Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Fin-uqor xalqları - , Şimali Asiya və Ortadunay düzənliyində yaşayan fin-uqor dilli xaqlar. Bu xalq somoedlərdən fərqli olaraq Ural dillərində danışırlar. Fin-uqor xaqlarının çoxusu onlardan fərqli dil ailələrinə mənsub olan xalqlarla əhatələniblər. Fin-uqor konsepsiyası etnikdən daha çox, linqvistik məna daşısa da, fin-uqor dilli xalqlarda, xüsusilə də arasındakı etnik qardaşlıq düşüncəsi 20-ci əsrdə inkişaf etmişdi.
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fin-uqor dilli xalqların yaşadığı ərazilər | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ümumi sayı | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ~26,505,000 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Yaşadığı ərazilər | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dili | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dini | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Qohum xalqlar | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sayına görə 4 ən böyük fin-uqor xalqı macarlar (13–14 milyon), finlər (6–7 milyon), estonlar (1.1 milyon) və mordvalardır(744,000). İlk üç xalqın öz müstəqil dövləti olsa da (Macarıstan, Finlandiya və Estoniya), mordvalar Rusiya Federasiyası tərkibindəki Mordoviya muxtar respublikasında yaşayır.
RF içərisində muxtar respublikası olan digər fin-uqor xalqları: (Kareliya Respublikası), komilər (Komi Respublikası), udmurtlar (Udmurtiya), marilər (Mari El) və mordvalar (mokşa və erzyanlar - Mordoviya). Xantılar və mansilər Xantı-Mansi muxtar dairəsində yaşayırlar. Komilərin subqrupu olan komi-permyaklar əvvəllər yaşasalar da, bu gün bu ərazi Perm diyarının daxilində xüsusi statusu olan bir bölgədir.
Yerli saam xalqlarının ənənəvi yaşayış ərazisi Şimali Finno-Skandinaviya və Şimal-qərbi Rusiyadakı Kola yarımadasıdır və bu ərazilər ümumi şəkildə Laplandiya olaraq adlandırılır.
Etnik qruplar
İstinadlar
- Korhonen, Mikko: Uralin tällä ja tuolla puolen. In the book Laakso, Johanna (edit.): Uralilaiset kansat, p. 23.
- Demoskop Weekly No 543-544 oktyabr 12, 2013, at the Wayback Machine
Mənbə
- Mile Nedeljković, Leksikon naroda sveta, Beograd, 2001.
- People of Volga and Uralic regions. -Zyrians. Komi-Permyaks. . . . Moscow, 2000. (rus. Народы Поволжья и Приуралья. Коми-зыряне. Коми-пермяки. Марийцы. Мордва. Удмурты. М., 2000.)
- . Myths of Finno-Ugric Peoples. Moscow, 2005. 463 p. (rus. Петрухин В. Я. Мифы финно-угров. М., 2005. 463 с.)
- World Outlook of Finno-Ugric People. Moscow, 1990. (rus. Мировоззрение финно-угорских народов. М., 1990.)
- "Early contacts (4000 BC – 1000AD) between Indo-European and Uralic speakers". Riho Grünthal, Volker Heyd, Mika Lavento, Johanna Nichols & Janne Saarikivi with the help of Satu Keinänen. Editing and layout by Bianca Preda. .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fin uqor xalqlari Simali Asiya ve Ortadunay duzenliyinde yasayan fin uqor dilli xaqlar Bu xalq somoedlerden ferqli olaraq Ural dillerinde danisirlar Fin uqor xaqlarinin coxusu onlardan ferqli dil ailelerine mensub olan xalqlarla ehatelenibler Fin uqor konsepsiyasi etnikden daha cox linqvistik mena dasisa da fin uqor dilli xalqlarda xususile de arasindaki etnik qardasliq dusuncesi 20 ci esrde inkisaf etmisdi Fin uqor xalqlari Fin uqor dilli xalqlarin yasadigi erazilerUmumi sayi 26 505 000Yasadigi eraziler Macaristan 9 982 000 Finlandiya 5 500 000 Rusiya 2 322 000 ABS 2 288 100 Ruminiya 1 227 623 Estoniya 936 000 