fbpx
Wikipedia

Ceklilər

Avqust 12, 2021

Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Cek (dəqiqləşdirmə).


Ceklilər və ya ceklər — Azərbaycan Respublikasıda Şahdağ xalqlarının nümayəndələrindən biri; aborigen azərbaycanlılar.

Ceklilər
Ceklilər 1880-ci ildə.
Ümumi sayı
11000 nəfər
Yaşadığı ərazilər
* Azərbaycan 11000
Dili

cek dili
azərbaycan dili

Dini

İslam

Qohum xalqlar

Şahdağ milli etnik qrupu, Ləzgilər

Ümumi məlumat

Azərbaycan Respublikasında irili-xırdalı onlarla xalqlar, etnik qrupların nümayəndələri yaşayırlar ki, onlardan biri də, Azərbaycan Respublikasının şimal-şərq hissəsində, Böyük Qafqazın Şahdağ platosu boyunca məskən saldıqları üçün Şahdağ qrupu kimi fərqləndirilən, sayca azlıq təşkil edən, milli etnik qruplardan biri olan ceklilərdir.

Statistik məlumatlar

1926-cı ildə Quba qəzası üzrə özünü cekli hesab edən cəmi 9 nəfər qeydə alınmışdır. Lakin maraqlıdır ki, bu qəzada cek dilini ana dili hesab edənlərin sayı 3176 nəfər idi. Onlardan 764 nəfəri Quba qəzasının Anıx dairəsində, 1267 nəfər Qonaqkənd dairəsində, 1 nəfər Qusar dairəsində, 492 nəfər Xaçmaz dairəsində və 652 nəfər isə Xudat dairəsində yaşayırdı. Bundan başqa, 1926-cı ildə Nuxa qəzasının Vartaşen dairəsində də cek millətindən 590 nəfər qeydə alınmışdır və onlar hamısı cek dilini ana dilləri hesab edirdilər.

Ceklilərin məskəni

 
Cek kəndindən görünüş
  Əsas məqalə: Cek

Əsrlər boyu Quba-Xaçmaz bölgəsində məskunlaşan və Azərbaycanın aborigen xalqlardan sayılan, qədim alban tayfalarından biri olan ceklilərin tarixi məskənləri və mərkəzi iqamətgahları Quba rayonunun Cek kəndidir.

Çox qədim tarixə malik yaşayış məskəni olan Cek kəndi Quba şəhərinin 35 kilometr cənub-qərbində, 41°11′49″ şimal enində və 48°14′30″ şərq uzunluğunda, dəniz səviyyəsindən 1643 metr yüksəklikdə, Qudyalçayın sahilində yerləşir.

Kənd əhalisinin yaşayış sahəsi təqribən 7 kilometrlik radiusu əhatə edir. Şimaldan Qrız, cənubdan Əlik, şərqdən Yergüc, qərbdən isə Qalayxudat kəndləri ilə əhatə olunub. SSRİ dövründə Əlik, Haput, Qrız, Qrızdəhnə kəndləri ilə birlikdə Əlik kənd sovetliyinin tərkibində olan Cek kəndi hazırda Əlik və Haput kəndləri ilə birlikdə Əlik bələdiyyəsinin tərkibindədir.

"Cek" toponimi

"Cek" toponiminin etimologiyasını hələlik tam açıqlamaq mümkün olmamışdır. Ehtimal edilir ki, "Cek" sözü cek dilindəki "ciqa" sözündən yaranıb və Azərbaycan dilində "ərazi", "məkan", "torpaq", "yer" deməkdir.

Azərbaycan diasporunun və türk lobbisinin tərkib hissəsi

 
Ceklilər, 1880

Cek kəndində əhalinin etnik tərkibini ceklilər təşkil edir. Bir sıra mənbələrdə "ceklər", "ceqlər", "ceglər", "cegillər" kimi göstərilən ceklilər hazırda Cek kəndindən başqa, Qubanın digər kəndlərində, Bakı və Sumqayıt şəhərlərində, Abşeron, Xaçmaz, Qusar rayonlarında, ölkədən kənarda isə Rusiya Federasiyasında, Amerika Birləşmiş Ştatlarında, Avropa ölkələrində və digər məkanlarda məskunlaşmışlar.

XIX əsrin 80-ci illərinə aid olan bir mənbədə ceklilərin sayı 1277 nəfər qeyd olunmuşdur. Ən son məlumata görə isə hazırda Cek kəndinin əhalisinin sayı 312 nəfərdir. Ölkədən xaricdə məskunlaşmış ceklilər Azərbaycan diasporunun və türk lobbisinin tərkib hissəsini təşkil edirlər.

