fbpx
Wikipedia

Zaqafqaziya Konfransı

Zaqafqaziya Konfransı — üç Cənubi Qafqaz respublikası - Azərbaycan, Gürcüstan və Ermənistan arasında konfrans 1919-cu ilin may ayında keçirilmiş konfrans.

Hadisələrin gedişatı

1918-ci il mayın 28-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaradıldıqdan sonra ölkənin xarici siyasəti qarşısında duran ciddi məsələlərdən biri qonşu dövlətlərlə mehriban əlaqələr yaratmaq, müəyyən məsələlərə münasibətdə Qafqaz həmrəyliyinə nail olmaq idi. Azərbaycan Parlamentinin Dağıstan, Gürcüstan və Ermənistana göndərdiyi müraciətdə deyilirdi:

  Qafqaz elə bir vəziyyət qarşısındadır ki, bu ərazi üzərində qurulmuş olan cümhuriyyətlər müqabil dostluq və həmrəylik yapmadan yaşaya bilməzlər!  

Bütün Qafqazı hədələyən ağ və qırmızı Rusiya bu münasibətlərin yaradılmasını daha da zəruriləşdirirdi. Dağlı Respublikasının Denikinin könüllü ordusu tərəfındən işğal olunması Azərbaycanı və Gürcüstanın ciddi şəkildə narahat edirdi. 1919-cu ilin yazında Şimali Qafqazda cərəyan edən hadisələr bu respublikaların özləri üçün də gözlənilməz nəticələr verə bilərdi. Məhz buna görə də 1919-cu ilin mayında çağırılmış Zaqafqaziya konfransında bir çox məsələlərlə bərabər, Denikin təhlükəsi də müzakirə edildi. Konfransdakı erməni nümayəndələri Denikin könüllülərinə öz münasibətlərini birbaşa bildirməkdən yayındılar. Lakin şimaldan gələn təhlükə Azərbaycan və Gürcüstanı eyni dərəcədə narahat etdiyi üçün onlar bu məsələdə həmrəy olduqlarını bildirdilər. Fətəli xan Xoyski konfransda çıxış edərək, könüllü ordunun Şimali Qafqazın Dağlı Xalqları İttifaqı Respublikası ərazisinin, xüsusən Dağıstanın Azərbaycan üçün bilavasitə təhlükə yaradan işğalına qarşı etiraz bildirməyi tələb etdi.

Nəticə

Azərbaycan nümayəndəliyinin təkidi ilə konfrans Şimali Qafqazın işğalını öz müqəddəratını təyin etmiş xalqlarını ərazisinin Denikin könüllü ordusu tərəfindən işğalı kimi pisləyən qətnamə qəbul etdi. Qətnamədə bu qüvvələrin bütün Cənubi Qafqaz respublikalarının müstəqilliyinə bilavasitə təhlükə törətdiyi də qeyd olunurdu. Ermənilərin mövqeyinə gəldikdə isə, bunun bir səbəbi onların sərhəd zolağından uzaqda yerləşməsi ilə bağlı idisə, digər səbəbi ermənilərlə könüllü ordu arasında gizli saziş olmasından irəli gəlirdi. Bu sazişə əsasən, könüllü ordu Azərbaycana və Gürcüstana hücum edəcəyi halda, ermənilər onlara kömək göstərməli idi. Ermənilər bu hücum zamanı Azərbaycana və Gürcüstana olan ərazi iddialarını da hərbi yolla reallaşdırmaq niyyətində idilər.

Həmçinin bax

Ədəbiyyat

  • Azərbaycan tarixi, 7 cilddə, c. 5,B., 2001.
  • Həsənov C, Azərbaycan beynəlxalq münasibətlər sistemində (19181920-ci illər), B., 1993.

