fbpx
Wikipedia

Qlazqo Universiteti

Qlazqo Universiteti (ing. University of Glasgow) — Şotlandiyanın Qlazqo şəhərində yerləşən, Böyük Britaniyanın ən qədim və nüfuzlu tədqiqat universitetlərindən biri.

Qlazqo Universtiteti
ing. University of Glasgow
55°52′19″ şm. e. 4°17′15″ q. u.
Şüar lat. Via, Veritas, Vita
azərb. Yol, həqiqət, həyat
Əsası qoyulub 1451
Tip Dövlət universiteti
Rektor Ledi Rita Ra
Tələbə sayı 30.805
Bakalavr sayı 21,060
Magistrant sayı 9,000
Aspirant sayı 745
Şəhər Qlazqo
Ölkə
Ünvan Universitet prospekti, G12 8QQ
Rənglər          
Metro Hilhed
Sayt gla.ac.uk
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Əsası Şotland kralı II. Ceymsin müraciətindən sonra, 1451-ci ildə Papa V. Nikolayın Qlazqoda bir universitet qurulması üçün verdiyi rəsmi razılıq ilə qoyulmuşdur. Beləliklə, Qlazqo Universiteti Şotlandiya krallığında qurulmuş ikinci, Britaniya İmperiyasının isə hüdudları daxilində fəaliyyətə başlayan dördüncü ən qədim ali təhsil müəssisəsi olmuşdur. Universitet tarixən Şotlandiya maarifçiliyinin intellektual potensialını təmin edən əsas institutlardan biri kimi ön plana çıxmışdır. Hazırda, 9 institut və 4 kollec başda olmaqla, ümumən 3 kampusda yerləşən 33 elmi vahiddə dünyanın 140 ölkəsindən bakalavr, magistr və doktorantura səviyyələrində təhsil alan 30.805 tələbəsi vardır.

Times Higher Education jurnalı tərəfindən müxtəlif göstəricilər üzrə 2020-ci ilin ən mütərəqqi ali təhsil olacağı seçilmişdir. Mütəmadi olaraq dünyanın ən nüfuzlu 100 universiteti arasında olan Qlazqo Universiteti, CWTS Leiden Ranking-in 2020-ci il sıralamasına görə qlobal miqyasda 53-cü yerdə, QS World University Rankings-in eyni il üçün təqdim etdiyi dünya sıralamasında isə 60-cı yerdə qərarlaşmışdır. Bundan əlavə, Böyük Britaniya üzrə milli ali təhsil müəssisələri reytinqində ilk onluqda yerləşir.

Qlazqo Universiteti Böyük Britaniyadakı ən nüfuzlu və aparıcı tədqiqat universitetlərinin təmərküzləşdiyi Rassell qrupunun, o cümlədən qabaqcıl universitetlərin beynəlxalq elmi-tədqiqat assosiasiyası olan Universitas 21-in qurucu üzvüdür. Universitet nəzdnindəki tədqiqat prosesi "Tədqiqat Mükəmməlliyi Çərçivəsi"nin müəyyənləşdirdiyi xüsusi standartlara əsasən təşkil olunur və aparılan tədqiqatların 81%-i "Dünya miqyaslı" kateqoriyasında səciyyələndirilir.

Müxətlif sahələrdə görkəmli şəxsiyyətlər yetirən universitet, 5 baş nazirlə yanaşı, yüzlərlə nazir, millət vəkili, bürokrat və diplomat yetişdirmişdir. Məzunları sırasında Amerika Birləşmiş Ştatlarının qurucularından biri olan Ceyms Vilson, kapitalizmin banisi Adam Smit, müasir antropologiyanın banilərindən biri hesab olunan Ceyms Corc Freyzer, Sənaye inqilabına böyük töhfələr vermiş Ceyms Vatt, Aberdin Univeristetinin qurucusu Vilyam Elfinston, Stratklayd Universitetinin qurucusu filosof Con Anderson, MakQill Universitetinin qurucusu Ceyms MakQill, maqnezium elementini kəşf etmiş və karbon qazı anlayışını elmə gətirmiş kimyagər Cozef Blek, dünyanın ilk ali təhsilli afroamerikalı həkimi Ceyms Makkyun və dünyanın ilk qaradərili futbolçusu olan Endryu Uatson da vardır. Bundan əlavə, Qlazqo Universitetinin 7 məzunu Nobel mükafatı laureatıdır.

Tarixi

Erkən tarixi

 
Qlazqo Universiteti Hay küçəsində, 1650.

XV əsrin əvvəllərində Şotland kralı II. Ceyms Şotlandiyada Sent-Endryus Universitetindən sonra daha bir ali təhsil müəssisəsi yaratmaq üçün Papa V. Nikolaya müraciət etdi. Beləliklə, 1451-ci ildə Papa V. Nikolayın Qlazqoda bir universitet qurulması üçün verdiyi rəsmi razılıq ilə Qlazqo Universitetinin əsası qoyulmuşdur. Ardınca, Papa dövləti Yepiskop Uilyam Törnbula sözügedən universiteti şəhər kafedralında qeydiyyatdan keçirmək üçün səlahiyyət vermiş və bununla da, Qlazqo Universiteti bir qurum kimi fəaliyyətə başlamışdır.

Ali təhsil ocağının quruluş mərhələsindən bir qədər sonra Şotlandiya kilsəsi ilə papalıq institutunun ayrılması ilə nəticələnən Şotlandiya islahatları dövründə baş vermiş iğtişaşlar universitetə təsirsiz ötüşmədi. Təlatümlü proseslər zamanı onun maddi-texniki bazasına ciddi ziyan dəymiş, hətta Roma Papasının təyinatı ilə universitetin rektoru vəzifəsini icra edən Qlazqo şəhərinin Baş yepiskopu Ceyms Biton Papanın rəsmi razılıq məktubu daxil olmaqla, bir sıra mühüm arxiv sənədlərini götürərək, Fransaya mühacirət etmişdir. Cərəyan edən hadisələrin fonunda, qısa zaman kəsiyində fəaliyyətini bərpa edən ali təhsil ocağında qeyd olunan islahatların da təsiri ilə, məhdud sayıda olmaqla, klassik ədəbiyyat və fransız dili kimi dünyəvi fənnlərin tədrisinə start verildi.

Universitetdə tədris prosesi ilk zamanlar Qlazqo kafedralının nəzdnindəki tikilidə həyata keçirilmişdir. Sonrakı dövrlərdə müvəqqəti olaraq Rotenrou küçəsindəki binaya köçən Qlazqo Universiteti, 1563-cü ildə Şotlandiya şahzadəsi Meri tərəfindən edilmiş ianələr hesabına Hay küçəsində bir neçə binadan və bir saat qülləsindən ibarət kiçik bir kampus yaratmağa müyəssər oldu.

Feodal era

 
Endryu Melvil

Şotlandiyada islahatların geniş vüsət alaraq elm sahəsinə də sirayət etməsi, bu sferada irimiqyaslı dəyişikliklərə səbəb oldu. Orta əsrlərdə daha çox ruhani profilə sahib Şotlandiyada universitetləri sözügedən aktdan sonra dünyəviləşərək, faktiki olaraq dinamik elmi-düşüncə mərkəzlərinə çevrildilər. Qlazqo Universitetində bu proses şotlandiyalı alim Endryu Melvilin idarəçi vəzifəsinə təyinatından sonra başladı. 1574-cü ildə Cenevrədən Qlazqoya dəvət olunan Melvil, Parisdə təhsil almış görkəmli filoloq, filosof və teoloq kimi tanınırdı. Onun təyinatı ilə həm tədris proqramında, həm də pedoqoji heyətin tərkibində ciddi dəyişikliklər baş verdi. Dərslərin konkret bir zaman kəsiyində (semestr yaxud il) öyrədilməsi, o cümlədən müəyyənləşdirilmiş bir tədris dövrü boyunca bir müəllimin prosesi aparması, nəticələrin ölçülməsi kimi mütərəqqi addımlar məhz onun adı ilə bağlıdır. Eyni zamanda, bu dövrdə xalqın universitet qurumunu daha yaxından tanıması və mənimsəməsi üçün tarix, fəlsəfə və din mövzularında ictimai mühazirələr də oxunmuşdur. Bütün bunların fonunda, ali təhsil anlayışına yanaşmanın nəzərəçarpacaq dərəcədə dəyişməsi özünü tələbə müraciətləri sayındakı təqribən ikiqat artımla büruzə vermişdir.

Endryu Melvilin rəhblərliyi dövründə metafizikanın tədrisindən imtina edilmiş, Yunan, Arami, İvritSuriya dillərinin öyrədilməsi icbariləşdirilmişdir. Qədim dillərin tədqiqində bərqərar olan yeni yanaşma sayəsində, Qlazqo Universitetinə Avropanın müxtəlif yerlərindəki alimlərin marağı artmış və zaman-zaman kütləvi halda ali təhsil ocağında çalışmaq üçün müraciətlər edilmişdir. Melvilin Qlazqo Universitetində başlatdığı köklü restrukturizasiya hərəkatı Şotlandiyada yerləşən digər ali təhsil ocaqlarına da yayılaraq yeni bir ənənənin əsasını qoymuşdur. Bu qəbildən olan meyllər Şotlandiyada durğunluq içərisində olan elmin inkişafına təkan vermiş və burada yerləşən universitetlərə Avropanın digər qədim ali təhsil ocaqları ilə rəqabət qabiliyyəti aşılamışdır.

Müasir dövr

 
Qlazqo Universitetinin Qilmorhil kampusu, 1895.

XVIII–XIX əsrləri əhatə edən Şotlandiya maarifçiliyi mahiyyət etibarilə universitetlərin intellektual resursu tərəfindən idarə olunmuş, zaman-zaman yönləndirilmişdir. Vaxt ötdükcə, maarifçilik hərəkatı sırf universitetlərdən təsirlənən bir proses olmaqdan çıxaraq, əvvəldə onu istiqamətləndirən quruluşlara əhəmiyyətli ölçüdə təsir etməyə başladı. Cərəyan edən hadisələrin fonunda, Qlazqo Universitetində də, humanistrasionalist fundamentə söykənən yeni ali təhsil sisteminin bərqərar olması hərəkatın məntiqi nəticəsi kimi meydana çıxdı. Bu dövr ərzində, sözügedən ali təhsil qurumu bir elm mərkəzi kimi çoxsaylı alim və mütəfəkkirlərə ev sahibliyi etmişdir. Buna nümunə kimi müasir iqtisad elminə böyük töhfələr vermiş Adam Smitin Qlazqo Universitetində əvvəlcə dekan, ardınca rektor (1787-1789) kimi fəaliyyəti göstərilə bilər.

İngilitərədə başlayan Sənaye inqilabı, nisbətən kiçik Qlazqo şəhərinə zənginlik və rifah gətirərək, onu Britaniya İmperiyasındakı sənayeləşmə prosesinin hərəkətverici qüvvələrindən birinə çevirdi. XVIII əsrin ortalarında transformasiya prosesi daha geniş vüsət aldıqca, mütənasib olaraq şəhərin iqtisadi imkanları da maksimallaşaraq daha çox istehsal müəssisənin təşəkkül tapmasına rəvac verirdi. Belə olan halda, rəqabət üstünlüyü əldə etmək niyyətində olan müəssisələr effektivliyi artıracaq ən müxtəlif elmi-texniki metodları istehsal prosesinə inteqrasiya etməyə çalışırdılar. Sözügedən dövr ərzində, Ceyms Vatt kimi Qlazqo Universitetinin müəllim heyətinin tanınmış simalarının ixtiraları və irəli sürdükləri nəzəriyyələr məhz Sənaye inqilabını dəstəkləmiş, hətta zaman-zaman istiqamətləndirmişdir.

