fbpx
Wikipedia

Dağlıq Şirvan iqtisadi rayonu

Avqust 04, 2021

Dağlıq Şirvan iqtisadi rayonu — tərkibinə Ağsu, İsmayıllı, Qobustan və Şamaxı inzibati rayonları daxildir. Dağlıq Şirvan iqtisadi rayonunun ən inkişaf etmiş və önəmli şəhəri Şamaxıdır. İqtisadi rayon şimaldan Quba-Xaçmaz, qərbdən Şəki-Zaqatala, cənubdan Aran, şərqdən isə Abşeron iqtisadi rayonları ilə həmsərhəddir.İqtisadi rayonun relyefi dağlıq və düzənlik əraziyə bölünür. Regionun iqlimi çox müxtəlifdir, yüksək dağlıq hissələr rütübətli olmaqla mülayim soyuq iqlim şəraitinə malikdir.Düzənlik hissənin iqlimi isti və quraqdır. İqtisadi rayonun ümumi sahəsi 6,06 min kv. km, əhalisi 270,2 min nəfər olmaqla, ümumi ölkə ərazisinin 7%-ni, əhalisinin isə 3,2%-ni təşkil edir. Respublikanın digər iqtisadi rayonları ilə müqayisədə Dağlıq Şirvan iqtisadi rayonunda əhali nisbətən zəif məskunlaşmışdır. Əhalinin orta sıxlığı hər kv. km-də 45 nəfərdir.

Dağlıq Şirvan iqtisadi rayonu

Təbii sərvətləri

Neft, təbii qaz, yanar şist iqtisadi rayonun əsas sərvətləridir. Lakin Şirvan iqtisadi rayonu faydalı qazıntılarla zəngin deyildir. Regionda əsasən daş, çınqıl, qum, əhəng və digər tikinti materialları mövcüddür. Şamaxı, Ağsu, İsmayillı rayonlarının gil yataqları mühüm tikinti əhəmiyyətinə malikdir. İqtisadi rayonun dağlıq zonası müalicə və kurort əhəmiyyətli mineral sularla zəngindir. Tərkibi əsasən kükürdlə, hidrokarbonatla zəngin olan bulaqların suyundan müalicə və içmək məqsədi ilə istifadə edilir.

İqtisadiyyatı

İqtisadi rayon başlıca olaraq əkinçilik, üzümçülük, şərabçılıq və heyvandarlıq üzrə ixtisaslaşmışdır. Əkinçilikdə aparıcı yeri taxılçılıq tutur. Dağlarda yayılan qaratorpaqlarda kartof yetişdirilir, düzən sahələrində pambıq əkilir. Digər əkincilik sahələri yerli istehlak xarakteri daşıyır. Əhalisinin yerli təlabatının ödənilməsi üçün bostan-tərəvəz məhsulları, meyvə yetişdirilir, barama, arı saxlanılır. Heyvandarlığın başlıca sahəsi maldarlıq və qoyunçuluqdur.

Şirvan iqtisadi rayonu qədim məskunlaşmış ərazi olsa da, sənaye cəhətdən nisbətən zəif inkişaf etmişdir. İqtisadi rayonun sənayesinin əsasını yerli kənd təsərrüfatı məhsullarını emal edən yeyinti və yüngül sənaye sahələri təşkil edir. İqtisadi rayonun yüngül sənayesi əsasən şərabçılıq, meyvəçilik, tikiş və xalçalıq sahələri ilə təmsil olunmuşdur. Yeyinti sənayesində əsas yerli üzüm məhsulunun emal — şərabçılıq tutur. Konserv, yağ-pendir zavodları, tara müəssiləri fəaliyyət ğöstərir. Bundan əlavə, rayonun iqtisadiyyatında meşə və ağaç emalı, tikinti materialları istehsalı (İsmayıllı rayonunda ağaç emalı müəssisəsi, Şamaxı, Qobustan rayonlarında Daş karxanaları, kərpiç zavodu), kənd təsərrüfatı texnikasının təmiri müəssisələri mövcüddür. Şirvan torpağı tarixən sənətkarlıq və toxuçuluq mərkəzi olmuşdur. Lahıc qəsəbəsi özünün misgərlik məmulatları, Basqal kəndi isə xalq içində öz kələğayısı ilə məşhurdur. Şamaxı şəhərində də ipək kələğayı emalatxanaları fəaliyyət göstərir. Əksər kəndlər üçün xalçaçılıq ənənəvi sənətkarlıq növüdür.

