Çeçenistanrusları — 2010-cu il əhalinin siyahıya alınmasına görə sayı 24,3 min nəfər olan Çeçenistanın rus əhalisi (Çeçenistan əhalisinin 1,9%) vardır.
1897-ci il əhalinin siyahıya alınmasına görə, Qroznı dairəsində 12.945 rus dilində danışan sakin yaşayırdı. Brokhauz və Efronun ensiklopedik lüğətiə görə, ruslar Qroznıda və Vozdvijenskayada üstünlük təşkil etdilər. Eyni zamanda Vedeno və Şatoyda da yaşayırdılar. 1900-cü ilədək Qroznı dairəsində 20 189 rus vardı. Bunlardan 18 388 nəfəri Qroznıda və 1504 nəfər isə Vozdviyenskayada yaşayırdı.
1926-cı il əhalinin siyahıya alınmasına görə Çeçenistan Muxtar Vilayətində 9122 rus yaşayırdı. 1939-cu il siyahıyaalmasına görə Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasında rus əhalisi 201.010 nəfərə çatırdı.
Rus əhalisinin 1926 və 1939-cu illərdəki siyahıyaalmalar arasındakı çoxsaylı artımı, əsasən 1929-cu ildə Çeçenistan Muxtar Vilayətinə Qroznı şəhəri və Sunca kazak dairəsinin daxil edilməsi ilə əlaqədardır. 1926-cı il əhalinin siyahıya alınmasına görə, Qroznıda əhalinin 2/3-dən çoxunu rus təşkil edirdi. 1 aprel 1929-cu ilə qədər Sunja, Qroznı şəhəri də daxil olmaqla Şimali Qafqaz vilayətinin daxilində muxtar statusuna sahib idi. Rusların burada demək olar ki, əhalinin 90% -i təşkil edirdi. Çeçenistan Muxtar Dairəsindəki Rusların əksəriyyəti neft sahələrində və onunla əlaqəli sənayelərdə işləyirdi. Ləğv edilmiş Sünja dairəsinin ərazisində ruslar əsasən əkinçiliklə məşğul idilər.
1957-ci ildə Naurski və Şelkovski rayonları Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının tərkibinə daxil edildi. Buna qədər isə rayonlar Stavropol diyarının bir hissəsi idi.
26 avqust 1958-ci ildə Qroznıda bir rus işçinin evdə çeçenlər tərəfindən öldürülməsi nəticəsində mitiq baş tutur. Mitinqinin iştirakçıları Çeçenistan-İnquş Muxtar Respublikasının partiya komitəsinin binasını ələ keçirsələr də, qısa müddətdə DTK və Daxili İşlər Nazirliyi tərəfindən mitinq yatırılır. Nümayişçilər arasında “Çeçenləri Qroznıdan çıxarın” və “Yaşasın Qroznı vilayəti!” çüarlar səsləndirilər. Yerli qarnizonun əsgərləri asayişi təmin etmək üçün şəhərə gətirilir. Ertəsi gün qiyamçılar rayon komitəsi, DTK, Daxili İşlər Nazirliyi, Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Qroznı şəhər komitəsini, əsas poçt şöbəsini ələ keçirirlər və hətta şəhərlərarası telefon stansiyasına daxil olurlar. Nümayişçilər Çeçen-İnquş MSSR adını Qroznı vilayəti və ya Millətlərarası Sovet Sosialist Respublikası olaraq dəyişdirilməsini tələb edirlər. Qoşunlar şəhərə gətirilir, iğtişaşları yatırmağa müvəffəq olunur. 1959-cu il əhalinin siyahıya alınmasına görə Çeçen-İnquş MSSR-də 348.343 rus yaşayırdı.
