fbpx
Wikipedia

Qarayilər

Qarayilər, Gəraylılər, Qaraylar, Qara Tatarlar və ya Karayitlər(fars. قرایی ها،گرایلی ها) İranda yaşayan Türk soylu xalqlardandır.Qəraylərin çoxu Rəzavi Xorasan ostanının Türbət Heydəriyə şəhərində sakindirlər.Bu şəhəri İshaq xan Qarayi təsis edib. Qarayilər həm də Rəzavi Xorasan ostanının Türbət Cam şəhərində, Kirman ostanının SircanBərdsir şəhərlərində və Qaşqayların arasında da yaşayırlar və Qaşqay elinin oymaqlarının birini təşkil edirlər.

Tarixçə

XII əsrdə Qəraylər Monqolustanın Qaraqum məntəqəsin işğal etdilər amma sonra Monqollar onları məğlub etdilər. Monqolların qələbəsindən sonra iki qrupa bölündülər.Bir qrup ərazilərin öz ata-baba torpaqlarında saxladılar Digər qrup Hülaku xan ilə İranAzərbaycanı fəth etmək üçün əməkdaşlıq etdilər.Monqulların hakimiyyətinin tənəzzülündən sonra Türkiyə hicrət etdilər. 14-cü əsrdə Əmir Teymur 40000 Qarayi ailəsin Türkiyədən Səmərqənddə köçürdü ki onlardan 12000 ailə Xorasana getdilər. 16-cı əsrdə Səfəvilər dövləti onların bir qismin HəratMərvdə sakinləşdirdi. Amma sonra bu qəbilər Məşhədin cənubuna qayıtdılar.18-ci əsrdə Nadir şah Əfşar, Xorasanın şərqin onlara verdi və Türbət Heydəriyə onların mərkəzi oldu.Qacarlar dövründə onlar müstəqilliklərini mərkəzi hökumətdən saxlamışdırlar amma Abbas mirzə Qovanlı-Qacar, onların liderləri Məhəmməd xanı həbs edəndən sonra Qarayilərin müstəqillikləri və Türbət Heydəriyədə ki hakimiyyətləri sona çatdı və Qacar şahları və şahzadələri məntəqənin hakimiyyətin ələ aldılar və ondan sonra Qarayi elinin liderləri bütün 19-cu əsrin boyunda məntəqənin Qacar hökmdarının vəziri və müavini kimi oldular.Məhəmməd xan Təbrizdə bir hörmətli məhbus kimi şəxsi evində yaşadı və sonra orada da vəfat etdi.

Dil və Məzhəb

Qarayilər əski zamanlarda kamilən Türk dilli xalqlardan idilər və dinləri Şamanizm, Yəhudilik, Xristianlıqİslam idi. Hal-hazırda İrandakı Qarayilərin əksəriyyəti Fars dilliBəluc dilli olublar və çox azı Türk dilində danışırlar, və əksəriyyətinin dini İslamşiə məzhəbidir.

Yaşayiş yerləri

Gəraylı adıyla

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

  • Xalçalıq Qarayi-Gərayli Türklərinin arasında Yaponiyada İranın Əldəqayırma Xalça İttifaqının Saytı
  • Encyclopædia Iranica :GERĀYLĪ

Mənbələr

  • « ‌مقاله نقش و نگارهاي‌ گليمينه‌هاي‌ طايفه‌ كوركي‌ از ايل‌ قرايي‌ سيرجان‌ و بردسير». فصلنامه‌ عشايري‌ ذخاير انقلاب‌، ش‌ 12،(پاييز 1369) و به‌ نقل‌ از آن‌ در:روزنامه‌ جهان‌ اسلام‌، پنجشنبه‌ 18 مهر 1370.دکتر مرتضی فرهادی
  • Türbət Camın etnikləri və tayfaları[ölü keçid]
  • Şiraz barəsində 2012-01-29 at the Wayback Machine
  • Türbət Heydəriyənin Qarayi xalçaları kitabı,yazıçı:Maykel Keri Kraft
  • ORIENTAL RUG REVIEW 2012-02-06 at the Wayback Machine
  • هاشم جوادزاده. خراسان. ۱۳۸۰. ۱۸۵-۱۸۶
  • Ramian gölü
  • "Xəbuşan İtkin Sivilizasiya" kitabı.Yazıçı:Əli Qurbanpur Yami.(fars dilində)
  • Bocnurd İslam Dünyası Ensiklopediyasında