Nəqliyyat şəbəkəsi

Şirvan iqtisadi rayonu geniş nəqliyyat şəbəkəsinə malikdir. Bakı-Tiflis dəmir yol magistralı MDB ölkələri ilə iqtisadi əlaqələr yaratmağa imkan verir. Dəmir yolunu maqistral və yerli əhəmiyyətli avtomobil yolları tamamlayır. Ölkə paytaxtını qərb rayonları ilə birləşdirən Bakı-Qazax şosse yolu rayon ərazisindən keçir.

İqtisadi-coğrafi rayonda rayondaxili və rayonlararası nəqliyyat-iqtisadi əlaqələr lazımi qədər inkişaf etməmişdir. Magistral avtomobil yolunun bərpası, genişləndirilməsi və uzadılması Dağlıq Şirvan iqtisadi-coğrafi rayonu ərazisini şərqdən-qərbə getməklə ondan ayrılan rayondaxili yol-nəqliyyat infrastrukturunu genişləndirir, onun Bakı-Şamaxı hissəsi yenidən qurulur. Ölkəyə yardım strategiyasında nəqliyyatın təşkilinə dair layihədə Bakı-Qobustan-Şamaxı dairəvi yolları təzələnir. Nəqliyyatın, o cümlədən avtomobil yollarının infrastrukturlarının inkişafına ciddi fikir verilir. Bu məqsədlə regionların inkişafına dair Dövlət Proqramlarında əhalinin yaşayış səviyyəsini yaxşılaşdırmaq və infrastruktur xidmətlərindən istifadə səviyyəsini yüksəltmək nəzərdə tutulur [Ağakişiyeva.G.R., 2008].

Avtomobil yolları

İqtisadi-coğrafi rayonda avtomobil yollarının ümumi uzunluğu 1989 km-dir ki, bunun da 658 km-i və ya 33,1%-i respublika, 1331 km-i və ya 66,9%-i yerli əhəmiyyətli yolların payına düşür [Məmmədov Z.S., 2002]. Dağlıq Şirvan iqtisadi rayonunun avtomobil yollarının quruluşunda asfalt yollar və ya 19%, qara örtüklü və ya 21%, çınqıl örtüklü və ya 51%, qrunt yollar və ya 9% təşkil edir (cədvəl 3.36 və 3.37). Cədvəl 3.36.

İqtisadi-coğrafi rayonda respublika və yerlı əhəmiyyətli yolların quruluşu, km. [Z.S.Məmmədova (2002) görə]

İnzibati rayonlar Cəmi avtomo

bil yolları

Xüsusi

cəkisi %-iə

Respublika əhə-

miyyətli yollar

Xüsusi cəkisi %-iə Yerli əhə- miyyətli yol Xüsusi

cəkisi %-lə

Şamaxı 501 37,4 246 37,4 255 19,1
İsmayıllı 586 20,6 136 20,6 450 33,8
Ağsu 592 25,2 166 25,2 426 32,0
Qobustan 310 16,8 110 16,8 200 15,1
Cəmi 1989 100 658 100 1331 100

