Qərbi Roma İmperiyası (lat.Imperium Romanum Occidentale) — 285 ci ildə Diokletianın reformasından sonra Roma imperiyasının qərb hissəsinin adı. Qərbi imperiyanın mövcudluğu III - V əsrləri əhatə edir. İmperiya qərb və şərq hissələrə bölündükdən və Roma paytaxt funksiyasını itirdikdən sonra, əvvəlcə Mediolan (müasir Milan) sonradan 402 ci ildən Ravenn, V əsrdən etibarən təzədən Roma Qərbi Roma imperiyasının paytaxtına çevrilir.
III əsrdə Diokletian Roma imperiyasını iki hissəyə (hər biri özlüyündə ikiyə parçalanmaqla) bölməklə necə deyərlər tetraarxiya sistemini yaratmış olur. Ömrü çox çəkməyən tetraarxiya Böyük Konstantinin hakimiyyəti altında imperiya birləşdirildikdən sonra ləğv edilir. Amma Böyük Konstantinin vəfatından sonra imperiya üç oğlu arasında təzədən bölünür. 350 ci ildə iki qardaşın - II Konstantin və Konstantın ölümü imperiyanın təzədən II Konstançın hakimiyyəti altında birləşməsinə səbəb olur. İmperiyanın yenidən parçalanması imperator İovianın ölümündən sonra 364 cü ilə təsadüf edir. Seçilmiş imperator I Valentinian Qərbi imperiyanın, qardaşı II Valent isə Şərqi imperiyanın hakiminə çevrilir. Bölünmüş hakimiyyət üsuluna baxmayaraq rəsmən bütöv sayılan imperiya 394 cü ilədək mövcudluğunu qoruyub saxlaya bilmişdir. 394 cü ildə I Feodosi imperiyanın qərb hissəsini qəsb edərək qısa müddətə birləşmiş imperiyanın sonuncu imperatoruna çevrilmiş olur. 395 ci ildə I Feodosinin ölümündən sonra oğlanları Honnori qərbi, Arkadi isə şərqi imperiyanın imperatoruna çevrilirlər. 60 il ərzində imperiyanın qərbi Feodosinin övladları tərəfindən məhz Ravennadan idarə edilmişdir. Honnoridən sonra hakimiyyətə III Valentinian (423—455) gəlir. V əsrdən başlayaraq Roma tarixinin qara günlərini yaşamış olur. Hunların, german və vandal tayfalarının aramsız hücumları altında ərazisinin böyük bir hissəsini itirən darmadağın edilmiş Roma tənəzzül etməyə başlayır. Qərbi Roma imperiyası rəsmi olaraq 4 sentyabr476 cı ildə germanların başçısı Odoakr tərəfindən sonuncu Qərbi Roma imperatoru olan Romul Avqustun devrilməsi ilə süqut etmiş olur.
Mənbə
Henning Börm: Das weströmische Kaisertum nach 476. In: Josef Wiesehöfer et al. (eds.), Monumentum et instrumentum inscriptum. Stuttgart 2008
VikianbardaQərbi Roma imperiyası ilə əlaqəli mediafayllar var.
Tarix ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın.
