fbpx
Wikipedia

Vəngli

Avqust 12, 2021

Vəngli — Azərbaycan Respublikasının Kəlbəcər rayonunun Vəngli kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.. Vəngli kəndi əvvəllər Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətində Ağdərə rayonu inzibati ərazisinə aid idi, lakin 1992-ci ildə Ağdərə rayonu ləğv edilərək ərazisi qonşu Ağdam, Tərtər və Kəlbəcər rayonları arasında bölüşdürüldü. Vəngli kəndi də Kəlbəcər rayonuna birləşdirilən kəndlərdən biridir. Vəngli kəndi Qarabağ müharibəsi zamanı 1993-cü ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. Ermənilər tərəfindən Vanklu adlandırılır.

Vəngli
40°03′28″ şm. e. 46°32′44″ ş. u.
Ölkə Azərbaycan Azərbaycan
Region Kəlbəcər rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 1.031 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
Rəsmi dili ermənicə
Xəritəni göstər/gizlə
Vəngli
Vəngli
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Kəndin ətrafındakı dağlar

Tarixi

Vəngli kəndi uzun müddət Alban Xaçın knyazlığının mərkəzi olub. Xaçın knyazlığının ən görkəmli rəhbərlərindən olan Həsən Cəlalın iqamətgahı olan Holanaberd qalası ilə üzbəüz, Ağdərə rayonunun Vəngli kəndində Xaçın çayının sol sahilində dağın üstündə ucaldılmış məşhur Gəncesər monastrı Qafqaz Albaniyası xristian memarlığının ən görkəmli abidələrindən biridir. Monastrın divarında daş üzərindəki epiqrafik yazıdan məlum olur ki, bu abidə "yüksək və böyük Arsax ölkəsinin hökmdarı, geniş vilayətin çarı, Böyük Həsənin nəvəsi, Vaxtanqın oğlu, Həsən Calal Dövlə və anası Xorişə xatun tərəfindən 1216-1238-ci illərdə inşa edilmişdir". 1261-ci ildə monqol-tatar işğalçıları tərəfindən İranın Qəzvin şəhərində qətlə yetirilmiş Həsən Cəlalın oğlu knyaz Atabəy gətirib Gəncəsər monastırında dəfn etmişdir. Bu monastır 1511-ci ildən 1836-cı ilədək, yəni Rusiya sinodunun rəsmi qərarı ilə Alban kilsəsi ləğv edilənədək diofizit alban xristianlarının iqamətgahı olmuşdur.

Qarabağ müharibəsinin başlandığı ilk günlərdən ermənilər bu kənddə nəzarəti tam ələ keçirərək buradan qonşu azərbaycanlı kəndlərinə hücum etməyə, günahsız insanları qırmağa başladılar. Bunun qarşısını almaq üçün Azərbaycan ordusu 1992-ci ilin yayında təşkil etdiyi hücum zamanı həmin ilin avqustun 23-də kəndi erməni işğalçılarından təmizlədi. Lakin 1993-cü ilin əvvəlində Ermənistan ordusu yenidən hücuma keçərək kəndi işğal etdi.

Mədəniyyəti

Kənddə 1238-ci ildə tikilmiş və Qafqaz Albaniyası memarlığının incisi sayılan Gəncəsər monastırı yerləşir. Kənd ərazisindəki XII əsrdə tikilmiş Qanzasar məbədinə görə belə adlanmışdır.

Coğrafiyası və iqlimi

Vəngli Xaçınçay çayının sol sahilində, yüksək dağlıq ərazidə yerləşir. Havası yay zamanı sərin, yağışlı, qışda isə soyuq və qarlı keçir. Kəndin ətrafı meşələrlə örtülüdür, buna görə havası təmiz və səfalıdır.

Əhalisi

2005-ci ildə Dağlıq Qarabağda keçirilən əhalinin siyahıyaalmasına əsasən Vəngli kəndinin əhalisinin faktiki sayı 1331 nəfər, qeydiyyatdakı əhalinin sayı 1335 nəfər təşkil edirdi. Əhalisinin hamısını vaxtilə bura İrandan köçürülmüş ermənilərin törəmələri təşkil edir.

İstinadlar

  1. http://census.stat-nkr.am/nkr/1-1.pdf
  2. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi (2019). "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (azərb.). stat.gov.az. 2020-04-16 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-16.
  3. . e-qanun.az (azərb.). e-qanun.az. 2013-06-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-10-11.
  4. Qafqaz Albaniyasının məbədləri[ölü keçid]
  5. General adına layiq əsl hərbçi – Zaur Rzayev
  6. "Vəngli". Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. II. Bakı: "Şərq-Qərb". 2007. 304. ISBN 978-9952-34-156-0.
  7. İnzibati-ərazi bölgüsü və cinsinə görə hazırki və daimi əhali - səh. 10


   Kəlbəcər rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
   Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

