Osiliyalılar (lat. oеsilianos) və ya Saarlased — XIII əsrdə əvvəl Estoniyanın Saaremaa adasının əhalisinin tarixi adı. Baltik dənizində yerləşən ada o dövrə aid yazılı mənbələrdə "Osiliya" kimi də xatırlanırdı.Vikinq dövrü ədəbiyyatında sakinlər tez-tez "Estoniyadan olan vikinqlər" adı altında yer alırdılar. Sözün yazıda hallandığı məlum ən erkən mənbə XIII əsrdə məxsusdur. Saaremaa sakinləri aid bir sıra tarixi yazılı mənbələrdə də xatırlanır.
Şimali Səlib yürüşləri ərəfəsində "Livoniya qafiyəli salnaməsi"ndə o vaxt Saaremaada yaşayan insanlar belə təsvir edilmişdir: " ilə qonşu olan osiliyalılar dənizlə əhatə olunmuşdur və gücləri gəmilərində olduğu üçün heç vaxt qüdrətli ordulardan qorxmurlar. Onlar yayda dənizdən keçə bildikləri zaman həm xristianlara, həm də bütpərəstlərə basqın edərək ətrafdakı ölkələrə zülm edirlər".
Basqınlar
| ]beş yüz osiliyalı döyüşçü daşıyan on altı gəmidən ibarət donanmanın indiki İsveçin cənubunda, o zamanlar Danimarkaya aid olan ərazini dağıddığını təsvir edir. "Gesta Danorum"un XIV kitabında Sakson Qrammatik 1170-ci ildə Elandda baş verən döyüşü təsvir etmişdir. Bu döyüşdə Danimarka kralı kurş və Estoniya quldurlarının hücumlarını cilovlamaq üçün bütün donanmasını səfərbər etmişdi.
"Livoniya salnaməsi"ndə bildirilmişdir ki, osiliyalıar ozeliyalıları iki növ gəmidən, "piratika"dan və "liburna"dan istifadə edirdi. Birincisi döyüş gəmisi, ikincisi isə əsasən ticarət gəmisi idi. Piratika təxminən 30 nəfəri daşıya bilərdi? əjdaha və ya ilan başı formalı hündür buruna, eləcə də dördbucaqlı yelkənə malik idi.
Dil
| ]XIII əsrdə Osiliya bütpərəstləri ilə əsir götürülmüş xristian missioner Selleli Frederik arasında qarşılaşma haqqında yazmışdı. O, bütpərəstlərin missionerə işgəncə verərkən "Laula! Laula! Pappi!" ifadələrindən istifadə etdiyini qeyd etmişdir. olan bu ifadə o zamanlar osiliyalıların danışdıqları dilin bu dil qrupuna aid olması haqqında irəli sürülən təklifləri dəstəkləmişdir.
Din
| ]məlumatına görə, osiliyalıların ali tanrısı adlanırdı. Salnamədə verilən əfsanəyə görə, Taara materik Estoniyanın Vironiya regionunun meşəliklərində yerləşən dağda doğulmuş və sonradan Osiliyaya uçmuşdur. Taara Skandinaviya tanrısı Tor ilə əlaqələndirilir.
İstinadlar
| ]- Vesilind, Priit J. "IN SEARCH OF VIKINGS". National Geographic. 197 (5). may 2000. ISSN 0027-9358.
For centuries Swedish raiders pillaged along the Baltic's eastern shores, but there they faced rivals such as the Kurs and the piratical Saarlased, or Oeselians, from the Estonian island of Saaremaa. Saaremaa's current coat of arms pictures a longboat, and Viking images thrive in Latvian and Estonian legends, jewelry, and folk dress. "Saarlased were the Vikings of the Baltics," said Bruno Pao, a marine historian on Saaremaa. "We have found stone ship settings, burial mounds, silver hoards. The pagan era here lasted until the 13th century."
- The Baltic Crusade By William L. Urban; p. 20 Arxivləşdirilib 2023-08-06 at the Wayback Machine ISBN
- Tamm et. al. (eds.). Crusading and chronicle writing on the medieval Baltic frontier. Routledge. 22 aprel 2016. səh. 125. ISBN . 6 avqust 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 oktyabr 2018. ([[:Category:|link]])[[Category:]]
- "Eesti ja Soome-Ugri Keeleteaduse Ajakiri". 10 oktyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 aprel 2023.
- Folklore Studies / Dept. of Philosophy, History, Culture and Art Studies, University of Helsinki, Helsinki. "De situ linguarum fennicarum aetatis ferreae, Pars I". RMN Newsletter 9: 64–115. yanvar 2015. 16 aprel 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 oktyabr 2018.
