Benzolun formulunu yuxuda gormusdur Yuxuda alti ejdahanin dairevi sekil almasi onlardan birinin quyrugunu disleyerek Benzolun formulunu yaratdigini zenn etmisdir 3 Edebiyyat RedakteEnciklopedicheskij slovar yunogo himika Sost V A Kricman V V Stanco M Pedagogika 1982 368 s il Nastolnaya kniga uchitelya himii 10 klass O S Gabrielyan I G Ostroumov M Drofa 2004 g Istinadlar Redakte http www cdc gov niosh ipcsneng neng0015 html http www cdc gov niosh npg npgd0049 html 1 2 Gabrielyan O S Ostroumov I G Nastolnaya kniga uchitelya himii 10 klass P v R Schleyer Aromaticity Editorial Chemical Reviews 2001 101 1115 1118 DOI 10 1021 cr0103221 Abstract A T Balaban P v R Schleyer and H S Rzepa Crocker Not Armit and Robinson Begat the Six Aromatic Electrons Chemical Reviews 2005 105 3436 3447 DOI 10 1021 cr0103221 Abstract P v R Schleyer Introduction Delocalization p and s Editorial Chemical Reviews 2005 105 3433 3435 DOI 10 1021 cr030095y Abstract Xarici kecidler RedakteLoren Grehem Estestvoznanie filosofiya i nauki o chelovecheskom povedenii v Sovetskom Soyuze Glava IX Himiya Svojstva i toksichnost benzola GOST 9572 93 Benzol neftyanoj Tehnicheskie usloviya Hemcinin bax RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Benzol amp oldid 5970999, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.