Avtomobil nəqliyyatının tənzimlənməsi üçün Şamaxı rayonunda regional təşkilat yaradılmışdır. Ağsu rayonunda avtomobil yolları təmir edilmiş, Bakı-Şamaxı-Yevlax 144–181 km-lik arasında , Ağsu-Xanbulaq-Nüydü (23 km-lik), Zərqova, Padar-Rəhimli-Ərəbsarvan (), Çaparlı-Cəfərli (), Sanqalan (4 km-lik), Dilman-Xatman (), Bozavand yolunda (), İsmayıllı rayonunda (), Muğanlı-İsmayıllı (), Qaraməryəm-İsmayıllı-Şəki (), Basqal-Sulut (), Sərdahar-Tircan (), Gəraybəyli-Qubaxəlilli (), Qobustan ərazisində , Şamaxı rayonunda yol, Nəsimi-Qonaqkənd yolunda , Şamaxı-Zarat Xeybəri yolunda , Çuxuryurd-Qızmeydan-Pirbəyli (), Rəsədxana-Avaxıl (), Şamaxı-Çöl Göylər () yollar yenidən qurulmuşdur.

Dağlıq Şirvan inkişaf etmiş nəqliyyata malik olan və yaxşı mənimsənilmiş iqtisadi-coğrafi rayonlarından biridir. Lakin burada sənaye və sosial inrfastrukturlar yerli imkan və tələbatdan geri qalır. Yolların yaxşılaşdırılması məqsədilə körpülər tikilir, çay yataqlarında təmizləmə, seldən qoruyucu bəndlər çəkilir, sahil bərkitmə işləri görülür. Girdiman çayında 220 metrlik, Lahıc qəsəbəsində 550 metrlik qoruyucu bənd istifadəyə verilmişdir. Şərabçılığın və üzümçülüyün inkişafına əlverişli şərait yaratmaq məqsədilə dəmir yolunun Padar stansiyası ilə Çöl-Göylər kəndi arasında yerli əhəmiyyətli dəmir yolu xətti çəkilmişdir. Cədvəl 3.37

İqtisadi-coğrafi rayon üzrə avtomobil yollarının texniki vəziyyəti, km. [Z.S.Məmmədova (2002) görə]

İnzibati

rayonlar

Avtomobil

yollarının

uzunluğu

O cümlədən
Asfalt

örtüklü

Qara

örtüklü

Çınqıl

örtüklü

Qrunt

yollar

Şamaxı 501 105 102 256 38
İsmayyıllı 586 96 74 355 61
Ağsu 592 94 143 293 62
Qobustan 310 88 96 100 62
Cəmi 1989 383 415 1004 187

Nəqliyyat və rabitə sistemi

İqtisadi-coğrafi rayonda müasir rabitə xidməti yeni texnika əsasında qurulur. Bu cəhətdən AzərPoçt platforması vasitəsilə kənd yerlərində maliyyə xidmətlərinin təmin edilməsinə başlanmışdır. Poçt şəbəkəsində qarşılıqlı əlaqə peyk platforması əsasına keçirilir. Xüsusilə kənd əhalisinin kommunal xidmətlərə — su, qaz, istilik və rabitə ilə təminatının yaxşılaşdırılmasına dair ayrı-ayrı inzibati rayonlar üzrə proqramlar yerinə yetirilir (cədvəl 3.38).

İqtisadi-coğrafi rayonda nəqliyyat və rabitə sistemi

2000 2005 2008 2011
Avtomobil nəqliyyatı ilə yük daşınması, min ton 1411 2536 3042 3568
Yük dövriyyəsi, mln.ton/km 121,3 235,8 279,9 329,9
Avtomobil nəqliyyatı ilə sərnişin daşınması, min nəfər 14716 17186 19453 25476
Sərnişin dövriyyəsi, mln sərnişin/km 55,9 58,6 66,2 80,0
Avtomobillərin sayı cəmi, ədəd 13682 13926 11581 12138
Yük avtomobilləri 2552 3147 2469 1995
Avtobuslar 344 437 338 290
Sərnişin minik 10335 9890 8398 9706
Şəxsi minik 10191 9639 8164 9502
Poçt şöbələrinin sayı, vahid 59 63 84 80
Hər 100 ailəyə düşən telefon aparatlarının sayı, ədəd 40 46 53 56
Şəhərdə 76 76 79 82
Kənddə 26 34 42 45

[Azərbaycanın regionları – 2012].