Sənaye inqilabının ardınca gələn dövrdə Qlazqo Universiteti elmi sferada çoxsaylı ilklərə imza atmışdır. 1840-cı ildə Britaniya İmperiyasında ilk dəfə Qlazqo Universitetində mühəndislik üzrə professor təyin olunmuşdur. Şotlandiyanın ilk peşəkar qadın həkimləri isə 1894-cü ildə Qlazqo Universitetinin tibb məktəbindən məzun olmuşlar. Bundan əlavə, dünyada ilk dəfə ana bətnindəki fetusun ultrasəs müayinəsi ilə görüntülənməsi prosesi də, məhz Qlazqo Universitetinin professoru Yan Donaldın rəhbərliyi altında aparılmışdır.

Təşkilati strukturu

 
Tarixi binadakı sütunlar

Şotlandiyanın digər qədim universitetlərində olduğu kimi Qlazqo Universitetinin də nizamnaməsi əsası orta əsrlərdə qoyulmuş ilkin universitet qanunlarına söykənir. Qeyd olunan qanuna əsasən Qlazqo Universitetinin təşkilati strukturu 3 qurumdan, Universitet palatasından (icraedici orqan), Elmi senatdan (elmi işlər üzrə orqan) və Ümumi şuradan (məsləhət orqanı) ibarətdir. Bu qurumların əsas məqsədi icraedici mexanizmlərlə elmi idarəetmənin ahəngdar formada fəaliyyətini təmin etməkdir.

Universitetə rəhbərliyi seçkili orqan olan rektorluq institutu və onun aparatı həyata keçirir. Hal-hazırda bu vəzifəni avarçəkmə idman növü üzrə 6 qat dünya çempionu Dr. Katerin Qrencer icra edir. Rektorluq aparatına prorektor vəzifəsi də daxildir. Onun xidməti fəaliyyətinin əsas istiqaməti rektorluq institutu ilə digər struktur vahidləri arasındakı işləri koordinasiya etməkdir. Qlazqo Universitetinin hazırkı prorektoru professor Anton Maskatellidir.

Elmi vahidləri

Orta əsrlərdə universitetdə 4 fakültə fəaliyyət göstərmişdir. Sonralar isə elmi strukturda aparılan islahatlar nəticəsində fakültələri kolleclər, kafedraları isə məktəblər əvəz etdi. Hər məktəb daxilində isə müvafiq sahə ilə əlaqədar elmi kürsülər fəaliyyət göstərir. Müasir dövrdə Qlazqo Universitetində 4 kollec və onların nəzdnində çoxsaylı məktəblər mövcuddur. Elmi vahidlərin siyahısı aşağıdakı kimidir:

İncəsənət kolleci

  • Qlazqo incəsənət laboratoriyası
  • İncəsənət Kollecinin Aspirantura Məktəbi
  • Tənqidi Tədqiqatlar Məktəbi
  • Mədəniyyət və Yaradıcılıq Sənəti Məktəbi
  • Humanitar Elmlər Məktəbi
  • Müasir Dillər və Mədəniyyətlər Məktəbi

Tibb, veterinarlıq və biologiya kolleci

  • Təbiət Elmləri Məktəbi
  • Tibb məktəbi
  • Diş həkimliyi məktəbi (Tibb məktəbi nəzdnində)
  • Veterinarlıq məktəbi

Elm və mühəndislik kolleci

  • Kimya məktəbi
  • Kompüter elmləri Məktəbi
  • Ceyms Uatt Mühəndislik məktəbi
  • Coğrafi və geoloji Elmləri Məktəbi
  • Riyaziyyat və statistika Fakültəsi
  • Fizika və astronomiya Fakültəsi
  • Psixologiya məktəbi

İctimai elmlər kolleci

  • Adam Smit İqtisad və maliyyə məktəbi
  • Pedaqoji məktəbi
  • Fənlərarası Araşdırmalar Məktəbi
  • Hüquq məktəbi
  • Sosial və Siyasi Elmlər Məktəbi

Əsas kampusları və infrasturkturu

Qilmorhil kampusu

 
Qilmorhil kampusundakı inzibati binalar

Qlazqo Universiteti 1870-ci ildə əvvəlki yerindən 5 kilometr məsafədə, Qlazqo şəhərinin qərbində yerləşən Qilmorhil adlı düzənlikdə, Kelvin çayının sahilində tikilmiş yeni kampusuna köçdü. Buradakı təmtəraqlı binalar kompleksi Sir Corc Qilbert Skot tərəfindən qotika memarlıq üslubunda dizayn edilmişdir. Hay küçəsindəki inzibati bina isə "Qlazqo Dəmir Yolları Həmkarlar İttifaqı"na satıldı.

Yeni inşa edilən kampusdakı iç həyət Hay küçəsindəki keçmiş kampusda yerləşən dördbucaqlı bina ilə əhatə olunmuş həyətin daha böyük versiyası idi. 1879-cu ildə Qilbert Skotun oğlu Oldrid, tikinti zamanı çosaylı ianələr etmiş Con Kriçton-Stuartın adını daşıyan və hazırda imtahan və buraxılış mərasimləri üçün istifadə olunan Byut zalının tikintisini tamamladı. Oldrid, 1887-ci ildə universitetin simvoluna çevriləcək 85 metr hündürlüyündəki qotik zəng qülləsini inşa etdi. Sonralar Qlazqo Universitetinin Qilmorhil kampusu, 1869-cu ildə Yeni Zellandiyada fəaliyyətə başlamış Otaqo Universitetinin kampusunun tikintisinə memarlıq nöqteyi-nəzərindən əhəmiyyətli dərəcədə təsir etdi.

Ötən əsrin 30-cu illərindən etibarən artan tələbə sayı səbəbindən Qilmorhil kampusu ətrafında yeni tikililər inşa edilməyə başlandı. Buna misal olaraq, memarlıq mükafatı almış dairəvi "Makmillan mütaliə zalı"nı göstərmək olar. Bununla yanaşı, Hilhed küçəsində çoxsaylı Viktoria dövründən qalma binalar satın alınaraq, bəzi fakültələr burada yerləşdirildi. Hazırda, Tarix, İncəsənət və Kompüter elmləri məktəbləri sözügedən inzibati binalarda yerləşir. Ümumən, universitetin əksər elmi vahidləri tarixi Qilmorhil kampusunda və onun ətrafında inşa edilmiş tikililərdə fəaliyyət göstərir.

Qarskab kampusu

 
Qlazqo Universitetinin kapellası

Qlazqo şəhərinin şimal-qərb hissəsində yerləşən 200 hektarlıq Qarskab kampusu Qilmorhil kampusuna 6 kilometrlik məsafədə yerləşir. Bu kampus Veterinarlıq məktəbinə ev sahibliyi etməklə yanaşı, Volfson yataqxanasını, bir neçə futbol meydançasını, habelə idman zalını ehtiva edir.

Damfris kampusu

Universitetin idarə heyəti ötən əsrin 80-ci illərində artan tələbata müvafiq olaraq tədris infrastrukturunun şaxələndirilməsi məqsədilə Damfris şəhərində yeni bir kampusun salınmasına dair qərar qəbul etdi. Kampus yerləşdiyi region nöqteyi-nəzərindən böyük şəhərlərdən uzaq bir məntəqədə fəaliyyət göstərir. Hazırda, Qlazqo Universitetinin tələbələrinin ali təhsil ehtiyaclarını ödəməklə yanaşı, bəzi infrastruktur predmetləri üzrə Qərbi Şotlandiya Universitetinin və Açıq Universitetin də istifadəsinə açıqdır. Kampusda bir sıra bakalavr proqramları və fənlərarası magistr proqramları tədris olunur.

Kitabxanası

 
Universitetin üç milyondan çox materiala sahib əsas kitabxanası

Avropanın ən qədim kitabxanalarından biri olan Qlazqo Universitetinin kitabxanasının əsası 1475-ci ilin noyabr ayında yepiskop Con Leynq tərəfindən ilk ianələrin edilməsi ilə qoyulmuşdur. "Melvil islahatları"nın ardınca kitabxana çevik strukturla fəaliyyətini davam etdirərək, çoxsaylı yeni əsərlər cəlb etməyə müyəssər olmuşdur. Beləliklə, 18-ci əsrdən başlayaraq böyüməyə başlayan kitabxanaya, 1709-1836-cı illər arasında dövlət tərəfindən ölkə üzrə nəşrlərin icbari təqdim edildiyi mərkəz statusu verilmişdir. 1836-cı ildə ölkə üzrə qeyd olunan xüsusi statuslar ləğv olunduqdan sonra, Qlazqo Universitetinin kitabxanasına ali təhsil müəssisəsinin tədris və tədqiqat maraqlarına müvafiq olaraq öz kolleksiyalarını inkişaf etdirməyə imkan verən illik maliyyə yardımları ayrıldı.

XVII əsrin ortalarından etibarən mütəşəkkil formada fəaliyyət göstərən kitabxananın ilk binası 1744-cü ildə Hay küçəsində açılmış, 1870-1968-ci illərdə Qilmorhil kampusundakı əsas binada fəaliyyətinə davam etmişdir. Vilyam Vaytfild tərəfindən dizayn edilmiş Hilhed küçəsində yerləşən 12 mərtəbəli kitabxana isə 1968-ci ildə inşa edilmiş, 1980 və 1990-cı illərdə genişləndirilmişdir. Tikili dövrün memarlıq modasına uyğun olaraq brutalizm cərəyanının elementlərini özündə əks etdirir.

Hazırda ilin 361 günü aktiv fəaliyyətdə olan kitabxana, istifadəçilərə ödənişsiz Wi-fi xidməti, 800-dən çox kompüter və 2500-dən çox çalışma sahəsi təmin edir. 2009-cu ildə bina daxilində yeni bir kafenin, sosial öyrənmə sahəsinin və sərgilər üçün ayrılmış xüsusi otağın açılışı olmuşdur. Əsas kitabxana ilə birgə, kampus ətrafında Tibb, Kimya, Diş Həkimi, Baytarlıq, Təhsil, Hüquq, Sənət tarixi və Sosial Elmlər kimi spesifik elmi vahidlər nəzdnində yerləşən filial kitabxanalar da fəaliyyət göstərir. Bütövlükdə 4 milyondan çox elektron və fiziki materiala ev sahibliyi edən kitabxana sistetiminin (əsas və filiallar) verilənlər bazasında 50.000-dən artıq jurnalın elektron versiyası mövcuddur.

Kitabxana nəzdnində 1451-ci ildən bəri tarixi sənədlərin qorunduğu xüsusi arxiv bölməsi də fəaliyyət göstərir.

 
Hanter muzeyinin eksponat zallarından biri

Muzeyi

Qlazqo Universitetində 1807-ci ildə fəaliyyətə başlayan Hanter muzeyi Şotlandiyanın ən qədim muzeyidir. İlk dövrlərdə muzeyin eksponat bazası Qlazqo Universitetində təhsil almış Vilyam Hanterin çoxsaylı tarixi əhəmiyyətli kolleksiyalarını universitetə bağışlaması ilə formalaşmışdır. Hanter öz vəsiyyətində eksponatların mütəşəkkil formada bir muzeydə cəmlənərək sərgilənməsini istədiyini bildirmiş və universitetin o dövrkü kampusunun yerləşdiri Hay küçəsində xüsusi bir binanın tikintisi üçün müəyyən qədər də vəsait ianə etmişdir. Qlazqo Universiteti Qilmorhildəki yeni kampusa köçdükdən sonra, 1870-ci ildə muzey də Qilmorhildəki əsas binada yerləşdirilmişdir.

