fbpx
Wikipedia

Xaçın knyaz sarayı

Xaçın knyaz sarayıKəlbəcər rayonunun Vəngli kəndində yerləşən XIII əsrə aid tarix-memarlıq abidəsi. Saray, Xanabert qalasından şimalda, Gəncəsər monastırı yaxınlığında yerləşir. Saray, Həsən-Cəlalyanlar sülaləsindən olan Aşağı Xaçın knyazlarının iqamətgahı olmuşdur.

Xaçın knyaz sarayı
Ölkə  Azərbaycan
Şəhər Kəlbəcər
Yerləşir Vəngli kəndi yaxınlığında
Aidiyyatı Xaçın knyazlığı
Sifarişçi Həsən Cəlal
Tikilmə tarixi XIII əsr
Vəziyyəti xarabalıqları qalıb
Xaçın knyaz sarayı

Tarixi

XIII əsrdə inşa edilmiş Xaçın knyaz sarayı dövrümüzə yarıdağınıq vəziyyətdə çatmışdır. Vaxtilə yaxşı müdafiə olunmuş qəsr tipli saraydan qalan hissələr dörd ədəd yarımdairəvi künc qüllələri, giriş qapısı, divarların binə hissəsinin qalıqları, iki zalın divarları və saray otaqlarının əsas divarlarıdır.

Xalq memarlığı ənənələrindən istifadə ilə yaradılmış Xaçın sarayı, sonrakı dövrlərdə yaxın ərazilərdə inşa edilən digər knyaz və məlik saraylarının memarlığına ciddi təsir etmişdir.

Memarlıq xüsusiyyətləri

 
Saray xarabalıqlarının müasir görünüşü

Sarayın qismən yaxşı qorunmuş künc qüllələrinin inşasında qonulmamış kvars daşlarından istifadə olunmuşdur. Divarların qalınlığı 1.6-1.8 metrdir. Hazırda dağılıq vəziyyətinə görə qüllələrin neçə mərtbəli olduğunu demək çətin olsa da, daha kiçik ölçülü qüllənin daha qədim olduğu dəqiqdir.

Sarayı qismən daha yaxşı vəziyyətdə görmüş M. Barxudaryants yazır ki, “...çoxlu sayda otaqlardan təşkil olunmuş sadə tikili, əhəng məhlulu ilə tikilmiş qala divarları ilə əhatə olunub. Həsən Cəlalın sarayının ən cəzbedici hissəsi qəbul otağı və dövrün memarlıq xüsusiyyətlərini qoruyub saxlamış otaqlardan biridir. Otaqlar etibarlı və hündür divarlara malik olmaqla, tağtavanla örtülmüşdür. Yaxşı yonulmuş daşlardan hörülmüş daşıyıcı tağlar, zərif və incə işləmiş kapitellərə söykənir. Otaqlarda nadir hallarda dar pəncərələrə rast gəlinir. Sarayda ümumilikdə neçə otağın olduğunu müəyyən etmək mümkün deyil, çünki bütün tikili sıx ağaclar və moruq kolları arasında qalmışdır. Bitkiləri təmizləməmiş tədqiqatı davam etdirmək mümkünsüzdür.”

Ş. Mkrtçyan qeyd edir ki, tikili qalıqlarına əsasən tağların yaxşı yonulmuş iri kvars bloklarından inşa edildiyini söyləmək mümkündür. Tağtavan dörd dəstək tağı ilə dörd hissəyə bölünürdü. Qərb tağı iki qatlı qalın divara söykənir, digər üç tağ isə zalı və nişdə yerləşən kiçik otağı bərabər hissələrə bölür. Daşıyıcı tağlar iki-üç sıra monolit və bərabər ölçülü daşlardan inşa edilməklə, kəməri bölən silindrik təmələ söykənir. A. Qulyan qeyd edir ki, əsas zalın daşıyıcı tağlarını inşa edərkən Gəncəsər monastırının günbəzini saxlayan iki mərkəzli tağ prinsipindən istifadə olunmuşdur.

Böyük zal dar dəhliz vasitəsiylə tağtavana malik, kvadrat formalı kiçik otaqla əlaqələndirilmişdir.Bu otaqda divarlarda ev əşyalarının yığılması üçün nişlər və buxarı vardır. Otağın bu cür tərtibi onun daha çox məişət xarakteri daşıdığını göstərir.

Medafiə divarlarının cənub tərəfində digər tikililərin də qalıqları aşkarlanmışdır. Kompleksin şimal tərəfində yerləşən daxili həyətə geniş yer ayrılmışdır. Həyət kompleksi müdafiə edən qala divarları arasındakı hissənin demək olar ki, yarısını tutur.

İstinadlar

  1. Мкртчян, 1989. səh. 21
  2. Мкртчян, 1989. səh. 22
  3. Бархударянц, 1895. səh. 181
  4. Гулян, А. (1984). Княжеский дворец Хачена (№3). Ереван: Лрабер. 53.