Telefon şəbəkəsində əsaslı təmir işləri aparılmışdır. Elektron tipli ATS-lə yüksək keyfiyyətli rabitə xidməti yaradılmışdır. Çətin relyefdə yerləşən kəndlərlə əlaqə üçün peyk avadanlığından istifadə edilir. Poçt, telefon və teleqraf müəssisələrinin sayı artmış, hər 100 ailəyə düşən telefon aparatının sayı 56 ədəd, o cümlədən şəhərlərdə 82 ədəd, kəndlərdə isə 45 ədəd təşkil edir. Bununla əhali hətta uzaq yerlərlə də əlaqə saxlamaq imkanına malikdir.

Sosial infrastrukturu

Rayonun sosial infrastrukturuna orta ixtisas məktəbləri, ali məktəblərin filialları (Dövlət Pedaqoji və "Odlar Yurdu" universitetlərinin Şamaxı filialları), mədəni-maarif və səhiyyə ocaqları, teatr və muzeylər daxildir. Rayon turizm baxımından böyük potensiala malikdir. Bundan başqa rayonda Pirqulu rəsətxanası fəaliyyət qöstərir.

İqlim və aqroiqlim ehtiyatları

Rayon ərazisində yarımsəhra və quru çöl iqlimi (Qobustan), yayı quraq keçən mülayim isti iqlim (Gürcüvan-Şamaxı- Mərəzə yaylası), qışı quraq keçən mülayim isti iqlim (Böyük Qafqaz dağlarının şimal-şərq yamaclarında yüksəkliyi 1000–1200 m qədər olan sahələr), yağıntıları bütün fəsillər üzrə bərabər paylanan mülayim isti iqlim (İsmayıllı rayonunun şimal və Şamaxı rayonununşimal qərbi) dağ tundra iqlimi (yüksəkliyi 3000 m-dən artıq olan Babadağ zirvəsi zonasında) mövcuddur.

Biomüxtəlifliyi

Rayonun düzənlik və dağtəyi qurşaqlarında, əsasən, bozqır və yarımsəhra bitkiləri yayılmışdır.Rayonun Şirvan düzü zonasında (Şamaxı və Ağsu rayonlarının cənub düzənliyi) yarımsəhra bitkiləri 200 m yüksəkliklərə qədər yayılmışdır.Çökəklər və geniş çay dərələri üzrə yarımsəhra bitkiləri 400–500 m yüksəkliklərə qədər yayılır. Tirələr üzrə həmin bitkiliyin yuxarı sərhədi 300–400 m çatır. Alçaqdağlıq və dağətəyi zonalarda seyrək meşələr və kolluqlar, dağlıq ərazilərdə tipik enli yarpaqlı dağ meşələri yayılmışdır.Alçaq dağ-meşə zonası 500–900 m yüksəkliklərdə ensiz kəmər şəklində uzanır. Meşələr palıq və palıq-vələs meşələridir.Burada iberiya palıdı, palıd-vələs, palıd-cökə meşələrinə rast gəlinir.İsmayıllı meşlərində şabalıd və şabalıdyarpaq palıd ağacları vardır. Palıd palıd-vələs meşələri altında mürəkkəb tərkibli xırda ağaclar və kolluqlargeniş yayılmışdır.Bu meşələrdə kol bitkilərindən yemişan, əzgil, itburnu, doqquzdon,zoğal, alça, gərməşov, sarağan, və s. geniş yayılmışdır.İsmayıllı Dövlət qoruğu və Şahdağ Milli Parkının bir hissəsi burada yerləşir.


