fbpx
Wikipedia

Borçalı distansiyası

Avqust 12, 2021

Borçalı distansiyası (rus. Борчалинская дистанция) — Rusiya İmperiyası tərkibində mövcud olmuş inzibati-ərazi vahidi. Rusiya İmperiyasına daxil olan Gürcüstan quberniyasının Tiflis qəzası (1804–cü ilədək Loru qəzası adlanırdı) tərkibində 24 sentyabr (12 sentyabr Yuli təqvimi) 1801 – 22 sentyabr (10 sentyabr Yuli təqvimi) 1840-cı illərdə mövcud olmuşdur.

Tarixi hadisələrin xronologiyası

 
Qafqaz diyarının xəritəsi (1801-1813). Qeyd: Kartli-Kaxetiya krallığının inzibati sərhədləri 12 sentyabr, 1801-ci il tarixinə qədərki vəziyyətinə uyğun verilmişdir.
 
Qafqazın ümumi xəritəsi, 1808-ci il
 
Gürcüstan quberniyasının xəritəsi, 1808-ci il
 
Gürcüstanın ümumi xəritəsi, 1823-cü il
 
İran və Rusiyanın müharibə səhnəsi, 1827-ci il; xəritə 1888-ci ildə tərtib edilib, dövlətlərin və inzibati vahidlərin sərhədləri 1827-ci ildəki vəziyyətinə uyğun verilmişdir.
Tarix Hadisə

Kürəkçay müqaviləsinədək

1801 28 fevral (16 fevral Yuli təqvimi); General-mayor Lazarev İvan Petroviçin əmri ilə Tiflisdəki Sioni məbədinə yığılmış gürcü əyanlarına Rusiya imperatoru I Pavelin 30 dekabr (18 dekabr Yuli təqvimi) 1800-cü il tarixində imzaladığı Kartli-Kaxetiya krallığının (və onun vassallarının) birdəfəlik Rusiya İmperiyasına birləşdirilməsi haqqında manifest oxundu.
1801 1 mart (17 fevral Yuli təqvimi); Tiflis şəhəri əhalisinin çoxunu təşkil edən xristian dinindən olanlar üçün Vəng kilsəsində manifest gürcü dilində oxunmuş, bundan sonra kapitan Taqanov başçılıq etdiyi 24 kazak əsgəri ilə birlikdə Tiflisin küçələrini gəzərək manifesti rus, gürcü, erməni və azərbaycan dillərində əhaliyə oxumuşdur.
1801 18 mart (6 mart Yuli təqvimi); Senata verilmiş göstərişə əsasən bütün ölkə vahid Gürcüstan quberniyasını təşkil edərək Rusiya İmperiyasına daxil edildi.
1801 24 sentyabr (12 sentyabr Yuli təqvimi); Rusiya imperatoru I Aleksandrın imzaladığı manifestə əsasən Gürcüstan quberniyasının daxili idarəetmə sistemi və qaydaları təsdiq edildi. Beləliklə, Gürcüstan quberniyası 5 qəzaya bölündü, bunlardan üçü (Qori, Loru və Duşeti qəzaları) Kartlidə, ikisi isə Kaxetiyada (Telavi və Sığnaq qəzaları) yerləşirdi. Loru qəzasında keçmiş Somxetiya əyalətinin Borçalı və Trialeti dairələrini əhatə edən "Borçalı distansiyası", Pəmbək dairəsini əhatə edən "Pəmbək distansiyası", işğal nəticəsində ləğv edilmiş Qazax sultanlığını əhatə edən "Qazax distansiyası" və Şəmşəddil sultanlığını əhatə edən "Şəmşəddil distansiyası" təşkil edildi.
1804 5 dekabr (23 noyabr Yuli təqvimi); Rusiya imperatoru I Aleksandrın verdiyi əmrə əsasən inzibati mərkəzin Tiflis şəhəri olması dəyişdirilmədən Loru qəzasının adı "Tiflis qəzası" olaraq dəyişdirildi.

Gürcüstan quberniyasının ləğvinədək

1840 22 aprel (10 aprel Yuli təqvimi); Gürcüstan quberniyası ləğv edildi və onun keçmiş bütün əraziləri yeni yaradılmış Gürcüstan-İmeretiya quberniyasının tərkibinə verildi. Yeni yaradılmış Gürcüstan-İmeretiya quberniyası inzibati cəhətdən 11 qəzaya bölündü: Tiflis, Kutais, Qori, Telav, Balakən, Yelizavetpol, İrəvan, Naxçıvan, Axalsıx və Quri qəzaları. Ləğv edilmiş Borçalı distansiyasının çox hissəsi Tiflis qəzasına, qalan qismi isə ləğv edilmiş Qazax, Şəmşəddil və Pəmbək-Şörəyel distansiyaları ilə birlikdə Yelizavetpol qəzasına daxil edildi.

Ərazisi

Distansiyanın şimal, qərb və qismən cənub hissələrində kifayət qədər hündür dağlar yerləşir, şərq hissəsi isə çoxlu təpəlikləri olan geniş düzənliklərdən ibarət idi. Distansiyanın şimalında və qərbində yerləşən dağlar sıx meşələrlə örtülü idi.

  • Dağlar:
  • Düzənliklər:

Sərhədləri

Məxəzlərdə Borçalı distansiyasının sərhədləri haqqında müəyyən qeyri-müəyyənlik vardır. Bu xüsusiylə distansiya haqqında geniş məlumatları əhatə edən 1836-cı ildə Sankt-Peterburq şəhərində nəşr edilmiş, 4 hissəli "Qafqaz arxasındakı rus mülklərinin statistik, etnoqrafik, topoqrafik və iqtisadi münasibətlərinin icmalı" əsərində özünü biruzə verir:

