fbpx
Wikipedia

Lev Şerba

Lev Şerba (belar. Леў Уладзіміравіч Шчэрба; 20 fevral [3 mart] 1880, Sankt-Peterburq26 dekabr 1944(1944-12-26), Moskva) — Rus və Sovet dilçisi, SSRİ Elmlər Akademiyasının (1943) və RSFSR Pedaqoji Elmlər Akademiyasının[ru] (1944) akademiki, psixolinqvistikanın, leksikoqrafiyanın və fonologiyanın inkişafına böyük töhfə vermişdir. Fonem nəzəriyyəsinin banilərindən biridir. Rus, slavyanfransız dillərində ümumi dilçilik üzrə mütəxəssis.

Lev Vladimiroviç Şerba
rus. Лев Владимирович Щерба
Doğum tarixi 20 fevral (3 mart) 1880
Doğum yeri Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi 26 dekabr 1944(1944-12-26) (64 yaşında)
Vəfat yeri Moskva,SSRİ
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Elm sahəsi dilçilik
Elmi dərəcəsi Filologiya elmləri doktoru
Elmi adı SSRİ Elmlər Akademiyasının akademiki
Rusiya Təhsil Akademiyasının həqiqi üzvü
İş yeri
Təhsili
Elmi rəhbəri Boduen de Kurtene
Tanınmış yetirmələri Sergey Ojeqov
Üzvlüyü
Mükafatları

Həyatı

Lev Vladimiroviç Şerba, Minsk quberniyasının İqumen şəhərində anadan olub (bəzən səhvən, valideynlərinin onun doğumundan əvvəl köçdüyü Peterburq şəhəri doğum yeri kimi göstərilir), lakin Kiyevdə böyümüş, burada 2-ci Kiyev gimnaziyasını qızıl medalla bitirmişdir. 1898-ci ildə Kiyev Universitetinin təbiət fakültəsinə daxil olmuşdur. 1899-cu ildə valideynləri Sankt-Peterburqa köçdükdən sonra Sankt-Peterburq İmperator Universitetinin Tarix və Filologiya fakültəsinə[ru]  keçmişdir. İvan Aleksandroviç Boduen de Kurtenenin tələbəsi olmuşdur. 1903-cü ildə "Fonetikada psixiki element" kompozisiyasına görə Sankt-Peterburq Universitetini qızıl medalla bitirmişdir.

1906-1908-ci illərdə Avropada yaşamış, Leypsiq, Paris, Praqada qrammatikanı, müqayisəli-tarixi dilçilik[ru]  və fonetikanı öyrənmiş, ToskanaLusatiya (xüsusən Mujakovski) ləhcələrini araşdırmışdır. Bunlarla yanaşı Parisdə J.P. Russlonun eksperimental fonetika laboratoriyasında çalışmışdır. 1909-cu ildən Sankt-Peterburq Universitetinin dosentidir. Ondan əlavə, Qadınlar üçün Ali Kurslarda[ru] , Psixonevroloji İnstitutda, lal-kar müəllimləri və xarici dil müəllimləri üçün kurslarda dərs demişdir. Dilçiliyə giriş, müqayisəli qrammatika, fonetika, rus və köhnə slavyan, latın, qədim yunan kurslarında dərs demiş, fransız, ingilis, alman dillərinin tələffüzünü tədris etmişdir.

1909-cu ildə (indi adının verildiyi) Sankt-Peterburq Universitetində eksperimental fonetika laboratoriyası yaratmışdır. 1912-ci ildə magistr dissertasiyasını ("Rus saitləri keyfiyyət və kəmiyyət baxımından"), 1915-ci ildə doktorluq dissertasiyasını ("Şərqi Lusatiya ləhcəsi") müdafiə etmişdir. 1916-cı ildən - Petrograd Universitetinin Müqayisəli dilçilik kafedrasının professorudur. 6 dekabr 1924-cü ildən - Rusiya Elmlər Akademiyasının Rus dili və ədəbiyyatı şöbəsində müxbir üzvü, 27 sentyabr 1943-cü ildən - SSRİ Elmlər Akademiyasının akademikidir. 1924-cü ildən - Beynəlxalq Fonetiklər Birliyinin fəxri üzvüdür.