Ədəbiyyat

  • Мкртчян, Ш.М (1989), Историко-Архитектурные Памятники Нагорного Карабаха, Ереван
  • Бархударянц, Макар (1895), Арцах, Баку

Həmçinin bax

xaçın, knyaz, sarayı, kəlbəcər, rayonunun, vəngli, kəndində, yerləşən, xiii, əsrə, tarix, memarlıq, abidəsi, saray, xanabert, qalasından, şimalda, gəncəsər, monastırı, yaxınlığında, yerləşir, saray, həsən, cəlalyanlar, sülaləsindən, olan, aşağı, xaçın, knyazla. Xacin knyaz sarayi Kelbecer rayonunun Vengli kendinde yerlesen XIII esre aid tarix memarliq abidesi Saray Xanabert qalasindan simalda Genceser monastiri yaxinliginda yerlesir Saray Hesen Celalyanlar sulalesinden olan Asagi Xacin knyazlarinin iqametgahi olmusdur Xacin knyaz sarayiOlke AzerbaycanSeher KelbecerYerlesir Vengli kendi yaxinligindaAidiyyati Xacin knyazligiSifarisci Hesen CelalTikilme tarixi XIII esrVeziyyeti xarabaliqlari qalibXacin knyaz sarayi Mundericat 1 Tarixi 2 Memarliq xususiyyetleri 3 Istinadlar 4 Edebiyyat 5 Hemcinin baxTarixi RedakteXIII esrde insa edilmis 1 Xacin knyaz sarayi dovrumuze yaridaginiq veziyyetde catmisdir Vaxtile yaxsi mudafie olunmus qesr tipli saraydan qalan hisseler dord eded yarimdairevi kunc qulleleri giris qapisi divarlarin bine hissesinin qaliqlari iki zalin divarlari ve saray otaqlarinin esas divarlaridir 1 Xalq memarligi enenelerinden istifade ile yaradilmis Xacin sarayi sonraki dovrlerde yaxin erazilerde insa edilen diger knyaz ve melik saraylarinin memarligina ciddi tesir etmisdir 2 Memarliq xususiyyetleri Redakte Saray xarabaliqlarinin muasir gorunusu Sarayin qismen yaxsi qorunmus kunc qullelerinin insasinda qonulmamis kvars daslarindan istifade olunmusdur Divarlarin qalinligi 1 6 1 8 metrdir Hazirda dagiliq veziyyetine gore qullelerin nece mertbeli oldugunu demek cetin olsa da daha kicik olculu qullenin daha qedim oldugu deqiqdir 1 Sarayi qismen daha yaxsi veziyyetde gormus M Barxudaryants yazir ki coxlu sayda otaqlardan teskil olunmus sade tikili eheng mehlulu ile tikilmis qala divarlari ile ehate olunub Hesen Celalin sarayinin en cezbedici hissesi qebul otagi ve dovrun memarliq xususiyyetlerini qoruyub saxlamis otaqlardan biridir Otaqlar etibarli ve hundur divarlara malik olmaqla tagtavanla ortulmusdur Yaxsi yonulmus daslardan horulmus dasiyici taglar zerif ve ince islemis kapitellere soykenir Otaqlarda nadir hallarda dar pencerelere rast gelinir Sarayda umumilikde nece otagin oldugunu mueyyen etmek mumkun deyil cunki butun tikili six agaclar ve moruq kollari arasinda qalmisdir Bitkileri temizlememis tedqiqati davam etdirmek mumkunsuzdur 3 S Mkrtcyan qeyd edir ki tikili qaliqlarina esasen taglarin yaxsi yonulmus iri kvars bloklarindan insa edildiyini soylemek mumkundur Tagtavan dord destek tagi ile dord hisseye bolunurdu Qerb tagi iki qatli qalin divara soykenir diger uc tag ise zali ve nisde yerlesen kicik otagi beraber hisselere bolur Dasiyici taglar iki uc sira monolit ve beraber olculu daslardan insa edilmekle kemeri bolen silindrik temele soykenir 4 A Qulyan qeyd edir ki esas zalin dasiyici taglarini insa ederken Genceser monastirinin gunbezini saxlayan iki merkezli tag prinsipinden istifade olunmusdur 4 Boyuk zal dar dehliz vasitesiyle tagtavana malik kvadrat formali kicik otaqla elaqelendirilmisdir Bu otaqda divarlarda ev esyalarinin yigilmasi ucun nisler ve buxari vardir Otagin bu cur tertibi onun daha cox meiset xarakteri dasidigini gosterir 2 Medafie divarlarinin cenub terefinde diger tikililerin de qaliqlari askarlanmisdir Kompleksin simal terefinde yerlesen daxili heyete genis yer ayrilmisdir Heyet kompleksi mudafie eden qala divarlari arasindaki hissenin demek olar ki yarisini tutur 2 Istinadlar Redakte 1 2 3 Mkrtchyan 1989 seh 21 1 2 3 Mkrtchyan 1989 seh 22 Barhudaryanc 1895 seh 181 1 2 Gulyan A 1984 Knyazheskij dvorec Hachena 3 Erevan Lraber 53 Edebiyyat RedakteMkrtchyan Sh M 1989 Istoriko Arhitekturnye Pamyatniki Nagornogo Karabaha Erevan Barhudaryanc Makar 1895 Arcah BakuHemcinin bax RedakteXacin knyazligi Qafqaz Albaniyasinin memarligi Genceser monastiri Xanabert qalasiMenbe https az wikipedia org w index php title Xacin knyaz sarayi amp oldid 6042651, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.