  • II hissə, 267-ci səhifədə verilən təsvirə əsasən: Borçalı distansiyası şimalda Tiflis və Qori qəzaları, şərqdə Sığnaq qəzası və Qazax distansiyası, cənubda Pəmbək-Şörəyel distansiyası, qərbdə isə Osmanlıya məxsus Qars paşalığı və Ahısqa paşalığı ilə həmsərhəd idi.
  • I hissə, 307-ci səhifədə verilən təsvirə əsasən: Sığnaq qəzası şimalda Car-Balakən vilayəti, şərqdə İlisu sultanlığı və Yelizavetpol dairəsi, cənubda Şəmşəddil distansiyası və Qazax distansiyası, qərbdə isə Telavi qəzası ilə həmsərhəd idi.
  • I hissə, 279-280-ci səhifələrdə verilən təsvirə əsasən: Tiflis qəzası (şimali-şərqdə) Duşeti qəzası, (şimali-şərqdə) Telavi qəzası, (qərbdə) Qori qəzası, (qərbdə) Borçalı distansiyası və Trialeti torpağı ilə həmsərhəd idi.
  • I hissə, 357-ci səhifədə verilən təsvirə əsasən: Telavi qəzası şimalda Baş Qafqaz silsiləsi, şərqdə Sığnaq qəzası, cənubda Qazax distansiyası (sərhəd Kür çayından keçirdi), qərbdə isə Tiflis və Düşeti qəzaları ilə həmsərhəd idi.
  • II hissə, 39-cu səhifədə verilən təsvirə əsasən: Qori qəzası şimalda Osetiya və Duşet qəzası, şərqdə Duşet və Tiflis qəzaları, cənubda Trialeti, qərbdə isə Ahısqa paşalığı və İmeretiya ilə həmsərhəd idi.
  • II hissə 213-cü səhifədə verilən təsvirə əsasən: Qazax distansiyası şimalda Sığnaq qəzası və Borçalı distansiyası, şərqdə Şəmşəddil distansiyası, cənubda İrəvan əyaləti, qərbdə isə Pəmbək və Borçalı distansiyaları ilə həmsərhəd idi.
  • II hissə 251-ci səhifədə verilən təsvirə əsasən: Şəmşəddil distansiyası şimalda Sığnaq qəzası, şərqdə Yelizavetpol dairəsi, cənubda İrəvan əyaləti, qərbdə isə Qazax distansiyası ilə həmsərhəd idi.
  • II hissə 293-cü səhifədə verilən təsvirə əsasən: Pəmbək-Şörəyel distansiyası şimalda Borçalı distansiyası, cənubi-şərqdə Qazax distansiyası, cənubda İrəvan əyaləti, qərbdə isə Qars və (qismən) Ahısqa paşalıqları ilə həmsərhəd idi. Ancaq Sankt-Peterburqda 1840-cı ildə nəşr edilmiş "Qafqaz arxasındakı rus mülklərinin icmalı kitabına dair bəzi qeydlər" kitabının 54-cü səhifəsində sərhədlə bağlı bir yalnışlıq düzəldilmişdir: Pəmbək-Şörəyel distansiyası Ahısqa paşalığı ilə sərhəddə malik deyil !.
  • IV hissə 202-ci səhifədə verilən təsvirə əsasən: Ahısqa paşalığının Ədirnə sülhünə əsasən Rusiya İmperiyasına qatılmış qismi şimalda İmeretiya, Quriya və Meqreliya ilə, şərqdə Kartli, Trialeti və Somxetiya ilə, cənubda isə Osmanlıya məxsus Qars paşalığı və Ahısqa paşalığının Osmanlıya məxsus olan qalan qismi ilə həmsərhəd idi. Ancaq Sankt-Peterburqda 1840-cı ildə nəşr edilmiş "Qafqaz arxasındakı rus mülklərinin icmalı kitabına dair bəzi qeydlər" kitabının 93-cü səhifəsində sərhədlə bağlı bir yalnışlıq düzəldilmişdir: Meqreliya Ahısqa paşalığı ilə sərhəddə malik ola bilməz, belə ki, o Rioni çayının sağ sahilində yerləşir !.

Sahəsi

1836-cı ildə Sankt-Peterburq şəhərində nəşr edilmiş "Qafqaz arxasındakı rus mülklərinin statistik, etnoqrafik, topoqrafik və iqtisadi münasibətlərinin icmalı" kitabının II hissəsinin 267-ci səhifəsində verilən məlumata əsasən Borçalı distansiyası təxminən 8.000 verst² sahəni əhatə edirdi.

Daxili suları

Əhalisi

General-leytenant Karl Fyodroviç Knorrinqin Rusiya imperatoru əlahəzrət I Aleksandra yazdığı 28 iyul 1801-ci il tarixli raportuna əsasən Kartli-Kaxetiya krallığının əhalisi onun bu ölkədə səyahətdə olduğu tarixdə (19 aprel, 1801-ci il bu ölkəyə gəlmiş və burada 22 gün qalmışdır) təxminən 35.000 ailədən ibarət idi.

2 mart, 1804-cü ilin kameral təsvirinə əsasən Gürcüstan quberniyasının Borçalı distansiyasında hər iki cinsdən toplam 17.759 nəfər (9.396 nəfəri kişilər, 8.363 nəfəri qadınlar) əhali yaşayırdı.

1809-1811-ci illərdə Qarabağ xanlığı ərazisindən qaçqın düşmüş və Məlik Bağırbəy Bəylərov tərəfindən idarə edilən 428 etnik erməni ailəsi (kişi cinsindən 2.140 nəfər) Borçalıda yerləşdirildi.

Alman şərqşünası, səyyahı və politoloqu Heynrix Yulius von Klaprotun 1827-ci ildə Parisdə nəşr edilmiş "Qafqazın və Rusiya ilə Persiya arasında olan vilayətlərin tarixi, coğrafi, etnoqrafik təsviri" (fr. Tableau historique, géographique, ethnographique et politique du Caucase et des provinces limitrophes entre la Russie et la Perse) kitabının 93-cü səhifəsində verilən məlumata əsasən Somxetiya əyalətində 5.500 türk (və ya türkmən) ailəsi yaşayırdı.

2 sentyabr, 1829-cu il tarixli Ədirnə sülhünün şərtlərinə əsasən Ruslar 1830-cu ilin may - noyabr aylarında Osmanlı ərazisindən Cənubi Qafqaza 14.044 erməni ailəsi (hər ailə üçün 6 nəfər qəbul edilməklə təxminən 84.000 nəfərdən çox) köçürdülər. Onlardan 1.050 ailə (6.000 nəfərdən çox) Borçalı distansiyasında yerləşdirildi.

1831-ci ilin kameral təsvirinə əsasən Borçalı distansiyasında 3.984 tüstü var idi və onlarda kişi cinsindən 13.549 nəfər əhali yaşayırdı, 1832-ci ilin kameral təsvirinə əsasən isə distansiyada 145 kənddə 4.092 tüstü var idi və onlarda kişi cinsindən 13.762 nəfər əhali yaşayırdı.

Əhalinin sıxlığı

Distansiyanın sahəsi nəzərə alınarsa məlum olur ki, ərazinin hər kvadrat verstinə kişi cinsindən 1.7 nəfər əhali düşürdü.