Ceklilərdə dindarlıq

  Əsas məqalə: Əbu Müslim məscidi

Dini əqidələrinə görə ceklilər İslamı qəbul edərkən sünnilərin şafi məzhəbinə aid olublar. Kənd ərazisində 25-dən çox ziyarətgah, o cümlədən atəşpərəstliyin izlərini özündə əks etdirən "Atəşgah" və 1000 ildən də artıq yaşı olan Əbu Müslim məscidi yerləşir.

 
Əbu Müslim məscidi

Bu yerlərin İslam dininə möhkəm bağlılığından soraq verən Əbu Müslim məscidinin inşa olunma dövrü çox güman ki, VIII əsrdə Şirvanı və Dağıstanı işğal edərək İslamı yayan xəlifə Validin qardaşı Əbu Müslimin hakimiyyəti illərinə və yaxud bir qədər ondan sonraya təsadüf edir. Sovet hakimiyyəti illərində dağıdılaraq daşından məktəb binası, ağaclarından isə taxıl anbarı tikilən məscid 1988-ci ildə kənd ağsaqqallarından biri Şıxəli Muradovun təşəbbüsü və kənd sakinlərinin köməkliyi ilə qismən bərpa edilmişdir. Lakin maddi çətinliklər üzündən Əbu Müslim məscidinin inşası hələ ki, lazımı səviyyədə tamamlanmamışdır. Onun ətrafında geniş elmi-arxeoloji və memarlıq tədqiqatlarının aparılması çox vacibdir.

Cek dili

  Əsas məqalə: Cek dili

Ceklilər 2 dildə — dialektlərə bölünməyən vahid cek dilində və Azərbaycan dilində danışırlar. Bu xüsusiyyətlərinə görə ceklilər dünyanın ən nadir etnik qruplarından biridir. Qafqaz dillərinin Dağıstan qrupuna aid edilən cek dili qrız, əlik, haput, buduq dillərinə və qismən də ləzgi dilinə yaxındır. Azərbaycan dilində olan bəzi sözlər cek dilində də eyni məna kəsb edir.

Müasir ceklilər

Müasir ceklilər özlərini "azərbaycanlı" kimi qeyd etdirirlər və azərbaycanlıların tərkib hissəsi hesab edirlər. Onlar digər xalqlarla, xüsusi ilə də Azərbaycanda yaşayan milli etnik qruplarla qaynayıb-qarışmışlar. Bu əlaqə daha çox "Şahdağ qrupu" xalqları olan buduqlar, əliklər, haputlar, xınalıqlar, qrızlar, yergüclər, həmçinin qalayxudatlılar ilə geniş qohumluq əlaqələri ilə bağlıdır.

Ceklilər respublikanın ictimai-siyasi, iqtisadi və mədəni həyatının bütün sahələrində yaxından iştirak edirlər. Ceklilər arasında çox sayda ali təhsilli mütəxəssislər vardır. Ceklilərin əksəriyyəti isə, xüsusi ilə Quba-Xaçmaz bölgəsində yaşayanlar kənd təsərrüfatı ilə məşğul olurlar.

Azərbaycan Cekli İcması

  Əsas məqalə: Azərbaycan Cekli İcması

Nə Sovet İttifaqı dövründə, nə də Azərbaycan dövlət müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra ceklilərin hər hansı bir ictimai birliyi olmamışdır. Onların ilk təşkilatları 31 mart 2006-cı il tarixində bir qrup cekli tərəfindən Sumqayıt şəhərində "Azərbaycan Cekli İcması" İctimai Birliyi (ACİİB) təsis edilmişdir. Əlhəddin Ceklinin rəhbərlik etdiyi bu təşkilatın əsas məqsədi ceklilərin sayını dəqiqləşdirmək, bu unikal etnosun getdikcə yaddan çıxan tarixini, mədəniyyətini, dilini, adət və ənənələrini bərpa və təbliğ edərək qorunub saxlanmasını təmin etməkdir.

ACİİB-in əsas şüarı: "Biz CAN deyirik! Yəni, Ceklilər Azərbaycan Naminə!". Təşkilat rəsmi dövlət qeydiyyatından keçməsə də, öz daxili imkanları hesabına fəaliyyətini davam etdirir.