İstinadlar

  1. Early observers (12th-14th centuries) tend to spell this tribal name Kerait while those of the 19th century favor Karai. Kerait is probably the more correct, while Karai is the latest usage. (Ed. We have changed the author's spelling to Qarai, our reference source being Cambridge History of Iran
  2. Rhys, E., The Travels of Marco Polo, New York, 1908, p. 142
  3. Gənc-e-Daneş(Bilik xəzinəsi) kiabı,yazıçı Məhəmməd Tağı, təxəllüsü Həkim
  4. An in depth account of Togril and Genghis may be found in The Secret History of the Mongol Dynasty by Yuan-Chao-Pi-Shi. A good summary of this is contained in Barthold's Turkestan Down to the Mongol invasion.
  5. Rhys, op. cit., p. 116-7.
  6. Czaplicka, op. cit., p. 38.
  7. Malcolm, J., The History of Persia, London, 1811, p. 147, Vol.2.
  8. Wolff, J. D., Narrative of a Mission to Bokhara, New York, 1845, p. 134-5.
  9. Yate, C.E., Khurasan and Sistan, Edinburgh, 1900, p. 54.
  10. پژوهش در شناخت ایلها و طایفه های عشایری خراسان و نقش سیاسی رؤسای ایلهای بزرگ در امور کشور، و روابط آنها با حکومتها و استعمارگران ، تهران 1369 ش