Etnik tərkibi

1832-ci ilin kameral təsvirinə əsasən Borçalı distansiyasında yaşayan kişi cinsindən 13.762 nəfər olan əhalinin 8.479 nəfərini və ya 61.61%-ni azərbaycanlılar, 3.634 nəfərini və ya 26.41%-ni ermənilər, 767 nəfərini və ya 5.57%-ni yunanlar, 669 nəfərini və ya 4.86%-ni gürcülər, 213 nəfərini və ya 1.55%-ni isə almanlar təşkil edirdi.

Dili

Distansiyada ən geniş istifadə olunan dil Azərbaycan dili idi. Əhali azərbaycanca, ermənicə, gürcücə və almanca danışırdı. Belə ki, yunanların az bir qismi ana dilini bilirdi və əsasən azərbaycanca danışırdılar.

Mənbə

  1. Статистическое описание Закавказского края. В двух частях одной книгой с присовокуплением статьи "Политическое состояние Закавказского края в исходе XVIII века и сравнение онаго с нынешним". Составитель Орест Евецкий. Напечатано в Типографии Штаба отдельного Корпуса Внутренне стражи, Санкт-Петербург, 1835 год.
  2. Обозрение российских владений за Кавказом, в статистическом, этногафическом, топографическом и финансовом отношениях, произведенное и изданное по высочайшему соизволению. Напечатано в городе Санкт Петербург, в типографии внешней торговли в 1836 году: Часть II. А. Грузия. 12. Борчалинская дистанция, стр. 265 – 290.
  3. Кавказский календарь на 1851 год, изданный от Канцелярии Наместника Кавказского. Типография Главного Управления Наместника Кавказского. Тифлис, 1850 год.
  4. Акты, собранные Кавказской Археографической комиссией. Архив главного управления наместника Кавказского. Том I. Напечатан под редакцией, представителя комиссии ст.сов. Адольфа Петровича Берже. Тифлис. Типография Главного Управления Наместника Кавказского. 1866 год.
  5. Николай Федорович Дубровин. Георгий XII последний царь Грузии и присоединение ее к России. Издательство: Санкт-Петербург, типография департамента уделов, Литейный проспект №39, 1867 год.
  6. Пётр Григорьевич Бутков. Материалы для новой истории Кавказа с 1722 по 1803 год. Часть третья. Санкт-Петербург, 1869 год.
  7. Николай Федорович Дубровин. История войны и владычества русских на Кавказе. Том III. Санкт-Петербург, Типография Н.Н. Скороходова (Надеждинская. дом №39). 1886 год.
  8. Потто Василий Александрович. Кавказская война в отдельных очерках, эпизодах, легендах и биографиях. Том III. Персидская война 1826-1828 годов. Выпуск I. Издание второе. Санкт-Петербург, Колокольная, собственный дом, № 14. 1888. Дозволено цензурой, Санкт-Петербург, 15 апреля 1888 года. Типография Тренке и Фюсно, Максимилиановский переулок, № 15.
  9. Высшие классы коренного населения Кавказского края и правительственные мероприятия по определению их сословных прав. Исторический очерк. Составитель делопроизводитель канцелярии Наместника Его Императорского Величества на Кавказе Линден В. Тифлис. Издание Канцелярии Наместника Е.И.В. на Кавказе. 1917 год: Оглавление—>Глава II. Мусульманские районы Закавказья, входящие в состав Эриванской, Елисаветпольской, Бакинской и отчасти Тифлисской губерний, стр. 21-48
  10. Хаджи Мурат Ибрагимбейли. Россия и Азербайджан в первой трети XIX века (Из военно-политической истории). Издательство "Наука", главная редакция восточной литературы. Москва, 1969 год.

Qeydlər

  1. Tiflisdəki 17-ci Yeger alayının zabiti; yeger alman dilindən götürülmüş sözdür, almanca Jäger olaraq yazılır və Yeqa olaraq oxunur, mənası-ovçu, qırıcı deməkdir.