1970-ci il əhalinin siyahıya alınmasına görə Çeçen-İnquş MSSR-də 366.959 rus var idi. 1979-cu il siyahıyaalmasına görə onların sayı 336.044 nəfərə düşür. 1979-1989-cu illərdə, əsasən iqtisadi səbəblərdən rus əhalisinin Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sisialist respublikasını tərk etməsi baş verir.
1989-cu ildə Çeçen-İnquş MSSR-də 293 min rus (ümumi əhalinin 23,1 %) yaşayırdı.
Çeçenistanda Cövhər Dudayevin hakimiyyətə gəlməsi ilə Çeçenistan neft sənayesinin çöküşü başlayır. Nəticədə Çeçenistanın demək olar ki, bütün rus əhalisininm əsas iş sahəsi itirlir.
Dudayevin hakimiyyəti illərində ruslara qarşı ayrı-seçkilik, etnik təmizlənmə həyata keçirilir.
1996-cı ilin sonunda federal qüvvələr Çeçenistan ərazisindən çıxarılır, nəticədə Çeçenistanın rus əhalisi praktik olaraq qorunmadan məhrum olur.
Rusiya Federasiaysı Daxili İşlər Nazirliyinin 1999-cu ilin iyulunda yayımlanan məlumatlarına görə, o dövrdə Çeçenistanda təxminən 29 min Rus yaşayırdı ki, bunların da 17 mini təqaüd yaşında olanlar idi. 2001-ci il məlumatlarına görə, o dövrdə Mekenskaya kəndində 42, Novoterskaya kəndində isə20 rus ailəsi yaşayırdı.
2003-cü il məlumatlarına görə, o dövrdə Çeçenistanın Şelkovski və Naurski rayonlarının kəndlərində təxminən 17 min rus yaşayırdı.
2005-ci il hesablamalarına görə Çeçenistanda, əsasən Şelkovski, Naurski, Sunja və Qroznı rayonlarında 20.000-50.000 arası rus yaşayırdı. Çeçenistanın digər bölgələrində rusların sayı kifayət qədər az olmuşdur.
İstinadlar
"Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. Распределение населения по родному языку и уездам Российской Империи кроме губерний Европейской России". «Демоскоп». İstifadə tarixi: 2011-01-02. (#parameter_ignored_suggest)
"Всесоюзная перепись населения 1939 года. Национальный состав населения по регионам России". «Демоскоп». İstifadə tarixi: 2011-01-02. (#parameter_ignored_suggest)
Олег Матвеев (2000-08-30). "Русский бунт в Грозном" (rus). Независимая газета.
"Всесоюзная перепись населения 1959 года. Национальный состав населения по регионам России". «Демоскоп». İstifadə tarixi: 2011-01-02. (#parameter_ignored_suggest)
Новейшая история Отечества. XX век: Учеб. для студ. высш. учеб заведений: В 2 т. / Под ред. А. Ф. Киселёва, Э. М. Щагина. -М.: Гуманит. изд. центр ВЛАДОС, 1999. — Т. 2 — стр. 405
А. Н. Почтарёв «Грозный: кровавый снег новогодней ночи» // Независимая газета, 10 декабря 2004
А. Н. Савельев «Чёрная книга Чеченской войны (2000)», глава «Преступления режима Дудаева-Масхадова» , глава «Чеченская республика 1991—2000»
Н. Я. Лазарев «Терроризм как социально-политическое явление: истоки, формы и динамика развития в современных условиях» Автореферат диссертации на соискание учёной степени кандидата политических наук // Москва, 2007
// Гродненский государственный университет имени Янки Купалы, 10 апреля 2008
Мария Бондаренко «Военные будни „мирных“ районов Чечни» // Независимая газета, 12 октября 2001
Avqust 12, 2021