Mənbə

İstinadlar

  1. Azərbaycan Respublikasının Coğrafiyası, III cild, Regional Coğrafiya, Bakı, 2015. səh 400 (Paşayev N.Ə., Ağakişiyeva G.R.)
  2. biomüxtəliflik və bitkilərin introduksiyası. AMEA Nəbadət Bağının 75 illiyinə həsr olunmuş beynəlxalq elmi konfransın materialları.2 cilddə Bakı: CBS, 2009

Avqust 04, 2021
dağlıq, şirvan, iqtisadi, rayonu, tərkibinə, ağsu, ismayıllı, qobustan, şamaxı, inzibati, rayonları, daxildir, inkişaf, etmiş, önəmli, şəhəri, şamaxıdır, iqtisadi, rayon, şimaldan, quba, xaçmaz, qərbdən, şəki, zaqatala, cənubdan, aran, şərqdən, isə, abşeron, i. Dagliq Sirvan iqtisadi rayonu terkibine Agsu Ismayilli Qobustan ve Samaxi inzibati rayonlari daxildir Dagliq Sirvan iqtisadi rayonunun en inkisaf etmis ve onemli seheri Samaxidir Iqtisadi rayon simaldan Quba Xacmaz qerbden Seki Zaqatala cenubdan Aran serqden ise Abseron iqtisadi rayonlari ile hemserheddir Iqtisadi rayonun relyefi dagliq ve duzenlik eraziye bolunur Regionun iqlimi cox muxtelifdir yuksek dagliq hisseler rutubetli olmaqla mulayim soyuq iqlim seraitine malikdir Duzenlik hissenin iqlimi isti ve quraqdir Iqtisadi rayonun umumi sahesi 6 06 min kv km ehalisi 270 2 min nefer olmaqla umumi olke erazisinin 7 ni ehalisinin ise 3 2 ni teskil edir Respublikanin diger iqtisadi rayonlari ile muqayisede Dagliq Sirvan iqtisadi rayonunda ehali nisbeten zeif meskunlasmisdir Ehalinin orta sixligi her kv km de 45 neferdir Dagliq Sirvan iqtisadi rayonu Mundericat 1 Tebii servetleri 2 Iqtisadiyyati 3 Neqliyyat sebekesi 3 1 Avtomobil yollari 3 2 Neqliyyat ve rabite sistemi 4 Sosial infrastrukturu 5 Iqlim ve aqroiqlim ehtiyatlari 6 Biomuxtelifliyi 7 Menbe 7 1 IstinadlarTebii servetleri RedakteNeft tebii qaz yanar sist iqtisadi rayonun esas servetleridir Lakin Sirvan iqtisadi rayonu faydali qazintilarla zengin deyildir Regionda esasen das cinqil qum eheng ve diger tikinti materiallari movcuddur Samaxi Agsu Ismayilli rayonlarinin gil yataqlari muhum tikinti ehemiyyetine malikdir Iqtisadi rayonun dagliq zonasi mualice ve kurort ehemiyyetli mineral sularla zengindir Terkibi esasen kukurdle hidrokarbonatla zengin olan bulaqlarin suyundan mualice ve icmek meqsedi ile istifade edilir Iqtisadiyyati RedakteIqtisadi rayon baslica olaraq ekincilik uzumculuk serabciliq ve heyvandarliq uzre ixtisaslasmisdir Ekincilikde aparici yeri taxilciliq tutur Daglarda yayilan qaratorpaqlarda kartof yetisdirilir duzen sahelerinde pambiq ekilir Diger ekincilik saheleri yerli istehlak xarakteri dasiyir Ehalisinin yerli telabatinin odenilmesi ucun bostan terevez mehsullari meyve yetisdirilir barama ari saxlanilir Heyvandarligin baslica sahesi maldarliq ve qoyunculuqdur Sirvan iqtisadi rayonu qedim meskunlasmis erazi olsa da senaye cehetden nisbeten zeif inkisaf etmisdir Iqtisadi rayonun senayesinin esasini yerli kend teserrufati