Slovakiya 520 500 Isvec 507 600 Kanada 450 000 Serbiya 253 899 Ukrayna 156 600 Norvec 60 000 100 000DiliFin uqor dilleriDiniXristianliq samanizm ve animizmQohum xalqlarSomoedler Sayina gore 4 en boyuk fin uqor xalqi macarlar 13 14 milyon finler 6 7 milyon estonlar 1 1 milyon ve mordvalardir 744 000 Ilk uc xalqin oz musteqil dovleti olsa da Macaristan Finlandiya ve Estoniya mordvalar Rusiya Federasiyasi terkibindeki Mordoviya muxtar respublikasinda yasayir RF icerisinde muxtar respublikasi olan diger fin uqor xalqlari Kareliya Respublikasi komiler Komi Respublikasi udmurtlar Udmurtiya mariler Mari El ve mordvalar moksa ve erzyanlar Mordoviya Xantilar ve mansiler Xanti Mansi muxtar dairesinde yasayirlar Komilerin subqrupu olan komi permyaklar evveller yasasalar da bu gun bu erazi Perm diyarinin daxilinde xususi statusu olan bir bolgedir Yerli saam xalqlarinin enenevi yasayis erazisi Simali Finno Skandinaviya ve Simal qerbi Rusiyadaki Kola yarimadasidir ve bu eraziler umumi sekilde Laplandiya olaraq adlandirilir Etnik qruplarXalq Qrup Enenevi dil Dil qrupu Medeni erazi Sayi En vacib erazi Diger enenevi eraziler SubqruplarXantilar Xanti dili boyuk ehtimalla Uqor Arktika medeniyyet erazisi 31 000 Xanti Mansi Yamalo NenetsMansiler Mansi dili boyuk ehtimalla Uqor Arktika medeniyyet erazisi 12 000 Xanti MansiMacarlar Magyar Macar dili boyuk ehtimalla Uqor Dunay medeniyyet erazisi 13 000 000 14 000 000 Macaristan Ruminiya Slovakiya Serbiya Ukrayna Sekeller Komiler Komi dili Arktika medeniyyet erazisi 323 000 Komi Respublikasi Perm diyari Komi permyaklarUdmurtlar Udmurt dili Volqa medeniyyet sahesi 552 000 UdmurtiyaMariler Mari dili Volqa medeniyyet sahesi 548 000 Mari El Basqirdistan Mordvalar Erzyan ve moksa dilleri Mordva dilleri Volqa medeniyyet sahesi 744 000 Mordoviya Samara vilayeti Penza vilayeti Ulyanovsk vilayeti Orenburq vilayeti Erzyanlar MoksalarFinler Fin dili Baltik denizi medeniyyet sahesi 6 200 000 7 000 000 Finlandiya Leninqrad vilayeti Kareliya Respublikasi Isvec Norvec Ingermanlandlilar Gercek finlerKarel dili Baltik denizi medeniyyet sahesi 61 000 Kareliya Respublikasi Tver vilayeti Murmansk vilayeti Leninqrad vilayeti Vepsler Veps dili Baltik denizi medeniyyet sahesi 5 900 Kareliya Respublikasi Leninqrad vilayeti Voloqda vilayetiInqriya dili Baltik denizi medeniyyet sahesi 300 Leninqrad vilayetiVot dili Baltik denizi medeniyyet sahesi 60 Leninqrad vilayetiEstonlar Eston dili Baltik denizi medeniyyet sahesi 1 100 000 Estoniya Latviya Leninqrad vilayeti Pskov vilayeti Livon dili Baltik denizi medeniyyet sahesi 180 LatviyaSaamiler Saamiler Arktika medeniyyet erazisi 80 000 Norvec Isvec Finlandiya Murmansk vilayeti IstinadlarKorhonen Mikko Uralin talla ja tuolla puolen In the book Laakso Johanna edit Uralilaiset kansat p 23 Demoskop Weekly No 543 544 oktyabr 12 2013 at the Wayback MachineMenbeMile Nedeljkovic Leksikon naroda sveta Beograd 2001 People of Volga and Uralic regions Zyrians Komi Permyaks Moscow 2000 rus Narody Povolzhya i Priuralya Komi zyryane Komi permyaki Marijcy Mordva Udmurty M 2000 Myths of Finno Ugric Peoples Moscow 2005 463 p rus Petruhin V Ya Mify finno ugrov M 2005 463 s World Outlook of Finno Ugric People Moscow 1990 rus Mirovozzrenie finno ugorskih narodov M 1990 Early contacts 4000 BC 1000AD between Indo European and Uralic speakers Riho Grunthal Volker Heyd Mika Lavento Johanna Nichols amp Janne Saarikivi with the help of Satu Keinanen Editing and layout by Bianca Preda