çeçenistan, rusları, 2010, əhalinin, siyahıya, alınmasına, görə, sayı, nəfər, olan, çeçenistanın, əhalisi, çeçenistan, əhalisinin, vardır, ümumi, sayı24, 300dilirus, dili, çeçen, dilitarixi, redaktə1897, əhalinin, siyahıya, alınmasına, görə, qroznı, dairəsində. Cecenistan ruslari 2010 cu il ehalinin siyahiya alinmasina gore sayi 24 3 min nefer olan Cecenistanin rus ehalisi Cecenistan ehalisinin 1 9 vardir Cecenistan ruslari Umumi sayi24 300DiliRus dili Cecen diliTarixi Redakte1897 ci il ehalinin siyahiya alinmasina gore Qrozni dairesinde 12 945 rus dilinde danisan sakin yasayirdi 1 Brokhauz ve Efronun ensiklopedik lugetie gore ruslar Qroznida ve Vozdvijenskayada ustunluk teskil etdiler Eyni zamanda Vedeno ve Satoyda da yasayirdilar 1900 cu iledek Qrozni dairesinde 20 189 rus vardi Bunlardan 18 388 neferi Qroznida ve 1504 nefer ise Vozdviyenskayada yasayirdi 2 1926 ci il ehalinin siyahiya alinmasina gore Cecenistan Muxtar Vilayetinde 9122 rus yasayirdi 1939 cu il siyahiyaalmasina gore Cecen Inqus Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinda rus ehalisi 201 010 nefere catirdi 3 Rus ehalisinin 1926 ve 1939 cu illerdeki siyahiyaalmalar arasindaki coxsayli artimi esasen 1929 cu ilde Cecenistan Muxtar Vilayetine Qrozni seheri ve Sunca kazak dairesinin daxil edilmesi ile elaqedardir 1926 ci il ehalinin siyahiya alinmasina gore Qroznida ehalinin 2 3 den coxunu rus teskil edirdi 1 aprel 1929 cu ile qeder Sunja Qrozni seheri de daxil olmaqla Simali Qafqaz vilayetinin daxilinde muxtar statusuna sahib idi Ruslarin burada demek olar ki ehalinin 90 i teskil edirdi Cecenistan Muxtar Dairesindeki Ruslarin ekseriyyeti neft sahelerinde ve onunla elaqeli senayelerde isleyirdi Legv edilmis Sunja dairesinin erazisinde ruslar esasen ekincilikle mesgul idiler 1957 ci ilde Naurski ve Selkovski rayonlari Cecen Inqus Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin terkibine daxil edildi Buna qeder ise rayonlar Stavropol diyarinin bir hissesi idi 26 avqust 1958 ci ilde Qroznida bir rus iscinin evde cecenler terefinden oldurulmesi neticesinde mitiq bas tutur Mitinqinin istirakcilari Cecenistan Inqus Muxtar Respublikasinin partiya komitesinin binasini ele kecirseler de qisa muddetde DTK ve Daxili Isler Nazirliyi terefinden mitinq yatirilir Numayisciler arasinda Cecenleri Qroznidan cixarin ve Yasasin Qrozni vilayeti cuarlar seslendiriler 4 Yerli qarnizonun esgerleri asayisi temin etmek ucun sehere getirilir Ertesi gun qiyamcilar rayon komitesi DTK Daxili Isler Nazirliyi Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasi Qrozni seher komitesini esas poct sobesini ele kecirirler ve hetta seherlerarasi telefon stansiyasina daxil olurlar Numayisciler Cecen Inqus MSSR adini Qrozni vilayeti ve ya Milletlerarasi Sovet Sosialist Respublikasi olaraq deyisdirilmesini teleb edirler Qosunlar sehere getirilir igtisaslari yatirmaga muveffeq olunur 1959 cu il ehalinin siyahiya alinmasina gore Cecen Inqus MSSR de 348 343 rus yasayirdi 5 1970 ci il ehalinin siyahiya alinmasina gore Cecen Inqus MSSR de 366 959 rus var idi 1979 cu il siyahiyaalmasina gore onlarin sayi 336 044 nefere dusur 1979 1989 cu