Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
II Qaplan Gəray (1739 – 1771) — XXXXV Krım xanı.
| II Qaplan Gəray | |
|---|---|
| mart 1770 – noyabr 1770 | |
| Əvvəlki | IV Dövlət Gəray |
| Sonrakı | III Səlim Gəray |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1739 |
| Vəfat tarixi | 1771 |
| Vəfat səbəbi | taun |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | suveren[d] |
| Atası | II Səlim Gəray |
| Ailəsi | Gəraylar |
| Dini | sünni islam |
1739-cu ildə doğuldu. Krım xanı II Səlim Gərayın oğludur. Arslan Gərayın və Krım Gərayın ikinci səltənətlərində nurəddin ünvanı almışdır. Davam edən Rusiya-Osmanlı müharibəsi əsnasında vəzifəyə gətirilən, ancaq yerli bəylərin dəstəyini qazana bilməyən IV Dövlət Gərayın vəzifədən alınmasının ardından 1770-ci ilin martında Krım xanlığına gətirildi. Dərhal topladığı tatar süvariləriylə cəbhəyə yollansa da, burada hərbi uğur qazana bilmədi və Krıma geri göndərildi.
Tabeliyindəki noqayların rusların tərəfinə keçməsinin ardından baş verə biləcək hər hansı bir hücuma qarşı səfərbərlik elan etdi və müharibəyə hazırlıq işləri gördü. Buna baxmayaraq ruslardan gələn muxtariyyət təkliflərini də dəyərləndirdiyi bilinir. Müharibənin mühüm zamanaında Krım xanının rusların tərəfinə keçməsindən çəkinən Sultan Mustafa dərhal onu vəzifədən uzaqlaşdırdı (noyabr 1770). Yerinə isə sabiq Krım xanlarından III Səlim Gəray ikinci dəfə hakimiyyətə gətirildi. İstanbula çağırılan Qaplan Gəray dərhal sürgün edildi. Cəmi bir il sonra 1771-ci ildə yayılan vəba epidemiyası səbəbilə vəfat etdi.
Mənbə
- Oleksa Gaivoronsky «Повелители двух материков», Kiev-Bakhchisarai, 2007,
İstinadlar
- Henry Hoyle Howorth, History of the Mongols, 1880, part 2, p 479
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
II Qaplan Geray 1739 1771 XXXXV Krim xani II Qaplan GerayXXXXV Krim xanimart 1770 noyabr 1770EvvelkiIV Dovlet GeraySonrakiIII Selim GeraySexsi melumatlarDogum tarixi 1739Vefat tarixi 1771Vefat sebebi taunDefn yeri TurkiyeFealiyyeti suveren d Atasi II Selim GerayAilesi GeraylarDini sunni islam 1739 cu ilde doguldu Krim xani II Selim Gerayin ogludur Arslan Gerayin ve Krim Gerayin ikinci seltenetlerinde nureddin unvani almisdir Davam eden Rusiya Osmanli muharibesi esnasinda vezifeye getirilen ancaq yerli beylerin desteyini qazana bilmeyen IV Dovlet Gerayin vezifeden alinmasinin ardindan 1770 ci ilin martinda Krim xanligina getirildi Derhal topladigi tatar suvarileriyle cebheye yollansa da burada herbi ugur qazana bilmedi ve Krima geri gonderildi Tabeliyindeki noqaylarin ruslarin terefine kecmesinin ardindan bas vere bilecek her hansi bir hucuma qarsi seferberlik elan etdi ve muharibeye hazirliq isleri gordu Buna baxmayaraq ruslardan gelen muxtariyyet tekliflerini de deyerlendirdiyi bilinir Muharibenin muhum zamanainda Krim xaninin ruslarin terefine kecmesinden cekinen Sultan Mustafa derhal onu vezifeden uzaqlasdirdi noyabr 1770 Yerine ise sabiq Krim xanlarindan III Selim Geray ikinci defe hakimiyyete getirildi Istanbula cagirilan Qaplan Geray derhal surgun edildi Cemi bir il sonra 1771 ci ilde yayilan veba epidemiyasi sebebile vefat etdi MenbeOleksa Gaivoronsky Poveliteli dvuh materikov Kiev Bakhchisarai 2007 ISBN 978 966 96917 1 2IstinadlarHenry Hoyle Howorth History of the Mongols 1880 part 2 p 479