mehsullarini emal eden yeyinti ve yungul senaye saheleri teskil edir Iqtisadi rayonun yungul senayesi esasen serabciliq meyvecilik tikis ve xalcaliq saheleri ile temsil olunmusdur Yeyinti senayesinde esas yerli uzum mehsulunun emal serabciliq tutur Konserv yag pendir zavodlari tara muessileri fealiyyet gosterir Bundan elave rayonun iqtisadiyyatinda mese ve agac emali tikinti materiallari istehsali Ismayilli rayonunda agac emali muessisesi Samaxi Qobustan rayonlarinda Das karxanalari kerpic zavodu kend teserrufati texnikasinin temiri muessiseleri movcuddur Sirvan torpagi tarixen senetkarliq ve toxuculuq merkezi olmusdur Lahic qesebesi ozunun misgerlik memulatlari Basqal kendi ise xalq icinde oz kelegayisi ile meshurdur Samaxi seherinde de ipek kelegayi emalatxanalari fealiyyet gosterir Ekser kendler ucun xalcaciliq enenevi senetkarliq novudur Neqliyyat sebekesi RedakteSirvan iqtisadi rayonu genis neqliyyat sebekesine malikdir Baki Tiflis demir yol magistrali MDB olkeleri ile iqtisadi elaqeler yaratmaga imkan verir Demir yolunu maqistral ve yerli ehemiyyetli avtomobil yollari tamamlayir Olke paytaxtini qerb rayonlari ile birlesdiren Baki Qazax sosse yolu rayon erazisinden kecir Iqtisadi cografi rayonda rayondaxili ve rayonlararasi neqliyyat iqtisadi elaqeler lazimi qeder inkisaf etmemisdir Magistral avtomobil yolunun berpasi genislendirilmesi ve uzadilmasi Dagliq Sirvan iqtisadi cografi rayonu erazisini serqden qerbe getmekle ondan ayrilan rayondaxili yol neqliyyat infrastrukturunu genislendirir onun Baki Samaxi hissesi yeniden qurulur Olkeye yardim strategiyasinda neqliyyatin teskiline dair layihede Baki Qobustan Samaxi dairevi yollari tezelenir Neqliyyatin o cumleden avtomobil yollarinin infrastrukturlarinin inkisafina ciddi fikir verilir Bu meqsedle regionlarin inkisafina dair Dovlet Proqramlarinda ehalinin yasayis seviyyesini yaxsilasdirmaq ve infrastruktur xidmetlerinden istifade seviyyesini yukseltmek nezerde tutulur Agakisiyeva G R 2008 Avtomobil yollari Redakte Iqtisadi cografi rayonda avtomobil yollarinin umumi uzunlugu 1989 km dir ki bunun da 658 km i ve ya 33 1 i respublika 1331 km i ve ya 66 9 i yerli ehemiyyetli yollarin payina dusur Memmedov Z S 2002 Dagliq Sirvan iqtisadi rayonunun avtomobil yollarinin qurulusunda asfalt yollar ve ya 19 qara ortuklu ve ya 21 cinqil ortuklu ve ya 51 qrunt yollar ve ya 9 teskil edir cedvel 3 36 ve 3 37 Cedvel 3 36 Iqtisadi cografi rayonda respublika ve yerli ehemiyyetli yollarin qurulusu km Z S Memmedova 2002 gore Inzibati rayonlar Cemi avtomo bil yollari Xususi cekisi ie Respublika ehe miyyetli yollar Xususi cekisi ie Yerli ehe miyyetli yol Xususi cekisi leSamaxi 501 37 4 246 37 4 255 19 1Ismayilli 586 20 6 136 20 6 450 33 8Agsu 592 25 2 166 25 2 426 32 0Qobustan 310 16 8 110 16 8 200 15 1Cemi 1989 100 658 100 1331 100Avtomobil