fbpx
Wikipedia

Dua

Avqust 12, 2021

Dua - çağırış, dindarın ALLAHA müaraciəti.

İslam dinində dua

  Əsas məqalə: Namaz

Ərəb dilindən tərcümədən, çağırmaq və səsləmək mənalarını ifadə edir.

Dini termində isə dua, müxtəlif hacətlərin həyata keçməsi üçün, Allah-taala ilə danışıb, Ondan kömək diləmək mənasını daşıyır.

Allah-taala Qurani-Kərimdə buyurur: "(Ya Peyğəmbər!) Bəndələrim səndən Mənim barəmdə soruşduqda, (onlara) de ki, Mən (onlara) daha yaxınam, çağıranın duasını Məni çağırarkən icabət edirəm. Onlar hidayət olsunlar deyə, Mənim də`vətimi qəbul edib, Mənə iman gətirsinlər!"

Digər bir ayədə buyurur: "Rəbbiniz dedi: Sizə cavab verim deyə, Məni çağırın!"[3] Bir çox hədislərdə də duanın əhəmiyyətindən söz açılmış və onun üzərində təkid olunmuşdur. Hətta bəzi hədislərdə dua, möminin və Peyğəmbərlərin silahı adlandırılmışdır. Lakin, əsas məsələ insanın dua edərkən kimi çağırması, necə çağırması və nə üçün çağırmasını bilməsi və başa düşməsindən ibarətdir.

DUANIN QAYDASI İslam dinində hər bir əməlin özünəməxsus qayda və şərtləri olduğu kimi, duanın da özünəməxsus olan bir sıra qayda və şərtləri vardır. Onların əsaslarını qeyd edirik:

  1. Təharətli olmaq
  2. Dua edərkən üzü qibləyə tərəf əyləşmək
  3. Haram və pis işlər üçün dua etməmək
  4. İnam və yəqinlə dua etmək
  5. Duada hacətlərin həyata keçməsinə təkid etmək
  6. Səhər çağı dua etmək
  7. Dua edərkən hacətləri dilə gətirmək
  8. Duadan qabaq Allah-taala üçün həmd-səna demək
  9. Duadan qabaq və sonra Həzrət Peyğəmbər (s) və onun məsum Əhli-beytinə (ə) salavat göndərmək;
  10. Müqəddəs məkanlarda dua etmək və s.

(1. Müfrədatu əlfazil-Quran, (Rağib), səh-315.), (2. Bəqərə surəsi, ayə. 186) (3. Qafir surəsi, ayə. 60).

Dua

 
Müsəlman namazı - Rəssam: Yousef Abdinejad

Bir in­sa­nın Al­la­ha iman gə­tir­di­yi­ni gös­tə­rən önəm­li əla­mət­lər­dən bi­ri də dua­dır. Dua edən in­san özü­nün aciz və zə­if qul ol­du­ğu­nu, is­tə­dik­lə­ri­ni özü tək ye­ri­nə ye­ti­rə bil­mə­yə­cə­yi­ni və bun­la­rı ona an­caq Al­la­hın ve­rə bi­lə­cə­yi­ni qə­bul et­miş olur. Dua Al­la­ha qul ol­ma­ğın ən saf, ən tə­miz, ən sə­mi­mi ifa­də­lə­rin­dən­dir. Qu­ran­da da mö­min­lə­rin əsas xü­su­siy­yət­lə­rin­dən bi­ri­nin "ge­cə-gün­düz səbir edə­rək Al­la­ha dua et­mək" ol­du­ğu be­lə xə­bər ve­ri­lir:

"Sə­hər-ax­şam Rəb­bi­nin ri­za­sı­nı di­lə­yə­rək Ona iba­dət edən­lər­lə bir­lik­də özü­nü səbir­li apar. Fa­ni dün­ya­nın bər-bə­zə­yi­ni ar­zu edib nə­zər­lə­ri­ni on­lar­dan çe­vir­mə. Qəl­bi­ni Bi­zi xa­tır­la­maq­dan qa­fil et­di­yi­miz, nəf­si­nin is­tək­lə­ri­nə uyan və işin­də if­ra­ta va­ran bir kim­sə­yə ita­ət et­mə!"