Adət-ənənə və maraqları

"Cek" xalçaları

  Əsas məqalə: Cek xalçaları
 
XIX əsrə aid "Cek" xalçası

Ceklilərin adət və ənənələri daha çox oğuz türklərinin adət-ənənələri ilə yaxındır. Tarixən köçmə həyat tərzi keçirən ceklilərin əsas məşğuliyyəti heyvandarlıq, əkinçilik və toxuculuq olmuşdur. Kişilər əsasən qoyunçuluqla, qadınlar yundan müxtəlif məmulatlar – xalça, palaz, kilim, corab, şal toxumaqla məşğul olmuşar.

Cek kəndi Quba xalçalarının ən parlaq kompozisiyalarından biri olan "Cek" xalçalarının mərkəzləşmiş məntəqəsi hesab olunur. "Cek" xalçaları Azərbaycan xalçalarının Quba-Şirvan tipinin Quba qrupunun dağlıq hissəsinə aid edilir. Ötən əsrdə ceklilərin kütləvi halda kəndi tərk edərək aran ərazilərə axışması onların məşğuliyyətinin də xeyli dəyişməsinə səbəb olmuşdur.

Cek kəndində məskunlaşmış əhalinin böyük əksəriyyəti yalnız heyvandarlıqla məşğul olur. Vaxtilə əkin yerləri olmuş dağ yamaclarından ibarət olan bu ərazilər uzun illər mal-heyvan və qoyun-quzuların bir sahədə otarılması nəticəsində orta və şiddətli dərəcədə sel və külək eroziyasına məruz qalmışdır. Uzun illər əkilmədiyi üçün hazırda buralarda heyvandarlığı inkişaf etdirmək çox çətinləşmişdir. Yaylaqların otvermə qabiliyyəti ilbəil azalmışdır.

Kəndin əlverişli coğrafi mövqeyi, xüsusi ilə də son illər Azərbaycanın iqtisadi inkişafının sürətlə artması bu regionda turizmin inkişafına doğru ilk addımların atılmasına da səbəb olmuşdur. Bu amil ceklilərdə də turizm sektoruna çox böyük maraq yaratmışdır. Ancaq yolların bərbad olması regionda turizmi inkişafını çətinləşdirir. Cek kəndinin rayon mərkəzi ilə, aşağı kəndlərlə əlaqəsi payız-qış vaxtı tamamilə kəsilir, yaz-yay aylarında isə çox çətinliklə mümkün olur.

Cek mətbəxi

  Əsas məqalə: Cek mətbəxi

Ənənəvi olaraq Azərbaycan mətbəxinin zəngin nümunələrindən bəhrələnən Cek mətbəxi bu müstəvidə də özünəməxsusluğu ilə fərqlənir. Cek mətbəxini Azərbaycan mətbəxindən fərqləndirən əsas cəhət budur ki, burada xüsusi hazırlanmış mətbəx nümunələri mövcuddur. Bunlara misal olaraq curum, qiləc, çama-fu, sərgil-afar və boqortc-halva kimi nümunələri sadalamaq kifayətdir.

Mir-Xan domino oyunu

  Əsas məqalə: Mir-Xan domino oyunu

Ceklilər Mir-Xan domino oyununun yaradıcılarıdır.

Yol

Hələ XX əsrin səksəninci illərinin ikinci yarısında Quba-Qəçrəş-Qrızdəhnə-Xınalıq avtomobil yolunun çəkilməsinə başlanılsa da, yol inşaatçıları ötən müddətdə hər iki istiqamətdə hərəkət edərək gəlib Qrızdəhnə kəndi ilə Cek kəndləri arasında dayanmışdı.

Lakin avtomobil yolunun tikintisi Prezident İlham Əliyevin göstərişi ilə başa çatdırılmış və 2006-cı il oktyabrın 7-də özünün iştirakı ilə Quba-İspik-Xınalıq avtomobil yolunun istifadəyə verilmişdir. Yolun ümumi uzunluğu 57 kilometr, eni çətin sahələrdə 5-6, qalan yerlərdə isə 8-10 metrdir. 1,2 milyon kubmetr torpaq, qazma, partlayış işləri görülmüşdür. 45 min ton asfalt döşənmiş, 9 ədəd yeni körpü tikilmiş, 39 ədəd suötürücü boru quraşdırılmış, təhlükəsizlik bəndləri tikilmişdir.

