fbpx
Wikipedia

Yucin Viqner

Yucin Viqner- ( ing. Eugene Wigner və ya mac. Wigner Jenő Pál, 17 noyabr 1902(1902-11-17)[…], Budapeşt, Avstriya-Macarıstan1 yanvar 1995(1995-01-01)[…], Prinstom, Nyu Cersi) macar əsilli ABŞ fiziki və riyaziyyatçısı, fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı. "Kəşf etdiyi fundamental simmetriya prinsiplərinə və bu prinsiplərin tətbiqi vasitəsi ilə atom nüvəsi və elementar hissəciklər nəzəriyyəsinə verdiyi töhfələrə görə" 1963-cü ildə fizika üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür.

Yucin Viqner
ing. Eugene Wigner və ya mac. Wigner Jenő Pál
Doğum tarixi 17 noyabr 1902(1902-11-17)[…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 1 yanvar 1995(1995-01-01)[…] (92 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi ağciyər iltihabı
Dəfn yeri
  • Prinston qəbiristanlığı[d]
Vətəndaşlığı
Elm sahəsi fizika
İş yeri
Təhsili
Üzvlüyü
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Yucin Viqner 1902-ci il noyabr ayının 17-də Avstriya-Macarıstanın Budapeşt şəhərində anadan olmuşdur. 3-cü sinifə başlayana qədər evdə  xüsusi müəllimlər tərəfindən hazırlıq görən Yucin 9 yaşında məktəbə getmişdir. Onun riyazi problemlərə marağı da məhz bu vaxtdan başlamışdır. 11 yaşına çatdıqda tuberkulyoz diaqnozu ilə 6 həftə Avstriyada dağ sanatoriyasında müalicə alsa da, sonradan bu diaqnozun səhv olduğu meydana çıxmışdır. Vaqnerin ailəsi yəhudi əsilli idi lakin, dindar bir ailə deyildi. O, orta məktəbi 1915-1919-cu illərdə Fasori İvangelikus gimnaziyasında oxumuşdu. 1919-cu ildə Bela Kunun kommunist rejimindən qaçmaq üçün Viqner ailəsi Avstriyaya köçsə də, Kunun devrilməsindən sonra Macarıstana geri qayıdır. Orta məktəbi bitirdikdən sonra Yucin 1920-ci ildə Budapeşt Texniki Universitetinə daxil olur. Burada keçirilən dərslərdən razı qalmadığı üçün o, Berlin Texniki Universitetinə sənəd vermiş, burada kimya- mühəndisliyi fakülətsində təhsil almışdı. Yucin Viqner 1936-cı ildə Ameliya Frank ilə ailə həyatı qurur. Lakin həyat yoldaşı 1937-ci ildə vəfat edir. Yenidən 1941-ci ildə fizika professoru Meri Viler ilə evlənmiş, bu evilikdən 2 övladı dünyaya gəlmişdir.

Fəaliyyəti

Bundan başqa Berlində Kayzer Vilhelm İnstutunda fiziki- kimya və elektrokimya fakültəsində çalışmağa başlayır. Burada ona Maykl Polani dərs demişdi. Polani sonradan Yucin Viqnerin elmi rəhbəri də olmuşdu. Universitetdə işlədiyi müddətdə o elmi tədqiqatlarına davam etmiş, Ervin Şördingerin kuantum mexanizması ilə bağlı araşdırmaları ilə tanış olmuşdur. 1930-cu illərin sonlarında Viqner atom nüvələrinin tədqiqi və nüvə reaksiyalarının mühüm bir ümumi nəzəriyyəsini inkişaf etdirir. 1936-cı ildə isə Viskonsin Universitetində yeni işə başlayır. 8 yanvar 1937-ci ildə Viqner ABŞ vətəndaşlığı alır və Prinston univeristetinində işə girir. 1942-1945-ci illərdə Viqner İkinci Dünya müharibəsi dövründə Çikaqo Universitetində "Manhattan Layihəsi" üzərində işləmiş və 1946-1947-ci illərdə Klinton Laboratoriyalarının Tədqiqat və İnkişaf Departamentinin direktoru olmuşdur. 1947-ci ildə yaz sonunda o yenidən Prinston Universitetinə qayıdır. Tezliklə 1952-ci ildə Yucin ABŞ Atom erejisi Komissiyasının Baş Məsləhət Şurasının üzvü olur və 1964-cü ilə qədər burada işləyir. 1963-cü ildə o, fundamental simmetriya prinsiplərinə və bu prinsiplərin tətbiqi vasitəsi ilə atom nüvəsi və elementar hissəciklər nəzəriyyəsinə verdiyi töhfələrə görə" fizika üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. O bu mükafatı Mariya Göppert-Mayer və Hans Daniyel Jensenlə paylaşır.