Avqust 12, 2021
vəngli, azərbaycan, respublikasının, kəlbəcər, rayonunun, kənd, inzibati, ərazi, dairəsində, kənd, kəndi, əvvəllər, dağlıq, qarabağ, muxtar, vilayətində, ağdərə, rayonu, inzibati, ərazisinə, lakin, 1992, ildə, ağdərə, rayonu, ləğv, edilərək, ərazisi, qonşu, ağ. Vengli Azerbaycan Respublikasinin Kelbecer rayonunun Vengli kend inzibati erazi dairesinde kend 2 3 Vengli kendi evveller Dagliq Qarabag Muxtar Vilayetinde Agdere rayonu inzibati erazisine aid idi lakin 1992 ci ilde Agdere rayonu legv edilerek erazisi qonsu Agdam Terter ve Kelbecer rayonlari arasinda bolusduruldu Vengli kendi de Kelbecer rayonuna birlesdirilen kendlerden biridir Vengli kendi Qarabag muharibesi zamani 1993 cu ilde Ermenistan Respublikasi Silahli Quvveleri terefinden isgal edilib Ermeniler terefinden Vanklu adlandirilir Vengli40 03 28 sm e 46 32 44 s u Olke Azerbaycan AzerbaycanRegion Kelbecer rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 1 031 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 1 280 nef 2005 1 Resmi dili ermeniceXeriteni goster gizle Vengli Vengli Vikianbarda elaqeli mediafayllarGenceser monastiri Kendin etrafindaki daglar Mundericat 1 Tarixi 2 Medeniyyeti 3 Cografiyasi ve iqlimi 4 Ehalisi 5 IstinadlarTarixi RedakteVengli kendi uzun muddet Alban Xacin knyazliginin merkezi olub Xacin knyazliginin en gorkemli rehberlerinden olan Hesen Celalin iqametgahi olan Holanaberd qalasi ile uzbeuz Agdere rayonunun Vengli kendinde Xacin cayinin sol sahilinde dagin ustunde ucaldilmis meshur Genceser monastri Qafqaz Albaniyasi xristian memarliginin en gorkemli abidelerinden biridir Monastrin divarinda das uzerindeki epiqrafik yazidan melum olur ki bu abide yuksek ve boyuk Arsax olkesinin hokmdari genis vilayetin cari Boyuk Hesenin nevesi Vaxtanqin oglu Hesen Calal Dovle ve anasi Xorise xatun terefinden 1216 1238 ci illerde insa edilmisdir 1261 ci ilde monqol tatar isgalcilari terefinden Iranin Qezvin seherinde qetle yetirilmis Hesen Celalin oglu knyaz Atabey getirib Genceser monastirinda defn etmisdir Bu monastir 1511 ci ilden 1836 ci iledek yeni Rusiya sinodunun resmi qerari ile Alban kilsesi legv edilenedek diofizit alban xristianlarinin iqametgahi olmusdur 4 Qarabag muharibesinin baslandigi ilk gunlerden ermeniler bu kendde nezareti tam ele kecirerek buradan qonsu azerbaycanli kendlerine hucum etmeye gunahsiz insanlari qirmaga basladilar Bunun qarsisini almaq ucun Azerbaycan ordusu 1992 ci ilin yayinda teskil etdiyi hucum zamani hemin ilin avqustun 23 de kendi ermeni isgalcilarindan temizledi 5 Lakin 1993 cu ilin evvelinde Ermenistan ordusu yeniden hucuma kecerek kendi isgal etdi Medeniyyeti RedakteKendde 1238 ci ilde tikilmis ve Qafqaz Albaniyasi memarliginin incisi sayilan Genceser monastiri yerlesir Kend erazisindeki XII esrde tikilmis Qanzasar mebedine gore bele adlanmisdir 6 Cografiyasi ve iqlimi RedakteVengli Xacincay cayinin sol sahilinde yuksek dagliq erazide yerlesir Havasi yay zamani serin yagisli qisda ise soyuq ve qarli kecir Kendin etrafi meselerle ortuludur buna gore havasi temiz ve sefalidir Ehalisi Redakte2005 ci ilde Dagliq Qarabagda kecirilen ehalinin siyahiyaalmasina esasen Vengli kendinin ehalisinin faktiki sayi 1331 nefer qeydiyyatdaki ehalinin sayi 1335 nefer teskil edirdi 7 Ehalisinin hamisini vaxtile bura Irandan kocurulmus ermenilerin toremeleri teskil edir Istinadlar Redakte http census stat nkr am nkr 1 1 pdf Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi 2019 Inzibati erazi bolgusu tesnifati PDF azerb stat gov az 2020 04 16 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2020 04 16 Azerbaycan Respublikasinin bezi yasayis menteqelerinin tarixi adlarinin berpasi ve deqiqlesdirilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin 29 dekabr 1992 ci il tarixli 428 sayli qerari e qanun az azerb e qanun az 2013 06 07 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 10 11 Qafqaz Albaniyasinin mebedleri olu kecid General adina layiq esl herbci Zaur Rzayev Vengli Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti II Baki Serq Qerb 2007 304 ISBN 978 9952 34 156 0 Inzibati erazi bolgusu ve cinsine gore hazirki ve daimi ehali seh 10 Kelbecer rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Vengli amp oldid 6013044, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.