An­caq dua­nın nə de­mək ol­du­ğu­nu və ne­cə edil­di­yi­ni yax­şı bil­mək la­zım­dır. Çün­ki Qu­ran­dan kə­nar qay­naq­lar­dan (mə­sə­lən, ata-ana­dan, ət­raf­dan, ənə­nə­lər­dən) öy­rə­ni­lən dua an­la­yı­şı adətən Qu­ran­da bil­di­ri­lən hə­qi­qi dua an­la­yı­şı­na uy­ğun gəl­mir. Bu­na gö­rə də Qu­ran­da bu möv­zu­da ve­ri­lən nöq­te­yi-nə­zə­ri və ruhi halı yax­şı dərk et­mək la­zım­dır.

Qu­ran­da dua­nın an­caq tək­ba­şı­na və "için-için" edil­mə­sinin va­cib­li­yi bil­di­ri­lir. Dua­nın hə­qi­qə­tən is­tə­ni­lə­rək, Al­la­h qar­şısında in­sa­nın aciz­li­yi­nin və fə­qir­li­yi­nin qavranılaraq edil­mə­si va­cib­dir. Bu və­ziy­yət­də edi­lə­cək dua Qu­ran­da bil­di­ri­lən "için-için və yal­va­ra-yal­va­ra" ifa­də­si ilə uy­ğun ola­caq­dır:

"Rəb­bi­ni­zə yal­va­ra-yal­va­ra, həm də giz­li­cə dua edin. Şüb­hə­siz ki, O, həd­di aşan­la­rı sev­məz!"

Qu­ran­da da mö­min­lə­rin giz­li şə­kil­də və son də­rə­cə sə­mi­mi dua et­dik­lə­ri xə­bər ve­ri­lir. Zə­kə­riy­yə bu mə­sə­lə­də nü­mu­nə gös­tə­ri­lən pey­ğəm­bər­lər­dən bi­ri­dir:

"Bu sə­nin Rəb­bi­nin öz qu­lu Zə­kə­riy­ya­ya olan mər­hə­mə­ti­nin xa­tır­lan­ma­sı­dır! Zə­kə­riy­ya Rəb­bi­nə giz­li­cə dua edib yal­var­dı­ğı za­man be­lə de­miş­di: "Ey Rəb­bim! Ar­tıq sü­mü­yüm sus­tal­mış, ba­şım ağap­paq ağar­mış­dır. Ey Rəb­bim! Sə­nə dua et­mək­lə heç vaxt naü­mid ol­ma­mı­şam. Mən özüm­dən son­ra gə­lən qo­hum-əq­rə­bam­dan qor­xu­ram. Zöv­cəm də ki, qı­sır­dır. Bu­na gö­rə də mə­nə Öz dər­ga­hın­dan bir oğul bəxş et"

Baş­qa bir ayə­də isə dua­nın "ümid və qor­xu" için­də edil­mə­si­nin va­cib­li­yi xə­bər ve­ri­lir: "On­lar iba­dət üçün ya­taq­la­rın­dan qal­xar, qor­xu və ümid için­də Rəb­bi­nə dua edər­lər" . Mö­min da­xi­lində həm Al­la­ha qar­şı eh­ti­ram do­lu bir qor­xu du­ya­caq, həm də onun rəh­mə­ti­nə və ne­mə­ti­nə ümid bəs­lə­yə­cək­dir. Al­lah sə­mi­mi şə­kil­də öz ri­za­sı üçün edi­lən dua­nı qə­bul edə­cək­dir. Qu­ran­da bu möv­zu ilə bağ­lı ve­ri­lən ayə­lər be­lə­dir:

"Bən­də­lə­rim Mə­ni sən­dən so­ruş­duq­da söy­lə ki, Mən ya­xı­nam. Dua edib Mə­ni ça­ğı­ra­nın dua­sı­nı qə­bul edə­rəm. Gə­rək on­lar da Mə­nim ça­ğı­rı­şı­mı qə­bul edib Mə­nə iman gə­tir­sin­lər. Bu­nun­la da, ola bil­sin ki, doğ­ru yo­la ye­tiş­sin­lər"

"Rəb­bi­niz bu­yur­du: "Mə­nə dua edin, Mən də si­zin dua­la­rı­nı­zı qə­bul edim! Mə­nə iba­də et­mə­yi tə­kəb­bür­lə­ri­nə sı­ğış­dır­ma­yan­lar cə­hən­nə­mə zə­lil ola­raq gi­rə­cək­lər!"