1941-ci ilədək Leninqrad Universitetində dərs demişdir. Ömrünün son illərini Moskvada keçirmiş və burada vəfat etmişdi. Vaqankovo qəbiristanlığında dəfn edilmişdir.

Oğulları: Dmitriy (1906-1948) - filologiya elmləri namizədi və Mixail (1908-1963) - tibb elmləri doktoru. Nəvəsi - ədəbiyyatşünas D.M.Bulanin[ru] 

Fəaliyyəti

Elmi fəaliyyəti

Boduen de Kurtenedən götürdüyü fonem konsepsiyasını inkişaf etdirmiş və "fonem" termininə onun müasir mənasını vermişdir. Leninqrad (Peterburq) Fonoloji Məktəbinin[ru]  banisidir.

Onun elmi maraqları dairəsində sintaksis, qrammatika, dillərin qarşılıqlı təsir məsələləri, rus və xarici dillərin tədrisi məsələləri, dilin normaları, orfoqrafiya və orfoepiya məsələləri vardı. Sözün elmi və "sadəlövh" mənalarını fərqləndirməyin vacibliyini vurğulamış, lüğətlərin elmi tipologiyasını yaratmışdır. Mənalardan onları ifadə edən formalara keçən aktiv qrammatikanın quruluşu problemini ortaya qoymuşdur (formalardan mənalara keçən ənənəvi, passiv qrammatikanın tam əksinə).

"Dil hadisələrinin üçqat aspekti və dilçilikdə təcrübə haqqında" əsərində dil materialı, dil sistemi və nitq fəaliyyətini fərqləndirmiş və bununla da Ferdinand de Sossürün dil və nitqin fərqləndirilməsi ideyasını inkişaf etdirmişdir.

Şerba inkar dil materialı və linqvistik təcrübə anlayışlarını təqdim etmişdir. Təcrübə apararkən, Şerba hesab edirdi ki, yalnız təsdiqləyici nümunələrdən istifadə etmək vacib deyil, həm də sistematik olaraq inkar edici materialları da nəzərdən keçirmək vacibdir. Bununla əlaqədar olaraq yazırdı: “inkar edici nəticələr xüsusilə ibrətamizdir: onlar, ya qoyulmuş qaydanın səhvliyini, ya da onun bəzi məhdudiyyətlərə ehtiyacı olduğunu, ya da qaydanın artıq mövcud olmadığını və yalnız lüğət faktlarının olduğunu və s. göstərir. "

L.V. Şerba «Глокая куздра штеко будланула бокра и курдячит бокрёнка»[ru]  (Glokaya kuzdra shteko budlanula bokra i kurdyachit bokryonka) ifadəsinin müəllifidir.

1944-cü ildə, ciddi əməliyyata hazırlaşdığı bir dönəmdə, “Dilçiliyin növbəti problemləri” məqaləsində bir çox elmi problem barədə öz fikirlərini bildirmişdir.

Alim əməliyyata tab gətirməmiş, bununlada bu iş Lev Vladimiroviçin bir növ vəsiyyəti olmuşdur. Son işində Şerba bu kimi məsələləri gündəmə gətirmişdir:

  • Saf (iki dil müstəqil olaraq öyrənilir) və qarışıq (ikinci dil, birincinin vasitəsilə öyrənilir və ona "bağlanır") ikidillilik
  • ənənəvi tipoloji təsnifatların qeyri-müəyyənliyi və “söz” anlayışının qeyri-müəyyənliyi (“Söz anlayışı ümumiyyətlə mövcud deyil”- yazır Şerba);
  • dil və qrammatikanın qarşıdurması;
  • aktiv və passiv qrammatika arasındakı fərq və s.

Aktiv və passiv qrammatikanın fərqi

Şerbanın fikrincə, eyni bir dili həm danışanın nöqteyi nəzərindən (ifadə edilməli olan mənaya görə dil vasitələrinin seçimi) həm də dinləyicinin nöqteyi nəzərindən (mənalarını təcrid etmək üçün bu dil alətlərini təhlil etmək) təsvir etmək mümkündür. O birincini dilin "aktiv", ikincini isə "passiv" qrammatikası adlandırmağı təklif etmişdir.