Qəçrəş-Qımılqazma-Qırızdəhnə-Əlik-Cek-Xınalıq istiqamətində çəkilmiş yolun inşasında 270-dən çox müxtəlif texnikadan istifadə olunmuş, ümumilikdə 14 milyon manat vəsait xərclənmişdir. Yolun tikintisində min nəfərə qədər işçi çalışmışdır.

Məktəb

Bütün kollektivi və şagirdləri ceklilər olan yeganə məktəb Cek kəndində yerləşir. 2006-cı ilin əvvəllərində YUNESKO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban Əliyevanın rəhbərliyi ilə Heydər Əliyev Fondunun həyata keçirdiyi "Yeniləşən Azərbaycana yeni məktəb" proqramına əsasən Cek kəndində yeni məktəb binası təhvil verilmişdir. Əvvəlki məktəb 1928-ci ildə tikilmiş və yararsız vəziyyətə düşmüşdü.

İstinadlar

  1. . 2012-04-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-05.
  2. "Azərbaycan etnoqrafiyası. Üç cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007, səh. 12". 2016-04-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-03-04.
  3. "Этно-Кавказ, Кубинский уезд (1926 г.)". 2013-09-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-04-18.
  4. "Этно-Кавказ, Нухинский уезд (1926 г.)". 2013-09-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-04-18.
  5. . 2012-04-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-05.
  6. H. Həvilov. Azərbaycan etnoqrafiyası. Bakı. Elm. 1991. səh. 40
  7. Лятиф Керимов, "Азербайджанский ковер" (Том II), Баку, "Гянджлик", 1983, ст. 189-190, табл. 28.  (rus.)
  8. Əlhəddin Cekli və Tərxan Paşazadə, "Biz CAN deyirik! Yəni Ceklilər Azərbaycan Naminə!", "Kamal" jurnalı, № 3 (7), iyun 2010, səhifə 47.

Mənbə

  1. Tərxan Paşazadə. "Azərbaycanın etnik azlıqları: ceklilər", "168 Saat" qəzeti, Sumqayıt – 05 – 11 may 2006, № 11 (24), səh.16
  2. Tərxan Paşazadə. "Cek kəndi, ceklilər və cek dili", "Azad Azərbaycan" qəzeti, Bakı – 23 avqust 2006, № 124 (1079), səh.6
  3. Tərxan Paşazadə. "Azərbaycan cekli icması", "Respublika" qəzeti, Bakı – 13 iyun 2007, № 128 (2968), səh.8
  4. Tərxan Paşazadə. "Dünyanın nadir etnik qrupu – Azərbaycan cekliləri", "Azərbaycan" qəzeti, Bakı – 21 iyun 2007, № 134 (4651), səh.7.
  5. Tərxan Paşazadə. "Azərbaycanın milli etnik nümayəndələri – ceklilər", "Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun Xəbərləri", № 1, Bakı, "Müəllim" – 2009, səh.35-43.
  6. Əlhəddin Cekli və Tərxan Paşazadə, "Biz CAN deyirik! Yəni Ceklilər Azərbaycan Naminə!", "Kamal" jurnalı, № 3 (7), iyun 2010, səhifə 44-48.
  7. Tərxan Paşazadə. "Cek və ceklilər Azərbaycanın milli dəyəridir", Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin keçirdiyi "Mədəni müxtəliflik: sosial – siyasi dəyər kimi" mövzusunda Kulturoloqların II Milli Forumunun (Beynəlxalq elmi-praktik konfrans) materialları, Bakı, "Elm", 3 iyun 2010, səh. 422-431.

Xarici keçidlər

 
   

Vikianbarda Ceklilər ilə əlaqəli mediafayllar var.

  • Tərxan Paşazadə, "Dünyanın nadir etnik qrupu – Azərbaycan cekliləri", Azərbaycan qəzeti, 21 iyun 2007
  • Большая Энциклопедия в 62 томах: Джеки Arxivləşdirilib 2012-07-27 at Archive.today  (rus.)
  • ДЖЕКИ. Введенский Б.А. Большая советская энциклопедия Том 14. 2016-03-05 at the Wayback Machine  (rus.)
  • Şəkillər: [1], [2], [3], [4], [5],
  • "Ənənə Boğçası" Cek kəndində. Xəzər TV - 18.10.2014  (azərb.)
  • İra­də Sarıyeva. "Cek kən­di və cek­li­lər azər­bay­can­çı­lıq ide­o­lo­gi­ya­sı­nın da­şı­yı­cı­la­rı ki­mi..." I ya­zı 2017-01-05 at the Wayback Machine, 20.12.2016 və II ya­zı 2017-01-01 at the Wayback Machine, 21.12.2016, baki-xeber.com  (azərb.)
  • Aygün Rəşidova. Azərbaycanda Cek olmaq. chai-khana.org, 2018  (azərb.)