Hazırda Hanter muzeyinə bağlı bir neçə təsisat fəaliyyət göstərir. Bunlar Zoologiya muzeyi, Hanter İncəsənət Qalereyası və "Makintoş evi"dir. 2011-ci ildən etibarən muzeyin əsas zalında romalıların Şotlandiyadakı fəaliyyətini əks etdirən eksponatlar sərgilənir.

Tələbə həyatı

Qeyri-tədris infrastrukturu

Qlazqo Universitetinin tələbə həyatı hərəkətli hesab olunur. Müxtəlif kampuslarda tələbələrin istifadəsi üçün nəzərdə tutulmuş çoxsaylı qeyri-tədris yönümlü obyektlər vardır. Buna misal olaraq bir sıra idman zallarını özündə cəmləşdirən Qilmorhil kampusunun Stivenson idman mərkəzini göstərmək olar. Burada fitnes, yüngül atletika və yoqa idman növləri ilə məşğul olmaq istəyən tələbələr üçün peşəkar dərslər təklif olunur. Eyni zamanda, mərkəzdə olimpik üzgüçülük hovuzu da tələbələrin istifadəsinə verilmişdir.

Universitetin balansında olan digər bir idman kompleksi Qarskab kampusunda yerləşir. Geniş əraziyə malik idman kompleksinin daxilində 2 çoxməqsədli sintetik meydança, 6 çoxməqsədli təbii meydança, habelə 3 tennis kortu aktiv fəaliyyətdədir.

Tələbə təşkilatları

 
Qlazqo Universitetinin Tələbə İttifaqının binası

Şotlandiyadakı digər universitetlərdən fərqli olaraq, Qlazqo Universitetində tələbə təşkilatlarının sayı birdən çoxdur. Tələbələrin universitetin idarəetməsindəki təmsilçiliyi 1886-cı ildə qurulmuş Tələbə Nümayəndə Məclisi vasitəsi ilə həyata keçirilir. Sözügedən təşilat müxtəlif tədbirlər təşkil etməklə yanaşı, eyni zamanda təxminən 300 klub və cəmiyyətə maddi-texniki yardım göstərir. Ali təhsil müəssisəsində, spesifik sahələr üzrə fokuslaşmış qurumlar da tələbə təmsilçiliyinin müstəsna komponentləri hesab olunurlar. Bunların sırasına İdman Assosiyasiyası, Şahzadə Maraqaret İttifaqı və Qlazqo Universiteti Tələbə İttifaqı aiddir.

Yuxarıda qeyd olunan iki tələbə ittifaqı 19-cu əsrin sonlarında tələbələrin sosiallaşma ehtiyaclarını ödəyəcəyi bir platforma kimi meydana çıxmışdır. Sonralar əlavə funksiyaları da özünün fəaliyyət çərçivəsinə əlavə edən təşkilatlar hazırda, tələbələr arasındakı sosyo-mədəni əlaqələri tənzimləyən institutlar kimi fəaliyyətlərini davam etdirirlər. Tələbə ittifaqları Qlazqo Universitetinin tələbələrinə bir sıra könüllü fəaliyyətlərdə, habelə sosial işlərdə iştirak imkanları, əyləncə, iaşə və səyahət xidmətləri təqdim edirlər.

Tələbə təşkilatlarına üzvlük üçün heç bir ödəniş tələb olunmur. Məzunlar isə "ömürlük üzvlər" kimi qeydiyyatdan keçə bilərlər.

İdman klubları

İdman fəaliyyəti, İdman və İstirahət Xidməti ilə sıx əməkdaşlıq edən Qlazqo Universitetinin İdman Dərnəyi tərəfindən tənzimlənir. Dərnək nəzdnində Skvoş, Kelt futbolu, Basketbol, Velosiped, Futbol, Xokkey, Netbol, Qarışıq döyüş sənətləri və Avarçəkmə klubları da daxil olmaqla 52 idman klubu mövcuddur.

Elmi profili və xarici əlaqələri

Reytinq

Qlazqo Universiteti Times Higher Education jurnalı tərəfindən müxtəlif göstəricilər üzrə 2020-ci ilin ən mütərəqqi ali təhsil olacağı seçilmişdir. Mütəmadi olaraq dünyanın ən nüfuzlu 100 universiteti arasında olan Qlazqo Universiteti, CWTS Leiden Ranking-in 2020-ci il sıralamasına görə qlobal miqyasda 53-cü yerdə, QS World University Rankings-in eyni il üçün təqdim etdiyi dünya sıralamasında isə 60-cı yerdə qərarlaşmışdır. Bundan əlavə, Böyük Britaniya üzrə milli ali təhsil müəssisələri reytinqində ilk onluqda yerləşir.

Akkreditasiyalar və beynəlxalq üzvlüklər

Qlazqo Universiteti Böyük Britaniyadakı ən nüfuzlu və aparıcı tədqiqat universitetlərinin təmərküzləşdiyi Rassell qrupunun, o cümlədən qabaqcıl universitetlərin beynəlxalq elmi-tədqiqat assosiasiyası olan Universitas 21-in qurucu üzvüdür. Universitet nəzdnindəki tədqiqat prosesi "Tədqiqat Mükəmməlliyi Çərçivəsi"nin müəyyənləşdirdiyi xüsusi standartlara əsasən təşkil olunur və aparılan tədqiqatların 81%-i "Dünya miqyaslı" kateqoriyasında səciyyələndirilir.

Tələbə mübadiləsi və ikili proqramlar

Ali təhsil müəssisəsi tələbə mübadiləsini ehtiva edən Erasmus və Erasmus+ proqramlarının uzunmüddətli üzvlərindəndir. Bununla yanaşı, Qlazqo Universitetinin Kanadanın Şahzadə və Alberta Universitetləri, ABŞ-ın Mayami və Florida Universitetləri, habelə Yaponiyanın Kyoto Universiteti ilə xüsusi ixtisaslar üzrə tələbə mübadilə müqavilələri mövcuddur.

Məşhur məzunları

Dövlət başçıları

  • Nikola Stercen ― Şotlandiyanın birinci naziri
  • Donald Devar — Şotlandiyanın birinci naziri
  • Vilyem Lemb ― Böyük Britaniyanın baş naziri
  • Bonar Lov ― Böyük Britaniyanın baş naziri
  • Henri Kempbell Banerman ― Böyük Britaniyanın baş naziri

Siyasətçilər, diplomatlar və dövlət xadimləri

Elm, incəsənət, ədəbiyyat və idman xadimləri

  • Adam Smit ― kapitalizmin banisi, iqtisadçı
  • Ceyms Corc Freyzer ― müasir antropologiyanın banilərindən biri
  • Donald Kaberuka ― Afrika İnkişaf Bankının prezidenti
  • Vilyam Elfinston ― Aberdin Universitetinin qurucusu
  • Ceyms MakQil ― MakQil Universitetinin qurucusu
  • Cozef Blek ― maqnezium elementini kəşf etmiş və karbon qazı anlayışını elmə gətirmiş kimyagər
  • Vilyem Tomson ― fizik, London Kral Cəmiyyətinin prezidenti
  • Ceyms VattSənaye inqilabına müstəsna töhfələr vermiş mühəndis
  • Ceyms Makkyun ― dünyanın ilk ali təhsilli afroamerikalı həkimi
  • Devid Livinqston ― missioner və yazıçı
  • Frensis Hatçeson ― filosof
  • Tomas Kampbel ― şair
  • Edvin Morqan ― şair
  • Tobiyas Smollet ― yazıçı
  • Robert Servis ― yazıçı
  • Con Sinkleyr ― yazıçı
  • Devid Makay ― mühəndis, kosmosa uçmuş ilk şotland
  • Endryu Vatson ― dünyanın ilk qaradərili futbolçusu
  • Katerin Qrencer ― 2012 Yay Olimpiya Oyunları Qızıl mükafatçısı, 6 qat dünya çempionu

Nobel mükafatı laureatları

  • Derek Barton ― Kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı
  • Ceyms Blek ― Fiziologiya və tibb üzrə Nobel mükafatı laureatı
  • Con Boyd Orr ― Nobel sülh mükafatı laureatı
  • Vilyem Ramzay ― Kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı
  • Fredrik Sodi ― Kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı
  • Aleksandr Tod ― Kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı
  • Robert Edvards ― Fiziologiya və tibb üzrə Nobel mükafatı laureatı