neqliyyatinin tenzimlenmesi ucun Samaxi rayonunda regional teskilat yaradilmisdir Agsu rayonunda avtomobil yollari temir edilmis Baki Samaxi Yevlax 144 181 km lik arasinda Agsu Xanbulaq Nuydu 23 km lik Zerqova Padar Rehimli Erebsarvan Caparli Ceferli Sanqalan 4 km lik Dilman Xatman Bozavand yolunda Ismayilli rayonunda Muganli Ismayilli Qarameryem Ismayilli Seki Basqal Sulut Serdahar Tircan Geraybeyli Qubaxelilli Qobustan erazisinde Samaxi rayonunda yol Nesimi Qonaqkend yolunda Samaxi Zarat Xeyberi yolunda Cuxuryurd Qizmeydan Pirbeyli Resedxana Avaxil Samaxi Col Goyler yollar yeniden qurulmusdur Dagliq Sirvan inkisaf etmis neqliyyata malik olan ve yaxsi menimsenilmis iqtisadi cografi rayonlarindan biridir Lakin burada senaye ve sosial inrfastrukturlar yerli imkan ve telebatdan geri qalir Yollarin yaxsilasdirilmasi meqsedile korpuler tikilir cay yataqlarinda temizleme selden qoruyucu bendler cekilir sahil berkitme isleri gorulur Girdiman cayinda 220 metrlik Lahic qesebesinde 550 metrlik qoruyucu bend istifadeye verilmisdir Serabciligin ve uzumculuyun inkisafina elverisli serait yaratmaq meqsedile demir yolunun Padar stansiyasi ile Col Goyler kendi arasinda yerli ehemiyyetli demir yolu xetti cekilmisdir Cedvel 3 37Iqtisadi cografi rayon uzre avtomobil yollarinin texniki veziyyeti km Z S Memmedova 2002 gore Inzibati rayonlar Avtomobil yollarininuzunlugu O cumledenAsfalt ortuklu Qara ortuklu Cinqil ortuklu Qrunt yollarSamaxi 501 105 102 256 38Ismayyilli 586 96 74 355 61Agsu 592 94 143 293 62Qobustan 310 88 96 100 62Cemi 1989 383 415 1004 187Neqliyyat ve rabite sistemi Redakte Iqtisadi cografi rayonda muasir rabite xidmeti yeni texnika esasinda qurulur Bu cehetden AzerPoct platformasi vasitesile kend yerlerinde maliyye xidmetlerinin temin edilmesine baslanmisdir Poct sebekesinde qarsiliqli elaqe peyk platformasi esasina kecirilir Xususile kend ehalisinin kommunal xidmetlere su qaz istilik ve rabite ile teminatinin yaxsilasdirilmasina dair ayri ayri inzibati rayonlar uzre proqramlar yerine yetirilir cedvel 3 38 Iqtisadi cografi rayonda neqliyyat ve rabite sistemi 2000 2005 2008 2011Avtomobil neqliyyati ile yuk dasinmasi min ton 1411 2536 3042 3568Yuk dovriyyesi mln ton km 121 3 235 8 279 9 329 9Avtomobil neqliyyati ile sernisin dasinmasi min nefer 14716 17186 19453 25476Sernisin dovriyyesi mln sernisin km 55 9 58 6 66 2 80 0Avtomobillerin sayi cemi eded 13682 13926 11581 12138Yuk avtomobilleri 2552 3147 2469 1995Avtobuslar 344 437 338 290Sernisin minik 10335 9890 8398 9706Sexsi minik 10191 9639 8164 9502Poct sobelerinin sayi vahid 59 63 84 80Her 100 aileye dusen telefon aparatlarinin sayi eded 40 46 53 56Seherde 76 76 79 82Kendde 26 34 42 45 Azerbaycanin regionlari 2012 Telefon sebekesinde esasli temir isleri aparilmisdir Elektron tipli ATS le yuksek keyfiyyetli rabite xidmeti yaradilmisdir