Şəkilləri

Həmçinin bax

Avqust 12, 2021
ceklilər, adın, digər, istifadə, formaları, üçün, dəqiqləşdirmə, ceklər, azərbaycan, respublikasıda, şahdağ, xalqlarının, nümayəndələrindən, biri, aborigen, azərbaycanlılar, 1880, ildə, ümumi, sayı11000, nəfəryaşadığı, ərazilər, azərbaycan, 11000dilicek, dilia. Bu adin diger istifade formalari ucun bax Cek deqiqlesdirme Cekliler ve ya cekler 2 Azerbaycan Respublikasida Sahdag xalqlarinin numayendelerinden biri aborigen azerbaycanlilar Cekliler Cekliler 1880 ci ilde 1 Umumi sayi11000 neferYasadigi eraziler Azerbaycan 11000Dilicek diliazerbaycan diliDiniIslamQohum xalqlarSahdag milli etnik qrupu Lezgiler Mundericat 1 Umumi melumat 2 Statistik melumatlar 3 Ceklilerin meskeni 4 Cek toponimi 5 Azerbaycan diasporunun ve turk lobbisinin terkib hissesi 6 Ceklilerde dindarliq 7 Cek dili 8 Muasir cekliler 9 Azerbaycan Cekli Icmasi 10 Adet enene ve maraqlari 10 1 Cek xalcalari 10 2 Cek metbexi 10 3 Mir Xan domino oyunu 11 Yol 12 Mekteb 13 Istinadlar 14 Menbe 15 Xarici kecidler 16 Sekilleri 17 Hemcinin baxUmumi melumat RedakteAzerbaycan Respublikasinda irili xirdali onlarla xalqlar etnik qruplarin numayendeleri yasayirlar ki onlardan biri de Azerbaycan Respublikasinin simal serq hissesinde Boyuk Qafqazin Sahdag platosu boyunca mesken saldiqlari ucun Sahdag qrupu kimi ferqlendirilen sayca azliq teskil eden milli etnik qruplardan biri olan ceklilerdir Statistik melumatlar Redakte1926 ci ilde Quba qezasi uzre ozunu cekli hesab eden cemi 9 nefer qeyde alinmisdir Lakin maraqlidir ki bu qezada cek dilini ana dili hesab edenlerin sayi 3176 nefer idi Onlardan 764 neferi Quba qezasinin Anix dairesinde 1267 nefer Qonaqkend dairesinde 1 nefer Qusar dairesinde 492 nefer Xacmaz dairesinde ve 652 nefer ise Xudat dairesinde yasayirdi 3 Bundan basqa 1926 ci ilde Nuxa qezasinin Vartasen dairesinde de cek milletinden 590 nefer qeyde alinmisdir ve onlar hamisi cek dilini ana dilleri hesab edirdiler 4 Ceklilerin meskeni Redakte Cek kendinden gorunus Esas meqale CekEsrler boyu Quba Xacmaz bolgesinde meskunlasan ve Azerbaycanin aborigen xalqlardan sayilan qedim alban tayfalarindan biri olan ceklilerin tarixi meskenleri ve merkezi iqametgahlari Quba rayonunun Cek kendidir Cox qedim tarixe malik yasayis meskeni olan Cek kendi Quba seherinin 35 kilometr cenub qerbinde 41 11 49 simal eninde ve 48 14 30 serq uzunlugunda deniz seviyyesinden 1643 metr yukseklikde Qudyalcayin sahilinde yerlesir Kend ehalisinin yasayis sahesi teqriben 7 kilometrlik radiusu ehate edir Simaldan Qriz cenubdan Elik serqden Yerguc qerbden ise Qalayxudat kendleri ile ehate olunub SSRI dovrunde Elik Haput Qriz Qrizdehne kendleri ile birlikde Elik kend sovetliyinin terkibinde olan Cek kendi hazirda Elik ve Haput kendleri ile birlikde Elik belediyyesinin terkibindedir Cek toponimi Redakte Cek toponiminin etimologiyasini helelik tam aciqlamaq mumkun olmamisdir Ehtimal edilir ki Cek sozu cek dilindeki ciqa sozunden yaranib ve Azerbaycan dilinde erazi mekan torpaq yer demekdir Azerbaycan diasporunun ve turk lobbisinin terkib hissesi Redakte Cekliler 1880 5 Cek kendinde ehalinin etnik terkibini cekliler teskil edir Bir sira menbelerde cekler ceqler cegler cegiller kimi gosterilen cekliler hazirda Cek kendinden basqa Qubanin diger kendlerinde Baki ve Sumqayit seherlerinde