İstinadlar

  1. "LADY RITA RAE APPOINTED RECTOR". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. 29 aprel 2021. İstifadə tarixi: 29 iyun 2021.
  2. "Facts and Figures". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 21 fevral 2021.
  3. Directory of Open Access Journals — 2003.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1227538"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5115"></a>
  4. "University of Glasgow". www.britannica.com (ingilis). Britannika Ensiklopediyası. İstifadə tarixi: 17 fevral 2021.
  5. Riché, Pierre (1978). Education and Culture in the Barbarian West: From the Sixth through the Eighth Century. Columbia: University of South Carolina Press. 126–127, 282–298. ISBN 978-0-87249-376-6.
  6. Eddy, Matthew Daniel (2012). 'Natural History, Natural Philosophy and Readership', in Stephen Brown and Warren McDougall (eds.), The Edinburgh History of the Book in Scotland, Vol. II: Enlightenment and Expansion, 1707–1800. Edinburgh: University of Edinburgh. 297–309.
  7. "Research Institutes". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 21 fevral 2021.
  8. "UNIVERSITY STRUCTURE". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 21 fevral 2021.
  9. "Our Campuses". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 21 fevral 2021.
  10. "The University of Glasgow is the current Times Higher Education (THE) University of the Year". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow.
  11. "Times Higher Education Awards: University of Glasgow named University of the Year". heraldscotland.com (ingilis). The Herald. 26 noyabr 2020. İstifadə tarixi: 16 fevral 2021.
  12. "University of Glasgow". www.universityrankings.ch (ingilis). University Rankings. İstifadə tarixi: 16 fevral 2021.
  13. "University of Glasgow Rankings". Top Univesities.
  14. "Best universities in the UK 2021". The World University Rankings. 2 September 2020.
  15. "What is The Russell Group? List of Russell Group Universities" (ingilis). 3 yanvar 2019. İstifadə tarixi: 16 fevral 2021. (#parameter_ignored)
  16. "Member List". www.universitas21.com. İstifadə tarixi: 21 fevral 2021.
  17. "Research Excellence". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 25 fevral 2021.
  18. "REF2014" (PDF). ref.ac.uk (ingilis). Research Excellence Framework. İstifadə tarixi: 26 fevral 2021.
  19. "RESEARCH EXCELLENCE FRAMEWORK 2014: INSTITUTIONS RANKED BY SUBJECT" (PDF). timeshighereducation.com (ingilis). Times Higher Education. İstifadə tarixi: 26 fevral 2021.
  20. "The University of Glasgow Story James Wilson". İstifadə tarixi: 25 fevral 2021.
  21. "Adam Smith: Father of Capitalism". www.bbc.co.uk. BBC. (#text_ignored); (#parameter_ignored_suggest)
  22. "Sir James George Frazer". universitystory.gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 31 iyul 2021.
  23. "James Watt". universitystory.gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 25 fevral 2021.
  24. "William Elphinstone". universitystory.gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 6 iyul 2021.
  25. Wood, Paul (2004). "Anderson, John (1726-1796), natural philosopher" (ingilis). doi:10.1093/ref:odnb/481. İstifadə tarixi: 2019-01-26.
  26. "James McGill". universitystory.gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 6 iyul 2021.
  27. "JOSEPH BLACK, M.D." gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 6 mart 2021.
  28. "James McCune Smith". gla.ac.uk (ingilis). İstifadə tarixi: 3 mart 2021.
  29. "First Black footballer, Andrew Watson, inspired British soccer in 1870s". Black History Month. 9 iyun 2008 tarixində . (#parameter_ignored_suggest)
  30. "Notable People". worldchanging.glasgow.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 25 fevral 2021.
  31. Braun, Alfred (1 iyun 1996). The University of Glasgow: 1451-1996 (ingilis). Edinburgh University Press. ISBN 978-0748608720.
  32. "About Glasgow — The establishment of the City" (ingilis). 2012-10-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 iyun 2021.
  33. Mason, R (2005). "Renaissance and Reformation: the sixteenth century", in J. Wormald, Scotland: A History (ingilis). Oxford University Press. ISBN 0-19-162243-5.
  34. "Beaton, James (Bethune)". encyclopedia.com (ingilis). Ecyclopedia. 18 fevral 2021. İstifadə tarixi: 27 fevral 2021.
  35. Houston, A (2002). Scottish Literacy and the Scottish Identity: Illiteracy and Society in Scotland and Northern England, 1600–1800 (ingilis). Cambridge University Press. səh. 5. ISBN 0-521-89088-8.
  36. "Biography of Queen Mary" (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 27 fevral 2021.
  37. Keller, Wolfram; McClure, Derrick; Sandrock, Kristen (24 mart 2014). "Introduction: Scottish Renaissances". European Journal of English Studies. 18 (1): 1-10.
  38. Kirk, J (1994). "'Melvillian reform' and the Scottish universities", in A. A. MacDonald and M. Lynch, eds, The Renaissance in Scotland: Studies in Literature, Religion, History, and Culture Offered to John Durkhan (ingilis). Brill. səh. 280. ISBN 90-04-10097-0.
  39. "Andrew Melville". britannica.com (ingilis). Britannica. İstifadə tarixi: 28 fevral 2021.
  40. "Andrew Melville (1545-1622)". scottishphilosophy.org (ingilis). Institute for the Study of Scottish Philosophy. İstifadə tarixi: 8 mart 2021.
  41. Wormald, Jenny (1991). Court, Kirk and Community: Scotland 1470-1625 (New History of Scotland) (ingilis). Edinburgh University Press. səh. 183. ISBN 978-0748602766.
  42. T, Devine; J, Wormald (2012). The Oxford Handbook of Modern Scottish History (ingilis). Oxford University Press. ISBN 9780199563692.
  43. "Aiming High in Higher Scottish History: a Conference for Teachers and Learners" (PDF). gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. 1 dekabr 2012. İstifadə tarixi: 1 mart 2021. (#invisible_char)
  44. (PDF). 22 July 2013 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 mart 2021.
  45. "THE SCOTTISH EDUCATIONAL SYSTEM 1840 - 1940" (PDF). scran.ac.uk (ingilis). SCRAN. İstifadə tarixi: 6 mart 2021. (#invisible_char)
  46. "Scottish enlightenment". britishcouncil.org (ingilis). The British Council. İstifadə tarixi: 6 mart 2021.
  47. "Adam Smith". gla/ac/uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 6 mart 2021.
  48. "Victorian Glasgow". bbc.co.uk (ingilis). BBC. İstifadə tarixi: 9 mart 2021.
  49. "The Industrial Revolution". britannica.com (ingilis). Britannica. İstifadə tarixi: 9 mart 2021.
  50. "James Watt (1736-1819)". digital.nls.uk (ingilis). National Library of Scotland. İstifadə tarixi: 9 mart 2021.
  51. "EXPLORE OUR HISTORY". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 9 mart 2021.
  52. "Women at the University of Glasgow: Past & Present" (PDF). gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. noyabr 2008. İstifadə tarixi: 9 mart 2021.
  53. "Ian Donald (1910–1987)". embryo.asu.edu (ingilis). The Embrio Project Encyclopedia. İstifadə tarixi: 9 mart 2021.
  54. "Who, Where and When: The History & Constitution of the University of Glasgow" (PDF). gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 21 mart 2021. (#invisible_char)
  55. bbc.com (ingilis). BBC. 9 mart 2020 https://www.bbc.com/news/uk-scotland-glasgow-west-51806981 (#bare_url_missing_title). İstifadə tarixi: 21 mart 2021.
  56. "UNIVERSITY SERVICES – ORGANISATIONAL STRUCTURE". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 21 mart 2021.
  57. "Professor Sir Anton Muscatelli". russellgroup.ac.uk (ingilis). Rassell qrupu. İstifadə tarixi: 27 fevral 2021. (#text_ignored)
  58. "Challenge for university as Glasgow slims down to step up". The Herald. 9 oktyabr 2009. İstifadə tarixi: 16 may 2021.
  59. "ABOUT US-THE COLLEGE OF ARTS". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 12 may 2021.
  60. "COLLEGE OF MEDICAL, VETERINARY & LIFE SCIENCES". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 12 may 2021.
  61. "COLLEGE OF SCIENCE & ENGINEERING". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 12 may 2021.
  62. "COLLEGE OF SOCIAL SCIENCES". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 12 may 2021.
  63. "Glasgow University & Gilmorehill". byres-road.co.uk (ingilis). İstifadə tarixi: 9 iyun 2021.
  64. "Gilbert Scott Building". universitystory.gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 25 iyun 2021.
  65. "High Street, 1900". theglasgowstory.com (ingilis). İstifadə tarixi: 25 iyun 2021.
  66. "GILBERT SCOTT BUILDING (from University Avenue)" (PDF). gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 25 iyun 2021.
  67. "John Oldrid Scott". universitystory.gla.ac.uk (ingilis). Univeristy of Glasgow. İstifadə tarixi: 25 iyun 2021.
  68. Ballantyne in Porter (ed), 1983, p.171 referring to E.J. McCoy in McCoy and Blackman, 1968.
  69. "McMillan Reading Room" (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 27 iyun 2021. (#text_ignored)
  70. "Sir Alwyn Williams Building" (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 29 iyun 2021.
  71. "GARSCUBE CAMPUS". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 25 iyun 2021.
  72. "SCHOOL OF INTERDISCIPLINARY STUDIES". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 24 iyun 2021.
  73. "CAMPUS LIFE". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 24 iyun 2021.
  74. "DUMFRIES CAMPUS". uws.ac.uk (ingilis). University of the West Scotland. İstifadə tarixi: 24 iyun 2021.
  75. "Open University Students". dumgal.ac.uk (ingilis). Dumfries and Galloway College. İstifadə tarixi: 24 iyun 2021.
  76. "University of Glasgow's Dumfries campus student numbers treble". bbc.com (ingilis). BBC. 17 yanvar 2017. İstifadə tarixi: 29 iyun 2021.
  77. "Glasgow University Library Timeline". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 28 iyun 2021.
  78. Stam, David (1 noyabr 2001). International Dictionary of Library Histories (ingilis). Routledge. səh. 339. ISBN 978-1579582449.
  79. "Rare Spanish books in Glasgow University Library". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 29 iyun 2021.
  80. "Sir William Whitfield obituary". theguardian.com (ingilis). The Guardian. İstifadə tarixi: 6 iyul 2021.
  81. "Obituary: Sir William Whitfield, architect who designed the brutalist Glasgow University Library and Hunterian Art Gallery". heraldscotland.com (ingilis). Herald Scotland. İstifadə tarixi: 6 iyul 2021.
  82. "Libraries and information services". thecompleteuniversityguide.co.uk (ingilis). İstifadə tarixi: 5 iyul 2021.
  83. "Floor plan - Level 2". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 5 iyul 2021.
  84. "Floor plan - Level 3". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 5 iyul 2021.
  85. Smith, Graeme. The University of Glasgow Library: Friendly Shelves (ingilis). The Friends of Glasgow University Library. ISBN 978-0993518508.
  86. "Glasgow University Archive Services - Archives Hub". archiveshub.jisc.ac.uk (ingilis). İstifadə tarixi: 5 iyul 2021.
  87. "THE HUNTERIAN". gla.ac.uk (ingilis). The University of Glasgow. İstifadə tarixi: 6 iyul 2021.
  88. "Hunterian Museum and Art Gallery". museu.ms (ingilis). Museums of the world. İstifadə tarixi: 6 iyul 2021.
  89. "William Hunter (1718-1783)". nrscotland.gov.uk (ingilis). National Records of Scotland. İstifadə tarixi: 6 iyul 2021.
  90. "DR WILLIAM HUNTER". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 6 iyul 2021.
  91. "The Hunterian Strategic Plan 2015 – 2020" (PDF). gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 6 iyul 2021.
  92. "OUR VENUES". gla.ac.uk (ingilis). Hunterian Museum. İstifadə tarixi: 6 iyul 2021.
  93. "The Hunterian Museum". glasgowwestend.co.uk (ingilis). Glasgow Westend. İstifadə tarixi: 6 iyul 2021.
  94. "UofG Sports" (PDF). gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 7 iyul 2021.
  95. "Stevenson Building Swimming Pool". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 7 iyul 2021.
  96. "Uni to hold 5K fun run for Yorkhill". glasgowtimes.co.uk (ingilis). Glasgow Times. İstifadə tarixi: 7 iyul 2021.
  97. "GARSCUBE SPORTS COMPLEX". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 7 iyul 2021.
  98. "Council". glasgowstudent.net (ingilis). Glasgow University Students' Representative Council. İstifadə tarixi: 13 iyul 2021.
  99. "What we do". glasgowstudent.net (ingilis). Glasgow University Students' Representative Council. İstifadə tarixi: 13 iyul 2021.
  100. "GLASGOW UNIVERSITY SPORTS ASSOCIATION". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 13 iyul 2021.
  101. "About". qmunion.org.uk (ingilis). Queen Margaret Union. İstifadə tarixi: 13 iyul 2021.
  102. "The union story". guu.co.uk (ingilis). Glasgow University Union. İstifadə tarixi: 13 iyul 2021.
  103. "What we do". glasgowstudent.net (ingilis). Glasgow University Students’ Representative Council. İstifadə tarixi: 26 iyul 2021.
  104. "SPORT". gla.ac.uk (ingilis). University of Glasgow. İstifadə tarixi: 30 iyul 2021.
  105. "The University of Glasgow". erasmusplus.org.uk (ingilis). Erasmus+. İstifadə tarixi: 30 iyul 2021.
  106. "University of Glasgow". queensu.ca (ingilis). Queen's University. İstifadə tarixi: 30 iyul 2021.
  107. "University of Glasgow Exchange". ualberta.ca (ingilis). University of Alberta. İstifadə tarixi: 30 iyul 2021.
  108. "Miami Exchange: University of Glasgow". miamioh-sa.terradotta.com (ingilis). Miami University. İstifadə tarixi: 30 iyul 2021.
  109. "University of Glasgow". advising.ufl.edu (ingilis). Florida University. İstifadə tarixi: 30 iyul 2021.
  110. "University-level student exchange partners". kyoto-u.ac.jp (ingilis). University of Kyoto. İstifadə tarixi: 30 iyul 2021.

Xarici keçidlər

  • Qlazqo Universitetinin rəsmi saytı (ing.)

