Hündürlüyü 100 sm qədər olan, çox vaxt mixəyiqırmızı ləkəli ikiillik ot bitkisidir. Gövdəsi çılpaq, düz budaqlı, xırda şırımlı içi boşdur. Aşağı yarpaqları saplaqlı, enli üçbucaqşəkillidir. Orta və yuxarı yarpaqları daha xırda və oturaqdır. Çox saylı çətirlərinin 12-20 sayda nahamar şüası vardır. Çiçəkləri ağ, meyvəsi 3 mm, dalğalı tinli yumru-kürəvaridir. İyun-iyul aylarında çiçəkləyir, iyul-avqust aylarında
meyvə verir.
Mənşəyi və yayılması
Ləkəli badyan boreal coğrafi tipinin palearktik sinfinin qərbi-palearktik qrupuna aiddir. Skandinaviya, Atlantik və Orta Avropa, Şimali Afrika, Balkan və Kiçik Asiya ölkələri, İran, Əfqanıstan, Şimali Amerika, Rusiya, Orta Asiya və Qafqazda yayılmışdır. Ləkəli badyan Azərbaycanda Böyük Qafqazın bütün rayonlarında, Kiçik Qafqazın mərkəzi rayonlarında, Naxçıvan və Lənkəranın dağlıq hissəsində arandan orta dağ qurşağına kimi (dəniz səviyyəsindən 1800 m qədər) bitir.
Ekoloji qrup və bitdiyi yerlər
Mezokserofitdir, dağ-kserofit və alaq bitkilik tiplərində rast gəlir. Kolluqlar, yol kənarları və baxımsız (zibillik) olan yerlərdə ləkələr əmələ gətirir, alaq bitkilərdən təşkil olunmuş senozlarda çox vaxt dominantlıq edir.
Kimyəvi tərkibi
Alkaloid, kumarin, flavonoid, efir və piyli yağlar, C vitamini, karotin, eləcə də antosianlarla zəngindir.
Təsiri və tətbiqi
Elmi və xalq təbabətində, homeopatiyada tətbiq edilir, Azərbaycanın orta əsrlər təbabətində istifadə olunmuşdur. Mədə, damar, dəri-zöhrəvi, revmatizm, epilepsiya, podaqra, anemiya xəstəliklərində, bəd şişlərə, qıcolmaya və iltihab proseslərinə qarşı istifadə olunur. Ağrıkəsici, sakitləşdirici və hemostatik təsirə malikdir.
Əks təsirləri
Zəhərli olduğuna görə yarpaqlarının şirəsi və spirtli tinkturasının daxilə qəbulu ancaq həkim məsləhəti ilə olmalıdır.
İstifadə olunan hissələri və İstifadə formaları
Müalicə məqsədi ilə bitkinin yerüstü hissəsi, meyvələri və yarpaqları istifadə edilir. Şirə, spirt tinkturası, təpitmələr formasında istifadə olunur.
Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
↑ Mehdiyeva N.P. «Azərbaycanın dərman florasının biomüxtəlifliyi», Bakı,2011
Bitki ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın.