İn­san dua edər­kən Al­la­hın onu qə­bul edə­cə­yi­nə əmin ol­ma­lı­dır. Al­la­hın hər ye­ri ehtiva etdiyinin fər­qin­də olub bu­na da­xi­lən iman gə­ti­rən bir mö­min Al­la­hın onu hər za­man hər yer­də gö­rüb eşit­di­yi şüu­ru ilə dua edər. Coş­ğu­lu ümid­lə, bir an be­lə ümid­siz­li­yə düş­mə­dən dua­sı­nın qə­bul edil­mə­si­ni göz­lə­yər.

Al­la­hın kö­mə­yin­dən qə­tiy­yən şüb­hə­lən­mə­yə­rək, qə­bul ola­ca­ğı­na qə­tiyyətlə iman gə­ti­rə­rək dua­nı di­lə gə­tir­mək la­zım­dır. Əks bir dav­ra­nış nümayiş etdirən, yə­ni Al­la­hın ica­bə­ti­nə qar­şı şüb­hə ilə ya­na­şan in­sanın etdiyi dua isə Qu­ran mən­ti­qi ilə düz gəlmir. Çün­ki dua­nın özün­də Al­la­ha tam inam var­dır. Sa­le­hin "Şüb­hə­siz, mə­nim Rəb­bim ya­xın və (dua­nı) qə­bul edən­dir" ("Hud" su­rə­si, 61) ifadəsi ilə bil­di­ril­di­yi ki­mi, mö­min Al­la­ha qar­şı tam bir inam için­də ol­ma­lı­dır.

An­caq bu ica­bət in­sa­nın is­tə­di­yi hər bir şe­yin müt­ləq hə­ya­ta keç­mə­si an­la­mı­na gəl­məz. Çün­ki bə­zən in­san, hə­qi­qət­də, özü üçün zə­rər­li olan bir şe­yi də Al­lah­dan istəyə bi­lər. Bu və­ziy­yət­də Al­lah ona is­tə­di­yi­ni ver­mək əvə­zi­nə da­ha xe­yir­li və gö­zəl olan bir baş­qa şe­yi ve­rər.

Al­lah hər za­man sə­mi­mi bir dua­nı qə­bul edər. An­caq bu ica­bət hər za­man in­sa­nın tə­lə­bi­nin ey­ni­lə ye­ri­nə ye­ti­ril­mə­si de­mək de­yil­dir (Həm­çi­nin "ica­bət", "ca­vab ver­mək" mə­na­sı­nı da­şı­yır).

Çün­ki in­san "…Olur ki, xo­şu­nu­za gəl­mə­yən bir şey si­zin üçün xe­yir­li­dir və olur ki, sev­di­yi­niz şey də si­zin üçün bir zə­rər­dir. Al­lah bi­lər, am­ma siz bil­məz­si­niz" ("Bə­qə­rə" su­rə­si, 216) hök­mü­nə gö­rə nə­yin yax­şı, nə­yin pis ol­du­ğu­nu hər za­man ayırd edə bil­mir. Bu sə­bəb­dən fər­qi­nə var­ma­dan "İn­san xey­rə dua et­di­yi ki­mi, zə­rə­rə də dua edər. İn­san çox tə­lə­sən­dir" ("İs­ra" su­rə­si, 11) ayə­si­nə gö­rə bəl­kə hə­qi­qə­tən zə­rər­li olan bir şe­yi is­tə­yər.