İstinadlar

  1. XIV. Научно–справочная библиотека. — Приложения: Справка об изменениях административно-территориального деления Грузии (1801-1921 гг.), стр. 345–346. // Центральный государственный исторический архив Грузии: Путеводитель. Второе уточненное и дополненное издание. Редакторы: В. Я. Качарава, Ш. К. Чхетия, С. С. Лекишвили; Главный редактор: В. Я. Качарава. Издатель: Главное архивное управление при Совете Министров Грузинской ССР. Тбилиси: Издательство "Сабчота Сакартвело", 1976, 489 стр.
  2. Дубровин Николай Федорович. Георгий XII последний царь Грузии и присоединение ее к России. Издательство: Санкт-Петербург, типография департамента уделов, Литейный проспект №39, 1867 год. Оглавление: Глава X, стр. 190
  3. ↑ Акты, собранные Кавказской Археографической комиссией. Архив главного управления наместника Кавказского. Том I. Напечатан под редакцией, представителя комиссии ст.сов. Адольфа Петровича Берже. Тифлис. Типография Главного Управления Наместника Кавказского. 1866 год. Оглавление: Часть вторая: V. Вступление Грузии в Русское подданство и учреждение в ней правительство: 528. Рапорт генерал-майора Лазарева генералу Кноррингу от 18-го февраля 1801 года, за №127, стр. 416
  4. История войны и владычества русских на Кавказе. Николай Федорович Дубровин. Том III. Санкт-Петербург, Типография Н.Н. Скороходова (Надеждинская. дом №39). 1886 год. Оглавление: Глава XVII, стр. 372
  5. ↑ Qeyd: mənbədə tatar dili olaraq göstərilib.
  6. История войны и владычества русских на Кавказе. Николай Федорович Дубровин. Том III. Санкт-Петербург, Типография Н.Н. Скороходова (Надеждинская. дом №39). 1886 год. Оглавление: Глава XVII, стр. 375
  7. Дубровин Николай Федорович. Георгий XII последний царь Грузии и присоединение ее к России. Издательство: Санкт-Петербург, типография департамента уделов, Литейный проспект №39, 1867 год. Оглавление: Глава X, стр. 199
  8. ↑ Акты, собранные Кавказской Археографической комиссией. Архив главного управления наместника Кавказского. Том I. Напечатан под редакцией, представителя комиссии ст.сов. Адольфа Петровича Берже. Тифлис. Типография Главного Управления Наместника Кавказского. 1866 год. Оглавление: Часть вторая: V. Вступление Грузии в Русское подданство и учреждение в ней правительство: 550. Постановление внутреннего в Грузии управления, Высочайше утвержденное в 12-й день сентября 1801 года, в Москве, стр. 437
  9. Высочайший манифест 12-го сентября 1801 года—>на ХРОНОС
  10. gürc. dilində: სამხრეთი kimi yazılan və samxreti olaraq oxunan bu söz Azərbaycan dilində: cənub və ya cənubi kimi tərcümə edilir.
  11. XIV. Научно–справочная библиотека. — Приложения: Справка об изменениях административно-территориального деления Грузии (1801-1921 гг.), стр. 345. // Центральный государственный исторический архив Грузии: Путеводитель. Второе уточненное и дополненное издание. Редакторы: В. Я. Качарава, Ш. К. Чхетия, С. С. Лекишвили; Главный редактор: В. Я. Качарава. Издатель: Главное архивное управление при Совете Министров Грузинской ССР. Тбилиси: Издательство "Сабчота Сакартвело", 1976, 489 стр.
  12. Главное архивное управление при Совете Министров Грузинской ССР. Центральный государственный исторический архив Грузии. Путеводитель. Второе, уточненное и дополненное издание: Оглавление –> XIV. Научно-справочная библиотека –> Приложения: об изменениях административно-территориального деления Грузии (1801-1921 гг.). Под редакцией В. Я. Качарава (Главный редактор), Ш. К. Чхетия, С. С. Лекишвили. Издательство "Сабчота Сакартвело", Тбилиси, 1976, стр. 346
  13. ↑ Обозрение российских владений за Кавказом, в статистическом, этногафическом, топографическом и финансовом отношениях, произведенное и изданное по высочайшему соизволению. Напечатано в городе Санкт-Петербург, в типографии внешней торговли в 1836 году: Часть II. А. Грузия. 12. Борчалинская дистанция, I. Границы и пространства, стр. 267
  14. Mənbədə yalnışlıqla Babaqar dağlarının Lecbəddin kəndindən Sınıq körpüyədək uzandığı yazılmışdır. Bax: Обозрение российских владений за Кавказом, в статистическом, этногафическом, топографическом и финансовом отношениях, произведенное и изданное по высочайшему соизволению. Напечатано в городе Санкт-Петербург, в типографии внешней торговли в 1836 году: Часть II. А. Грузия. 12. Борчалинская дистанция, I. Границы и пространства, стр. 268
  15. Обозрение российских владений за Кавказом, в статистическом, этногафическом, топографическом и финансовом отношениях, произведенное и изданное по высочайшему соизволению. Напечатано в городе Санкт-Петербург, в типографии внешней торговли в 1836 году: Часть II. А. Грузия. 12. Борчалинская дистанция, I. Границы и пространства, стр. 267-268
  16. Və ya 9104.16 km² yəni təxminən 9.100 km² (Bax: Энциклопедический Словарь Ф.А.Брокгауза и И.А.Ефрона: Таблицы для перевода метрических (десятичных) мер в русские и русских — в метрические.—>1 кв. верста = 1,13802 кв. километров)
  17. История войны и владычества русских на Кавказе. Николай Федорович Дубровин. Том III. Санкт-Петербург, Типография Н.Н. Скороходова (Надеждинская. дом №39). 1886 год. Оглавление: Глава XIX, стр. 410
  18. Акты, собранные Кавказской Археографической комиссией. Архив главного управления наместника Кавказского. Том I. Напечатан под редакцией, представителя комиссии ст.сов. Адольфа Петровича Берже. Тифлис. Типография Главного Управления Наместника Кавказского. 1866 год. Оглавление: Часть вторая: V. Вступление Грузии в Русское подданство и учреждение в ней правительство: 543. Всеподданнейший рапорт генерал-лейтенанта Кнорринга, от 28-го июля 1801 года, за №1, стр. 426
  19. История войны и владычества русских на Кавказе. Николай Федорович Дубровин. Том III. Санкт-Петербург, Типография Н.Н. Скороходова (Надеждинская. дом №39). 1886 год. Оглавление: Глава XIX, стр. 411
  20. Кавказский календарь на 1851 год, изданный от Канцелярии Наместника Кавказского. Типография Главного Управления Наместника Кавказского. Тифлис, 1850 год. : Оглавление—> Отделение третие—> II. Путеводитель по Черномории, Кавказскому и Закавказскому краю от Тамани до Тифлиса и потом до Кутаиса, Эривани, Шемахи и Дербента.—> B. Закавказский край.—> 1.От Дариала до Тифлиса, стр. 82
  21. Акты, собранные Кавказской Археографической комиссией. Архив главного управления наместника Кавказского. Том IV. Напечатан под редакцией, представителя комиссии ст.сов. Адольфа Петровича Берже. Тифлис. Типография Главного Управления Наместника Кавказского. 1870 год. Кавказ и Закавказье за время управления генерала от кавалерии Александра Петровича Тормасова. 1809 - 1811. XVI. Статистические и другие сведения. 1447. Приобретение, сделанные в подданство Российской Империи со времени занятия Грузии, с показанием население оных и кем они управляемы. стр. 953
  22. Tableau historique, géographique, ethnographique et politique du Caucase et des provinces limitrophes entre la Russie et la Perse, par M. Klaproth
  23. ↑ Акты, собранные Кавказской Археографической комиссией. Архив главного управления наместника Кавказского. Том VII. 830. Ведомость о числе христианскихь семейств, перешедшихь из Турецкихь пашалыковь вь Российские пределы, стр. 847
  24. ↑ Обозрение российских владений за Кавказом, в статистическом, этногафическом, топографическом и финансовом отношениях, произведенное и изданное по высочайшему соизволению. Напечатано в городе Санкт Петербург, в типографии внешней торговли в 1836 году: Часть I. Общий взгляд на закавказье как на колонию россии и на состояние закавказского края в статистическом и в хозяйственном отношениях, стр. 19
  25. ↑ Kişilər vergi ödəyiciləri olduqlarından dolayı kameral təsvirdə yalnız onların sayı nəzərə alınmışdır.
  26. Bu söz ailə anlamını ifadə edirdi—>bax: Обозрение российских владений за Кавказом, в статистическом, этногафическом, топографическом и финансовом отношениях, произведенное и изданное по высочайшему соизволению. Напечатано в городе Санкт Петербург, в типографии внешней торговли в 1836 году: Часть I. Общий взгляд на закавказье как на колонию россии и на состояние закавказского края в статистическом и в хозяйственном отношениях, стр. 18
  27. ↑ Обозрение российских владений за Кавказом, в статистическом, этногафическом, топографическом и финансовом отношениях, произведенное и изданное по высочайшему соизволению. Напечатано в городе Санкт Петербург, в типографии внешней торговли в 1836 году: Часть II. А. Грузия. 12. Борчалинская дистанция, VII. Жители. стр. 275
  28. ↑ Qeyd: qiymətləndirmə
  29. Qeyd: mənbədə tatarlar olaraq göstərilib. Azərbaycan türklərinin Zaqafqaziya tatarları və ya sadəcə tatarlar adlandırılması haqqında məlumatlara nümunə —>Высшие классы коренного населения Кавказского края и правительственные мероприятия по определению их сословных прав. Исторический очерк. Составитель делопроизводитель канцелярии Наместника Его Императорского Величества на Кавказе Линден В. Тифлис. Издание Канцелярии Наместника Е.И.В. на Кавказе. 1917 год: Оглавление—>Глава II. Мусульманские районы Закавказья, входящие в состав Эриванской, Елисаветпольской, Бакинской и отчасти Тифлисской губерний, стр. 21
  30. ↑ Обозрение российских владений за Кавказом, в статистическом, этногафическом, топографическом и финансовом отношениях, произведенное и изданное по высочайшему соизволению. Напечатано в городе Санкт Петербург, в типографии внешней торговли в 1836 году: Часть II. А. Грузия. 12. Борчалинская дистанция, VII. Жители. стр. 278