September 02, 2021
xallı, badyan, conium, maculatum, badyan, cinsinə, ikiillik, bitkisi, növü, conium, maculatumelmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, ikiləpəliləryarımsinif, rozidlərsıra, çətirçiçəklilərfəsilə, çətirkimilərcins, badyannöv, elmi, adıconium, ma. Xalli badyan lat Conium maculatum 1 badyan cinsine aid ikiillik ot bitkisi novu 2 Xalli badyanConium maculatumElmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif IkilepelilerYarimsinif RozidlerSira CetirciceklilerFesile CetirkimilerCins BadyanNov Xalli badyanElmi adiConium maculatum L VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 29473NCBI 13447EOL 581784GRIN 11262IPNI 840668TPL kew 2734165Conium maculatum Conium maculatum L Lekeli badyan Boligolov pyatnistyj Spotted hemlock 3 Mundericat 1 Botaniki tesviri 2 Menseyi ve yayilmasi 3 Ekoloji qrup ve bitdiyi yerler 4 Kimyevi terkibi 5 Tesiri ve tetbiqi 6 Eks tesirleri 7 Istifade olunan hisseleri ve Istifade formalari 8 Yayilmasi 9 IstinadlarBotaniki tesviri RedakteHundurluyu 100 sm qeder olan cox vaxt mixeyiqirmizi lekeli ikiillik ot bitkisidir Govdesi cilpaq duz budaqli xirda sirimli ici bosdur Asagi yarpaqlari saplaqli enli ucbucaqsekillidir Orta ve yuxari yarpaqlari daha xirda ve oturaqdir Cox sayli cetirlerinin 12 20 sayda nahamar suasi vardir Cicekleri ag meyvesi 3 mm dalgali tinli yumru kurevaridir Iyun iyul aylarinda cicekleyir iyul avqust aylarindameyve verir 3 Menseyi ve yayilmasi RedakteLekeli badyan boreal cografi tipinin palearktik sinfinin qerbi palearktik qrupuna aiddir Skandinaviya Atlantik ve Orta Avropa Simali Afrika Balkan ve Kicik Asiya olkeleri Iran Efqanistan Simali Amerika Rusiya Orta Asiya ve Qafqazda yayilmisdir Lekeli badyan Azerbaycanda Boyuk Qafqazin butun rayonlarinda Kicik Qafqazin merkezi rayonlarinda Naxcivan ve Lenkeranin dagliq hissesinde arandan orta dag qursagina kimi deniz seviyyesinden 1800 m qeder bitir 3 Ekoloji qrup ve bitdiyi yerler RedakteMezokserofitdir dag kserofit ve alaq bitkilik tiplerinde rast gelir Kolluqlar yol kenarlari ve baximsiz zibillik olan yerlerde lekeler emele getirir alaq bitkilerden teskil olunmus senozlarda cox vaxt dominantliq edir 3 Kimyevi terkibi RedakteAlkaloid kumarin flavonoid efir ve piyli yaglar C vitamini karotin elece de antosianlarla zengindir 3 Tesiri ve tetbiqi RedakteElmi ve xalq tebabetinde homeopatiyada tetbiq edilir Azerbaycanin orta esrler tebabetinde istifade olunmusdur Mede damar deri zohrevi revmatizm epilepsiya podaqra anemiya xesteliklerinde bed sislere qicolmaya ve iltihab proseslerine qarsi istifade olunur Agrikesici sakitlesdirici ve hemostatik tesire malikdir 3 Eks tesirleri RedakteZeherli olduguna gore yarpaqlarinin siresi ve spirtli tinkturasinin daxile qebulu ancaq hekim mesleheti ile olmalidir 3 Istifade olunan hisseleri ve Istifade formalari RedakteMualice meqsedi ile bitkinin yerustu hissesi meyveleri ve yarpaqlari istifade edilir Sire spirt tinkturasi tepitmeler formasinda istifade olunur 3 Yayilmasi RedakteTebietde bu bitki Afrikada Elcezair Merakes Tunis ve Efiopiya Avropanin butun erazisinde Asiyada ise Turkiyeden Cine qeder mulayim iqlimi olan erazilerde yayilmisdir Istinadlar Redakte Nureddin Eliyev Azerbaycanin derman bitkileri ve fitoterapiya Baki Elm 1998 Elsad Qurbanov Ali bitkilerin sistematikasi Baki 2009 1 2 3 4 5 6 7 8 Mehdiyeva N P Azerbaycanin derman florasinin biomuxtelifliyi Baki 2011 Bitki ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Etdiyiniz redakteleri menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin Menbe https az wikipedia org w index php title Xalli badyan amp oldid 6089421, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
