| İosif Çyornı | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 20 aprel 1837 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 28 aprel 1880(43 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
İosif Yakovleviç Çyornı (rus. Иосиф Яковлевич Чёрный; 20 aprel 1837, Minsk qəzası[d], Minsk quberniyası[d] – 28 aprel 1880, Odessa, Xerson quberniyası) — yəhudiəsilli Rusiya səyyahı və etnoqrafı, dağ yəhudilərinin tədqiqatçısı.
Həyatı
| ]1835-ci ildə Minsk şəhərində anadan olmuşdur. Valideynləri onu şərab istehsalı ilə məşğul olan sahəyə yönəltmək istəmişlər, lakin səyahətə olan güclü marağı gənc İosifi heç bir maddi vəsait olmadan Qafqaza yollanmağa vadar etmişdir. O, burada özlərini İsrailin on tayfasının nəslindən hesab edən yerli yəhudilərin ictimai, dini və ailə məişətini öyrənməyə başlamışdır.
Müxtəlif yəhudi nəşrlərində — "Ha-Magid", "Ha-Karmel", "Ha-Melits", "Neueste Post" və digərlərində Dağıstan, Buxara və İran yəhudilərinin həyatına dair bir sıra məqalələr dərc etdirmişdir. O, həmin icmaların ağır iqtisadi-hüquqi vəziyyətini və intellektual səviyyəsinin aşağı olduğunu təsvir etmiş, müxtəlif şəxslərə və qurumlara müraciət etmiş, bu uzaq yəhudi icmalarının həyat şəraitinin yaxşılaşdırılmasına yardım göstərilməsini xahiş etmişdir. Bu mövzuda , , "Alliance Israélite" təşkilatının sədri və digər şəxslərlə yazışmalar aparmışdır. Həmçinin, də məqalələr dərc etdirmişdir.
1864-cü ildə Çyornı "Yəhudilər arasında maarifin yayılması cəmiyyəti"nə müraciət etmiş, Şimali Qafqaz və Zaqafqaziya yəhudilərinin həyatı və tarixi keçmişinin daha geniş öyrənilməsi istiqamətində düşünülmüş tədqiqatlarına kömək göstərilməsini xahiş etmişdir. Cəmiyyətin bir sıra nüfuzlu inzibati şəxslərə ünvanladığı tövsiyə məktubları ona Qafqaz canişini olmuş böyük knyaz Mixail Romanovdan və Zaqafqaziyanın ayrı-ayrı vilayətlərinin rəhbərlərindən yerli inzibati orqanlara ünvanlanmış açıq göstərişlər almağa imkan vermişdir; bu göstərişlərdə Çyornıya yardım və himayə göstərilməsi tapşırılmışdır.
On ildən artıq müddətdə Şimali Qafqaz və Zaqafqaziya ərazilərində səyahət etmişdir. 1879-cu ilin sonunda Odessa şəhərinə qayıdaraq topladığı qiymətli tarixi-etnoqrafik materialları sistemləşdirmək və nəşr etdirmək niyyətində olmuşdur, ölümcül boğaz vərəmi ona işini başa çatdırmağa imkan verməmişdir. Ölümündən əvvəl topladığı bütün materialları "Maarif cəmiyyəti"nə vəsiyyət etmişdir. 1880-ci ildə Odessa şəhərində vəfat etmişdir.
İstinadlar
| ]- National Library of Israel Names and Subjects Authority File (ivr.).
- "Иосиф Иуда Яковлевич Чёрный". 20 avqust 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 avqust 2021.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Iosif CyorniDogum tarixi 20 aprel 1837 1837 04 20 Dogum yeri Minsk qezasi d Minsk quberniyasi d Rusiya imperiyasiVefat tarixi 28 aprel 1880 1880 04 28 43 yasinda Vefat yeri Odessa Odessa qezasi d Xerson quberniyasi Rusiya imperiyasi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Iosif Yakovlevic Cyorni rus Iosif Yakovlevich Chyornyj 20 aprel 1837 Minsk qezasi d Minsk quberniyasi d 28 aprel 1880 Odessa Xerson quberniyasi yehudiesilli Rusiya seyyahi ve etnoqrafi dag yehudilerinin tedqiqatcisi Heyati span 1835 ci ilde Minsk seherinde anadan olmusdur Valideynleri onu serab istehsali ile mesgul olan saheye yoneltmek istemisler lakin seyahete olan guclu maragi genc Iosifi hec bir maddi vesait olmadan Qafqaza yollanmaga vadar etmisdir O burada ozlerini Israilin on tayfasinin neslinden hesab eden yerli yehudilerin ictimai dini ve aile meisetini oyrenmeye baslamisdir Muxtelif yehudi nesrlerinde Ha Magid Ha Karmel Ha Melits Neueste Post ve digerlerinde Dagistan Buxara ve Iran yehudilerinin heyatina dair bir sira meqaleler derc etdirmisdir O hemin icmalarin agir iqtisadi huquqi veziyyetini ve intellektual seviyyesinin asagi oldugunu tesvir etmis muxtelif sexslere ve qurumlara muraciet etmis bu uzaq yehudi icmalarinin heyat seraitinin yaxsilasdirilmasina yardim gosterilmesini xahis etmisdir Bu movzuda Alliance Israelite teskilatinin sedri ve diger sexslerle yazismalar aparmisdir Hemcinin de meqaleler derc etdirmisdir 1864 cu ilde Cyorni Yehudiler arasinda maarifin yayilmasi cemiyyeti ne muraciet etmis Simali Qafqaz ve Zaqafqaziya yehudilerinin heyati ve tarixi kecmisinin daha genis oyrenilmesi istiqametinde dusunulmus tedqiqatlarina komek gosterilmesini xahis etmisdir Cemiyyetin bir sira nufuzlu inzibati sexslere unvanladigi tovsiye mektublari ona Qafqaz canisini olmus boyuk knyaz Mixail Romanovdan ve Zaqafqaziyanin ayri ayri vilayetlerinin rehberlerinden yerli inzibati orqanlara unvanlanmis aciq gosterisler almaga imkan vermisdir bu gosterislerde Cyorniya yardim ve himaye gosterilmesi tapsirilmisdir On ilden artiq muddetde Simali Qafqaz ve Zaqafqaziya erazilerinde seyahet etmisdir 1879 cu ilin sonunda Odessa seherine qayidaraq topladigi qiymetli tarixi etnoqrafik materiallari sistemlesdirmek ve nesr etdirmek niyyetinde olmusdur olumcul bogaz veremi ona isini basa catdirmaga imkan vermemisdir Olumunden evvel topladigi butun materiallari Maarif cemiyyeti ne vesiyyet etmisdir 1880 ci ilde Odessa seherinde vefat etmisdir Istinadlar span National Library of Israel Names and Subjects Authority File ivr Iosif Iuda Yakovlevich Chyornyj 20 avqust 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 avqust 2021 Kateqoriyalar 20 aprelde dogulanlar1837 ci ilde dogulanlarMinsk quberniyasinda dogulanlar28 aprelde vefat edenler1880 ci ilde vefat edenler43 yasinda vefat edenlerOdessada vefat edenlerElifba sirasina gore alimlerGizli kateqoriya Vikipediya Vikidatada menbeleri olan meqaleler