Aktiv qrammatika dil öyrənmək üçün çox əlverişlidir, amma praktik olaraq belə bir qrammatikanı tərtib etmək çox çətindir, çünki tarixən əsasən ana dilində danışan insanlar tərəfindən öyrənilən dillər passiv qrammatika nöqteyi nəzərindən təsvir olunur.

Mükafatları

"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (21.02.1944)

İstinadlar

  1. Щерба Лев Владимирович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
  2. Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru: açıq məlumat platforması — 2011.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P268"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>
  3. Brockhaus Enzyklopädie
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P5019"></a>
  4. Л. В. Щерба. Восточнолужицкое наречие. Петроград, 1915. Том 1. С приложением текстов.
  5. Артамонов М. Д. Ваганьково. — М.: Моск. рабочий, 1991. — С. 179.
  6. "Щерба Дмитрий Львович". Российская национальная библиотека. İstifadə tarixi: 2019-08-28.
  7. "Щерба Дмитрий Львович". Петербургская школа Карла Мая. İstifadə tarixi: 2019-08-28.
  8. "Щерба Михаил Львович". Петербургская школа Карла Мая. İstifadə tarixi: 2019-08-28.
  9. "Щерба. Очередные проблемы языковедения. — 1945 (текст)". ФЭБ. İstifadə tarixi: 2017-10-22.
  10. "Л. В. Щерба: Жизнь и творчество". Архив петербургской русистики. İstifadə tarixi: 2017-10-22.

Ədəbiyyat

  • Памяти академика Л. В. Щербы. — Л., 1951.
  • Зиндер, Лев Рафаилович, Матусевич, Маргарита Ивановна Л. В. Щерба. Основные вехи его жизни и научного творчества // Щерба Л. В. Языковая система и речевая деятельность. Л., 1974.
  • Будагов, Рубен Александрович Академик Л. В. Щерба // Будагов Р. А. Человек и его язык. — 2-е изд. — М., 1976.
  • Булахов, Михаил Гапеевич Восточнославянские языковеды: биобиблиографический словарь. Т. 3. — Минск, 1978.
  • Теория языка. Методы его исследования и преподавания: к 100-летию со дня рождения академика Л. В. Щербы / отв. ред. Аванесов, Рубен Иванович. — Л.: Наука (издательство), 1981.
  • Зиндер Л. Р., Маслов, Юрий Сергеевич (1982). Л. В. Щерба — лингвист-теоретик и педагог. Л.: Наука. Ленингр. отд-ние. АН СССР, Науч. совет по теории сов. языкознания, Ин-т языкознания.
  • Колесов, Владимир Викторович (1987). Л. В. Щерба. Люди науки. М.: Просвещение.
  • Пищальникова, Вера Анатольевна, Потапов, Всеволод Викторович Лев Владимирович Щерба // Отечественные лингвисты XX века: Сб. статей / Отв. ред. Березин, Фёдор Михайлович. Ч. 3. — М.: Институт научной информации по общественным наукам РАН, 2003. — С. 123—148.

Xarici keçidlər

  • Статья на сайте «Летопись Московского университета»
  • Статья на сайте «Ярус»
  • Биография на ruthenia.ru
  • Историческая справка на сайте Архив Российской академии наук
  • Выдающийся русский лингвист Лев Владимирович Щерба (1880-1944)
  • Л. В. Щерба. Биографические данные
  • Л. В. Щерба «О „диффузных“ звуках»
  • Л. В. Щерба «К вопросу о двуязычии»
  • Л. В. Щерба «Новая грамматика»
  • Л. В. Щерба «Безграмотность и её причины»
  • Л. В. Щерба «Современный русский литературный язык»
  • Сто двадцать четыре года со дня рождения автора «глокой куздры»

