| Arı qaş səhləbi | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Arı qaş səhləbi | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
Arı qaş səhləbi (lat. Ophrys apifera) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinin ofris cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU D2. Azərbaycanın nadir, endemik növüdür.
Qısa morfoloji təsviri
| ]Çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi 20-30 sm hündürlükdədir. Soğanaqları şarvari və ya xırda ellipsvaridir. Yarpaqları iti, uzunsov, lansetvaridir. Çiçək yanlığı lansetvari, yumurtalıqdan uzundur. Çiçək yanlığının kənar yarpaqları uzunsov, küt, parlaq və ya açıq-çəhrayı rəngli, 5 damarlıdır. Daxili yarpaqları yaşılımtıl-çəhrayı çalarlı, məxmərvari tüklü 3 damarlıdır. Dodaqcıq enli, oval, məxmərvari 3 dilimlidir.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
| ]Çiçəkləməsi aprel-may aylarına təsadüf edir. Aşağı dağ qurşağında meşə talalarında yayılmışdır.
Yayılması
| ]Böyük Qafqazın qərbi (Şəki rayonu Kiş kəndi), Lənkəranın dağlıq hissəsi. BQ qərbi hissəsinin rayonlarında aşağı dağ qurşağında yayılmışdır. Meşə talalarında bitir. Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabına daxil edilmiş nadir növdür.
Sayı və tendensiyası
| ]Yeganə lokaliteti müşahidə olunur, azalma tendensiyası davam edir.
Məhdudlaşdırıcı amillər
| ]Antropogen amillər (dekorativ əhəmiyyətinə görə əhali tərəfindən intensiv toplanılması, otarma və tapdalanma), xüsusi yaşayış mühitinə təkləbkar olması.
Mühafizə tədbirləri
| ]Yayıldığı ərazilərın nəzarətə götürulməsi və mütəmadi monitorinqlərin aparılması təklif olunur.
Sinonimləri
| ]- Arachnites apiferus (Huds.) Hoffm.
- Ophrys albiflora Spruner ex Boiss.
- Ophrys apifera var. almaracensis Pérez-Chisc., Durán Oliva & Gil Llano
- Ophrys apifera f. almaracensis (Pérez-Chisc., Durán Oliva & Gil Llano) P.Delforge
- Ophrys apifera var. aurita (Moggr.) Gremli
- Ophrys apifera f. aurita (Moggr.) Soó
- Ophrys apifera subsp. austriaca (Wiesb. ex Dichtl) K.Richt.
- Ophrys apifera var. austriaca (Wiesb. ex Dichtl) Beck
- Ophrys apifera var. basiliensis S.Schwegler & Matthies
- Ophrys apifera f. basiliensis (S.Schwegler & Matthies) P.Delforge
- Ophrys apifera var. belgarum Turner Ettl.
- Ophrys apifera f. belgarum (Turner Ettl.) P.Delforge
- Ophrys apifera var. bicolor E.Nelson
- Ophrys apifera f. bicolor (E.Nelson) P.D.Sell
- Ophrys apifera subsp. botteronii (Chodat) Hegi
- Ophrys apifera var. botteronii (Chodat) Brand
- Ophrys apifera f. botteronii (Chodat) P.D.Sell
- Ophrys apifera var. brevilabellata Kreutz, R.Selig & Zelesny
- Ophrys apifera f. brevilabellata (Kreutz, R.Selig & Zelesny) P.Delforge
- Ophrys apifera var. chlorantha (Hegetschw.) Nyman
- Ophrys apifera subsp. chlorantha (Hegetschw.) Arcang.
- Ophrys apifera f. chodatii Wilczek
- Ophrys apifera var. cordatitepala Chodat
- Ophrys apifera var. curviflora A.Soulié
- Ophrys apifera f. curviflora (A.Soulié) P.Delforge
- Ophrys apifera var. filitepala Chodat
- Ophrys apifera var. flavescens Rosbach
- Ophrys apifera f. flavescens (Rosbach) P.D.Sell
- Ophrys apifera var. friburgensis Freyhold
- Ophrys apifera subsp. friburgensis (Freyhold) P.Fourn.
- Ophrys apifera f. friburgensis (Freyhold) P.Delforge
- Ophrys apifera var. fulvofusca M.P.Grasso & Scrugli
- Ophrys apifera f. fulvofusca (M.P.Grasso & Scrugli) P.Delforge
- Ophrys apifera var. immaculata Bréb.
- Ophrys apifera subsp. jurana Ruppert
- Ophrys apifera var. laetitiae Klaver
- Ophrys apifera var. muteliae Mutel
- Ophrys apifera subsp. muteliae (Mutel) K.Richt.
- Ophrys apifera var. olimpiadae Ugr. ex E.G.Camus
- Ophrys apifera var. patinata U.Grabner & Kreutz
- Ophrys apifera f. pauciflora A.Terracc.