Həmçinin bax

Avqust 12, 2021
borçalı, distansiyası, Борчалинская, дистанция, rusiya, imperiyası, tərkibində, mövcud, olmuş, inzibati, ərazi, vahidi, rusiya, imperiyasına, daxil, olan, gürcüstan, quberniyasının, tiflis, qəzası, 1804, ilədək, loru, qəzası, adlanırdı, tərkibində, sentyabr, s. Borcali distansiyasi rus Borchalinskaya distanciya Rusiya Imperiyasi terkibinde movcud olmus inzibati erazi vahidi Rusiya Imperiyasina daxil olan Gurcustan quberniyasinin Tiflis qezasi 1804 cu iledek Loru qezasi adlanirdi terkibinde 24 sentyabr 12 sentyabr Yuli teqvimi 1801 22 sentyabr 10 sentyabr Yuli teqvimi 1840 ci illerde movcud olmusdur 1 Mundericat 1 Tarixi hadiselerin xronologiyasi 1 1 Kurekcay muqavilesinedek 1 2 Gurcustan quberniyasinin legvinedek 2 Erazisi 2 1 Serhedleri 2 2 Sahesi 2 3 Daxili sulari 3 Ehalisi 3 1 Ehalinin sixligi 3 2 Etnik terkibi 3 3 Dili 4 Menbe 5 Qeydler 6 Istinadlar 7 Hemcinin baxTarixi hadiselerin xronologiyasi Redakte Qafqaz diyarinin xeritesi 1801 1813 Qeyd Kartli Kaxetiya kralliginin inzibati serhedleri 12 sentyabr 1801 ci il tarixine qederki veziyyetine uygun verilmisdir Qafqazin umumi xeritesi 1808 ci il Gurcustan quberniyasinin xeritesi 1808 ci il Gurcustanin umumi xeritesi 1823 cu il Iran ve Rusiyanin muharibe sehnesi 1827 ci il xerite 1888 ci ilde tertib edilib dovletlerin ve inzibati vahidlerin serhedleri 1827 ci ildeki veziyyetine uygun verilmisdir Tarix HadiseKurekcay muqavilesinedek1801 28 fevral 16 fevral Yuli teqvimi General mayor Lazarev Ivan Petrovicin emri ile Tiflisdeki Sioni mebedine yigilmis gurcu eyanlarina Rusiya imperatoru I Pavelin 30 dekabr 18 dekabr Yuli teqvimi 1800 cu il tarixinde imzaladigi Kartli Kaxetiya kralliginin ve onun vassallarinin birdefelik Rusiya Imperiyasina birlesdirilmesi haqqinda manifest oxundu 2 3 4 1801 1 mart 17 fevral Yuli teqvimi Tiflis seheri ehalisinin coxunu teskil eden xristian dininden olanlar ucun Veng kilsesinde manifest gurcu dilinde oxunmus bundan sonra kapitan Taqanov q 1 basciliq etdiyi 24 kazak esgeri ile birlikde Tiflisin kucelerini gezerek manifesti rus gurcu ermeni ve azerbaycan 5 dillerinde ehaliye oxumusdur 3 6 1801 18 mart 6 mart Yuli teqvimi Senata verilmis gosterise esasen butun olke vahid Gurcustan quberniyasini teskil ederek Rusiya Imperiyasina daxil edildi 7 1801 24 sentyabr 12 sentyabr Yuli teqvimi Rusiya imperatoru I Aleksandrin imzaladigi manifeste esasen Gurcustan quberniyasinin daxili idareetme sistemi ve qaydalari tesdiq edildi 8 9 Belelikle Gurcustan quberniyasi 5 qezaya bolundu bunlardan ucu Qori Loru ve Duseti qezalari Kartlide ikisi ise Kaxetiyada Telavi ve Signaq qezalari yerlesirdi 8 Loru qezasinda kecmis Somxetiya 10 eyaletinin Borcali ve Trialeti dairelerini ehate eden Borcali distansiyasi Pembek dairesini ehate eden Pembek distansiyasi isgal neticesinde legv edilmis Qazax sultanligini ehate eden Qazax distansiyasi ve Semseddil sultanligini ehate eden Semseddil distansiyasi teskil edildi 1804 5 dekabr 23 noyabr Yuli teqvimi Rusiya imperatoru I Aleksandrin verdiyi emre esasen inzibati merkezin Tiflis seheri olmasi deyisdirilmeden Loru qezasinin adi Tiflis qezasi olaraq deyisdirildi 11 Gurcustan quberniyasinin legvinedek1840 22 aprel 10 aprel Yuli teqvimi Gurcustan quberniyasi legv edildi ve onun kecmis butun erazileri yeni yaradilmis Gurcustan Imeretiya quberniyasinin terkibine verildi Yeni yaradilmis Gurcustan Imeretiya quberniyasi inzibati cehetden 11 qezaya bolundu Tiflis Kutais Qori Telav Balaken Yelizavetpol Irevan Naxcivan Axalsix ve Quri qezalari Legv edilmis Borcali distansiyasinin cox hissesi Tiflis qezasina qalan qismi ise legv edilmis Qazax Semseddil ve Pembek Soreyel distansiyalari ile birlikde Yelizavetpol qezasina daxil edildi 12 Erazisi RedakteDistansiyanin simal qerb ve qismen cenub hisselerinde kifayet qeder hundur daglar yerlesir serq hissesi ise coxlu tepelikleri olan genis duzenliklerden ibaret idi 13 Distansiyanin simalinda ve qerbinde yerlesen daglar six meselerle ortulu idi 13 Daglar Babaqar daglari Lelvar 14 kendinden Siniq korpuyedek uzanirdi 15 Duzenlikler Serhedleri Redakte Mexezlerde Borcali distansiyasinin serhedleri haqqinda mueyyen qeyri mueyyenlik vardir Bu xususiyle distansiya haqqinda genis melumatlari ehate eden 1836 ci ilde Sankt Peterburq seherinde nesr edilmis 4 hisseli Qafqaz arxasindaki rus mulklerinin statistik etnoqrafik topoqrafik ve iqtisadi munasibetlerinin icmali eserinde ozunu biruze verir II hisse 267 ci sehifede verilen tesvire esasen Borcali distansiyasi simalda Tiflis ve Qori qezalari serqde Signaq qezasi ve Qazax distansiyasi cenubda Pembek Soreyel