şerba, belar, Леў, Уладзіміравіч, Шчэрба, fevral, mart, 1880, sankt, peterburq, dekabr, 1944, 1944, moskva, sovet, dilçisi, ssri, elmlər, akademiyasının, 1943, rsfsr, pedaqoji, elmlər, akademiyasının, 1944, akademiki, psixolinqvistikanın, leksikoqrafiyanın, fo. Lev Serba belar Ley Uladzimiravich Shcherba 20 fevral 3 mart 1880 Sankt Peterburq 1 26 dekabr 1944 1944 12 26 1 2 3 Moskva 1 Rus ve Sovet dilcisi SSRI Elmler Akademiyasinin 1943 ve RSFSR Pedaqoji Elmler Akademiyasinin ru 1944 akademiki psixolinqvistikanin leksikoqrafiyanin ve fonologiyanin inkisafina boyuk tohfe vermisdir Fonem nezeriyyesinin banilerinden biridir Rus slavyan ve fransiz dillerinde umumi dilcilik uzre mutexessis Lev Vladimirovic Serbarus Lev Vladimirovich SherbaDogum tarixi 20 fevral 3 mart 1880Dogum yeri Rusiya imperiyasiVefat tarixi 26 dekabr 1944 1944 12 26 1 2 3 64 yasinda Vefat yeri Moskva SSRIDefn yeri Vaqankovo qebiristanligiVetendasligi Rusiya Imperiyasi RSFSR d SSRIElm sahesi dilcilikElmi derecesi Filologiya elmleri doktoruElmi adi SSRI Elmler Akademiyasinin akademikiRusiya Tehsil Akademiyasinin heqiqi uzvuIs yeri Sankt Peterburq Dovlet UniversitetiTehsili Sankt Peterburq Dovlet UniversitetiElmi rehberi Boduen de KurteneTaninmis yetirmeleri Sergey OjeqovUzvluyu SSRI Elmler AkademiyasiMukafatlari Mundericat 1 Heyati 2 Fealiyyeti 2 1 Elmi fealiyyeti 3 Aktiv ve passiv qrammatikanin ferqi 4 Mukafatlari 5 Istinadlar 6 Edebiyyat 7 Xarici kecidlerHeyati RedakteLev Vladimirovic Serba Minsk quberniyasinin Iqumen seherinde anadan olub bezen sehven valideynlerinin onun dogumundan evvel kocduyu Peterburq seheri dogum yeri kimi gosterilir lakin Kiyevde boyumus burada 2 ci Kiyev gimnaziyasini qizil medalla bitirmisdir 1898 ci ilde Kiyev Universitetinin tebiet fakultesine daxil olmusdur 1899 cu ilde valideynleri Sankt Peterburqa kocdukden sonra Sankt Peterburq Imperator Universitetinin Tarix ve Filologiya fakultesine ru kecmisdir Ivan Aleksandrovic Boduen de Kurtenenin telebesi olmusdur 1903 cu ilde Fonetikada psixiki element kompozisiyasina gore Sankt Peterburq Universitetini qizil medalla bitirmisdir 1906 1908 ci illerde Avropada yasamis Leypsiq Paris Praqada qrammatikani muqayiseli tarixi dilcilik ru ve fonetikani oyrenmis Toskana ve Lusatiya xususen Mujakovski lehcelerini arasdirmisdir Bunlarla yanasi Parisde J P Russlonun eksperimental fonetika laboratoriyasinda calismisdir 1909 cu ilden Sankt Peterburq Universitetinin dosentidir Ondan elave Qadinlar ucun Ali Kurslarda ru Psixonevroloji Institutda lal kar muellimleri ve xarici dil muellimleri ucun kurslarda ders demisdir Dilciliye giris muqayiseli qrammatika fonetika rus ve kohne slavyan latin qedim yunan kurslarinda ders demis fransiz ingilis alman dillerinin teleffuzunu tedris etmisdir 1909 cu ilde indi adinin verildiyi Sankt Peterburq Universitetinde eksperimental fonetika laboratoriyasi yaratmisdir 1912 ci ilde magistr dissertasiyasini Rus saitleri keyfiyyet ve kemiyyet baximindan 1915 ci ilde doktorluq dissertasiyasini Serqi Lusatiya lehcesi mudafie etmisdir 4 1916 ci ilden Petrograd Universitetinin Muqayiseli dilcilik kafedrasinin professorudur 6 dekabr 1924 cu ilden Rusiya Elmler Akademiyasinin