- Ophrys apifera var. purpurea (Tausch) Nyman
- Ophrys apifera subsp. purpurea (Tausch) K.Richt.
- Ophrys apifera var. saraepontana (Ruppert) H.Baumgartner bis & Kreutz
- Ophrys apifera var. speciosa Nyman
- Ophrys apifera var. subterrostrunca Brot.
- Ophrys apifera var. tilaventina Nonis & Liverani [Invalid]
- Ophrys apifera var. trollii (Hegetschw.) Rchb.f.
- Ophrys apifera f. trollii (Hegetschw.) P.D.Sell
- Ophrys apifera subsp. trollii (Hegetschw.) K.Richt.
- Ophrys apifera subsp. trollii (Hegetschw.) O. Bolòs
- Ophrys aquisgranensis Kaltenb.
- Ophrys arachnites Mill.
- Ophrys asilifera Vayr.
- Ophrys austriaca Wiesb. ex Dichtl
- Ophrys bicolor O.Nägeli [Illegitimate]
- Ophrys botteronii Chodat
- Ophrys chlorantha Hegetschw.
- Ophrys epeirophora Peter
- Ophrys friburgensis (Freyhold) O.Nägeli
- Ophrys holoserica (Burm.f.) Greuter
- Ophrys immaculata (Bréb.) O.Nägeli
- Ophrys integra Sacc.
- Ophrys jurana (Ruppert) Neuberger
- Ophrys mangini Tallon
- Ophrys oestrifera M.Bieb.
- Ophrys picta var. oestrifera (M.Bieb.) Bory & Chaub.
- Ophrys purpurea Tausch
- Ophrys ripaensis Porta
- Ophrys rostrata Ten.
- Ophrys saraepontana Ruppert
- Ophrys scolopax subsp. oestrifera (M.Bieb.) Soó
- Ophrys scolopax var. oestrifera (M.Bieb.) Rchb.f.
- Ophrys trollii Hegetschw.
- Orchis apifera (Huds.) Salisb.
- Orchis holoserica Burm.f.
- Orchis oestrifera (M.Bieb.) M.Bieb.
İstinadlar
| ]Həmçinin bax
| ]wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Ari qas sehlebiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerDeste QulancarciceklilerFesile SehlebkimilerYarimfesile SehlebkimilerTriba Yarimtriba Cins OfrisNov Ari qas sehlebiBeynelxalq elmi adiOphrys apifera Huds 1762Sekil axtarisiNCBI 78817EOL 1136554 Ari qas sehlebi lat Ophrys apifera bitkiler aleminin qulancarcicekliler destesinin sehlebkimiler fesilesinin ofris cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmeye hessas olanlar kateqoriyasina aiddir VU D2 Azerbaycanin nadir endemik novudur Qisa morfoloji tesviri span Coxillik ot bitkisidir Govdesi 20 30 sm hundurlukdedir Soganaqlari sarvari ve ya xirda ellipsvaridir Yarpaqlari iti uzunsov lansetvaridir Cicek yanligi lansetvari yumurtaliqdan uzundur Cicek yanliginin kenar yarpaqlari uzunsov kut parlaq ve ya aciq cehrayi rengli 5 damarlidir Daxili yarpaqlari yasilimtil cehrayi calarli mexmervari tuklu 3 damarlidir Dodaqciq enli oval mexmervari 3 dilimlidir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleri span Ciceklemesi aprel may aylarina tesaduf edir Asagi dag qursaginda mese talalarinda yayilmisdir Yayilmasi span Boyuk Qafqazin qerbi Seki rayonu Kis kendi Lenkeranin dagliq hissesi BQ qerbi hissesinin rayonlarinda asagi dag qursaginda yayilmisdir Mese talalarinda bitir Azerbaycan Respublikasinin Qirmizi Kitabina daxil edilmis nadir novdur Sayi ve tendensiyasi span Yegane lokaliteti musahide olunur azalma tendensiyasi davam edir Mehdudlasdirici amiller span Antropogen amiller dekorativ ehemiyyetine gore ehali terefinden intensiv toplanilmasi otarma ve tapdalanma xususi yasayis muhitine teklebkar olmasi Muhafize tedbirleri span Yayildigi erazilerin nezarete goturulmesi ve mutemadi monitorinqlerin aparilmasi teklif olunur Sinonimleri span Arachnites apiferus Huds Hoffm Ophrys albiflora Spruner ex Boiss Ophrys apifera var almaracensis Perez Chisc Duran Oliva amp Gil Llano Ophrys apifera f almaracensis Perez Chisc Duran Oliva amp Gil Llano P Delforge Ophrys apifera var aurita Moggr Gremli Ophrys apifera f aurita Moggr Soo Ophrys apifera subsp austriaca Wiesb ex Dichtl K Richt Ophrys apifera