Zehniyyət tarixifransızcahistoire des mentalités qavramına əsaslanır və bu termin davranışlar tarixi, zeyniyyət və ya dünyagörüşü olaraq tərcümə oluna bilər. Termin tarixin sonrakı nəsil Annallar məktəbinin (xüsusilə kitab və oxuyub-yazmaq tarixçisi Roger Kartierin) "kritik dönüş" (tournant critique) ilə əlaqəli müəyyən bir icra yöntəmini əhatə edir. Annalın longue durée'yə (uzun dövr) olan marağı qısa dövrlük hadisələrdənsə uzun müddət davam edən hadisələri daha əhraflı tədqiq etməkdır.. Qavram bundan əlavə kültür tarixi və ya tarixi antropologiyaya bərabər ya da onun bir növü olaraq qəbul edilə bilər.
Tarixi
Annales
Zehniyyət tarixi ya da histoire des mentalités, müəyyən bir zamandakı insanların haqqında düşündükləri, iç-içə keçdikləri və sinifləndirildikləri özlərini əhatə edən dünyalarını tədqiq etmə yollarını öyrənməyi məqsəd kimi qəbul edən tarixi tədqiqatları təsvir etmək üçün istifadə olunan bir ifadədir. Zehniyyət tarixi müxtəlif tarix məktəblərindən bir çox tarixçi və elm adamı tərəfindən tarixi bir vasitə olaraq istifadə olunmuşdur. Xüsusilə, Annallar məktəbi tarixçiləri zehniyyət tarixini inkişaf etdirmədə və işləyəcək bir metodologiya yaratmaqda kömək etdilər. Bu metodologiyanı qurarkən özlərini müəyyən bir zaman və məkanla sərhədlədilər.
Zehniyyət tarixi termininin qaynağı Annal tarixçiləri Cors Duby və Roger Kartierin əsərlərindəndir. Total tarixin tədqiqatları içində Annal tarixçiləri keçmiş nəsillərin sadə hadisə və siyasət mərkəzli tarixlərini əsas götürdülər. Maykl Harsgor Annal tarixçilərinin mübarizəsinin o dövrlərdə yazılan Marksist tarix kimi teleolojik nəticələrə əsaslanan müəyyənedici bir tarix yazmaq olmadığını bildirir. Ona görə, Annal tarixçiləri özlərini cəmiyyət strukturunun, "yəni təməl iqtisadi analizin skletinin üzərini örtən demokqrafik, kültürəl, mental və hadisənin psixolojik məlumatının" yaradılmasına özlərini həsr etmişlər. Bundan əlavə Annal tarixçilərinin total tarixi yaradarkən zehniyyət tarixinin bu tarixin formalaşmasının yalnızca bir tərəfi olduğunu da diqqətə aldıqları deyilmişdir. Sadə dillə demək lazım olarsa, hansı dövrü işləsələr belə, o dünyanı yenidən inşa etməyə cəhd edirdilər. Duby öz əsəri The Three Orders:Feudal Society Imagineddə və Uilyam Marşall öz əsərlərində fərdin həyatının müxtəlif yönlərini süüzən strukturların içində düşüncələrin inkişafını əsas götürmüşlər.
Mikrotarix
Metodoloji içində bu inkişaf zehniyyət tarixi ilə fərdlərin dünyagörüşlərini yenidən inşa etməyə çalışan və bu tapıntılarını mikrotarix formasında bütün cəmiyyət haqqında anlam çıxartmada istifadə edən digər tarixçilər üçün böyük məna kəsb etməkdədir. Bu tarixçilər daha çox Annal tarixçiləri üçün çox mühüm hala gələn geniş iqtisadi ardıcıllıqlarla deyil, zehniyyət tarixini formalaşdırmaq üçün toplumsal və kültürəl tarix ilə maraqlanaraq işləmə sahələrini daraltmışlar. Karlo Ginzburqun kitabı Pendir və Qurdlar zehniyyət tarixini yadda saxlayaraq edilən mikrotarix işlərinin rəhbəridir. Ginzburq XVI əsrİtaliyasının kəndli zehniyyətini yalnız bir dəyirmançı, Menocchio olaraq da bilinən Domenico Skandellanın mübarizə qeydlərini incələyərək, qeyri-müəyyən işarələrlə və ya axımlar tapmağa çalışaraq yenidən inşa etməyə çalışmışdır.