Henry’s chronicle includes quotations ascribed to the Oeselians, such as Laula! Laula, pappi! [‘Sing! Sing, priest!’] (HCL XVIII.8). The expression is unambiguously Finnic and supports the identification of Oeselians as a Finnic language group. This is further corroborated by the Finnic toponymy that does not seem to include substantial earlier substrate layers (at least in the light of research today; cf. Kallasmaa 1996–2000)
- The Chronicle of Henry of Livonia, Page 193 Arxivləşdirilib 2023-08-06 at the Wayback Machine ISBN
- http://www.folklore.ee/folklore/vol26/sutrop.pdf Arxivləşdirilib 2018-06-04 at the Wayback Machine Taarapita – the Great God of the Oeselians. Article by Urmas Sutrop
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Osiliyalilar lat oesilianos ve ya Saarlased XIII esrde evvel Estoniyanin Saaremaa adasinin ehalisinin tarixi adi Baltik denizinde yerlesen ada o dovre aid yazili menbelerde Osiliya kimi de xatirlanirdi Vikinq dovru edebiyyatinda sakinler tez tez Estoniyadan olan vikinqler adi altinda yer alirdilar Sozun yazida hallandigi melum en erken menbe XIII esrde mexsusdur Saaremaa sakinleri aid bir sira tarixi yazili menbelerde de xatirlanir Simali Selib yurusleri erefesinde Livoniya qafiyeli salnamesi nde o vaxt Saaremaada yasayan insanlar bele tesvir edilmisdir ile qonsu olan osiliyalilar denizle ehate olunmusdur ve gucleri gemilerinde oldugu ucun hec vaxt qudretli ordulardan qorxmurlar Onlar yayda denizden kece bildikleri zaman hem xristianlara hem de butperestlere basqin ederek etrafdaki olkelere zulm edirler Basqinlar span bes yuz osiliyali doyuscu dasiyan on alti gemiden ibaret donanmanin indiki Isvecin cenubunda o zamanlar Danimarkaya aid olan erazini dagiddigini tesvir edir Gesta Danorum un XIV kitabinda Sakson Qrammatik 1170 ci ilde Elandda bas veren doyusu tesvir etmisdir Bu doyusde Danimarka krali kurs ve Estoniya quldurlarinin hucumlarini cilovlamaq ucun butun donanmasini seferber etmisdi Livoniya salnamesi nde bildirilmisdir ki osiliyaliar ozeliyalilari iki nov gemiden piratika dan ve liburna dan istifade edirdi Birincisi doyus gemisi ikincisi ise esasen ticaret gemisi idi Piratika texminen 30 neferi dasiya bilerdi ejdaha ve ya ilan basi formali hundur buruna elece de dordbucaqli yelkene malik idi Dil span XIII esrde Osiliya butperestleri ile esir goturulmus xristian missioner Selleli Frederik arasinda qarsilasma haqqinda yazmisdi O butperestlerin missionere isgence vererken Laula Laula Pappi ifadelerinden istifade etdiyini qeyd etmisdir olan bu ifade o zamanlar osiliyalilarin danisdiqlari dilin bu dil qrupuna aid olmasi haqqinda ireli surulen teklifleri desteklemisdir Din span melumatina gore osiliyalilarin ali tanrisi adlanirdi Salnamede verilen efsaneye gore Taara materik Estoniyanin Vironiya regionunun meseliklerinde yerlesen dagda dogulmus ve sonradan Osiliyaya ucmusdur Taara Skandinaviya tanrisi Tor ile elaqelendirilir Istinadlar span Vesilind Priit J IN SEARCH OF VIKINGS National Geographic 197 5 may 2000 ISSN 0027 9358 For centuries Swedish raiders pillaged along the Baltic s eastern shores but there they faced rivals such as the Kurs and the piratical Saarlased or Oeselians from the Estonian island of Saaremaa Saaremaa s current coat of arms pictures a longboat and Viking images thrive in Latvian and Estonian legends jewelry and folk dress Saarlased were the Vikings of the Baltics said Bruno Pao a marine historian on Saaremaa We have found stone ship settings burial mounds silver hoards The pagan era here lasted until the 13th century The Baltic Crusade By William L Urban p 20 Arxivlesdirilib 2023 08 06 at the Wayback Machine ISBN 0 929700 10 4 Tamm et al eds Crusading and chronicle writing on the medieval Baltic frontier Routledge 22 aprel 2016 seh 125 ISBN 9781317156796 6 avqust 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 oktyabr 2018 Category link Category Eesti ja Soome Ugri Keeleteaduse Ajakiri 10 oktyabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 aprel 2023 Folklore Studies Dept of Philosophy History Culture and Art Studies University of Helsinki Helsinki De situ linguarum fennicarum aetatis ferreae Pars I RMN Newsletter 9 64 115 yanvar 2015 16 aprel 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 oktyabr 2018 Henry s chronicle includes quotations ascribed to the Oeselians such as Laula Laula pappi Sing Sing priest HCL XVIII 8 The expression is unambiguously Finnic and supports the identification of Oeselians as a Finnic language group This is further corroborated by the Finnic toponymy that does not seem to include substantial earlier substrate layers at least in the light of research today cf Kallasmaa 1996 2000 The Chronicle of Henry of Livonia Page 193 Arxivlesdirilib 2023 08 06 at the Wayback Machine ISBN 0 231 12889 4 http www folklore ee folklore vol26 sutrop pdf Arxivlesdirilib 2018 06 04 at the Wayback Machine Taarapita the Great God of the Oeselians Article by Urmas Sutrop Kateqoriyalar Avropanin qedim xalqlariFin uqor xalqlariSaaremaa
