Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Xanabert qalası və ya Xoxanabert — Kəlbəcər rayonunun Vəngli kəndində, Gəncəsər monastırının cənub tərəfində yerləşən tarix-memarlıq abidəsi. Qala, Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən ölkə əhəmiyyətli abidə kimi dövlət qeydiyyatına alınmışdır.
| Xanabert qalası | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Şəhər | Kəlbəcər |
| Yerləşir | Vəngli kəndi yaxınlığında |
| Aidiyyatı | Xaçın knyazlığı |
| Sifarişçi | Həsən Cəlal |
| Tikilmə tarixi | XIII əsr |
| Material | çay daşı |
| Vəziyyəti | xarabalıqları qalıb |
| İstinad nöm. | 268 |
| Kateqoriya | Qala |
| Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
XIII əsrdə Həsən Cəlal Gəncəsər monastırının inşa edildiyi təpənin qarşısında yerləşən təpənin zirvəsini qala divarları ilə əhatə edərək güclü müdafiə sistemi yaratmışdır. bərpa edilməsi münasibətilə XIII əsrdə yazılmış kitabədə Həsən Cəlal özünü "Xoxanabert qalasının hakimi" adlandırır. Xanabert qalasının hakimləri eyni zamanda ətraf ərazilərdəki Qaxaç, və digər qalalara da sahib olurdular. Xoxanabert qalası hökmdar iqamətgahı hesab edildiyindən Xaçın knyazları da özlərini "Xoxanabert hakimi" adlandırırdılar.
Gəncəsər monastırı ətrafında inşa edilmiş bu qalalar, monastır və ətraf ərazilər üçün təhlükə yarandığı halda güclü müdafiə qalxanı yaradırdılar. Kirakos Qandzaketsi məlumat verir ki, "… monqolların birinci yürüşü zamanı Həsən Cəlal bütün Xaçın əhalisini fars dilində Xoxanaberd adlandırılmış qalada gizlətmişdi. Monqollar onu mühasirəyə almaq üçün gəldikdə gördülər ki, bu qalaları almaq mümkün deyil, buna görə də dostluq müqaviləsi bağlamağı təklif etdilər."
Yerli əhali qalanı Tarxan qalası adlandırır. Rəvayətə görə, qala Həsən Cəlalın qızı Ruzan xatunun yay iqamətgahı olmuşdur.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Vaxtilə monqol ordusunu çəkindirmiş möhtəşəm istehkamlardan dövrümüzə yarıdağılmış vəziyyətdə müdafiə divarları və müxtəlif növlü binaların xarabalıqları qalmışdır. Qala daxilində kvadrat formalı tikiliyə və 6 metr dərinlik və 3 metr enə malik üç su quyusu vardır.
Qala divarları dağın zirvəsində kifayət qədər geniş bir ərazini əhatə edir. Qalanın xarabalıqları arasında pilləkən hissəsi yaxşı saxlanmış yarımdağılı vəziyyətdə olan tikili xüsusilə seçilir. Qala divarlarından təxminən 30 metr aralıda böyük qayanın üstündə düzbucaqlı plana malik hündür tikilinin qalıqları dövrümüzə çatmışdır. Ehtimal ki, o, müşahidə qülləsinin qalıqlarıdır.
İstinadlar
- "Dünya əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısı" (PDF). Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. 2 avqust 2001. 2021-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 18 iyul 2020.
- Мкртчян, 1989. səh. 20
- Мкртчян, 1989. səh. 21
- Улубабян, Б. Княжество Хачена в X—XVI веках. Ереван: Издательство Академии Наук Армянской ССР. 1975. 136.
- Гандзакеци, Киракос. История Армении. Москва. 1976. 171.
Ədəbiyyat
- Мкртчян, Ш.М, Историко-Архитектурные Памятники Нагорного Карабаха, Ереван, 1989
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xanabert qalasi ve ya Xoxanabert Kelbecer rayonunun Vengli kendinde Genceser monastirinin cenub terefinde yerlesen tarix memarliq abidesi Qala Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi terefinden olke ehemiyyetli abide kimi dovlet qeydiyyatina alinmisdir Xanabert qalasi40 03 27 sm e 46 31 51 s u Olke AzerbaycanSeher KelbecerYerlesir Vengli kendi yaxinligindaAidiyyati Xacin knyazligiSifarisci Hesen CelalTikilme tarixi XIII esrMaterial cay dasiVeziyyeti xarabaliqlari qalibAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 268KateqoriyaQalaEhemiyyetiOlke ehemiyyetliXanabert qalasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiXIII esrde Hesen Celal Genceser monastirinin insa edildiyi tepenin qarsisinda yerlesen tepenin zirvesini qala divarlari ile ehate ederek guclu mudafie sistemi yaratmisdir berpa edilmesi munasibetile XIII esrde yazilmis kitabede Hesen Celal ozunu Xoxanabert qalasinin hakimi adlandirir Xanabert qalasinin hakimleri eyni zamanda etraf erazilerdeki Qaxac ve diger qalalara da sahib olurdular Xoxanabert qalasi hokmdar iqametgahi hesab edildiyinden Xacin knyazlari da ozlerini Xoxanabert hakimi adlandirirdilar Genceser monastiri etrafinda insa edilmis bu qalalar monastir ve etraf eraziler ucun tehluke yarandigi halda guclu mudafie qalxani yaradirdilar Kirakos Qandzaketsi melumat verir ki monqollarin birinci yurusu zamani Hesen Celal butun Xacin ehalisini fars dilinde Xoxanaberd adlandirilmis qalada gizletmisdi Monqollar onu muhasireye almaq ucun geldikde gorduler ki bu qalalari almaq mumkun deyil buna gore de dostluq muqavilesi baglamagi teklif etdiler Yerli ehali qalani Tarxan qalasi adlandirir Revayete gore qala Hesen Celalin qizi Ruzan xatunun yay iqametgahi olmusdur Memarliq xususiyyetleriVaxtile monqol ordusunu cekindirmis mohtesem istehkamlardan dovrumuze yaridagilmis veziyyetde mudafie divarlari ve muxtelif novlu binalarin xarabaliqlari qalmisdir Qala daxilinde kvadrat formali tikiliye ve 6 metr derinlik ve 3 metr ene malik uc su quyusu vardir Qala divarlari dagin zirvesinde kifayet qeder genis bir erazini ehate edir Qalanin xarabaliqlari arasinda pilleken hissesi yaxsi saxlanmis yarimdagili veziyyetde olan tikili xususile secilir Qala divarlarindan texminen 30 metr aralida boyuk qayanin ustunde duzbucaqli plana malik hundur tikilinin qaliqlari dovrumuze catmisdir Ehtimal ki o musahide qullesinin qaliqlaridir Istinadlar Dunya ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin siyahisi PDF Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi 2 avqust 2001 2021 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 18 iyul 2020 Mkrtchyan 1989 seh 20 Mkrtchyan 1989 seh 21 Ulubabyan B Knyazhestvo Hachena v X XVI vekah Erevan Izdatelstvo Akademii Nauk Armyanskoj SSR 1975 136 Gandzakeci Kirakos Istoriya Armenii Moskva 1976 171 EdebiyyatMkrtchyan Sh M Istoriko Arhitekturnye Pamyatniki Nagornogo Karabaha Erevan 1989Hemcinin baxXacin knyazligi Qafqaz Albaniyasinin memarligi Genceser monastiri Xacin knyaz sarayi