distansiyasi qerbde ise Osmanliya mexsus Qars pasaligi ve Ahisqa pasaligi ile hemserhed idi 13 I hisse 307 ci sehifede verilen tesvire esasen Signaq qezasi simalda Car Balaken vilayeti serqde Ilisu sultanligi ve Yelizavetpol dairesi cenubda Semseddil distansiyasi ve Qazax distansiyasi qerbde ise Telavi qezasi ile hemserhed idi I hisse 279 280 ci sehifelerde verilen tesvire esasen Tiflis qezasi simali serqde Duseti qezasi simali serqde Telavi qezasi qerbde Qori qezasi qerbde Borcali distansiyasi ve Trialeti torpagi ile hemserhed idi I hisse 357 ci sehifede verilen tesvire esasen Telavi qezasi simalda Bas Qafqaz silsilesi serqde Signaq qezasi cenubda Qazax distansiyasi serhed Kur cayindan kecirdi qerbde ise Tiflis ve Duseti qezalari ile hemserhed idi II hisse 39 cu sehifede verilen tesvire esasen Qori qezasi simalda Osetiya ve Duset qezasi serqde Duset ve Tiflis qezalari cenubda Trialeti qerbde ise Ahisqa pasaligi ve Imeretiya ile hemserhed idi II hisse 213 cu sehifede verilen tesvire esasen Qazax distansiyasi simalda Signaq qezasi ve Borcali distansiyasi serqde Semseddil distansiyasi cenubda Irevan eyaleti qerbde ise Pembek ve Borcali distansiyalari ile hemserhed idi II hisse 251 ci sehifede verilen tesvire esasen Semseddil distansiyasi simalda Signaq qezasi serqde Yelizavetpol dairesi cenubda Irevan eyaleti qerbde ise Qazax distansiyasi ile hemserhed idi II hisse 293 cu sehifede verilen tesvire esasen Pembek Soreyel distansiyasi simalda Borcali distansiyasi cenubi serqde Qazax distansiyasi cenubda Irevan eyaleti qerbde ise Qars ve qismen Ahisqa pasaliqlari ile hemserhed idi Ancaq Sankt Peterburqda 1840 ci ilde nesr edilmis Qafqaz arxasindaki rus mulklerinin icmali kitabina dair bezi qeydler kitabinin 54 cu sehifesinde serhedle bagli bir yalnisliq duzeldilmisdir Pembek Soreyel distansiyasi Ahisqa pasaligi ile serhedde malik deyil IV hisse 202 ci sehifede verilen tesvire esasen Ahisqa pasaliginin Edirne sulhune esasen Rusiya Imperiyasina qatilmis qismi simalda Imeretiya Quriya ve Meqreliya ile serqde Kartli Trialeti ve Somxetiya ile cenubda ise Osmanliya mexsus Qars pasaligi ve Ahisqa pasaliginin Osmanliya mexsus olan qalan qismi ile hemserhed idi Ancaq Sankt Peterburqda 1840 ci ilde nesr edilmis Qafqaz arxasindaki rus mulklerinin icmali kitabina dair bezi qeydler kitabinin 93 cu sehifesinde serhedle bagli bir yalnisliq duzeldilmisdir Meqreliya Ahisqa pasaligi ile serhedde malik ola bilmez bele ki o Rioni cayinin sag sahilinde yerlesir Sahesi Redakte 1836 ci ilde Sankt Peterburq seherinde nesr edilmis Qafqaz arxasindaki rus mulklerinin statistik etnoqrafik topoqrafik ve iqtisadi munasibetlerinin icmali kitabinin II hissesinin 267 ci sehifesinde verilen melumata esasen Borcali distansiyasi texminen 8 000 verst 16 saheni ehate edirdi 13 Daxili sulari RedakteEhalisi RedakteGeneral leytenant Karl Fyodrovic Knorrinqin Rusiya imperatoru elahezret I Aleksandra yazdigi 28 iyul 1801 ci il tarixli raportuna esasen Kartli Kaxetiya kralliginin ehalisi onun bu olkede seyahetde oldugu tarixde 19 aprel 1801 ci il bu olkeye gelmis ve burada 22 17 gun qalmisdir texminen 35 000 aileden ibaret idi 18 19 2 mart 1804 cu ilin kameral tesvirine esasen Gurcustan quberniyasinin Borcali distansiyasinda her iki cinsden toplam 17 759 nefer 9 396 neferi kisiler 8 363 neferi qadinlar ehali yasayirdi 20 1809 1811 ci illerde Qarabag xanligi erazisinden qacqin dusmus ve Melik Bagirbey Beylerov terefinden idare edilen 428 etnik ermeni ailesi kisi cinsinden 2 140 nefer Borcalida yerlesdirildi 21 Alman serqsunasi seyyahi ve politoloqu Heynrix Yulius von Klaprotun 1827 ci ilde Parisde nesr edilmis Qafqazin ve Rusiya ile Persiya arasinda olan vilayetlerin tarixi cografi etnoqrafik tesviri fr Tableau historique geographique ethnographique et politique du Caucase et des provinces limitrophes entre la Russie et la Perse kitabinin 93 cu sehifesinde verilen melumata esasen Somxetiya eyaletinde 5 500 turk ve ya turkmen ailesi yasayirdi 22 2 sentyabr 1829 cu il tarixli Edirne sulhunun sertlerine esasen Ruslar 1830 cu ilin may noyabr aylarinda Osmanli erazisinden Cenubi Qafqaza 14 044 ermeni ailesi her aile ucun 6 nefer qebul edilmekle texminen 84 000 neferden cox kocurduler 23 Onlardan 1 050 aile 6 000 neferden cox Borcali distansiyasinda yerlesdirildi 23 1831 ci ilin kameral tesvirine esasen Borcali distansiyasinda 3 984 24 tustu var idi ve onlarda kisi 25 cinsinden 13 549 24 nefer ehali yasayirdi 1832 ci ilin kameral tesvirine esasen ise distansiyada 145 kendde 4 092 tustu 26 var idi ve onlarda kisi 25 cinsinden 13 762 nefer ehali yasayirdi 27 Ehalinin