Bu sə­bəb­dən in­san Al­lah­dan əv­vəl­cə Onun razılığını, Onun rəh­mə­ti­ni istə­mə­li­dir. Al­lah­dan özü­nün tər­bi­yə­lənməsi­ni və ka­mil­ləş­mə­si­ni di­lə­mə­li­dir. Bu­nun ne­cə ola­ca­ğı­nı Al­lah da­ha yax­şı bi­lir. Həm­çi­nin pey­ğəm­bər­lə­rin dua­la­rı da bu şə­kil­də­dir. Sü­ley­ma­nın "Sə­nin ra­zı qa­la­ca­ğı­n yax­şı iş gör­mək üçün il­ham ver" ("Nəml" su­rə­si, 19) şək­lin­də­ki dua­sı bir nü­mu­nə­dir.

Bu­nun­la ya­na­şı, mö­min Al­la­hın Qu­ran­da tə­rif­lə­di­yi və nü­mu­nə ola­raq gös­tər­di­yi hər cür ne­mə­ti Al­lah­dan is­tə­yə bi­lər. Bu barədə et­di­yi dua­sın­da isə son də­rə­cə sə­mi­mi və ürək­dən dav­ran­ma­lı, is­tə­di­yi hər şey üçün Al­la­ha dua et­mək­dən çə­kin­mə­mə­li­dir. Çün­ki in­sa­nın nə is­tə­di­yi­ni bi­lən, ona is­tə­di­yi­ni ve­rən yal­nız Al­lah­dır.

Ayrıca bax

Xarici keçidlər

  • Deyerler sitesi Dil--aztr
  • Əlşiə sitesi Dil--aztr 2011-06-13 at the Wayback Machine
  • İrfan dergisi Dil--aztr

Mənbə

  • DUA HAQQINDA RƏHMAN VƏ RƏHİM ALLAHIN ADI İLƏ DUANIN MƏNASI 2008-10-10 at the Wayback Machine

İstinadlar

  1. Kəhf surəsi, 28.
  2. Əraf surəsi, 55.
  3. Məryəm surəsi, 2-5.
  4. Səcdə surəsi, 16
  5. Bə­qə­rə surəsi, 186.
  6. Mumin surəsi, 60.