Abseron Xacmaz Qusar rayonlarinda olkeden kenarda ise Rusiya Federasiyasinda Amerika Birlesmis Statlarinda Avropa olkelerinde ve diger mekanlarda meskunlasmislar XIX esrin 80 ci illerine aid olan bir menbede ceklilerin sayi 1277 nefer qeyd olunmusdur 6 En son melumata gore ise hazirda Cek kendinin ehalisinin sayi 312 neferdir Olkeden xaricde meskunlasmis cekliler Azerbaycan diasporunun ve turk lobbisinin terkib hissesini teskil edirler Ceklilerde dindarliq Redakte Esas meqale Ebu Muslim mescidiDini eqidelerine gore cekliler Islami qebul ederken sunnilerin safi mezhebine aid olublar Kend erazisinde 25 den cox ziyaretgah o cumleden atesperestliyin izlerini ozunde eks etdiren Atesgah ve 1000 ilden de artiq yasi olan Ebu Muslim mescidi yerlesir Ebu Muslim mescidi Bu yerlerin Islam dinine mohkem bagliligindan soraq veren Ebu Muslim mescidinin insa olunma dovru cox guman ki VIII esrde Sirvani ve Dagistani isgal ederek Islami yayan xelife Validin qardasi Ebu Muslimin hakimiyyeti illerine ve yaxud bir qeder ondan sonraya tesaduf edir Sovet hakimiyyeti illerinde dagidilaraq dasindan mekteb binasi agaclarindan ise taxil anbari tikilen mescid 1988 ci ilde kend agsaqqallarindan biri Sixeli Muradovun tesebbusu ve kend sakinlerinin komekliyi ile qismen berpa edilmisdir Lakin maddi cetinlikler uzunden Ebu Muslim mescidinin insasi hele ki lazimi seviyyede tamamlanmamisdir Onun etrafinda genis elmi arxeoloji ve memarliq tedqiqatlarinin aparilmasi cox vacibdir Cek dili Redakte Esas meqale Cek diliCekliler 2 dilde dialektlere bolunmeyen vahid cek dilinde ve Azerbaycan dilinde danisirlar Bu xususiyyetlerine gore cekliler dunyanin en nadir etnik qruplarindan biridir Qafqaz dillerinin Dagistan qrupuna aid edilen cek dili qriz elik haput buduq dillerine ve qismen de lezgi diline yaxindir Azerbaycan dilinde olan bezi sozler cek dilinde de eyni mena kesb edir Muasir cekliler RedakteMuasir cekliler ozlerini azerbaycanli kimi qeyd etdirirler ve azerbaycanlilarin terkib hissesi hesab edirler Onlar diger xalqlarla xususi ile de Azerbaycanda yasayan milli etnik qruplarla qaynayib qarismislar Bu elaqe daha cox Sahdag qrupu xalqlari olan buduqlar elikler haputlar xinaliqlar qrizlar yergucler hemcinin qalayxudatlilar ile genis qohumluq elaqeleri ile baglidir Cekliler respublikanin ictimai siyasi iqtisadi ve medeni heyatinin butun sahelerinde yaxindan istirak edirler Cekliler arasinda cox sayda ali tehsilli mutexessisler vardir Ceklilerin ekseriyyeti ise xususi ile Quba Xacmaz bolgesinde yasayanlar kend teserrufati ile mesgul olurlar Azerbaycan Cekli Icmasi Redakte Esas meqale Azerbaycan Cekli Icmasi Cek Cemiyyeti IB nin sedri Elheddin Cekli Ne Sovet Ittifaqi dovrunde ne de Azerbaycan dovlet musteqilliyini berpa etdikden sonra ceklilerin her hansi bir ictimai birliyi olmamisdir Onlarin ilk teskilatlari 31 mart 2006 ci il tarixinde bir qrup cekli terefinden Sumqayit seherinde Azerbaycan Cekli Icmasi Ictimai Birliyi ACIIB tesis edilmisdir Elheddin Ceklinin rehberlik etdiyi bu teskilatin esas meqsedi ceklilerin sayini deqiqlesdirmek bu unikal etnosun getdikce yaddan cixan tarixini medeniyyetini dilini adet ve enenelerini berpa ve teblig ederek qorunub saxlanmasini temin etmekdir ACIIB in esas suari Biz CAN deyirik Yeni Cekliler Azerbaycan Namine Teskilat resmi dovlet qeydiyyatindan