Rus dili ve edebiyyati sobesinde muxbir uzvu 27 sentyabr 1943 cu ilden SSRI Elmler Akademiyasinin akademikidir 1924 cu ilden Beynelxalq Fonetikler Birliyinin fexri uzvudur 1941 ci iledek Leninqrad Universitetinde ders demisdir Omrunun son illerini Moskvada kecirmis ve burada vefat etmisdi Vaqankovo qebiristanliginda defn edilmisdir 5 Ogullari Dmitriy 1906 1948 filologiya elmleri namizedi 6 7 ve Mixail 1908 1963 tibb elmleri doktoru 8 Nevesi edebiyyatsunas D M Bulanin ru Fealiyyeti RedakteElmi fealiyyeti Redakte Boduen de Kurteneden goturduyu fonem konsepsiyasini inkisaf etdirmis ve fonem terminine onun muasir menasini vermisdir Leninqrad Peterburq Fonoloji Mektebinin ru banisidir Onun elmi maraqlari dairesinde sintaksis qrammatika dillerin qarsiliqli tesir meseleleri rus ve xarici dillerin tedrisi meseleleri dilin normalari orfoqrafiya ve orfoepiya meseleleri vardi Sozun elmi ve sadelovh menalarini ferqlendirmeyin vacibliyini vurgulamis lugetlerin elmi tipologiyasini yaratmisdir Menalardan onlari ifade eden formalara kecen aktiv qrammatikanin qurulusu problemini ortaya qoymusdur formalardan menalara kecen enenevi passiv qrammatikanin tam eksine Dil hadiselerinin ucqat aspekti ve dilcilikde tecrube haqqinda eserinde dil materiali dil sistemi ve nitq fealiyyetini ferqlendirmis ve bununla da Ferdinand de Sossurun dil ve nitqin ferqlendirilmesi ideyasini inkisaf etdirmisdir Serba inkar dil materiali ve linqvistik tecrube anlayislarini teqdim etmisdir Tecrube apararken Serba hesab edirdi ki yalniz tesdiqleyici numunelerden istifade etmek vacib deyil hem de sistematik olaraq inkar edici materiallari da nezerden kecirmek vacibdir Bununla elaqedar olaraq yazirdi inkar edici neticeler xususile ibretamizdir onlar ya qoyulmus qaydanin sehvliyini ya da onun bezi mehdudiyyetlere ehtiyaci oldugunu ya da qaydanin artiq movcud olmadigini ve yalniz luget faktlarinin oldugunu ve s gosterir L V Serba Glokaya kuzdra shteko budlanula bokra i kurdyachit bokryonka ru Glokaya kuzdra shteko budlanula bokra i kurdyachit bokryonka ifadesinin muellifidir 1944 cu ilde ciddi emeliyyata hazirlasdigi bir donemde Dilciliyin novbeti problemleri 9 10 meqalesinde bir cox elmi problem barede oz fikirlerini bildirmisdir Alim emeliyyata tab getirmemis bununlada bu is Lev Vladimirovicin bir nov vesiyyeti olmusdur Son isinde Serba bu kimi meseleleri gundeme getirmisdir Saf iki dil musteqil olaraq oyrenilir ve qarisiq ikinci dil birincinin vasitesile oyrenilir ve ona baglanir ikidillilik enenevi tipoloji tesnifatlarin qeyri mueyyenliyi ve soz anlayisinin qeyri mueyyenliyi Soz anlayisi umumiyyetle movcud deyil yazir Serba dil ve qrammatikanin qarsidurmasi aktiv ve passiv qrammatika arasindaki ferq ve s Aktiv ve passiv qrammatikanin ferqi RedakteSerbanin fikrince eyni bir dili hem danisanin noqteyi nezerinden ifade edilmeli olan menaya gore dil vasitelerinin secimi hem de dinleyicinin noqteyi nezerinden menalarini tecrid etmek ucun bu dil aletlerini tehlil etmek tesvir etmek mumkundur O birincini dilin aktiv ikincini ise passiv qrammatikasi adlandirmagi teklif etmisdir Aktiv qrammatika dil oyrenmek ucun cox elverislidir amma praktik olaraq bele bir