Həmçinin bax

qlazqo, universiteti, university, glasgow, şotlandiyanın, qlazqo, şəhərində, yerləşən, böyük, britaniyanın, qədim, nüfuzlu, tədqiqat, universitetlərindən, biri, qlazqo, universtitetiing, university, glasgow55, şüar, veritas, vita, azərb, həqiqət, həyat, əsası,. Qlazqo Universiteti ing University of Glasgow Sotlandiyanin Qlazqo seherinde yerlesen Boyuk Britaniyanin en qedim ve nufuzlu tedqiqat universitetlerinden biri 4 Qlazqo Universtitetiing University of Glasgow55 52 19 sm e 4 17 15 q u Suar lat Via Veritas Vita azerb Yol heqiqet heyat Esasi qoyulub 1451Tip Dovlet universitetiRektor Ledi Rita Ra 1 Telebe sayi 30 805 2 Bakalavr sayi 21 060 2 Magistrant sayi 9 000 2 Aspirant sayi 745 2 Seher QlazqoOlke Boyuk Britaniya 3 Unvan Universitet prospekti G12 8QQRengler Metro HilhedSayt gla ac uk Vikianbarda elaqeli mediafayllarEsasi Sotland krali II Ceymsin muracietinden sonra 1451 ci ilde Papa V Nikolayin Qlazqoda bir universitet qurulmasi ucun verdiyi resmi raziliq ile qoyulmusdur 4 Belelikle Qlazqo Universiteti Sotlandiya kralliginda qurulmus ikinci Britaniya Imperiyasinin ise hududlari daxilinde fealiyyete baslayan dorduncu en qedim ali tehsil muessisesi olmusdur 5 Universitet tarixen Sotlandiya maarifciliyinin intellektual potensialini temin eden esas institutlardan biri kimi on plana cixmisdir 6 Hazirda 9 institut 7 ve 4 kollec 8 basda olmaqla umumen 3 kampusda 9 yerlesen 33 elmi vahidde dunyanin 140 olkesinden bakalavr magistr ve doktorantura seviyyelerinde tehsil alan 30 805 telebesi vardir 2 Times Higher Education jurnali terefinden muxtelif gostericiler uzre 2020 ci ilin en mutereqqi ali tehsil olacagi secilmisdir 10 11 Mutemadi olaraq dunyanin en nufuzlu 100 universiteti arasinda olan Qlazqo Universiteti CWTS Leiden Ranking in 2020 ci il siralamasina gore qlobal miqyasda 53 cu yerde 12 QS World University Rankings in eyni il ucun teqdim etdiyi dunya siralamasinda ise 60 ci yerde qerarlasmisdir 13 Bundan elave Boyuk Britaniya uzre milli ali tehsil muessiseleri reytinqinde ilk onluqda yerlesir 14 Qlazqo Universiteti Boyuk Britaniyadaki en nufuzlu ve aparici tedqiqat universitetlerinin temerkuzlesdiyi Rassell qrupunun 15 o cumleden qabaqcil universitetlerin beynelxalq elmi tedqiqat assosiasiyasi olan Universitas 21 in qurucu uzvudur 16 Universitet nezdnindeki tedqiqat prosesi Tedqiqat Mukemmelliyi Cercivesi nin mueyyenlesdirdiyi xususi standartlara esasen teskil olunur 17 ve aparilan tedqiqatlarin 81 i Dunya miqyasli kateqoriyasinda seciyyelendirilir 18 19 Muxetlif sahelerde gorkemli sexsiyyetler yetiren universitet 5 bas nazirle yanasi yuzlerle nazir millet vekili burokrat ve diplomat yetisdirmisdir Mezunlari sirasinda Amerika Birlesmis Statlarinin qurucularindan biri olan Ceyms Vilson 20 kapitalizmin banisi Adam Smit 21 muasir antropologiyanin banilerinden biri hesab olunan Ceyms Corc Freyzer 22 Senaye inqilabina boyuk tohfeler vermis Ceyms Vatt 23 Aberdin Univeristetinin qurucusu Vilyam Elfinston 24 Stratklayd Universitetinin qurucusu filosof Con Anderson 25 MakQill Universitetinin qurucusu Ceyms MakQill 26 maqnezium elementini kesf etmis ve karbon qazi anlayisini elme getirmis kimyager Cozef Blek 27 dunyanin ilk ali tehsilli afroamerikali hekimi Ceyms Makkyun 28 ve dunyanin ilk qaraderili futbolcusu olan Endryu Uatson 29 da vardir Bundan elave Qlazqo Universitetinin 7 mezunu Nobel mukafati laureatidir 30 Mundericat 1 Tarixi 1 1 Erken tarixi 1 2 Feodal era 1 3 Muasir dovr 2 Teskilati strukturu 3 Elmi vahidleri 4 Esas kampuslari ve infrasturkturu 4 1 Qilmorhil kampusu 4 2 Qarskab kampusu 4 3 Damfris kampusu 4 4 Kitabxanasi 4 5 Muzeyi 5 Telebe heyati 5 1 Qeyri tedris infrastrukturu 5 2 Telebe teskilatlari 5 3 Idman klublari 6 Elmi profili ve xarici elaqeleri 6 1 Reytinq 6 2 Akkreditasiyalar ve beynelxalq uzvlukler 6 3 Telebe mubadilesi ve ikili proqramlar 7 Meshur mezunlari 7 1 Dovlet bascilari 7 2 Siyasetciler diplomatlar ve dovlet xadimleri 7 3 Elm incesenet edebiyyat ve idman xadimleri 7 4 Nobel mukafati laureatlari 8 Istinadlar 9 Xarici kecidler 10 Hemcinin baxTarixi RedakteErken tarixi Redakte Qlazqo Universiteti Hay kucesinde 1650 XV esrin evvellerinde Sotland krali II Ceyms Sotlandiyada Sent Endryus Universitetinden sonra daha bir ali tehsil muessisesi yaratmaq ucun Papa V Nikolaya muraciet etdi Belelikle 1451 ci ilde Papa V Nikolayin Qlazqoda bir universitet qurulmasi ucun verdiyi resmi raziliq ile Qlazqo Universitetinin esasi qoyulmusdur 31 Ardinca Papa dovleti Yepiskop Uilyam Tornbula sozugeden universiteti seher kafedralinda qeydiyyatdan kecirmek ucun selahiyyet vermis ve bununla da Qlazqo Universiteti bir qurum kimi fealiyyete baslamisdir 32 Ali tehsil ocaginin qurulus merhelesinden bir qeder sonra Sotlandiya kilsesi ile papaliq institutunun ayrilmasi ile neticelenen Sotlandiya islahatlari dovrunde bas vermis igtisaslar universitete tesirsiz otusmedi 33 Telatumlu prosesler zamani onun maddi texniki bazasina ciddi ziyan deymis hetta Roma Papasinin teyinati ile universitetin rektoru vezifesini icra eden Qlazqo seherinin Bas yepiskopu Ceyms Biton Papanin resmi raziliq mektubu daxil olmaqla bir sira muhum arxiv senedlerini goturerek Fransaya muhaciret etmisdir 34 Cereyan eden hadiselerin fonunda qisa zaman kesiyinde fealiyyetini berpa eden ali tehsil ocaginda qeyd olunan islahatlarin da tesiri ile mehdud sayida olmaqla klassik edebiyyat ve fransiz dili kimi dunyevi fennlerin tedrisine start verildi 35 Universitetde tedris prosesi ilk zamanlar Qlazqo kafedralinin nezdnindeki tikilide heyata kecirilmisdir 32 Sonraki dovrlerde muveqqeti olaraq Rotenrou kucesindeki binaya kocen Qlazqo Universiteti 1563 cu ilde Sotlandiya sahzadesi Meri terefinden edilmis ianeler hesabina Hay kucesinde bir nece binadan ve bir saat qullesinden ibaret kicik bir kampus yaratmaga muyesser oldu 36 Feodal era Redakte Endryu Melvil Sotlandiyada islahatlarin genis vuset alaraq elm sahesine de sirayet etmesi bu sferada irimiqyasli deyisikliklere sebeb oldu Orta esrlerde daha cox ruhani profile sahib Sotlandiyada universitetleri sozugeden aktdan sonra dunyevileserek faktiki olaraq dinamik elmi dusunce merkezlerine cevrildiler 37 Qlazqo Universitetinde bu proses sotlandiyali alim Endryu Melvilin idareci vezifesine teyinatindan sonra basladi 38 1574 cu ilde Cenevreden Qlazqoya devet olunan Melvil Parisde tehsil almis gorkemli filoloq filosof ve teoloq kimi taninirdi 39 Onun teyinati ile hem tedris proqraminda hem de pedoqoji heyetin terkibinde ciddi deyisiklikler bas verdi Derslerin konkret bir zaman kesiyinde semestr yaxud il oyredilmesi o cumleden mueyyenlesdirilmis bir tedris dovru boyunca bir muellimin prosesi aparmasi neticelerin olculmesi kimi mutereqqi addimlar mehz onun adi ile baglidir 38 40 Eyni zamanda bu dovrde xalqin universitet qurumunu daha yaxindan tanimasi ve menimsemesi ucun tarix felsefe ve din movzularinda ictimai muhazireler de oxunmusdur 38 Butun bunlarin fonunda ali tehsil anlayisina yanasmanin nezerecarpacaq derecede deyismesi ozunu telebe muracietleri sayindaki teqriben ikiqat artimla buruze vermisdir 41 Endryu Melvilin rehblerliyi dovrunde metafizikanin tedrisinden imtina edilmis Yunan Arami Ivrit ve Suriya dillerinin oyredilmesi icbarilesdirilmisdir 42 Qedim dillerin tedqiqinde berqerar olan yeni yanasma sayesinde Qlazqo Universitetine Avropanin muxtelif yerlerindeki alimlerin maragi artmis ve zaman zaman kutlevi halda ali tehsil ocaginda calismaq ucun muracietler edilmisdir 42 43 Melvilin Qlazqo Universitetinde baslatdigi koklu restrukturizasiya herekati Sotlandiyada yerlesen diger ali tehsil ocaqlarina da yayilaraq yeni bir enenenin esasini qoymusdur 44 Bu qebilden olan meyller Sotlandiyada durgunluq icerisinde olan elmin inkisafina tekan vermis ve burada yerlesen universitetlere Avropanin diger qedim ali tehsil ocaqlari ile reqabet qabiliyyeti asilamisdir 44 Muasir dovr Redakte Qlazqo Universitetinin Qilmorhil kampusu 1895 XVIII XIX esrleri ehate eden Sotlandiya maarifciliyi mahiyyet etibarile universitetlerin intellektual resursu terefinden idare olunmus zaman zaman yonlendirilmisdir Vaxt otdukce maarifcilik herekati sirf universitetlerden tesirlenen bir proses olmaqdan cixaraq evvelde onu istiqametlendiren quruluslara ehemiyyetli olcude tesir etmeye basladi 45 Cereyan eden hadiselerin fonunda Qlazqo Universitetinde de humanist ve rasionalist fundamente soykenen yeni ali tehsil sisteminin berqerar olmasi herekatin mentiqi neticesi kimi meydana cixdi 46 Bu dovr erzinde sozugeden ali tehsil qurumu bir elm merkezi kimi coxsayli alim ve mutefekkirlere ev sahibliyi etmisdir Buna numune kimi muasir iqtisad elmine boyuk tohfeler vermis Adam Smitin Qlazqo Universitetinde evvelce dekan ardinca rektor 1787 1789 kimi fealiyyeti gosterile biler 47 Ingiliterede baslayan Senaye inqilabi nisbeten kicik Qlazqo seherine zenginlik ve rifah getirerek onu Britaniya Imperiyasindaki senayelesme prosesinin hereketverici quvvelerinden birine cevirdi 48 49 XVIII esrin ortalarinda transformasiya prosesi daha genis vuset aldiqca mutenasib olaraq seherin iqtisadi imkanlari da maksimallasaraq daha cox istehsal muessisenin tesekkul tapmasina revac verirdi 48 Bele olan halda reqabet ustunluyu elde etmek niyyetinde olan muessiseler effektivliyi artiracaq en muxtelif elmi texniki metodlari istehsal prosesine inteqrasiya etmeye calisirdilar Sozugeden dovr erzinde Ceyms Vatt kimi Qlazqo Universitetinin muellim heyetinin taninmis simalarinin ixtiralari ve ireli surdukleri nezeriyyeler mehz Senaye inqilabini desteklemis hetta zaman zaman istiqametlendirmisdir 50 Senaye inqilabinin ardinca gelen dovrde Qlazqo Universiteti elmi sferada coxsayli ilklere imza atmisdir 1840 ci ilde Britaniya Imperiyasinda ilk defe Qlazqo Universitetinde muhendislik uzre professor teyin olunmusdur 51 Sotlandiyanin ilk pesekar qadin hekimleri ise 1894 cu ilde Qlazqo