kecmese de oz daxili imkanlari hesabina fealiyyetini davam etdirir Adet enene ve maraqlari Redakte Cek xalcalari Redakte Esas meqale Cek xalcalari XIX esre aid Cek xalcasi 7 Ceklilerin adet ve eneneleri daha cox oguz turklerinin adet eneneleri ile yaxindir Tarixen kocme heyat terzi keciren ceklilerin esas mesguliyyeti heyvandarliq ekincilik ve toxuculuq olmusdur Kisiler esasen qoyunculuqla qadinlar yundan muxtelif memulatlar xalca palaz kilim corab sal toxumaqla mesgul olmusar Cek kendi Quba xalcalarinin en parlaq kompozisiyalarindan biri olan Cek xalcalarinin merkezlesmis menteqesi hesab olunur Cek xalcalari Azerbaycan xalcalarinin Quba Sirvan tipinin Quba qrupunun dagliq hissesine aid edilir Oten esrde ceklilerin kutlevi halda kendi terk ederek aran erazilere axismasi onlarin mesguliyyetinin de xeyli deyismesine sebeb olmusdur Cek kendinde meskunlasmis ehalinin boyuk ekseriyyeti yalniz heyvandarliqla mesgul olur Vaxtile ekin yerleri olmus dag yamaclarindan ibaret olan bu eraziler uzun iller mal heyvan ve qoyun quzularin bir sahede otarilmasi neticesinde orta ve siddetli derecede sel ve kulek eroziyasina meruz qalmisdir Uzun iller ekilmediyi ucun hazirda buralarda heyvandarligi inkisaf etdirmek cox cetinlesmisdir Yaylaqlarin otverme qabiliyyeti ilbeil azalmisdir Kendin elverisli cografi movqeyi xususi ile de son iller Azerbaycanin iqtisadi inkisafinin suretle artmasi bu regionda turizmin inkisafina dogru ilk addimlarin atilmasina da sebeb olmusdur Bu amil ceklilerde de turizm sektoruna cox boyuk maraq yaratmisdir Ancaq yollarin berbad olmasi regionda turizmi inkisafini cetinlesdirir Cek kendinin rayon merkezi ile asagi kendlerle elaqesi payiz qis vaxti tamamile kesilir yaz yay aylarinda ise cox cetinlikle mumkun olur Cek metbexi Redakte Esas meqale Cek metbexiEnenevi olaraq Azerbaycan metbexinin zengin numunelerinden behrelenen Cek metbexi bu mustevide de ozunemexsuslugu ile ferqlenir Cek metbexini Azerbaycan metbexinden ferqlendiren esas cehet budur ki burada xususi hazirlanmis metbex numuneleri movcuddur Bunlara misal olaraq curum qilec cama fu sergil afar ve boqortc halva kimi numuneleri sadalamaq kifayetdir 8 Mir Xan domino oyunu Redakte Esas meqale Mir Xan domino oyunuCekliler Mir Xan domino oyununun yaradicilaridir Yol RedakteHele XX esrin sekseninci illerinin ikinci yarisinda Quba Qecres Qrizdehne Xinaliq avtomobil yolunun cekilmesine baslanilsa da yol insaatcilari oten muddetde her iki istiqametde hereket ederek gelib Qrizdehne kendi ile Cek kendleri arasinda dayanmisdi Lakin avtomobil yolunun tikintisi Prezident Ilham Eliyevin gosterisi ile basa catdirilmis ve 2006 ci il oktyabrin 7 de ozunun istiraki ile Quba Ispik Xinaliq avtomobil yolunun istifadeye verilmisdir Yolun umumi uzunlugu 57 kilometr eni cetin sahelerde 5 6 qalan yerlerde ise 8 10 metrdir 1 2 milyon kubmetr torpaq qazma partlayis isleri gorulmusdur 45 min ton asfalt dosenmis 9 eded yeni korpu tikilmis 39 eded suoturucu boru qurasdirilmis tehlukesizlik bendleri tikilmisdir Qecres Qimilqazma Qirizdehne Elik Cek Xinaliq istiqametinde cekilmis yolun insasinda 270 den cox muxtelif texnikadan istifade olunmus umumilikde 14 milyon manat vesait xerclenmisdir Yolun tikintisinde min nefere qeder isci calismisdir Mekteb RedakteButun kollektivi ve sagirdleri cekliler olan yegane