qrammatikani tertib etmek cox cetindir cunki tarixen esasen ana dilinde danisan insanlar terefinden oyrenilen diller passiv qrammatika noqteyi nezerinden tesvir olunur Mukafatlari Redakte Qirmizi Emek Bayragi ordeni 21 02 1944 Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 Sherba Lev Vladimirovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya 1969 lt a href https wikidata org wiki Track Q17378135 gt lt a gt 1 2 3 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru aciq melumat platformasi 2011 lt a href https wikidata org wiki Track Q193563 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19938912 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P268 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt 1 2 3 Brockhaus Enzyklopadie lt a href https wikidata org wiki Track Q237227 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P5019 gt lt a gt L V Sherba Vostochnoluzhickoe narechie Petrograd 1915 Tom 1 S prilozheniem tekstov Artamonov M D Vagankovo M Mosk rabochij 1991 S 179 Sherba Dmitrij Lvovich Rossijskaya nacionalnaya biblioteka Istifade tarixi 2019 08 28 Sherba Dmitrij Lvovich Peterburgskaya shkola Karla Maya Istifade tarixi 2019 08 28 Sherba Mihail Lvovich Peterburgskaya shkola Karla Maya Istifade tarixi 2019 08 28 Sherba Ocherednye problemy yazykovedeniya 1945 tekst FEB Istifade tarixi 2017 10 22 L V Sherba Zhizn i tvorchestvo Arhiv peterburgskoj rusistiki Istifade tarixi 2017 10 22 Edebiyyat RedaktePamyati akademika L V Sherby L 1951 Zinder Lev Rafailovich Matusevich Margarita Ivanovna L V Sherba Osnovnye vehi ego zhizni i nauchnogo tvorchestva Sherba L V Yazykovaya sistema i rechevaya deyatelnost L 1974 Budagov Ruben Aleksandrovich Akademik L V Sherba Budagov R A Chelovek i ego yazyk 2 e izd M 1976 Bulahov Mihail Gapeevich Vostochnoslavyanskie yazykovedy biobibliograficheskij slovar T 3 Minsk 1978 Teoriya yazyka Metody ego issledovaniya i prepodavaniya k 100 letiyu so dnya rozhdeniya akademika L V Sherby otv red Avanesov Ruben Ivanovich L Nauka izdatelstvo 1981 Zinder L R Maslov Yurij Sergeevich 1982 L V Sherba lingvist teoretik i pedagog L Nauka Leningr otd nie AN SSSR Nauch sovet po teorii sov yazykoznaniya In t yazykoznaniya Kolesov Vladimir Viktorovich 1987 L V Sherba Lyudi nauki M Prosveshenie Pishalnikova Vera Anatolevna Potapov Vsevolod Viktorovich Lev Vladimirovich Sherba Otechestvennye lingvisty XX veka Sb statej Otv red Berezin Fyodor Mihajlovich Ch 3 M Institut nauchnoj informacii po obshestvennym naukam RAN 2003 S 123 148 Xarici kecidler RedakteStatya na sajte Letopis Moskovskogo universiteta Statya na sajte Yarus Biografiya na ruthenia ru Istoricheskaya spravka na sajte Arhiv Rossijskoj akademii nauk Vydayushijsya russkij lingvist Lev Vladimirovich Sherba 1880 1944 L V Sherba Biograficheskie dannye L V Sherba O diffuznyh zvukah L V Sherba K voprosu o dvuyazychii L V Sherba Novaya grammatika L V Sherba Bezgramotnost i eyo prichiny L V Sherba Sovremennyj russkij literaturnyj yazyk Sto dvadcat chetyre goda so dnya rozhdeniya avtora glokoj kuzdry Menbe https az wikipedia org w index php title Lev Serba amp oldid 5813190, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.