Avqust 12, 2021
məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, avqust, 2021, məqaləni, vikiləşdirmək, la. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Dua cagiris dindarin ALLAHA muaracieti Mundericat 1 Islam dininde dua 2 Dua 3 Ayrica bax 4 Xarici kecidler 5 Menbe 6 IstinadlarIslam dininde dua Redakte Esas meqale Namaz Ereb dilinden tercumeden cagirmaq ve seslemek menalarini ifade edir Dini terminde ise dua muxtelif hacetlerin heyata kecmesi ucun Allah taala ile danisib Ondan komek dilemek menasini dasiyir Allah taala Qurani Kerimde buyurur Ya Peygember Bendelerim senden Menim baremde sorusduqda onlara de ki Men onlara daha yaxinam cagiranin duasini Meni cagirarken icabet edirem Onlar hidayet olsunlar deye Menim de vetimi qebul edib Mene iman getirsinler Diger bir ayede buyurur Rebbiniz dedi Size cavab verim deye Meni cagirin 3 Bir cox hedislerde de duanin ehemiyyetinden soz acilmis ve onun uzerinde tekid olunmusdur Hetta bezi hedislerde dua mominin ve Peygemberlerin silahi adlandirilmisdir Lakin esas mesele insanin dua ederken kimi cagirmasi nece cagirmasi ve ne ucun cagirmasini bilmesi ve basa dusmesinden ibaretdir DUANIN QAYDASI Islam dininde her bir emelin ozunemexsus qayda ve sertleri oldugu kimi duanin da ozunemexsus olan bir sira qayda ve sertleri vardir Onlarin esaslarini qeyd edirik Teharetli olmaq Dua ederken uzu qibleye teref eylesmek Haram ve pis isler ucun dua etmemek Inam ve yeqinle dua etmek Duada hacetlerin heyata kecmesine tekid etmek Seher cagi dua etmek Dua ederken hacetleri dile getirmek Duadan qabaq Allah taala ucun hemd sena demek Duadan qabaq ve sonra Hezret Peygember s ve onun mesum Ehli beytine e salavat gondermek Muqeddes mekanlarda dua etmek ve s 1 Mufredatu elfazil Quran Ragib seh 315 2 Beqere suresi aye 186 3 Qafir suresi aye 60 Dua Redakte Muselman namazi Ressam Yousef Abdinejad Bir in sa nin Al la ha iman ge tir di yi ni gos te ren onem li ela met ler den bi ri de dua dir Dua eden in san ozu nun aciz ve ze if qul ol du gu nu is te dik le ri ni ozu tek ye ri ne ye ti re bil me ye ce yi ni ve bun la ri ona an caq Al la hin ve re bi le ce yi ni qe bul et mis olur Dua Al la ha qul ol ma gin en saf en te miz en se mi mi ifa de le rin den dir Qu ran da da mo min le rin esas xu su siy yet le rin den bi ri nin ge ce gun duz sebir ede rek Al la ha dua et mek ol du gu be le xe ber ve ri lir Se her ax sam Reb bi nin ri za si ni di le ye rek Ona iba det eden ler le bir lik de ozu nu sebir li apar Fa ni dun ya nin ber be ze yi ni ar zu edib ne zer le ri ni on lar dan ce vir me Qel bi ni Bi zi xa tir la maq dan qa fil et di yi miz nef si nin is tek le ri ne uyan ve isin de if ra ta va ran bir kim se ye ita et et me 1 An caq dua nin ne de mek ol du gu nu ve ne ce edil di yi ni yax si bil mek la zim dir Cun ki Qu ran dan ke nar qay naq lar dan me se len ata ana dan et raf dan ene ne ler den oy re ni len dua an la yi si adeten Qu ran da bil di ri len he qi qi dua an la yi si na uy gun gel mir Bu na go re de Qu ran da bu mov zu da ve ri len noq te yi ne ze ri ve ruhi hali yax si derk et mek la zim dir Qu ran da dua nin an caq tek ba si na ve icin icin edil me sinin va cib li yi bil di ri lir Dua nin he qi qe ten is te ni le rek Al la h qar sisinda in sa nin aciz li yi nin ve fe qir li yi nin qavranilaraq edil me si va cib dir Bu ve ziy yet de edi le cek dua Qu ran da bil di ri len icin icin ve yal va ra yal va ra ifa de si ile uy gun ola caq dir Reb bi ni ze yal va ra yal va ra hem de giz li ce dua edin Sub he siz ki O hed di asan la ri sev mez 2 Qu ran da da mo min le rin giz li se kil de ve son de re ce se mi mi dua et dik le ri xe ber ve ri lir Ze ke riy ye bu me se le de nu mu ne gos te ri len pey gem ber ler den bi ri dir Bu se nin Reb bi nin oz qu lu Ze ke riy ya ya olan mer he me ti nin xa tir lan ma si dir Ze ke riy ya Reb bi ne giz li ce dua edib yal var di gi za man be le de mis di Ey Reb bim Ar tiq su mu yum sus tal mis ba sim agap paq agar mis dir Ey Reb bim Se ne dua et mek le hec vaxt nau mid ol ma mi sam Men ozum den son ra ge len qo hum eq re bam dan qor xu ram Zov cem de ki qi sir dir Bu na go re de me ne Oz