mekteb Cek kendinde yerlesir 2006 ci ilin evvellerinde YUNESKO nun xosmeramli sefiri Mehriban Eliyevanin rehberliyi ile Heyder Eliyev Fondunun heyata kecirdiyi Yenilesen Azerbaycana yeni mekteb proqramina esasen Cek kendinde yeni mekteb binasi tehvil verilmisdir Evvelki mekteb 1928 ci ilde tikilmis ve yararsiz veziyyete dusmusdu Istinadlar Redakte Ermakov Dmitrij Ivanovich Gruppa muzhchin i malchikov iz seleniya Dzheg Dzheki 2012 04 01 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 10 05 Azerbaycan etnoqrafiyasi Uc cildde I cild Baki Serq Qerb 2007 seh 12 2016 04 09 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 03 04 Etno Kavkaz Kubinskij uezd 1926 g 2013 09 27 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 04 18 Etno Kavkaz Nuhinskij uezd 1926 g 2013 09 27 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 04 18 Ermakov Dmitrij Ivanovich Gruppa devochek i staruha iz seleniya Dzheg Dzheki 2012 04 01 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 10 05 H Hevilov Azerbaycan etnoqrafiyasi Baki Elm 1991 seh 40 Lyatif Kerimov Azerbajdzhanskij kover Tom II Baku Gyandzhlik 1983 st 189 190 tabl 28 rus Elheddin Cekli ve Terxan Pasazade Biz CAN deyirik Yeni Cekliler Azerbaycan Namine Kamal jurnali 3 7 iyun 2010 sehife 47 Menbe RedakteTerxan Pasazade Azerbaycanin etnik azliqlari cekliler 168 Saat qezeti Sumqayit 05 11 may 2006 11 24 seh 16 Terxan Pasazade Cek kendi cekliler ve cek dili Azad Azerbaycan qezeti Baki 23 avqust 2006 124 1079 seh 6 Terxan Pasazade Azerbaycan cekli icmasi Respublika qezeti Baki 13 iyun 2007 128 2968 seh 8 Terxan Pasazade Dunyanin nadir etnik qrupu Azerbaycan ceklileri Azerbaycan qezeti Baki 21 iyun 2007 134 4651 seh 7 Terxan Pasazade Azerbaycanin milli etnik numayendeleri cekliler Azerbaycan Muellimler Institutunun Xeberleri 1 Baki Muellim 2009 seh 35 43 Elheddin Cekli ve Terxan Pasazade Biz CAN deyirik Yeni Cekliler Azerbaycan Namine Kamal jurnali 3 7 iyun 2010 sehife 44 48 Terxan Pasazade Cek ve cekliler Azerbaycanin milli deyeridir Azerbaycan Respublikasinin Medeniyyet ve Turizm Nazirliyinin kecirdiyi Medeni muxteliflik sosial siyasi deyer kimi movzusunda Kulturoloqlarin II Milli Forumunun Beynelxalq elmi praktik konfrans materiallari Baki Elm 3 iyun 2010 seh 422 431 Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Cekliler ile elaqeli mediafayllar var Terxan Pasazade Dunyanin nadir etnik qrupu Azerbaycan ceklileri Azerbaycan qezeti 21 iyun 2007 Bolshaya Enciklopediya v 62 tomah Dzheki Arxivlesdirilib 2012 07 27 at Archive today rus DZhEKI Vvedenskij B A Bolshaya sovetskaya enciklopediya Tom 14 Arxivlesdirilib 2016 03 05 at the Wayback Machine rus Sekiller 1 2 3 4 5 Enene Bogcasi Cek kendinde Xezer TV 18 10 2014 azerb Ira de Sariyeva Cek ken di ve cek li ler azer bay can ci liq ide o lo gi ya si nin da si yi ci la ri ki mi I ya zi Arxivlesdirilib 2017 01 05 at the Wayback Machine 20 12 2016 ve II ya zi Arxivlesdirilib 2017 01 01 at the Wayback Machine 21 12 2016 baki xeber com azerb Aygun Residova Azerbaycanda Cek olmaq chai khana org 2018 azerb Sekilleri Redakte Hemcinin bax Redakte Sahdag xalqlari portaliCek Cek dili Cek metbexi Sahdag xalqlari Cek CemiyyetiMenbe https az wikipedia org w index php title Cekliler amp oldid 6095760, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.