Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Teizm (yun. Θεός, Teos — tanrı) — zəkaya və iradəyə malik, bütün maddi və mənəvi proseslərə möcüzəli təsir göstərən fövqəltəbii varlıq kimi Tanrının mövcudluğunu qəbul edən dini-fəlsəfi təlim. Daha dəqiq, kainatla Tanrı arasındakı əlaqəni aydınlaşdıran, mövcud kainatın yaranması və idarəsinə cavabdeh olan bir Tanrı anlayışını özündə əks etdirən, bu Tanrının müxtəlif yollarla din göndərdiyi fikrini müdafiə edən əqidədir. Bu yanaşmaya görə, Tanrı daima insanlarla əlaqə halındadır. Bu baxışları mənimsəmiş insanlara Teist deyilir.
|
Aləmdə baş verən şeyləri teizm çox vaxt Allah qayəsinin həyata keçirilməsi kimi nəzərdən keçirir. Təbii qanunauyğunluq teizmdə Allah qayəsindən asılı şəkildə götürülür. Deizmdən fərqli olaraq teizm Allahın bütün dünya hadisələrində bilavasitə iştirakını qəbul edir, panteizmdən fərqli olaraq allahın dünyadan kənarda və dünya üzərində mövcudluğunu müdafiə edir. Teizm klerikalizmin, teologiyanın və fideizmin ideoloji əsası olmaqla elmə və elmi dünyagörüşə ziddir.
Növləri
Monoteizm
Monoteizm yalnız bir tanrının olduğu inancıdır. Bəzi müasir monoteist dinler də vardır ki, bunlar Bəhailik, İslam, Xristianlıq, Yəhudilik, Siqhizm, və Hinduizmin bəzi formalarıdır.
Politeizm
Politeizm birdən artıq tanrının olduğu inancıdır. Təcrübi olaraq Politeizm çoxsaylı Allahların olması inancı deyil, eyni zamanda xüsusi panteonların olduğu inancıdır.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Teizm yun 8eos Teos tanri zekaya ve iradeye malik butun maddi ve menevi proseslere mocuzeli tesir gosteren fovqeltebii varliq kimi Tanrinin movcudlugunu qebul eden dini felsefi telim Daha deqiq kainatla Tanri arasindaki elaqeni aydinlasdiran movcud kainatin yaranmasi ve idaresine cavabdeh olan bir Tanri anlayisini ozunde eks etdiren bu Tanrinin muxtelif yollarla din gonderdiyi fikrini mudafie eden eqidedir Bu yanasmaya gore Tanri daima insanlarla elaqe halindadir Bu baxislari menimsemis insanlara Teist deyilir DinMonoteizm Dualizm Politeizm Deizm Teizm Panteizm PandeizmTotemizm Animizm Fetiszm SamanizmBuddizm BehailikIbrahimi dinlerIudaizm Xristianliq IslamInduizm Caynizm Siqhizm BuddizmDaoizm Konfutsicilik SintoizmDiger dinlerTenqricilik ZerdustilikTanri Ruh Gunah Iman Olumden sonraki heyat MebedDinlerin siyahisig Alemde bas veren seyleri teizm cox vaxt Allah qayesinin heyata kecirilmesi kimi nezerden kecirir Tebii qanunauygunluq teizmde Allah qayesinden asili sekilde goturulur Deizmden ferqli olaraq teizm Allahin butun dunya hadiselerinde bilavasite istirakini qebul edir panteizmden ferqli olaraq allahin dunyadan kenarda ve dunya uzerinde movcudlugunu mudafie edir Teizm klerikalizmin teologiyanin ve fideizmin ideoloji esasi olmaqla elme ve elmi dunyagoruse ziddir NovleriMonoteizm Esas meqale Monoteizm Monoteizm yalniz bir tanrinin oldugu inancidir Bezi muasir monoteist dinler de vardir ki bunlar Behailik Islam Xristianliq Yehudilik Siqhizm ve Hinduizmin bezi formalaridir Politeizm Esas meqale Politeizm Politeizm birden artiq tanrinin oldugu inancidir Tecrubi olaraq Politeizm coxsayli Allahlarin olmasi inanci deyil eyni zamanda xususi panteonlarin oldugu inancidir Hemcinin baxAteizm Deizm