Bənzər üsullar Robert Darntonun fransızcəmiyyətinin fərqli sosial təbəqələrindəki qrupların zehniyyətlərini qurmada mikrotarixdən istifadə etdiyi Böyük pişik qətliamı kitabında da görülə bilər. Robert Darnton insanların ətraflarında gördükləri dünyanı üsulları ilə maraqlanır. Mətbəə işçilərinin küçə pişiylərini qətl etmələrini simvolik əhəmiyyətini burjuaziya duyulan və bastırılmış hisslərin bir xaricə yansıması olaraq qiymətləndirir. Bənzər üsulda və zehniyyət tarixi adəti ilə də əlaqəli olaraq Robert Darnton belə bir toplumsal əhəmiyyətli insanın ətrafındakı dünya haqqındakı qənaətlərini və şərhlərini müəyyən etmək məqsədilə burjuaziyanın öz şəhərini təsvirini incələməyə bir bölüm ayırır. Darnton hadisələrin əks edildiyi üsulların eyni hadisələrin o dövrün insanları tərəfindən şərh edildiyi üsuldan fərqli ola biləcəyini göstərmək üçün bu təsvirdən istifadə edir.
Tənqidlər
Bütün inkişaf tarixlərində zehniyyət tarixinə tənqidlər olmuşdur. Xüsusilə Marksist tarixçilər Annal tarixçilərini "yalnızca ağılın inkişafına ithafən və onunla birgə bəsit inanca dayanan məqalələr yayımlamağa yol aça biləcək zehniyyət əsərlərinə ümumi bir sintez içində yer vermə cəhdlərini" tənqid etmişlər. Karlo Ginzburq şəxsən zehniyyət tədqiqatlarının üsullarını "açıqca sinifsiz xarakteri"nə görə tənqid etmişdir.
İstinadlar
↑ Duby, Georges (1980). The Three Orders: Feudal Society Imagined. Chicago: University of Chicago Press.
↑ Harsgor, Michael (January 1978). "Total History: The Annales School". Journal of Contemporary History13 (1).
Hutton, Patrick (October 1981). "The History of Mentalities: The New Map of Cultural History". History and Theory20 (3): 239.
↑ Ginzburg, Carlo (2013). The Cheese and the Worms: The Cosmos of a Sixteenth-Century Miller. Baltimore: The Johns Hopkins University Press.
↑ Darnton, Robert (1984). The Great Cat Massacre and Other Episodes in French Cultural History. New York: Basic Books.
Oktyabr 05, 2021
zehniyyət, tarixi, fransızca, histoire, mentalités, qavramına, əsaslanır, termin, davranışlar, tarixi, zeyniyyət, dünyagörüşü, olaraq, tərcümə, oluna, bilər, termin, tarixin, sonrakı, nəsil, annallar, məktəbinin, xüsusilə, kitab, oxuyub, yazmaq, tarixçisi, rog. Zehniyyet tarixi fransizca histoire des mentalites qavramina esaslanir ve bu termin davranislar tarixi zeyniyyet ve ya dunyagorusu olaraq tercume oluna biler Termin tarixin sonraki nesil Annallar mektebinin xususile kitab ve oxuyub yazmaq tarixcisi Roger Kartierin kritik donus tournant critique ile elaqeli mueyyen bir icra yontemini ehate edir Annalin longue duree ye uzun dovr olan maragi qisa dovrluk hadiselerdense uzun muddet davam eden hadiseleri daha ehrafli tedqiq etmekdir Qavram bundan elave kultur tarixi ve ya tarixi antropologiyaya beraber ya da onun bir novu olaraq qebul edile biler Mundericat 1 Tarixi 1 1 Annales 1 2 Mikrotarix 2 Tenqidler 3 IstinadlarTarixi RedakteAnnales Redakte Zehniyyet tarixi ya da histoire des mentalites mueyyen bir zamandaki insanlarin haqqinda dusundukleri ic ice kecdikleri ve siniflendirildikleri ozlerini ehate eden dunyalarini tedqiq etme yollarini oyrenmeyi meqsed kimi qebul eden tarixi tedqiqatlari tesvir etmek ucun istifade olunan bir ifadedir Zehniyyet tarixi muxtelif tarix mekteblerinden bir cox tarixci ve elm adami terefinden tarixi bir vasite olaraq istifade olunmusdur Xususile Annallar mektebi tarixcileri zehniyyet tarixini inkisaf etdirmede ve isleyecek bir metodologiya yaratmaqda komek etdiler Bu metodologiyani qurarken ozlerini mueyyen bir zaman ve mekanla serhedlediler 1 Zehniyyet tarixi termininin qaynagi Annal tarixcileri Cors Duby ve Roger Kartierin eserlerindendir Total tarixin tedqiqatlari icinde Annal tarixcileri kecmis nesillerin sade hadise ve siyaset merkezli tarixlerini esas