Universitetinin tibb mektebinden mezun olmuslar 52 Bundan elave dunyada ilk defe ana betnindeki fetusun ultrases muayinesi ile goruntulenmesi prosesi de mehz Qlazqo Universitetinin professoru Yan Donaldin rehberliyi altinda aparilmisdir 53 Teskilati strukturu Redakte Tarixi binadaki sutunlar Sotlandiyanin diger qedim universitetlerinde oldugu kimi Qlazqo Universitetinin de nizamnamesi esasi orta esrlerde qoyulmus ilkin universitet qanunlarina soykenir Qeyd olunan qanuna esasen Qlazqo Universitetinin teskilati strukturu 3 qurumdan Universitet palatasindan icraedici orqan Elmi senatdan elmi isler uzre orqan ve Umumi suradan meslehet orqani ibaretdir 54 Bu qurumlarin esas meqsedi icraedici mexanizmlerle elmi idareetmenin ahengdar formada fealiyyetini temin etmekdir 54 Universitete rehberliyi seckili orqan olan rektorluq institutu ve onun aparati heyata kecirir Hal hazirda bu vezifeni avarcekme idman novu uzre 6 qat dunya cempionu Dr Katerin Qrencer icra edir 55 Rektorluq aparatina prorektor vezifesi de daxildir Onun xidmeti fealiyyetinin esas istiqameti rektorluq institutu ile diger struktur vahidleri arasindaki isleri koordinasiya etmekdir 56 Qlazqo Universitetinin hazirki prorektoru professor Anton Maskatellidir 57 Elmi vahidleri RedakteOrta esrlerde universitetde 4 fakulte fealiyyet gostermisdir Sonralar ise elmi strukturda aparilan islahatlar neticesinde fakulteleri kollecler kafedralari ise mektebler evez etdi 58 Her mekteb daxilinde ise muvafiq sahe ile elaqedar elmi kursuler fealiyyet gosterir 58 Muasir dovrde Qlazqo Universitetinde 4 kollec ve onlarin nezdninde coxsayli mektebler movcuddur Elmi vahidlerin siyahisi asagidaki kimidir Incesenet kolleci 59 Qlazqo incesenet laboratoriyasi Incesenet Kollecinin Aspirantura Mektebi Tenqidi Tedqiqatlar Mektebi Medeniyyet ve Yaradiciliq Seneti Mektebi Humanitar Elmler Mektebi Muasir Diller ve Medeniyyetler MektebiTibb veterinarliq ve biologiya kolleci 60 Tebiet Elmleri Mektebi Tibb mektebi Dis hekimliyi mektebi Tibb mektebi nezdninde Veterinarliq mektebi Elm ve muhendislik kolleci 61 Kimya mektebi Komputer elmleri Mektebi Ceyms Uatt Muhendislik mektebi Cografi ve geoloji Elmleri Mektebi Riyaziyyat ve statistika Fakultesi Fizika ve astronomiya Fakultesi Psixologiya mektebiIctimai elmler kolleci 62 Adam Smit Iqtisad ve maliyye mektebi Pedaqoji mektebi Fenlerarasi Arasdirmalar Mektebi Huquq mektebi Sosial ve Siyasi Elmler MektebiEsas kampuslari ve infrasturkturu RedakteQilmorhil kampusu Redakte Qilmorhil kampusundaki inzibati binalar Qlazqo Universiteti 1870 ci ilde evvelki yerinden 5 kilometr mesafede Qlazqo seherinin qerbinde yerlesen Qilmorhil adli duzenlikde Kelvin cayinin sahilinde tikilmis yeni kampusuna kocdu 63 Buradaki temteraqli binalar kompleksi Sir Corc Qilbert Skot terefinden qotika memarliq uslubunda dizayn edilmisdir 64 Hay kucesindeki inzibati bina ise Qlazqo Demir Yollari Hemkarlar Ittifaqi na satildi 65 Yeni insa edilen kampusdaki ic heyet Hay kucesindeki kecmis kampusda yerlesen dordbucaqli bina ile ehate olunmus heyetin daha boyuk versiyasi idi 66 1879 cu ilde Qilbert Skotun oglu Oldrid tikinti zamani cosayli ianeler etmis Con Kricton Stuartin adini dasiyan ve hazirda imtahan ve buraxilis merasimleri ucun istifade olunan Byut zalinin tikintisini tamamladi 67 Oldrid 1887 ci ilde universitetin simvoluna cevrilecek 85 metr hundurluyundeki qotik zeng qullesini insa etdi 67 Sonralar Qlazqo Universitetinin Qilmorhil kampusu 1869 cu ilde Yeni Zellandiyada fealiyyete baslamis Otaqo Universitetinin kampusunun tikintisine memarliq noqteyi nezerinden ehemiyyetli derecede tesir etdi 68 Oten esrin 30 cu illerinden etibaren artan telebe sayi sebebinden Qilmorhil kampusu etrafinda yeni tikililer insa edilmeye baslandi Buna misal olaraq memarliq mukafati almis dairevi Makmillan mutalie zali ni gostermek olar 69 Bununla yanasi Hilhed kucesinde coxsayli Viktoria dovrunden qalma binalar satin alinaraq bezi fakulteler burada yerlesdirildi Hazirda Tarix Incesenet ve Komputer elmleri mektebleri sozugeden inzibati binalarda yerlesir 70 Umumen universitetin ekser elmi vahidleri tarixi Qilmorhil kampusunda ve onun etrafinda insa edilmis tikililerde fealiyyet gosterir Qarskab kampusu Redakte Qlazqo Universitetinin kapellasi Qlazqo seherinin simal qerb hissesinde yerlesen 200 hektarliq Qarskab kampusu Qilmorhil kampusuna 6 kilometrlik mesafede yerlesir 71 Bu kampus Veterinarliq mektebine ev sahibliyi etmekle yanasi Volfson yataqxanasini bir nece futbol meydancasini habele idman zalini ehtiva edir 71 Damfris kampusu Redakte Universitetin idare heyeti oten esrin 80 ci illerinde artan telebata muvafiq olaraq tedris infrastrukturunun saxelendirilmesi meqsedile Damfris seherinde yeni bir kampusun salinmasina dair qerar qebul etdi Kampus yerlesdiyi region noqteyi nezerinden boyuk seherlerden uzaq bir menteqede fealiyyet gosterir 72 Hazirda Qlazqo Universitetinin telebelerinin ali tehsil ehtiyaclarini odemekle yanasi bezi infrastruktur predmetleri uzre Qerbi Sotlandiya Universitetinin ve Aciq Universitetin de istifadesine aciqdir 73 74 75 Kampusda bir sira bakalavr proqramlari ve fenlerarasi magistr proqramlari tedris olunur 76 Kitabxanasi Redakte Universitetin uc milyondan cox materiala sahib esas kitabxanasi Avropanin en qedim kitabxanalarindan biri olan Qlazqo Universitetinin kitabxanasinin esasi 1475 ci ilin noyabr ayinda yepiskop Con Leynq terefinden ilk ianelerin edilmesi ile qoyulmusdur 77 Melvil islahatlari nin ardinca kitabxana cevik strukturla fealiyyetini davam etdirerek coxsayli yeni eserler celb etmeye muyesser olmusdur 77 Belelikle 18 ci esrden baslayaraq boyumeye baslayan kitabxanaya 1709 1836 ci iller arasinda dovlet terefinden olke uzre nesrlerin icbari teqdim edildiyi merkez statusu verilmisdir 78 1836 ci ilde olke uzre qeyd olunan xususi statuslar legv olunduqdan sonra Qlazqo Universitetinin kitabxanasina ali tehsil muessisesinin tedris ve tedqiqat maraqlarina muvafiq olaraq oz kolleksiyalarini inkisaf etdirmeye imkan veren illik maliyye yardimlari ayrildi 79 XVII esrin ortalarindan etibaren mutesekkil formada fealiyyet gosteren kitabxananin ilk binasi 1744 cu ilde Hay kucesinde acilmis 1870 1968 ci illerde Qilmorhil kampusundaki esas binada fealiyyetine davam etmisdir 77 Vilyam Vaytfild terefinden dizayn edilmis Hilhed kucesinde yerlesen 12 mertebeli kitabxana ise 1968 ci ilde insa edilmis 1980 ve 1990 ci illerde genislendirilmisdir 80 Tikili dovrun memarliq modasina uygun olaraq brutalizm cereyaninin elementlerini ozunde eks etdirir 81 Hazirda ilin 361 gunu aktiv fealiyyetde olan kitabxana istifadecilere odenissiz Wi fi xidmeti 800 den cox komputer ve 2500 den cox calisma sahesi temin edir 82 2009 cu ilde bina daxilinde yeni bir kafenin sosial oyrenme sahesinin ve sergiler ucun ayrilmis xususi otagin acilisi olmusdur 83 84 Esas kitabxana ile birge kampus etrafinda Tibb Kimya Dis Hekimi Baytarliq Tehsil Huquq Senet tarixi ve Sosial Elmler kimi spesifik elmi vahidler nezdninde yerlesen filial kitabxanalar da fealiyyet gosterir Butovlukde 4 milyondan cox elektron ve fiziki materiala ev sahibliyi eden kitabxana sistetiminin esas ve filiallar verilenler bazasinda 50 000 den artiq jurnalin elektron versiyasi movcuddur 85 Kitabxana nezdninde 1451 ci ilden beri tarixi senedlerin qorundugu xususi arxiv bolmesi de fealiyyet gosterir 86 Hanter muzeyinin eksponat zallarindan biri Muzeyi Redakte Qlazqo Universitetinde 1807 ci ilde fealiyyete baslayan Hanter muzeyi Sotlandiyanin en qedim muzeyidir 87 88 Ilk dovrlerde muzeyin eksponat bazasi Qlazqo Universitetinde tehsil almis Vilyam Hanterin coxsayli tarixi ehemiyyetli kolleksiyalarini universitete bagislamasi ile formalasmisdir 89 Hanter oz vesiyyetinde eksponatlarin mutesekkil formada bir muzeyde cemlenerek sergilenmesini istediyini bildirmis ve universitetin o dovrku kampusunun yerlesdiri Hay kucesinde xususi bir binanin tikintisi ucun mueyyen qeder de vesait iane etmisdir 90 Qlazqo Universiteti Qilmorhildeki yeni kampusa kocdukden sonra 1870 ci ilde muzey de Qilmorhildeki esas binada yerlesdirilmisdir 91 Hazirda Hanter muzeyine bagli bir nece tesisat fealiyyet gosterir Bunlar Zoologiya muzeyi Hanter Incesenet Qalereyasi ve Makintos evi dir 92 2011 ci ilden etibaren muzeyin esas zalinda romalilarin Sotlandiyadaki fealiyyetini eks etdiren eksponatlar sergilenir 93 Telebe heyati RedakteQeyri tedris infrastrukturu Redakte Qlazqo Universitetinin telebe heyati hereketli hesab olunur Muxtelif kampuslarda telebelerin istifadesi ucun nezerde tutulmus coxsayli qeyri tedris yonumlu obyektler vardir Buna misal olaraq bir sira idman zallarini ozunde cemlesdiren Qilmorhil kampusunun Stivenson idman merkezini gostermek olar Burada fitnes yungul atletika ve yoqa idman novleri ile mesgul olmaq isteyen telebeler ucun pesekar dersler teklif olunur 94 Eyni zamanda merkezde olimpik uzguculuk hovuzu da telebelerin istifadesine verilmisdir 95 Universitetin balansinda olan diger bir idman kompleksi Qarskab kampusunda yerlesir 96 Genis eraziye malik idman kompleksinin daxilinde 2 coxmeqsedli sintetik meydanca 6 coxmeqsedli tebii meydanca habele 3 tennis kortu aktiv fealiyyetdedir 97 Telebe teskilatlari Redakte Qlazqo Universitetinin Telebe Ittifaqinin binasi Sotlandiyadaki diger universitetlerden ferqli olaraq Qlazqo Universitetinde telebe teskilatlarinin sayi birden coxdur Telebelerin universitetin idareetmesindeki temsilciliyi 1886 ci ilde qurulmus Telebe Numayende Meclisi vasitesi ile heyata kecirilir 98 Sozugeden tesilat muxtelif tedbirler teskil etmekle yanasi eyni zamanda texminen 300 klub ve cemiyyete maddi texniki yardim gosterir 99 Ali tehsil muessisesinde spesifik saheler uzre fokuslasmis qurumlar da telebe temsilciliyinin mustesna komponentleri hesab olunurlar Bunlarin sirasina Idman Assosiyasiyasi Sahzade Maraqaret Ittifaqi ve Qlazqo Universiteti Telebe Ittifaqi