var austriaca Wiesb ex Dichtl Beck Ophrys apifera var basiliensis S Schwegler amp Matthies Ophrys apifera f basiliensis S Schwegler amp Matthies P Delforge Ophrys apifera var belgarum Turner Ettl Ophrys apifera f belgarum Turner Ettl P Delforge Ophrys apifera var bicolor E Nelson Ophrys apifera f bicolor E Nelson P D Sell Ophrys apifera subsp botteronii Chodat Hegi Ophrys apifera var botteronii Chodat Brand Ophrys apifera f botteronii Chodat P D Sell Ophrys apifera var brevilabellata Kreutz R Selig amp Zelesny Ophrys apifera f brevilabellata Kreutz R Selig amp Zelesny P Delforge Ophrys apifera var chlorantha Hegetschw Nyman Ophrys apifera subsp chlorantha Hegetschw Arcang Ophrys apifera f chodatii Wilczek Ophrys apifera var cordatitepala Chodat Ophrys apifera var curviflora A Soulie Ophrys apifera f curviflora A Soulie P Delforge Ophrys apifera var filitepala Chodat Ophrys apifera var flavescens Rosbach Ophrys apifera f flavescens Rosbach P D Sell Ophrys apifera var friburgensis Freyhold Ophrys apifera subsp friburgensis Freyhold P Fourn Ophrys apifera f friburgensis Freyhold P Delforge Ophrys apifera var fulvofusca M P Grasso amp Scrugli Ophrys apifera f fulvofusca M P Grasso amp Scrugli P Delforge Ophrys apifera var immaculata Breb Ophrys apifera subsp jurana Ruppert Ophrys apifera var laetitiae Klaver Ophrys apifera var muteliae Mutel Ophrys apifera subsp muteliae Mutel K Richt Ophrys apifera var olimpiadae Ugr ex E G Camus Ophrys apifera var patinata U Grabner amp Kreutz Ophrys apifera f pauciflora A Terracc Ophrys apifera var purpurea Tausch Nyman Ophrys apifera subsp purpurea Tausch K Richt Ophrys apifera var saraepontana Ruppert H Baumgartner bis amp Kreutz Ophrys apifera var speciosa Nyman Ophrys apifera var subterrostrunca Brot Ophrys apifera var tilaventina Nonis amp Liverani Invalid Ophrys apifera var trollii Hegetschw Rchb f Ophrys apifera f trollii Hegetschw P D Sell Ophrys apifera subsp trollii Hegetschw K Richt Ophrys apifera subsp trollii Hegetschw O Bolos Ophrys aquisgranensis Kaltenb Ophrys arachnites Mill Ophrys asilifera Vayr Ophrys austriaca Wiesb ex Dichtl Ophrys bicolor O Nageli Illegitimate Ophrys botteronii Chodat Ophrys chlorantha Hegetschw Ophrys epeirophora Peter Ophrys friburgensis Freyhold O Nageli Ophrys holoserica Burm f Greuter Ophrys immaculata Breb O Nageli Ophrys integra Sacc Ophrys jurana Ruppert Neuberger Ophrys mangini Tallon Ophrys oestrifera M Bieb Ophrys picta var oestrifera M Bieb Bory amp Chaub Ophrys purpurea Tausch Ophrys ripaensis Porta Ophrys rostrata Ten Ophrys saraepontana Ruppert Ophrys scolopax subsp oestrifera M Bieb Soo Ophrys scolopax var oestrifera M Bieb Rchb f Ophrys trollii Hegetschw Orchis apifera Huds Salisb Orchis holoserica Burm f Orchis oestrifera M Bieb M Bieb Istinadlar span Hemcinin bax span Takson eynilesdirmeleriWikidata Q159291 Wikispecies Ophrys apifera APDB 161157 APNI 453168 ophrys apifera BioLib 42170 BOLD 345236 EoL 1136554 EPPO OPRAP EUNIS 189669 FoIO OPHAPI GBIF 2792998 iNaturalist 83816 IPNI 647746 1 NBN NHMSYS0000461294 NCBI 78817 PalDat Ophrys apifera Ophrys apifera PFI 8145 Plant List kew 140745 Plazi 808739B6 B06E 5D1F 3C7E 3807818A916B POWO urn lsid ipni org names 647746 1 Species 25262 Tropicos 23500891 140745 WoI 424 WFO wfo 0000257401 Kateqoriya OfrisGizli kateqoriyalar Vikipediya Kartockasinda yanlis alem gosterilen biologiya meqaleleriVikinovlere istinadi olmayan meqalelerUTMX siz biologiya meqaleleriTakson sablonu istifade olunan meqalelerTaksonbarda from parametri daxil edilmemis meqaleler25 29 ID olan Taksonbar