Cetin relyefde yerlesen kendlerle elaqe ucun peyk avadanligindan istifade edilir Poct telefon ve teleqraf muessiselerinin sayi artmis her 100 aileye dusen telefon aparatinin sayi 56 eded o cumleden seherlerde 82 eded kendlerde ise 45 eded teskil edir Bununla ehali hetta uzaq yerlerle de elaqe saxlamaq imkanina malikdir 1 Sosial infrastrukturu RedakteRayonun sosial infrastrukturuna orta ixtisas mektebleri ali mekteblerin filiallari Dovlet Pedaqoji ve Odlar Yurdu universitetlerinin Samaxi filiallari medeni maarif ve sehiyye ocaqlari teatr ve muzeyler daxildir Rayon turizm baximindan boyuk potensiala malikdir Bundan basqa rayonda Pirqulu resetxanasi fealiyyet qosterir Iqlim ve aqroiqlim ehtiyatlari RedakteRayon erazisinde yarimsehra ve quru col iqlimi Qobustan yayi quraq kecen mulayim isti iqlim Gurcuvan Samaxi Mereze yaylasi qisi quraq kecen mulayim isti iqlim Boyuk Qafqaz daglarinin simal serq yamaclarinda yuksekliyi 1000 1200 m qeder olan saheler yagintilari butun fesiller uzre beraber paylanan mulayim isti iqlim Ismayilli rayonunun simal ve Samaxi rayonununsimal qerbi dag tundra iqlimi yuksekliyi 3000 m den artiq olan Babadag zirvesi zonasinda movcuddur Biomuxtelifliyi RedakteRayonun duzenlik ve dagteyi qursaqlarinda esasen bozqir ve yarimsehra bitkileri yayilmisdir Rayonun Sirvan duzu zonasinda Samaxi ve Agsu rayonlarinin cenub duzenliyi yarimsehra bitkileri 200 m yuksekliklere qeder yayilmisdir Cokekler ve genis cay dereleri uzre yarimsehra bitkileri 400 500 m yuksekliklere qeder yayilir Tireler uzre hemin bitkiliyin yuxari serhedi 300 400 m catir Alcaqdagliq ve dageteyi zonalarda seyrek meseler ve kolluqlar dagliq erazilerde tipik enli yarpaqli dag meseleri yayilmisdir Alcaq dag mese zonasi 500 900 m yuksekliklerde ensiz kemer seklinde uzanir Meseler paliq ve paliq veles meseleridir Burada iberiya palidi palid veles palid coke meselerine rast gelinir Ismayilli meslerinde sabalid ve sabalidyarpaq palid agaclari vardir Palid palid veles meseleri altinda murekkeb terkibli xirda agaclar ve kolluqlargenis yayilmisdir Bu meselerde kol bitkilerinden yemisan ezgil itburnu doqquzdon zogal alca germesov saragan ve s genis yayilmisdir Ismayilli Dovlet qorugu ve Sahdag Milli Parkinin bir hissesi burada yerlesir 2 Menbe Redaktehttp gsaz az articles view 109 Dagliq Shirvan iqtisadicografi rayonu http shamakhi encyclopedia az dagliq sirvan iqtisadi rayonu Istinadlar Redakte Azerbaycan Respublikasinin Cografiyasi III cild Regional Cografiya Baki 2015 seh 400 Pasayev N E Agakisiyeva G R biomuxteliflik ve bitkilerin introduksiyasi AMEA Nebadet Baginin 75 illiyine hesr olunmus beynelxalq elmi konfransin materiallari 2 cildde Baki CBS 2009Menbe https az wikipedia org w index php title Dagliq Sirvan iqtisadi rayonu amp oldid 6039514, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.