aiddir 100 101 102 Yuxarida qeyd olunan iki telebe ittifaqi 19 cu esrin sonlarinda telebelerin sosiallasma ehtiyaclarini odeyeceyi bir platforma kimi meydana cixmisdir 102 Sonralar elave funksiyalari da ozunun fealiyyet cercivesine elave eden teskilatlar hazirda telebeler arasindaki sosyo medeni elaqeleri tenzimleyen institutlar kimi fealiyyetlerini davam etdirirler Telebe ittifaqlari Qlazqo Universitetinin telebelerine bir sira konullu fealiyyetlerde habele sosial islerde istirak imkanlari eylence iase ve seyahet xidmetleri teqdim edirler 103 Telebe teskilatlarina uzvluk ucun hec bir odenis teleb olunmur Mezunlar ise omurluk uzvler kimi qeydiyyatdan kece bilerler Idman klublari Redakte Idman fealiyyeti Idman ve Istirahet Xidmeti ile six emekdasliq eden Qlazqo Universitetinin Idman Derneyi terefinden tenzimlenir Dernek nezdninde Skvos Kelt futbolu Basketbol Velosiped Futbol Xokkey Netbol Qarisiq doyus senetleri ve Avarcekme klublari da daxil olmaqla 52 idman klubu movcuddur 104 Elmi profili ve xarici elaqeleri RedakteReytinq Redakte Qlazqo Universiteti Times Higher Education jurnali terefinden muxtelif gostericiler uzre 2020 ci ilin en mutereqqi ali tehsil olacagi secilmisdir 10 11 Mutemadi olaraq dunyanin en nufuzlu 100 universiteti arasinda olan Qlazqo Universiteti CWTS Leiden Ranking in 2020 ci il siralamasina gore qlobal miqyasda 53 cu yerde 12 QS World University Rankings in eyni il ucun teqdim etdiyi dunya siralamasinda ise 60 ci yerde qerarlasmisdir 13 Bundan elave Boyuk Britaniya uzre milli ali tehsil muessiseleri reytinqinde ilk onluqda yerlesir 14 Akkreditasiyalar ve beynelxalq uzvlukler Redakte Qlazqo Universiteti Boyuk Britaniyadaki en nufuzlu ve aparici tedqiqat universitetlerinin temerkuzlesdiyi Rassell qrupunun 15 o cumleden qabaqcil universitetlerin beynelxalq elmi tedqiqat assosiasiyasi olan Universitas 21 in qurucu uzvudur 16 Universitet nezdnindeki tedqiqat prosesi Tedqiqat Mukemmelliyi Cercivesi nin mueyyenlesdirdiyi xususi standartlara esasen teskil olunur 17 ve aparilan tedqiqatlarin 81 i Dunya miqyasli kateqoriyasinda seciyyelendirilir 18 19 Telebe mubadilesi ve ikili proqramlar Redakte Ali tehsil muessisesi telebe mubadilesini ehtiva eden Erasmus ve Erasmus proqramlarinin uzunmuddetli uzvlerindendir 105 Bununla yanasi Qlazqo Universitetinin Kanadanin Sahzade ve Alberta Universitetleri 106 107 ABS in Mayami ve Florida Universitetleri 108 109 habele Yaponiyanin Kyoto Universiteti 110 ile xususi ixtisaslar uzre telebe mubadile muqavileleri movcuddur Meshur mezunlari RedakteDovlet bascilari Redakte Nikola Stercen Sotlandiyanin birinci naziri Donald Devar Sotlandiyanin birinci naziri Vilyem Lemb Boyuk Britaniyanin bas naziri Bonar Lov Boyuk Britaniyanin bas naziri Henri Kempbell Banerman Boyuk Britaniyanin bas naziri Siyasetciler diplomatlar ve dovlet xadimleri Redakte Ceyms Vilson Amerika Birlesmis Statlarinin qurucularindan biri Ceyms Allison Qlen Kanada parlamentinin spikeri Ceyms Maitland Boyuk Britaniya Lordlar palatasinin uzvu Con Bucan Kanadanin general qubernatoru Sem Qelbreys Boyuk Britaniyanin Tehsil ve usaq meseleleri uzre naziri Deri Irvin Boyuk Britaniyanin lord kansleri Tomas Conston Sotlandiya uzre dovlet katibi Desmond Brovni Boyuk Britaniyanin Mudafie meseleleri uzre dovlet katibi Erik Fors Boyuk Britaniya parlamentinin Muhafizekarlar Partiyasindan uzvu Liyam Foks Boyuk Britaniya parlamentinin Muhafizekarlar Partiyasindan uzvu Tam Qelbreyts Boyuk Britaniya parlamentinin Muhafizekarlar Partiyasindan uzvu Ceyms Qrey Boyuk Britaniya parlamentinin Muhafizekarlar Partiyasindan uzvu Con Lemont Boyuk Britaniya parlamentinin Muhafizekarlar Partiyasindan uzvu Mark Mensiys Boyuk Britaniya parlamentinin Muhafizekarlar Partiyasindan uzvu Tedi Teylor Boyuk Britaniya parlamentinin Muhafizekarlar Partiyasindan uzvu Deyvid Robertson Boyuk Britaniya parlamentinin Muhafizekarlar Partiyasindan uzvu Con Beyrd Boyuk Britaniya parlamentinin Leyboristler Partiyasindan uzvu Anna Makquyir Boyuk Britaniya parlamentinin Leyboristler Partiyasindan uzvu Bricet Prentis Boyuk Britaniya parlamentinin Leyboristler Partiyasindan uzvu Qordon Prentis Boyuk Britaniya parlamentinin Leyboristler Partiyasindan uzvu Sara Boyak Sotlandiya parlamentinin Leyboristler Partiyasindan uzvu Endryu Foulds Boyuk Britaniya parlamentinin Leyboristler Partiyasindan uzvu Annabel Eving Boyuk Britaniya parlamentinin Sotlandiya Milli Partiyasindan uzvu Mhayiri Blek Boyuk Britaniya parlamentinin Sotlandiya Milli Partiyasindan uzvu Marqaret Evinq Boyuk Britaniya parlamentinin Sotlandiya Milli Partiyasindan uzvu Endryu Velsh Boyuk Britaniya parlamentinin Sotlandiya Milli Partiyasindan uzvu Vinni Evinq Boyuk Britaniya parlamentinin Sotlandiya Milli Partiyasindan uzvu Vendi Aleksandr Sotlandiya parlamentinin Leyboristler Partiyasindan uzvu Marqaret Kuran Sotlandiya parlamentinin Leyboristler Partiyasindan uzvu Yohan Lemont Sotlandiya parlamentinin Leyboristler Partiyasindan uzvu Alasder Allan Sotlandiya parlamentinin Sotlandiya Milli Partiyasindan uzvu Marko Biyaqi Sotlandiya parlamentinin Sotlandiya Milli Partiyasindan uzvu Ayilin Kampbell Sotlandiya parlamentinin Sotlandiya Milli Partiyasindan uzvu Anqela Konstans Sotlandiya parlamentinin Sotlandiya Milli Partiyasindan uzvu Ferqus Evinq Sotlandiya parlamentinin Sotlandiya Milli Partiyasindan uzvu Ceymi Hepborn Sotlandiya parlamentinin Sotlandiya Milli Partiyasindan uzvu Sona Robison Sotlandiya parlamentinin Sotlandiya Milli Partiyasindan uzvu Fiyona Hislop Sotlandiyanin Medeniyyet turizm ve xarici elaqeler naziri Con Makkormik Sotlandiya Milli Partiyasinin qurucusu Neyil Makkormik Avropa Parlamentinin uzvu Linda Fabiyani Sotlandiyanin Avropa meseleleri xarici elaqeler ve medeniyyet naziri Cim Maser Sotlandiyanin Sahibkarliq enerji ve turizm naziri Elm incesenet edebiyyat ve idman xadimleri Redakte Adam Smit kapitalizmin banisi iqtisadci Ceyms Corc Freyzer muasir antropologiyanin banilerinden biri Donald Kaberuka Afrika Inkisaf Bankinin prezidenti Vilyam Elfinston Aberdin Universitetinin qurucusu Ceyms MakQil MakQil Universitetinin qurucusu Cozef Blek maqnezium elementini kesf etmis ve karbon qazi anlayisini elme getirmis kimyager Vilyem Tomson fizik London Kral Cemiyyetinin prezidenti Ceyms Vatt Senaye inqilabina mustesna tohfeler vermis muhendis Ceyms Makkyun dunyanin ilk ali tehsilli afroamerikali hekimi Devid Livinqston missioner ve yazici Frensis Hatceson filosof Tomas Kampbel sair Edvin Morqan sair Tobiyas Smollet yazici Robert Servis yazici Con Sinkleyr yazici Devid Makay muhendis kosmosa ucmus ilk sotland Endryu Vatson dunyanin ilk qaraderili futbolcusu Katerin Qrencer 2012 Yay Olimpiya Oyunlari Qizil mukafatcisi 6 qat dunya cempionu Nobel mukafati laureatlari Redakte Derek Barton Kimya uzre Nobel mukafati laureati Ceyms Blek Fiziologiya ve tibb uzre Nobel mukafati laureati Con Boyd Orr Nobel sulh mukafati laureati Vilyem Ramzay Kimya uzre Nobel mukafati laureati Fredrik Sodi Kimya uzre Nobel mukafati laureati Aleksandr Tod Kimya uzre Nobel mukafati laureati Robert Edvards Fiziologiya ve tibb uzre Nobel mukafati laureati Adam Smit Ceyms Vatt Ceyms MakQill Ceyms Vilson Cozef Blek Devid Livinqston Bonar Lov Con Bucan Henri Kempbell Banerman Donald Devar Nikola StercenIstinadlar Redakte LADY RITA RAE APPOINTED RECTOR gla ac uk ingilis University of Glasgow 29 aprel 2021 Istifade tarixi 29 iyun 2021 1 2 3 4 5 Facts and Figures gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 21 fevral 2021 Directory of Open Access Journals 2003 lt a href https wikidata org wiki Track Q1227538 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5115 gt lt a gt 1 2 University of Glasgow www britannica com ingilis Britannika Ensiklopediyasi Istifade tarixi 17 fevral 2021 Riche Pierre 1978 Education and Culture in the Barbarian West From the Sixth through the Eighth Century Columbia University of South Carolina Press 126 127 282 298 ISBN 978 0 87249 376 6 Eddy Matthew Daniel 2012 Natural History Natural Philosophy and Readership in Stephen Brown and Warren McDougall eds The Edinburgh History of the Book in Scotland Vol II Enlightenment and Expansion 1707 1800 Edinburgh University of Edinburgh 297 309 Research Institutes gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 21 fevral 2021 UNIVERSITY STRUCTURE gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 21 fevral 2021 Our Campuses gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 21 fevral 2021 1 2 The University of Glasgow is the current Times Higher Education THE University of the Year gla ac uk ingilis University of Glasgow 1 2 Times Higher Education Awards University of Glasgow named University of the Year heraldscotland com ingilis The Herald 26 noyabr 2020 Istifade tarixi 16 fevral 2021 1 2 University of Glasgow www universityrankings ch ingilis University Rankings Istifade tarixi 16 fevral 2021 1 2 University of Glasgow Rankings Top Univesities 1 2 Best universities in the UK 2021 The World University Rankings 2 September 2020 1 2 What is The Russell Group List of Russell Group Universities ingilis 3 yanvar 2019 Istifade tarixi 16 fevral 2021 parameter ignored 1 2 Member List www universitas21 com Istifade tarixi 21 fevral 2021 1 2 Research Excellence gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 25 fevral 2021 1 2 REF2014 PDF ref ac uk ingilis Research Excellence Framework Istifade tarixi 26 fevral 2021 1 2 RESEARCH EXCELLENCE FRAMEWORK 2014 INSTITUTIONS RANKED BY SUBJECT PDF timeshighereducation com ingilis Times Higher Education Istifade tarixi 26 fevral 2021 The University of Glasgow Story James Wilson Istifade tarixi 25 fevral 2021 Adam Smith Father of Capitalism www bbc co uk BBC text ignored parameter ignored suggest Sir James George Frazer universitystory gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 31 iyul 2021 James Watt