qarayilər, gəraylılər, qaraylar, qara, tatarlar, karayitlər, fars, قرایی, ها, گرایلی, ها, iranda, yaşayan, türk, soylu, xalqlardandır, qəraylərin, çoxu, rəzavi, xorasan, ostanının, türbət, heydəriyə, şəhərində, sakindirlər, şəhəri, ishaq, qarayi, təsis, edib, . Qarayiler Gerayliler Qaraylar Qara Tatarlar ve ya Karayitler fars قرایی ها گرایلی ها 1 Iranda yasayan Turk soylu 2 xalqlardandir Qeraylerin coxu Rezavi Xorasan ostaninin Turbet Heyderiye seherinde sakindirler Bu seheri Ishaq xan Qarayi tesis edib 3 Qarayiler hem de Rezavi Xorasan ostaninin Turbet Cam seherinde Kirman ostaninin Sircan ve Berdsir seherlerinde ve Qasqaylarin arasinda da yasayirlar ve Qasqay elinin oymaqlarinin birini teskil edirler Mundericat 1 Tarixce 2 Dil ve Mezheb 3 Yasayis yerleri 3 1 Gerayli adiyla 4 Hemcinin bax 5 Xarici kecidler 6 Menbeler 7 IstinadlarTarixce RedakteXII esrde Qerayler Monqolustanin Qaraqum menteqesin isgal etdiler amma sonra Monqollar onlari meglub etdiler 4 Monqollarin qelebesinden sonra iki qrupa bolunduler Bir qrup erazilerin oz ata baba torpaqlarinda saxladilar 5 6 Diger qrup Hulaku xan ile Iran ve Azerbaycani feth etmek ucun emekdasliq etdiler Monqullarin hakimiyyetinin tenezzulunden sonra Turkiye hicret etdiler 7 14 cu esrde Emir Teymur 40000 Qarayi ailesin Turkiyeden Semerqendde kocurdu ki onlardan 12000 aile Xorasana getdiler 8 16 ci esrde Sefeviler dovleti onlarin bir qismin Herat ve Mervde sakinlesdirdi 9 Amma sonra bu qebiler Meshedin cenubuna qayitdilar 18 ci esrde Nadir sah Efsar Xorasanin serqin onlara verdi ve Turbet Heyderiye onlarin merkezi oldu Qacarlar dovrunde onlar musteqilliklerini merkezi hokumetden saxlamisdirlar amma Abbas mirze Qovanli Qacar onlarin liderleri Mehemmed xani hebs edenden sonra Qarayilerin musteqillikleri ve Turbet Heyderiyede ki hakimiyyetleri sona catdi ve Qacar sahlari ve sahzadeleri menteqenin hakimiyyetin ele aldilar ve ondan sonra Qarayi elinin liderleri butun 19 cu esrin boyunda menteqenin Qacar hokmdarinin veziri ve muavini kimi oldular Mehemmed xan Tebrizde bir hormetli mehbus kimi sexsi evinde yasadi ve sonra orada da vefat etdi Dil ve Mezheb RedakteQarayiler eski zamanlarda kamilen Turk dilli xalqlardan idiler ve dinleri Samanizm Yehudilik Xristianliq ve Islam idi Hal hazirda Irandaki Qarayilerin ekseriyyeti Fars dilli ve Beluc dilli olublar ve cox azi Turk dilinde danisirlar ve ekseriyyetinin dini Islam ve sie mezhebidir Yasayis yerleri RedakteGerayli adiyla Redakte Rezavi Xorasan ostani Cacerm Maqsudlu Ramazanli oymaqlari Gulustan ostani Ramian Simali Xorasan ostani Isferayen Ergianli oymaqi Bocnurd 10 Hemcinin bax RedakteBogayri oymagi Mehemmed xan Gerayli Qaraylar Gerayli Turbet HeyderiyeXarici kecidler RedakteXalcaliq Qarayi Gerayli Turklerinin arasinda Yaponiyada Iranin Eldeqayirma Xalca Ittifaqinin Sayti Encyclopaedia Iranica GERAYLiMenbeler Redakte مقاله نقش و نگارهاي گليمينه هاي طايفه كوركي از ايل قرايي سيرجان و بردسير فصلنامه عشايري ذخاير انقلاب ش 12 پاييز 1369 و به نقل از آن در روزنامه جهان اسلام پنجشنبه 18 مهر 1370 دکتر مرتضی فرهادی Turbet Camin etnikleri ve tayfalari olu kecid Siraz baresinde Arxivlesdirilib 2012 01 29 at the Wayback Machine Turbet Heyderiyenin Qarayi xalcalari kitabi yazici Maykel Keri Kraft ORIENTAL RUG REVIEW Arxivlesdirilib 2012 02 06 at the Wayback Machine هاشم جوادزاده خراسان ۱۳۸۰ ۱۸۵ ۱۸۶ Ramian golu Xebusan Itkin Sivilizasiya kitabi Yazici Eli Qurbanpur Yami fars dilinde Bocnurd Islam Dunyasi EnsiklopediyasindaIstinadlar Redakte Early observers 12th 14th centuries tend to spell this tribal name Kerait while those of the 19th century favor Karai Kerait is probably the more correct while Karai is the latest usage Ed We have changed the author s spelling to Qarai our reference source being Cambridge History of Iran Rhys E The Travels of Marco Polo New York 1908 p 142 Genc e Danes Bilik xezinesi kiabi yazici Mehemmed Tagi texellusu Hekim An in depth account of Togril and Genghis may be found in The Secret History of the Mongol Dynasty by Yuan Chao Pi Shi A good summary of this is contained in Barthold s Turkestan Down to the Mongol invasion Rhys op cit p 116 7 Czaplicka op cit p 38 Malcolm J The History of Persia London 1811 p 147 Vol 2 Wolff J D Narrative of a Mission to Bokhara New York 1845 p 134 5 Yate C E Khurasan and Sistan Edinburgh 1900 p 54 پژوهش در شناخت ایلها و طایفه های عشایری خراسان و نقش سیاسی رؤسای ایلهای بزرگ در امور کشور و روابط آنها با حکومتها و استعمارگران تهران 1369 شMenbe https az wikipedia org w index php title Qarayiler amp oldid 6015830, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.