fbpx
Wikipedia

İran–Özbəkistan münasibətləri

İran–Özbəkistan münasibətləriİranÖzbəkistan arasındakı mövcud ikitərəfli münasibətlər. Ölkələr arasında diplomatik münasibətlər 10 may 1992-ci ildə qurulmuşdur. İran İslam Respublikasının səfirliyi Özbəkistanın paytaxtı Daşkənddə, Özbəkistan Respublikasının səfirliyi isə İranın paytaxtı Tehranda yerləşir.

İran–Özbəkistan münasibətləri
İran İran Özbəkistan Özbəkistan
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Müqayisə

  İran   Özbəkistan
Əhali 80 840 513 32 980 000
Ərazi 1 648 000 km² 447 400 km²
Əhalinin sıxlığı 48 nəf./km² 70,5 nəf./km²
Paytaxt Tehran Daşkənd
İri şəhərləri Tehran, Məşhəd, Təbriz, Şiraz, İsfahan, Əhvaz, Qum, Kərəc Daşkənd, Nəməngan, Buxara, Səmərqənd, Əndican, Nukus
Hökumət İslam respublikası Prezident respublikası
Dil farsca özbəkcə
Din İslam (Şiəlik) İslam (Sünnilər)
ÜDM 1,551 mld ABŞ dolları (adam başına 19050 $) 222,792 mld ABŞ dolları (adam başına 7023 $)
İnsan İnkişafı İndeksi 0,774 0,701

Tarix

Bir-birinə yaxın yaşayan xalqlar olmaqla, özbəklər və farslar da qədim dünya tarixindən qaynaqlanan uzunmüddətli münasibətlərə malikdirlər. Tarix, mədəniyyət, adət və ənənələr, iki xalqın mətbəxi bir-biri ilə sıx bağlıdır. Müxtəlif dövrlərdə iki ölkənin müasir əraziləri Fars və Orta Asiya imperiyalarının tərkibində olmuşdur. Xüsusilə indiki Özbəkistan ərazisi Əhəmənilər, Selevkilər, Sasanilər və Səfəvi imperiyalarının tərkibində idi. Müasir İranın ərazisi isə Xarəzmşahlar, Qəznəvilər, Temurilər, Şeybanilər dövlətlərinin və imperiyalarının bir hissəsi idi.

Müasir münasibətlər

Hal-hazırda Özbəkistanda 50 mindən çox iranlı yaşayır. Onlar 17-19-cu əsrlərdə indiki Özbəkistan ərazində məskunlaşmış fars və İran köçkünlərinin nəsilləri. Orta Asiya iranlılarının əksəriyyəti Səmərqənddə və onun ətraflı, eləcə də Buxara və onun ətraflarında yaşayır. İranda XIX əsrdən XX əsrin 20-ci illərinin ortalarına qədər məskunlaşan özbəklərin kiçik bir icması vardır.

SSRİ-nin dağılması ilə Özbəkistan müstəqillik qazandıqdan sonra, 1992-ci ilin noyabrında Özbəkistan Respublikasının seçilmiş prezidenti İslam Kərimov ilk dəfə İran İslam Respublikasına səfər etdi. O zaman əlaqələrə başlamaq, inkişaf etdirmək və möhkəmləndirmək üçün bir sıra ikitərəfli sənədlər imzalanmışdır.

İki ölkə arasında nəqliyyat və rabitə, neft-kimya, enerji, bank, əczaçılıq, gömrük və s. sahələrdə əməkdaşlıq quruldu. Terrorizm, ekstremizm və narkotik ticarəti ilə mübarizə üçün də ikitərəfli əməkdaşlığın təməlləri atıldı. Hazırda əlaqələrin inkişafına və möhkəmləndirilməsinə yönəlmiş 50-dən çox müxtəlif ikitərəfli sənəd imzalanmışdır. Hal hazırda ikitərəfli münasibətlər iki ölkənin səfirlikləri və 8 sentyabr 1999-cu ildə birgə təşkil olunan Özbəkistan-İran Dostluq Cəmiyyəti vasitəsilə davam etdirilir. Özbəkistan İrana pambıq, əlvan metallar, metallurgiya məhsulları, neft və neft məhsulları, avtomobillər və nəqliyyat vasitələri, elektronika və kimya məhsulları və s. ixrac edir. İran da öz növbəsində Özbəkistana kənd təsərrüfatı məhsulları, bitki və heyvan yağları, qida, toxuculuq məhsulları, ayaqqabı, kimyəvi məhsullar, qəhvə, çay, əczaçılıq məhsulları və s ixrac edir. 2017-ci ilin sentyabr ayında Qazaxıstanın paytaxtı Astanada, Özbəkistan Prezidenti Şavkat Mirziyayev, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının Elm və Texnologiya üzrə Zirvə toplantısı çərçivəsində İran Prezidenti Həsən Ruhani ilə görüşdü. Danışıqlar zamanı iki ölkə arasında dostluq münasibətlərinin möhkəmləndiyi vurğulanmış və əəməkdaşlığın daha da genişləndirilməsinin vacibliyi qeyd olumuşdur