der ga hin dan bir ogul bexs et 3 Bas qa bir aye de ise dua nin umid ve qor xu icin de edil me si nin va cib li yi xe ber ve ri lir On lar iba det ucun ya taq la rin dan qal xar qor xu ve umid icin de Reb bi ne dua eder ler 4 Mo min da xi linde hem Al la ha qar si eh ti ram do lu bir qor xu du ya caq hem de onun reh me ti ne ve ne me ti ne umid bes le ye cek dir Al lah se mi mi se kil de oz ri za si ucun edi len dua ni qe bul ede cek dir Qu ran da bu mov zu ile bag li ve ri len aye ler be le dir Ben de le rim Me ni sen den so rus duq da soy le ki Men ya xi nam Dua edib Me ni ca gi ra nin dua si ni qe bul ede rem Ge rek on lar da Me nim ca gi ri si mi qe bul edib Me ne iman ge tir sin ler Bu nun la da ola bil sin ki dog ru yo la ye tis sin ler 5 Reb bi niz bu yur du Me ne dua edin Men de si zin dua la ri ni zi qe bul edim Me ne iba de et me yi te keb bur le ri ne si gis dir ma yan lar ce hen ne me ze lil ola raq gi re cek ler 6 In san dua eder ken Al la hin onu qe bul ede ce yi ne emin ol ma li dir Al la hin her ye ri ehtiva etdiyinin fer qin de olub bu na da xi len iman ge ti ren bir mo min Al la hin onu her za man her yer de go rub esit di yi suu ru ile dua eder Cos gu lu umid le bir an be le umid siz li ye dus me den dua si nin qe bul edil me si ni goz le yer Al la hin ko me yin den qe tiy yen sub he len me ye rek qe bul ola ca gi na qe tiyyetle iman ge ti re rek dua ni di le ge tir mek la zim dir Eks bir dav ra nis numayis etdiren ye ni Al la hin ica be ti ne qar si sub he ile ya na san in sanin etdiyi dua ise Qu ran men ti qi ile duz gelmir Cun ki dua nin ozun de Al la ha tam inam var dir Sa le hin Sub he siz me nim Reb bim ya xin ve dua ni qe bul eden dir Hud su re si 61 ifadesi ile bil di ril di yi ki mi mo min Al la ha qar si tam bir inam icin de ol ma li dir An caq bu ica bet in sa nin is te di yi her bir se yin mut leq he ya ta kec me si an la mi na gel mez Cun ki be zen in san he qi qet de ozu ucun ze rer li olan bir se yi de Al lah dan isteye bi ler Bu ve ziy yet de Al lah ona is te di yi ni ver mek eve zi ne da ha xe yir li ve go zel olan bir bas qa se yi ve rer Al lah her za man se mi mi bir dua ni qe bul eder An caq bu ica bet her za man in sa nin te le bi nin ey ni le ye ri ne ye ti ril me si de mek de yil dir Hem ci nin ica bet ca vab ver mek me na si ni da si yir Cun ki in san Olur ki xo su nu za gel me yen bir sey si zin ucun xe yir li dir ve olur ki sev di yi niz sey de si zin ucun bir ze rer dir Al lah bi ler am ma siz bil mez si niz Be qe re su re si 216 hok mu ne go re ne yin yax si ne yin pis ol du gu nu her za man ayird ede bil mir Bu se beb den fer qi ne var ma dan In san xey re dua et di yi ki mi ze re re de dua eder In san cox te le sen dir Is ra su re si 11 aye si ne go re bel ke he qi qe ten ze rer li olan bir se yi is te yer Bu se beb den in san Al lah dan ev vel ce Onun raziligini Onun reh me ti ni iste me li dir Al lah dan ozu nun ter bi ye lenmesi ni ve ka mil les me si ni di le me li dir Bu nun ne ce ola ca gi ni Al lah da ha yax si bi lir Hem ci nin pey gem ber le rin dua la ri da bu se kil de dir Su ley ma nin Se nin ra zi qa la ca gi n yax si is gor mek ucun il ham ver Neml su re si 19 sek lin de ki dua si bir nu mu ne dir Bu nun la ya na si mo min Al la hin Qu ran da te rif le di yi ve nu mu ne ola raq gos ter di yi her cur ne me ti Al lah dan is te ye bi ler Bu barede et di yi dua sin da ise son de re ce se mi mi ve urek den dav ran ma li is te di yi her sey ucun Al la ha dua et mek den ce kin me me li dir Cun ki in sa nin ne is te di yi ni bi len ona is te di yi ni ve ren yal niz Al lah dir Ayrica bax RedakteInsallah AllahXarici kecidler RedakteDeyerler sitesi Dil aztr Elsie sitesi Dil aztr Arxivlesdirilib 2011 06 13 at the Wayback Machine Irfan dergisi Dil aztrMenbe RedakteDUA HAQQINDA REHMAN VE REHIM ALLAHIN ADI ILE DUANIN MENASI Arxivlesdirilib 2008 10 10 at the Wayback MachineIstinadlar Redakte Kehf suresi 28 Eraf suresi 55 Meryem suresi 2 5 Secde suresi 16 Be qe re suresi 186 Mumin suresi 60 Menbe https az wikipedia org w index php title Dua amp oldid 5725964, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.