Mükafatları

  • 1958 – Enrico Fermi mükafatı
  • 1960 – "Sülh" mükafatı
  • 1963 – "fizika üzrə Nobel" mükafatı
  • 1964 – Amerikan-Macar Etüdler Vəqfi "Corc Vaşinqton" mükafatı, "Maks Plank" medalı
  • 1965 – "Semmelveys" medalı
  • 1969– "Beynəlxalq Elm" medalı

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru: açıq məlumat platforması — 2011.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P268"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>
  2. MacTutor History of Mathematics archive
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1563"></a>
  3. Nationalencyklopedin — 1999.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P3222"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1165538"></a>
  4. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/643423/Eugene-Paul-Wigner
  5. Eugene Wigner (1903-1995)
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q105123554"></a>
  6. Find a Grave — 1995.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P535"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P2025"></a>
  7. http://www.cemeteryregister.com/search.asp?id=NJ_PRINCETON
  8. Eugene Wigner, 92, Quantum Theorist Who Helped Usher In Atomic Age, Dies // The New York Times / D. Baquet — Manhattan, NYC: The New York Times Company, A. G. Sulzberger, 1995. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5245997"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q60"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24743245"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2529982"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q9684"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q11299"></a>
  9. Budapest Journal; Hungarian Fingerprints All Over the 20th Century // The New York Times / D. Baquet — Manhattan, NYC: The New York Times Company, A. G. Sulzberger, 1998. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5245997"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q60"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24743245"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2529982"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q9684"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q11299"></a>
  10. Leidse Hoogleraren
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P2861"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23667505"></a>
  11. https://www.jstor.org/stable/1736495 — səh. 528.
  12. NNDB — 2002.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1263"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>