sixligi Redakte Distansiyanin sahesi nezere alinarsa melum olur ki erazinin her kvadrat verstine kisi cinsinden 1 7 nefer ehali dusurdu 27 Etnik terkibi Redakte 1832 ci ilin kameral tesvirine esasen Borcali distansiyasinda yasayan kisi 25 cinsinden 13 762 nefer olan ehalinin 8 479 neferini ve ya 61 61 28 ni azerbaycanlilar 29 3 634 neferini ve ya 26 41 28 ni ermeniler 767 neferini ve ya 5 57 28 ni yunanlar 669 neferini ve ya 4 86 28 ni gurculer 213 neferini ve ya 1 55 28 ni ise almanlar teskil edirdi 30 Dili Redakte Distansiyada en genis istifade olunan dil Azerbaycan dili 5 idi 30 Ehali azerbaycanca ermenice gurcuce ve almanca danisirdi 30 Bele ki yunanlarin az bir qismi ana dilini bilirdi ve esasen azerbaycanca danisirdilar 30 Menbe RedakteStatisticheskoe opisanie Zakavkazskogo kraya V dvuh chastyah odnoj knigoj s prisovokupleniem stati Politicheskoe sostoyanie Zakavkazskogo kraya v ishode XVIII veka i sravnenie onago s nyneshnim Sostavitel Orest Eveckij Napechatano v Tipografii Shtaba otdelnogo Korpusa Vnutrenne strazhi Sankt Peterburg 1835 god Obozrenie rossijskih vladenij za Kavkazom v statisticheskom etnogaficheskom topograficheskom i finansovom otnosheniyah proizvedennoe i izdannoe po vysochajshemu soizvoleniyu Napechatano v gorode Sankt Peterburg v tipografii vneshnej torgovli v 1836 godu Chast II A Gruziya 12 Borchalinskaya distanciya str 265 290 Kavkazskij kalendar na 1851 god izdannyj ot Kancelyarii Namestnika Kavkazskogo Tipografiya Glavnogo Upravleniya Namestnika Kavkazskogo Tiflis 1850 god Akty sobrannye Kavkazskoj Arheograficheskoj komissiej Arhiv glavnogo upravleniya namestnika Kavkazskogo Tom I Napechatan pod redakciej predstavitelya komissii st sov Adolfa Petrovicha Berzhe Tiflis Tipografiya Glavnogo Upravleniya Namestnika Kavkazskogo 1866 god Nikolaj Fedorovich Dubrovin Georgij XII poslednij car Gruzii i prisoedinenie ee k Rossii Izdatelstvo Sankt Peterburg tipografiya departamenta udelov Litejnyj prospekt 39 1867 god Pyotr Grigorevich Butkov Materialy dlya novoj istorii Kavkaza s 1722 po 1803 god Chast tretya Sankt Peterburg 1869 god Nikolaj Fedorovich Dubrovin Istoriya vojny i vladychestva russkih na Kavkaze Tom III Sankt Peterburg Tipografiya N N Skorohodova Nadezhdinskaya dom 39 1886 god Potto Vasilij Aleksandrovich Kavkazskaya vojna v otdelnyh ocherkah epizodah legendah i biografiyah Tom III Persidskaya vojna 1826 1828 godov Vypusk I Izdanie vtoroe Sankt Peterburg Kolokolnaya sobstvennyj dom 14 1888 Dozvoleno cenzuroj Sankt Peterburg 15 aprelya 1888 goda Tipografiya Trenke i Fyusno Maksimilianovskij pereulok 15 Vysshie klassy korennogo naseleniya Kavkazskogo kraya i pravitelstvennye meropriyatiya po opredeleniyu ih soslovnyh prav Istoricheskij ocherk Sostavitel deloproizvoditel kancelyarii Namestnika Ego Imperatorskogo Velichestva na Kavkaze Linden V Tiflis Izdanie Kancelyarii Namestnika E I V na Kavkaze 1917 god Oglavlenie gt Glava II Musulmanskie rajony Zakavkazya vhodyashie v sostav Erivanskoj Elisavetpolskoj Bakinskoj i otchasti Tiflisskoj gubernij str 21 48 Hadzhi Murat Ibragimbejli Rossiya i Azerbajdzhan v pervoj treti XIX veka Iz voenno politicheskoj istorii Izdatelstvo Nauka glavnaya redakciya vostochnoj literatury Moskva 1969 god Qeydler Redakte Tiflisdeki 17 ci Yeger alayinin zabiti yeger alman dilinden goturulmus sozdur almanca Jager olaraq yazilir ve Yeqa olaraq oxunur menasi ovcu qirici demekdir Istinadlar Redakte XIV Nauchno spravochnaya biblioteka Prilozheniya Spravka ob izmeneniyah administrativno territorialnogo deleniya Gruzii 1801 1921 gg str 345 346 Centralnyj gosudarstvennyj istoricheskij arhiv Gruzii Putevoditel Vtoroe utochnennoe i dopolnennoe izdanie Redaktory V Ya Kacharava Sh K Chhetiya S S Lekishvili Glavnyj redaktor V Ya Kacharava Izdatel Glavnoe arhivnoe upravlenie pri Sovete Ministrov Gruzinskoj SSR Tbilisi Izdatelstvo Sabchota Sakartvelo 1976 489 str Dubrovin Nikolaj Fedorovich Georgij XII poslednij car Gruzii i prisoedinenie ee k Rossii Izdatelstvo Sankt Peterburg tipografiya departamenta udelov Litejnyj prospekt 39 1867 god Oglavlenie Glava X str 190 1 2 Akty sobrannye Kavkazskoj Arheograficheskoj komissiej Arhiv glavnogo upravleniya namestnika Kavkazskogo Tom I Napechatan pod redakciej predstavitelya komissii st sov Adolfa Petrovicha Berzhe Tiflis Tipografiya Glavnogo Upravleniya Namestnika Kavkazskogo 1866 god Oglavlenie Chast vtoraya V Vstuplenie Gruzii v Russkoe poddanstvo i uchrezhdenie v nej pravitelstvo 528 Raport general majora Lazareva generalu Knorringu ot 18 go fevralya 1801 goda za 127 str 416 Istoriya vojny i vladychestva russkih na Kavkaze