Avqust 05, 2021
qərbi, roma, imperiyası, qərbi, roma, imperiyası, imperium, romanum, occidentale, ildə, diokletianın, reformasından, sonra, roma, imperiyasının, qərb, hissəsinin, adı, qərbi, imperiyanın, mövcudluğu, əsrləri, əhatə, edir, imperiya, qərb, şərq, hissələrə, bölün. Qerbi Roma Imperiyasi lat Imperium Romanum Occidentale 285 ci ilde Diokletianin reformasindan sonra Roma imperiyasinin qerb hissesinin adi Qerbi imperiyanin movcudlugu III V esrleri ehate edir Imperiya qerb ve serq hisselere bolundukden ve Roma paytaxt funksiyasini itirdikden sonra evvelce Mediolan muasir Milan sonradan 402 ci ilden Ravenn V esrden etibaren tezeden Roma Qerbi Roma imperiyasinin paytaxtina cevrilir lat Imperium Romanum Occidentale Qerbi Roma Imperiyasi395 337 476GerbiSuari lat Senatus Populusque Romanus SPQR Roma Xalqi ve Senati395 ci illerde Qerbi Roma erazisiPaytaxti 286 402 Milan 402 476 RavennaResmi dilleriLatin diliDiniCoxallahliliq 380 ci iledek Xristianliq 380 ci ilden sonra Idareetme formasiMonarxiya Tetrarxiya 293 313 Imperator 395 423Flaviy Honori 475 476Romul Avqust 395 476Flaviy Anici Hermogenian OlybriyFlaviy Anici Probin BasiliskFlaviy ArmatTarixi Yaranmasi395 337 Suqutu476Erazisi Umumi2 000 000 km ValyutasiFollis burunc Siliqua gumus Solid qizil Selefi XelefiRoma Imperiyasi Bizans ImperiyasiQedim Roma tarixilat Senatus Populusque Romanus Senat ve Roma xalqiDovrlerRoma carligi e e 754 e e 509 Roma Respublikasi e e 509 e e 27 Roma Imperiyasi e e 27 1453 cu iller PrinsipatQerbi Roma DominatBizansRespublika konstitusiyasiS P Q R SenatKomisiaMagistraturaMagistratlarKonsulPretorSenzorKurullu EdilKvestor Xalq tribunuQubernatorPropretorFovqelade magistratlarDiktatorSuvariler reisi Magister equitum Herbi tribun CarInterreksTriumviratDesemvirlerTitullarLeqatDuksOffisiumPrefektVikarVigintiseksviriLiktor Herbi magistrImperatorPrinsepsBas pontifikAvqustSezarTetrarxSulalelerYuliler Klavdiler e e 27 68 Flaviler 69 96 Nerva Antonin 96 192 Konstantinler 305 363 Valentinler 364 378 Feodosiya 378 395 Yustinianlar 518 602 Irakliler 610 695 705 711 Ehali inzibati ve sosial terkibLatinlarSabinlerEtrusklarPatrisilerPlebeylerPretorianlarBarbarlarQladiator KuriyaSenturiyaTribaVestal bakiresiMatronaQedim Romada huquqXatirenin lenetlenmesi Damnatio memoriae Roma vetendasligi Ferqlenme kursu Cursus honorum Digesta KonkubinatbaxmuzakireredakteIII esrde Diokletian Roma imperiyasini iki hisseye her biri ozluyunde ikiye parcalanmaqla bolmekle nece deyerler tetraarxiya sistemini yaratmis olur Omru cox cekmeyen tetraarxiya Boyuk Konstantinin hakimiyyeti altinda imperiya birlesdirildikden sonra legv edilir Amma Boyuk Konstantinin vefatindan sonra imperiya uc oglu arasinda tezeden bolunur 350 ci ilde iki qardasin II Konstantin ve Konstantin olumu imperiyanin tezeden II Konstancin hakimiyyeti altinda birlesmesine sebeb olur Imperiyanin yeniden parcalanmasi imperator Iovianin olumunden sonra 364 cu ile tesaduf edir Secilmis imperator I Valentinian Qerbi imperiyanin qardasi II Valent ise Serqi imperiyanin hakimine cevrilir Bolunmus hakimiyyet usuluna baxmayaraq resmen butov sayilan imperiya 394 cu iledek movcudlugunu qoruyub saxlaya bilmisdir 394 cu ilde I Feodosi imperiyanin qerb hissesini qesb ederek qisa muddete birlesmis imperiyanin sonuncu imperatoruna cevrilmis olur 395 ci ilde I Feodosinin olumunden sonra oglanlari Honnori qerbi Arkadi ise serqi imperiyanin imperatoruna cevrilirler 60 il erzinde imperiyanin qerbi Feodosinin ovladlari terefinden mehz Ravennadan idare edilmisdir Honnoriden sonra hakimiyyete III Valentinian 423 455 gelir V esrden baslayaraq Roma tarixinin qara gunlerini yasamis olur Hunlarin german ve vandal tayfalarinin aramsiz hucumlari altinda erazisinin boyuk bir hissesini itiren darmadagin edilmis Roma tenezzul etmeye baslayir Qerbi Roma imperiyasi resmi olaraq 4 sentyabr 476 ci ilde germanlarin bascisi Odoakr terefinden sonuncu Qerbi Roma imperatoru olan Romul Avqustun devrilmesi ile suqut etmis olur Menbe RedakteHenning Borm Das westromische Kaisertum nach 476 In Josef Wiesehofer et al eds Monumentum et instrumentum inscriptum Stuttgart 2008 Vikianbarda Qerbi Roma imperiyasi ile elaqeli mediafayllar var Tarix ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Etdiyiniz redakteleri menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin Menbe https az wikipedia org w index php title Qerbi Roma imperiyasi amp oldid 5852416, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