illerde esasen iqtisadi sebeblerden rus ehalisinin Cecen Inqus Muxtar Sovet Sisialist respublikasini terk etmesi bas verir 1989 cu ilde Cecen Inqus MSSR de 293 min rus umumi ehalinin 23 1 yasayirdi Cecenistanda Covher Dudayevin hakimiyyete gelmesi ile Cecenistan neft senayesinin cokusu baslayir Neticede Cecenistanin demek olar ki butun rus ehalisininm esas is sahesi itirlir Dudayevin hakimiyyeti illerinde ruslara qarsi ayri seckilik etnik temizlenme heyata kecirilir 6 7 8 9 10 1996 ci ilin sonunda federal quvveler Cecenistan erazisinden cixarilir neticede Cecenistanin rus ehalisi praktik olaraq qorunmadan mehrum olur Rusiya Federasiaysi Daxili Isler Nazirliyinin 1999 cu ilin iyulunda yayimlanan melumatlarina gore o dovrde Cecenistanda texminen 29 min Rus yasayirdi ki bunlarin da 17 mini teqaud yasinda olanlar idi 2001 ci il melumatlarina gore o dovrde Mekenskaya kendinde 42 Novoterskaya kendinde ise20 rus ailesi yasayirdi 2003 cu il melumatlarina gore o dovrde Cecenistanin Selkovski ve Naurski rayonlarinin kendlerinde texminen 17 min rus yasayirdi 11 2005 ci il hesablamalarina gore Cecenistanda esasen Selkovski Naurski Sunja ve Qrozni rayonlarinda 20 000 50 000 arasi rus yasayirdi Cecenistanin diger bolgelerinde ruslarin sayi kifayet qeder az olmusdur Istinadlar Redakte Pervaya vseobshaya perepis naseleniya Rossijskoj Imperii 1897 g Raspredelenie naseleniya po rodnomu yazyku i uezdam Rossijskoj Imperii krome gubernij Evropejskoj Rossii Demoskop Istifade tarixi 2011 01 02 parameter ignored suggest Groznenskij okrug Brokgauz Efron Istifade tarixi 2011 01 02 parameter ignored suggest Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1939 goda Nacionalnyj sostav naseleniya po regionam Rossii Demoskop Istifade tarixi 2011 01 02 parameter ignored suggest Oleg Matveev 2000 08 30 Russkij bunt v Groznom rus Nezavisimaya gazeta Vsesoyuznaya perepis naseleniya 1959 goda Nacionalnyj sostav naseleniya po regionam Rossii Demoskop Istifade tarixi 2011 01 02 parameter ignored suggest Novejshaya istoriya Otechestva XX vek Ucheb dlya stud vyssh ucheb zavedenij V 2 t Pod red A F Kiselyova E M Shagina M Gumanit izd centr VLADOS 1999 T 2 str 405 A N Pochtaryov Groznyj krovavyj sneg novogodnej nochi Nezavisimaya gazeta 10 dekabrya 2004 A N Savelev Chyornaya kniga Chechenskoj vojny 2000 glava Prestupleniya rezhima Dudaeva Mashadova glava Chechenskaya respublika 1991 2000 N Ya Lazarev Terrorizm kak socialno politicheskoe yavlenie istoki formy i dinamika razvitiya v sovremennyh usloviyah Avtoreferat dissertacii na soiskanie uchyonoj stepeni kandidata politicheskih nauk Moskva 2007 Sovershenstvovanie sistemy podgotovki voennyh kadrov na voennom fakultete Materialy II respublikanskoj voenno nauchnoj konferencii Grodnenskij gosudarstvennyj universitet imeni Yanki Kupaly 10 aprelya 2008 Mariya Bondarenko Voennye budni mirnyh rajonov Chechni Nezavisimaya gazeta 12 oktyabrya 2001Menbe https az wikipedia org w index php title Cecenistan ruslari amp oldid 5572740, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