yucin, viqner, eugene, wigner, wigner, jenő, pál, noyabr, 1902, 1902, budapeşt, avstriya, macarıstan, yanvar, 1995, 1995, prinstom, cersi, macar, əsilli, abş, fiziki, riyaziyyatçısı, fizika, üzrə, nobel, mükafatı, laureatı, kəşf, etdiyi, fundamental, simmetriy. Yucin Viqner ing Eugene Wigner ve ya mac Wigner Jeno Pal 17 noyabr 1902 1902 11 17 1 2 3 Budapest Avstriya Macaristan 1 yanvar 1995 1995 01 01 4 2 3 Prinstom Nyu Cersi 5 macar esilli ABS fiziki ve riyaziyyatcisi fizika uzre Nobel mukafati laureati Kesf etdiyi fundamental simmetriya prinsiplerine ve bu prinsiplerin tetbiqi vasitesi ile atom nuvesi ve elementar hissecikler nezeriyyesine verdiyi tohfelere gore 1963 cu ilde fizika uzre Nobel mukafatina layiq gorulmusdur Yucin Viqnering Eugene Wigner ve ya mac Wigner Jeno PalDogum tarixi 17 noyabr 1902 1902 11 17 1 2 3 Dogum yeri Budapest Avstriya MacaristanVefat tarixi 1 yanvar 1995 1995 01 01 4 2 3 92 yasinda Vefat yeri Prinstom Merser eyaleti Nyu Cersi ABS 5 Vefat sebebi agciyer iltihabiDefn yeri Prinston qebiristanligi d 6 7 Vetendasligi Macaristan ABS 8 9 Elm sahesi fizikaIs yeri Prinston Universiteti 2 Berlin Texniki Universiteti 2 Viskonsin Medison Universiteti 2 Gottingen Universiteti 2 Leyden Universiteti 10 Prinston Universiteti 2 Manhetten layihesi 2 Prinston Universiteti 2 11 Tehsili Berlin Texniki Universiteti 1925 2 Uzvluyu London Kral Cemiyyeti Macaristan Elmler Akademiyasi Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Amerika Felsefe Cemiyyeti d 12 ABS Milli Elmler Akademiyasi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Fealiyyeti 3 Mukafatlari 4 Hemcinin bax 5 IstinadlarHeyati RedakteYucin Viqner 1902 ci il noyabr ayinin 17 de Avstriya Macaristanin Budapest seherinde anadan olmusdur 3 cu sinife baslayana qeder evde xususi muellimler terefinden hazirliq goren Yucin 9 yasinda mektebe getmisdir Onun riyazi problemlere maragi da mehz bu vaxtdan baslamisdir 11 yasina catdiqda tuberkulyoz diaqnozu ile 6 hefte Avstriyada dag sanatoriyasinda mualice alsa da sonradan bu diaqnozun sehv oldugu meydana cixmisdir Vaqnerin ailesi yehudi esilli idi lakin dindar bir aile deyildi O orta mektebi 1915 1919 cu illerde Fasori Ivangelikus gimnaziyasinda oxumusdu 1919 cu ilde Bela Kunun kommunist rejiminden qacmaq ucun Viqner ailesi Avstriyaya kocse de Kunun devrilmesinden sonra Macaristana geri qayidir Orta mektebi bitirdikden sonra Yucin 1920 ci ilde Budapest Texniki Universitetine daxil olur Burada kecirilen derslerden razi qalmadigi ucun o Berlin Texniki Universitetine sened vermis burada kimya muhendisliyi fakuletsinde tehsil almisdi Yucin Viqner 1936 ci ilde Ameliya Frank ile aile heyati qurur Lakin heyat yoldasi 1937 ci ilde vefat edir Yeniden 1941 ci ilde fizika professoru Meri Viler ile evlenmis bu evilikden 2 ovladi dunyaya gelmisdir Fealiyyeti RedakteBundan basqa Berlinde Kayzer Vilhelm Instutunda fiziki kimya ve elektrokimya fakultesinde calismaga baslayir Burada ona Maykl Polani ders demisdi Polani sonradan Yucin Viqnerin elmi rehberi de olmusdu Universitetde islediyi muddetde o elmi tedqiqatlarina davam etmis Ervin Sordingerin kuantum mexanizmasi ile bagli arasdirmalari ile tanis olmusdur 1930 cu illerin sonlarinda Viqner atom nuvelerinin tedqiqi ve nuve reaksiyalarinin muhum bir umumi nezeriyyesini inkisaf etdirir 1936 ci ilde ise Viskonsin Universitetinde yeni ise baslayir 8 yanvar 1937 ci ilde Viqner ABS vetendasligi alir ve Prinston univeristetininde ise girir 1942 1945 ci illerde Viqner Ikinci Dunya muharibesi dovrunde Cikaqo Universitetinde Manhattan Layihesi uzerinde islemis ve 1946 1947 ci illerde Klinton Laboratoriyalarinin Tedqiqat ve Inkisaf Departamentinin direktoru olmusdur 1947 ci ilde yaz sonunda o yeniden Prinston Universitetine qayidir Tezlikle 1952 ci ilde Yucin ABS Atom erejisi Komissiyasinin Bas Meslehet Surasinin uzvu olur ve 1964 cu ile qeder burada isleyir 1963 cu ilde o fundamental simmetriya prinsiplerine ve bu prinsiplerin tetbiqi vasitesi ile atom nuvesi ve elementar hissecikler nezeriyyesine verdiyi tohfelere gore fizika uzre Nobel mukafatina layiq gorulmusdur O bu mukafati Mariya Goppert Mayer ve Hans Daniyel Jensenle paylasir Mukafatlari Redakte1958 Enrico Fermi mukafati 1960 Sulh mukafati 1963 fizika uzre Nobel mukafati 1964 Amerikan Macar Etudler Veqfi Corc Vasinqton mukafati Maks Plank medali 1965 Semmelveys medali 1969 Beynelxalq Elm medaliHemcinin bax RedakteFizika uzre Nobel mukafati laureatlarinin siyahisiIstinadlar Redakte 1 2 3 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru aciq melumat platformasi 2011 lt a href https wikidata org wiki Track Q193563 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19938912 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P268 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 MacTutor History of Mathematics archive lt a href https wikidata org wiki Track Q547473 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1563 gt lt a gt 1 2 3 4 5 6 Nationalencyklopedin 1999 lt a href https wikidata org wiki Track P3222 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q1165538 gt lt a gt 1 2 3 http www britannica com EBchecked topic 643423 Eugene Paul Wigner 1 2 Eugene Wigner 1903 1995 lt a href https wikidata org wiki Track Q105123554 gt lt a gt Find a Grave 1995 lt a href https wikidata org wiki Track Q63056 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P535 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P2025 gt lt a gt http www cemeteryregister com search asp id NJ PRINCETON Eugene Wigner 92 Quantum Theorist Who Helped Usher In Atomic Age Dies The New York Times D Baquet Manhattan NYC The New York Times Company A G Sulzberger 1995 ISSN 0362 4331 1553 8095 1542 667X lt a href https wikidata org wiki Track Q5245997 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q60 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q24743245 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q2529982 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q9684 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q11299 gt lt a gt Budapest Journal Hungarian Fingerprints All Over the 20th Century The New York Times D Baquet Manhattan NYC The New York Times Company A G Sulzberger 1998 ISSN 0362 4331 1553 8095 1542 667X lt a href https wikidata org wiki Track Q5245997 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q60 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q24743245 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q2529982 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q9684 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q11299 gt lt a gt Leidse Hoogleraren lt a href https wikidata org wiki Track P2861 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q23667505 gt lt a gt https www jstor org stable 1736495 seh 528 NNDB 2002 lt a href https wikidata org wiki Track P1263 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q1373513 gt lt a gt Menbe https az wikipedia org w index php title Yucin Viqner amp oldid 5759491, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.