goturduler Maykl Harsgor Annal tarixcilerinin mubarizesinin o dovrlerde yazilan Marksist tarix kimi teleolojik neticelere esaslanan mueyyenedici bir tarix yazmaq olmadigini bildirir Ona gore Annal tarixcileri ozlerini cemiyyet strukturunun yeni temel iqtisadi analizin skletinin uzerini orten demokqrafik kulturel mental ve hadisenin psixolojik melumatinin yaradilmasina ozlerini hesr etmisler 2 Bundan elave Annal tarixcilerinin total tarixi yaradarken zehniyyet tarixinin bu tarixin formalasmasinin yalnizca bir terefi oldugunu da diqqete aldiqlari deyilmisdir 3 Sade dille demek lazim olarsa hansi dovru isleseler bele o dunyani yeniden insa etmeye cehd edirdiler Duby oz eseri The Three Orders Feudal Society Imaginedde ve Uilyam Marsall oz eserlerinde ferdin heyatinin muxtelif yonlerini suuzen strukturlarin icinde dusuncelerin inkisafini esas goturmusler 1 Mikrotarix Redakte Metodoloji icinde bu inkisaf zehniyyet tarixi ile ferdlerin dunyagoruslerini yeniden insa etmeye calisan ve bu tapintilarini mikrotarix formasinda butun cemiyyet haqqinda anlam cixartmada istifade eden diger tarixciler ucun boyuk mena kesb etmekdedir 2 Bu tarixciler daha cox Annal tarixcileri ucun cox muhum hala gelen genis iqtisadi ardicilliqlarla deyil zehniyyet tarixini formalasdirmaq ucun toplumsal ve kulturel tarix ile maraqlanaraq isleme sahelerini daraltmislar 2 Karlo Ginzburqun kitabi Pendir ve Qurdlar zehniyyet tarixini yadda saxlayaraq edilen mikrotarix islerinin rehberidir Ginzburq XVI esr Italiyasinin kendli zehniyyetini yalniz bir deyirmanci Menocchio olaraq da bilinen Domenico Skandellanin mubarize qeydlerini inceleyerek qeyri mueyyen isarelerle ve ya aximlar tapmaga calisaraq yeniden insa etmeye calismisdir 4 Benzer usullar Robert Darntonun fransiz cemiyyetinin ferqli sosial tebeqelerindeki qruplarin zehniyyetlerini qurmada mikrotarixden istifade etdiyi Boyuk pisik qetliami kitabinda da gorule biler Robert Darnton insanlarin etraflarinda gordukleri dunyani usullari ile maraqlanir Metbee iscilerinin kuce pisiylerini qetl etmelerini simvolik ehemiyyetini burjuaziya duyulan ve bastirilmis hisslerin bir xarice yansimasi olaraq qiymetlendirir 5 Benzer usulda ve zehniyyet tarixi adeti ile de elaqeli olaraq Robert Darnton bele bir toplumsal ehemiyyetli insanin etrafindaki dunya haqqindaki qenaetlerini ve serhlerini mueyyen etmek meqsedile burjuaziyanin oz seherini tesvirini incelemeye bir bolum ayirir Darnton hadiselerin eks edildiyi usullarin eyni hadiselerin o dovrun insanlari terefinden serh edildiyi usuldan ferqli ola bileceyini gostermek ucun bu tesvirden istifade edir 5 Tenqidler RedakteButun inkisaf tarixlerinde zehniyyet tarixine tenqidler olmusdur Xususile Marksist tarixciler Annal tarixcilerini yalnizca agilin inkisafina ithafen ve onunla birge besit inanca dayanan meqaleler yayimlamaga yol aca bilecek zehniyyet eserlerine umumi bir sintez icinde yer verme cehdlerini tenqid etmisler 2 Karlo Ginzburq sexsen zehniyyet tedqiqatlarinin usullarini aciqca sinifsiz xarakteri ne gore tenqid etmisdir 4 Istinadlar Redakte 1 2 Duby Georges 1980 The Three Orders Feudal Society Imagined Chicago University of Chicago Press 1 2 3 4 Harsgor Michael January 1978 Total History The Annales School Journal of Contemporary History13 1 Hutton Patrick October 1981 The History of Mentalities The New Map of Cultural History History and Theory 20 3 239 1 2 Ginzburg Carlo 2013 The Cheese and the Worms The Cosmos of a Sixteenth Century Miller Baltimore The Johns Hopkins University Press 1 2 Darnton Robert 1984 The Great Cat Massacre and Other Episodes in French Cultural History New York Basic Books Menbe https az wikipedia org w index php title Zehniyyet tarixi amp oldid 4402601, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