universitystory gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 25 fevral 2021 William Elphinstone universitystory gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 6 iyul 2021 Wood Paul 2004 Anderson John 1726 1796 natural philosopher ingilis doi 10 1093 ref odnb 481 Istifade tarixi 2019 01 26 James McGill universitystory gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 6 iyul 2021 JOSEPH BLACK M D gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 6 mart 2021 James McCune Smith gla ac uk ingilis Istifade tarixi 3 mart 2021 First Black footballer Andrew Watson inspired British soccer in 1870s Black History Month 9 iyun 2008 tarixinde arxivlesdirilib parameter ignored suggest Notable People worldchanging glasgow ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 25 fevral 2021 Braun Alfred 1 iyun 1996 The University of Glasgow 1451 1996 ingilis Edinburgh University Press ISBN 978 0748608720 1 2 About Glasgow The establishment of the City ingilis 2012 10 03 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 iyun 2021 Mason R 2005 Renaissance and Reformation the sixteenth century in J Wormald Scotland A History ingilis Oxford University Press ISBN 0 19 162243 5 Beaton James Bethune encyclopedia com ingilis Ecyclopedia 18 fevral 2021 Istifade tarixi 27 fevral 2021 Houston A 2002 Scottish Literacy and the Scottish Identity Illiteracy and Society in Scotland and Northern England 1600 1800 ingilis Cambridge University Press seh 5 ISBN 0 521 89088 8 Biography of Queen Mary ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 27 fevral 2021 Keller Wolfram McClure Derrick Sandrock Kristen 24 mart 2014 Introduction Scottish Renaissances European Journal of English Studies 18 1 1 10 1 2 3 Kirk J 1994 Melvillian reform and the Scottish universities in A A MacDonald and M Lynch eds The Renaissance in Scotland Studies in Literature Religion History and Culture Offered to John Durkhan ingilis Brill seh 280 ISBN 90 04 10097 0 Andrew Melville britannica com ingilis Britannica Istifade tarixi 28 fevral 2021 Andrew Melville 1545 1622 scottishphilosophy org ingilis Institute for the Study of Scottish Philosophy Istifade tarixi 8 mart 2021 Wormald Jenny 1991 Court Kirk and Community Scotland 1470 1625 New History of Scotland ingilis Edinburgh University Press seh 183 ISBN 978 0748602766 1 2 T Devine J Wormald 2012 The Oxford Handbook of Modern Scottish History ingilis Oxford University Press ISBN 9780199563692 Aiming High in Higher Scottish History a Conference for Teachers and Learners PDF gla ac uk ingilis University of Glasgow 1 dekabr 2012 Istifade tarixi 1 mart 2021 invisible char 1 2 Meadieval university PDF 22 July 2013 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 mart 2021 THE SCOTTISH EDUCATIONAL SYSTEM 1840 1940 PDF scran ac uk ingilis SCRAN Istifade tarixi 6 mart 2021 invisible char Scottish enlightenment britishcouncil org ingilis The British Council Istifade tarixi 6 mart 2021 Adam Smith gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 6 mart 2021 1 2 Victorian Glasgow bbc co uk ingilis BBC Istifade tarixi 9 mart 2021 The Industrial Revolution britannica com ingilis Britannica Istifade tarixi 9 mart 2021 James Watt 1736 1819 digital nls uk ingilis National Library of Scotland Istifade tarixi 9 mart 2021 EXPLORE OUR HISTORY gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 9 mart 2021 Women at the University of Glasgow Past amp Present PDF gla ac uk ingilis University of Glasgow noyabr 2008 Istifade tarixi 9 mart 2021 Ian Donald 1910 1987 embryo asu edu ingilis The Embrio Project Encyclopedia Istifade tarixi 9 mart 2021 1 2 Who Where and When The History amp Constitution of the University of Glasgow PDF gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 21 mart 2021 invisible char bbc com ingilis BBC 9 mart 2020 https www bbc com news uk scotland glasgow west 51806981 bare url missing title Istifade tarixi 21 mart 2021 UNIVERSITY SERVICES ORGANISATIONAL STRUCTURE gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 21 mart 2021 Professor Sir Anton Muscatelli russellgroup ac uk ingilis Rassell qrupu Istifade tarixi 27 fevral 2021 text ignored 1 2 Challenge for university as Glasgow slims down to step up The Herald 9 oktyabr 2009 Istifade tarixi 16 may 2021 ABOUT US THE COLLEGE OF ARTS gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 12 may 2021 COLLEGE OF MEDICAL VETERINARY amp LIFE SCIENCES gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 12 may 2021 COLLEGE OF SCIENCE amp ENGINEERING gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 12 may 2021 COLLEGE OF SOCIAL SCIENCES gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 12 may 2021 Glasgow University amp Gilmorehill byres road co uk ingilis Istifade tarixi 9 iyun 2021 Gilbert Scott Building universitystory gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 25 iyun 2021 High Street 1900 theglasgowstory com ingilis Istifade tarixi 25 iyun 2021 GILBERT SCOTT BUILDING from University Avenue PDF gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 25 iyun 2021 1 2 John Oldrid Scott universitystory gla ac uk ingilis Univeristy of Glasgow Istifade tarixi 25 iyun 2021 Ballantyne in Porter ed 1983 p 171 referring to E J McCoy in McCoy and Blackman 1968 McMillan Reading Room ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 27 iyun 2021 text ignored Sir Alwyn Williams Building ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 29 iyun 2021 1 2 GARSCUBE CAMPUS gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 25 iyun 2021 SCHOOL OF INTERDISCIPLINARY STUDIES gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 24 iyun 2021 CAMPUS LIFE gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 24 iyun 2021 DUMFRIES CAMPUS uws ac uk ingilis University of the West Scotland Istifade tarixi 24 iyun 2021 Open University Students dumgal ac uk ingilis Dumfries and Galloway College Istifade tarixi 24 iyun 2021 University of Glasgow s Dumfries campus student numbers treble bbc com ingilis BBC 17 yanvar 2017 Istifade tarixi 29 iyun 2021 1 2 3 Glasgow University Library Timeline gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 28 iyun 2021 Stam David 1 noyabr 2001 International Dictionary of Library Histories ingilis Routledge seh 339 ISBN 978 1579582449 Rare Spanish books in Glasgow University Library gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 29 iyun 2021 Sir William Whitfield obituary theguardian com ingilis The Guardian Istifade tarixi 6 iyul 2021 Obituary Sir William Whitfield architect who designed the brutalist Glasgow University Library and Hunterian Art Gallery heraldscotland com ingilis Herald Scotland Istifade tarixi 6 iyul 2021 Libraries and information services thecompleteuniversityguide co uk ingilis Istifade tarixi 5 iyul 2021 Floor plan Level 2 gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 5 iyul 2021 Floor plan Level 3 gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 5 iyul 2021 Smith Graeme The University of Glasgow Library Friendly Shelves ingilis The Friends of Glasgow University Library ISBN 978 0993518508 Glasgow University Archive Services Archives Hub archiveshub jisc ac uk ingilis Istifade tarixi 5 iyul 2021 THE HUNTERIAN gla ac uk ingilis The University of Glasgow Istifade tarixi 6 iyul 2021 Hunterian Museum and Art Gallery museu ms ingilis Museums of the world Istifade tarixi 6 iyul 2021 William Hunter 1718 1783 nrscotland gov uk ingilis National Records of Scotland Istifade tarixi 6 iyul 2021 DR WILLIAM HUNTER gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 6 iyul 2021 The Hunterian Strategic Plan 2015 2020 PDF gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 6 iyul 2021 OUR VENUES gla ac uk ingilis Hunterian Museum Istifade tarixi 6 iyul 2021 The Hunterian Museum glasgowwestend co uk ingilis Glasgow Westend Istifade tarixi 6 iyul 2021 UofG Sports PDF gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 7 iyul 2021 Stevenson Building Swimming Pool gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 7 iyul 2021 Uni to hold 5K fun run for Yorkhill glasgowtimes co uk ingilis Glasgow Times Istifade tarixi 7 iyul 2021 GARSCUBE SPORTS COMPLEX gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 7 iyul 2021 Council glasgowstudent net ingilis Glasgow University Students Representative Council Istifade tarixi 13 iyul 2021 What we do glasgowstudent net ingilis Glasgow University Students Representative Council Istifade tarixi 13 iyul 2021 GLASGOW UNIVERSITY SPORTS ASSOCIATION gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 13 iyul 2021 About qmunion org uk ingilis Queen Margaret Union Istifade tarixi 13 iyul 2021 1 2 The union story guu co uk ingilis Glasgow University Union Istifade tarixi 13 iyul 2021 What we do glasgowstudent net ingilis Glasgow University Students Representative Council Istifade tarixi 26 iyul 2021 SPORT gla ac uk ingilis University of Glasgow Istifade tarixi 30 iyul 2021 The University of Glasgow erasmusplus org uk ingilis Erasmus Istifade tarixi 30 iyul 2021 University of Glasgow queensu ca ingilis Queen s University Istifade tarixi 30 iyul 2021 University of Glasgow Exchange ualberta ca ingilis University of Alberta Istifade tarixi 30 iyul 2021 Miami Exchange University of Glasgow miamioh sa terradotta com ingilis Miami University Istifade tarixi 30 iyul 2021 University of Glasgow advising ufl edu ingilis Florida University Istifade tarixi 30 iyul 2021 University level student exchange partners kyoto u ac jp ingilis University of Kyoto Istifade tarixi 30 iyul 2021 Xarici kecidler RedakteQlazqo Universitetinin resmi sayti ing Hemcinin bax RedakteBoyuk Britaniya universitetlerinin siyahisiMenbe https az wikipedia org w index php title Qlazqo Universiteti amp oldid 6080477, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.