İstinadlar

  1. "Zaqafqaziya Konfransı". Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası. II. Bakı: "Lider". 2005. səh. 453-454. ISBN 9952-417-44-4.

zaqafqaziya, konfransı, üç, cənubi, qafqaz, respublikası, azərbaycan, gürcüstan, ermənistan, arasında, konfrans, 1919, ilin, ayında, keçirilmiş, konfrans, mündəricat, hadisələrin, gedişatı, nəticə, həmçinin, ədəbiyyat, istinadlarhadisələrin, gedişatı, redaktə1. Zaqafqaziya Konfransi uc Cenubi Qafqaz respublikasi Azerbaycan Gurcustan ve Ermenistan arasinda konfrans 1919 cu ilin may ayinda kecirilmis konfrans 1 Mundericat 1 Hadiselerin gedisati 2 Netice 3 Hemcinin bax 4 Edebiyyat 5 IstinadlarHadiselerin gedisati Redakte1918 ci il mayin 28 de Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti yaradildiqdan sonra olkenin xarici siyaseti qarsisinda duran ciddi meselelerden biri qonsu dovletlerle mehriban elaqeler yaratmaq mueyyen meselelere munasibetde Qafqaz hemreyliyine nail olmaq idi Azerbaycan Parlamentinin Dagistan Gurcustan ve Ermenistana gonderdiyi muracietde deyilirdi Qafqaz ele bir veziyyet qarsisindadir ki bu erazi uzerinde qurulmus olan cumhuriyyetler muqabil dostluq ve hemreylik yapmadan yasaya bilmezler Butun Qafqazi hedeleyen ag ve qirmizi Rusiya bu munasibetlerin yaradilmasini daha da zerurilesdirirdi Dagli Respublikasinin Denikinin konullu ordusu terefinden isgal olunmasi Azerbaycani ve Gurcustanin ciddi sekilde narahat edirdi 1919 cu ilin yazinda Simali Qafqazda cereyan eden hadiseler bu respublikalarin ozleri ucun de gozlenilmez neticeler vere bilerdi Mehz buna gore de 1919 cu ilin mayinda cagirilmis Zaqafqaziya konfransinda bir cox meselelerle beraber Denikin tehlukesi de muzakire edildi Konfransdaki ermeni numayendeleri Denikin konullulerine oz munasibetlerini birbasa bildirmekden yayindilar Lakin simaldan gelen tehluke Azerbaycan ve Gurcustani eyni derecede narahat etdiyi ucun onlar bu meselede hemrey olduqlarini bildirdiler Feteli xan Xoyski konfransda cixis ederek konullu ordunun Simali Qafqazin Dagli Xalqlari Ittifaqi Respublikasi erazisinin xususen Dagistanin Azerbaycan ucun bilavasite tehluke yaradan isgalina qarsi etiraz bildirmeyi teleb etdi 1 Netice RedakteAzerbaycan numayendeliyinin tekidi ile konfrans Simali Qafqazin isgalini oz muqedderatini teyin etmis xalqlarini erazisinin Denikin konullu ordusu terefinden isgali kimi pisleyen qetname qebul etdi Qetnamede bu quvvelerin butun Cenubi Qafqaz respublikalarinin musteqilliyine bilavasite tehluke toretdiyi de qeyd olunurdu Ermenilerin movqeyine geldikde ise bunun bir sebebi onlarin serhed zolagindan uzaqda yerlesmesi ile bagli idise diger sebebi ermenilerle konullu ordu arasinda gizli sazis olmasindan ireli gelirdi Bu sazise esasen konullu ordu Azerbaycana ve Gurcustana hucum edeceyi halda ermeniler onlara komek gostermeli idi Ermeniler bu hucum zamani Azerbaycana ve Gurcustana olan erazi iddialarini da herbi yolla reallasdirmaq niyyetinde idiler 1 Hemcinin bax RedakteAzerbaycan Ermenistan KonfransiEdebiyyat RedakteAzerbaycan tarixi 7 cildde c 5 B 2001 Hesenov C Azerbaycan beynelxalq munasibetler sisteminde 19181920 ci iller B 1993 Istinadlar Redakte 1 2 3 Zaqafqaziya Konfransi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi II Baki Lider 2005 seh 453 454 ISBN 9952 417 44 4 Menbe https az wikipedia org w index php title Zaqafqaziya Konfransi amp oldid 5887874, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.