İstinadlar

  1. МИД Республики Узбекистан. Страны с которыми Узбекистан установил дипломатические отношения
  2. Шавкат Мирзиёев встретился с главами Ирана и Афганистана (ru.sputniknews-uz.com)

iran, özbəkistan, münasibətləri, iran, özbəkistan, arasındakı, mövcud, ikitərəfli, münasibətlər, ölkələr, arasında, diplomatik, münasibətlər, 1992, ildə, qurulmuşdur, iran, islam, respublikasının, səfirliyi, özbəkistanın, paytaxtı, daşkənddə, özbəkistan, respu. Iran Ozbekistan munasibetleri Iran ve Ozbekistan arasindaki movcud ikiterefli munasibetler Olkeler arasinda diplomatik munasibetler 10 may 1992 ci ilde qurulmusdur 1 Iran Islam Respublikasinin sefirliyi Ozbekistanin paytaxti Daskendde Ozbekistan Respublikasinin sefirliyi ise Iranin paytaxti Tehranda yerlesir Iran Ozbekistan munasibetleriIran Iran Ozbekistan Ozbekistan Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Muqayise 2 Tarix 3 Muasir munasibetler 4 IstinadlarMuqayise Redakte Iran OzbekistanEhali 80 840 513 32 980 000Erazi 1 648 000 km 447 400 km Ehalinin sixligi 48 nef km 70 5 nef km Paytaxt Tehran DaskendIri seherleri Tehran Meshed Tebriz Siraz Isfahan Ehvaz Qum Kerec Daskend Nemengan Buxara Semerqend Endican NukusHokumet Islam respublikasi Prezident respublikasiDil farsca ozbekceDin Islam Sielik Islam Sunniler UDM 1 551 mld ABS dollari adam basina 19050 222 792 mld ABS dollari adam basina 7023 Insan Inkisafi Indeksi 0 774 0 701Tarix RedakteBir birine yaxin yasayan xalqlar olmaqla ozbekler ve farslar da qedim dunya tarixinden qaynaqlanan uzunmuddetli munasibetlere malikdirler Tarix medeniyyet adet ve eneneler iki xalqin metbexi bir biri ile six baglidir Muxtelif dovrlerde iki olkenin muasir erazileri Fars ve Orta Asiya imperiyalarinin terkibinde olmusdur Xususile indiki Ozbekistan erazisi Ehemeniler Selevkiler Sasaniler ve Sefevi imperiyalarinin terkibinde idi Muasir Iranin erazisi ise Xarezmsahlar Qezneviler Temuriler Seybaniler dovletlerinin ve imperiyalarinin bir hissesi idi Muasir munasibetler RedakteHal hazirda Ozbekistanda 50 minden cox iranli yasayir Onlar 17 19 cu esrlerde indiki Ozbekistan erazinde meskunlasmis fars ve Iran kockunlerinin nesilleri Orta Asiya iranlilarinin ekseriyyeti Semerqendde ve onun etrafli elece de Buxara ve onun etraflarinda yasayir Iranda XIX esrden XX esrin 20 ci illerinin ortalarina qeder meskunlasan ozbeklerin kicik bir icmasi vardir SSRI nin dagilmasi ile Ozbekistan musteqillik qazandiqdan sonra 1992 ci ilin noyabrinda Ozbekistan Respublikasinin secilmis prezidenti Islam Kerimov ilk defe Iran Islam Respublikasina sefer etdi O zaman elaqelere baslamaq inkisaf etdirmek ve mohkemlendirmek ucun bir sira ikiterefli senedler imzalanmisdir Iki olke arasinda neqliyyat ve rabite neft kimya enerji bank eczaciliq gomruk ve s sahelerde emekdasliq quruldu Terrorizm ekstremizm ve narkotik ticareti ile mubarize ucun de ikiterefli emekdasligin temelleri atildi Hazirda elaqelerin inkisafina ve mohkemlendirilmesine yonelmis 50 den cox muxtelif ikiterefli sened imzalanmisdir Hal hazirda ikiterefli munasibetler iki olkenin sefirlikleri ve 8 sentyabr 1999 cu ilde birge teskil olunan Ozbekistan Iran Dostluq Cemiyyeti vasitesile davam etdirilir Ozbekistan Irana pambiq elvan metallar metallurgiya mehsullari neft ve neft mehsullari avtomobiller ve neqliyyat vasiteleri elektronika ve kimya mehsullari ve s ixrac edir Iran da oz novbesinde Ozbekistana kend teserrufati mehsullari bitki ve heyvan yaglari qida toxuculuq mehsullari ayaqqabi kimyevi mehsullar qehve cay eczaciliq mehsullari ve s ixrac edir 2017 ci ilin sentyabr ayinda Qazaxistanin paytaxti Astanada Ozbekistan Prezidenti Savkat Mirziyayev Islam Emekdasliq Teskilatinin Elm ve Texnologiya uzre Zirve toplantisi cercivesinde Iran Prezidenti Hesen Ruhani ile gorusdu Danisiqlar zamani iki olke arasinda dostluq munasibetlerinin mohkemlendiyi vurgulanmis ve eemekdasligin daha da genislendirilmesinin vacibliyi qeyd olumusdur 2 Istinadlar Redakte MID Respubliki Uzbekistan Strany s kotorymi Uzbekistan ustanovil diplomaticheskie otnosheniya Shavkat Mirziyoev vstretilsya s glavami Irana i Afganistana ru sputniknews uz com Menbe https az wikipedia org w index php title Iran Ozbekistan munasibetleri amp oldid 5876569, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.