Nikolaj Fedorovich Dubrovin Tom III Sankt Peterburg Tipografiya N N Skorohodova Nadezhdinskaya dom 39 1886 god Oglavlenie Glava XVII str 372 1 2 Qeyd menbede tatar dili olaraq gosterilib Istoriya vojny i vladychestva russkih na Kavkaze Nikolaj Fedorovich Dubrovin Tom III Sankt Peterburg Tipografiya N N Skorohodova Nadezhdinskaya dom 39 1886 god Oglavlenie Glava XVII str 375 Dubrovin Nikolaj Fedorovich Georgij XII poslednij car Gruzii i prisoedinenie ee k Rossii Izdatelstvo Sankt Peterburg tipografiya departamenta udelov Litejnyj prospekt 39 1867 god Oglavlenie Glava X str 199 1 2 Akty sobrannye Kavkazskoj Arheograficheskoj komissiej Arhiv glavnogo upravleniya namestnika Kavkazskogo Tom I Napechatan pod redakciej predstavitelya komissii st sov Adolfa Petrovicha Berzhe Tiflis Tipografiya Glavnogo Upravleniya Namestnika Kavkazskogo 1866 god Oglavlenie Chast vtoraya V Vstuplenie Gruzii v Russkoe poddanstvo i uchrezhdenie v nej pravitelstvo 550 Postanovlenie vnutrennego v Gruzii upravleniya Vysochajshe utverzhdennoe v 12 j den sentyabrya 1801 goda v Moskve str 437 Vysochajshij manifest 12 go sentyabrya 1801 goda gt na HRONOS gurc dilinde სამხრეთი kimi yazilan ve samxreti olaraq oxunan bu soz Azerbaycan dilinde cenub ve ya cenubi kimi tercume edilir XIV Nauchno spravochnaya biblioteka Prilozheniya Spravka ob izmeneniyah administrativno territorialnogo deleniya Gruzii 1801 1921 gg str 345 Centralnyj gosudarstvennyj istoricheskij arhiv Gruzii Putevoditel Vtoroe utochnennoe i dopolnennoe izdanie Redaktory V Ya Kacharava Sh K Chhetiya S S Lekishvili Glavnyj redaktor V Ya Kacharava Izdatel Glavnoe arhivnoe upravlenie pri Sovete Ministrov Gruzinskoj SSR Tbilisi Izdatelstvo Sabchota Sakartvelo 1976 489 str Glavnoe arhivnoe upravlenie pri Sovete Ministrov Gruzinskoj SSR Centralnyj gosudarstvennyj istoricheskij arhiv Gruzii Putevoditel Vtoroe utochnennoe i dopolnennoe izdanie Oglavlenie gt XIV Nauchno spravochnaya biblioteka gt Prilozheniya ob izmeneniyah administrativno territorialnogo deleniya Gruzii 1801 1921 gg Pod redakciej V Ya Kacharava Glavnyj redaktor Sh K Chhetiya S S Lekishvili Izdatelstvo Sabchota Sakartvelo Tbilisi 1976 str 346 1 2 3 4 Obozrenie rossijskih vladenij za Kavkazom v statisticheskom etnogaficheskom topograficheskom i finansovom otnosheniyah proizvedennoe i izdannoe po vysochajshemu soizvoleniyu Napechatano v gorode Sankt Peterburg v tipografii vneshnej torgovli v 1836 godu Chast II A Gruziya 12 Borchalinskaya distanciya I Granicy i prostranstva str 267 Menbede yalnisliqla Babaqar daglarinin Lecbeddin kendinden Siniq korpuyedek uzandigi yazilmisdir Bax Obozrenie rossijskih vladenij za Kavkazom v statisticheskom etnogaficheskom topograficheskom i finansovom otnosheniyah proizvedennoe i izdannoe po vysochajshemu soizvoleniyu Napechatano v gorode Sankt Peterburg v tipografii vneshnej torgovli v 1836 godu Chast II A Gruziya 12 Borchalinskaya distanciya I Granicy i prostranstva str 268 Obozrenie rossijskih vladenij za Kavkazom v statisticheskom etnogaficheskom topograficheskom i finansovom otnosheniyah proizvedennoe i izdannoe po vysochajshemu soizvoleniyu Napechatano v gorode Sankt Peterburg v tipografii vneshnej torgovli v 1836 godu Chast II A Gruziya 12 Borchalinskaya distanciya I Granicy i prostranstva str 267 268 Ve ya 9104 16 km yeni texminen 9 100 km Bax Enciklopedicheskij Slovar F A Brokgauza i I A Efrona Tablicy dlya perevoda metricheskih desyatichnyh mer v russkie i russkih v metricheskie gt 1 kv versta 1 13802 kv kilometrov Istoriya vojny i vladychestva russkih na Kavkaze Nikolaj Fedorovich Dubrovin Tom III Sankt Peterburg Tipografiya N N Skorohodova Nadezhdinskaya dom 39 1886 god Oglavlenie Glava XIX str 410 Akty sobrannye Kavkazskoj Arheograficheskoj komissiej Arhiv glavnogo upravleniya namestnika Kavkazskogo Tom I Napechatan pod redakciej predstavitelya komissii st sov Adolfa Petrovicha Berzhe Tiflis Tipografiya Glavnogo Upravleniya Namestnika Kavkazskogo 1866 god Oglavlenie Chast vtoraya V Vstuplenie Gruzii v Russkoe poddanstvo i uchrezhdenie v nej pravitelstvo 543 Vsepoddannejshij raport general lejtenanta Knorringa ot 28 go iyulya 1801 goda za 1 str 426 Istoriya vojny i vladychestva russkih na Kavkaze Nikolaj Fedorovich Dubrovin Tom III Sankt Peterburg Tipografiya N N Skorohodova Nadezhdinskaya dom 39 1886 god Oglavlenie Glava XIX str 411 Kavkazskij kalendar na 1851 god izdannyj ot Kancelyarii Namestnika Kavkazskogo Tipografiya Glavnogo Upravleniya Namestnika Kavkazskogo Tiflis 1850 god Oglavlenie gt Otdelenie tretie gt II Putevoditel po Chernomorii Kavkazskomu i Zakavkazskomu krayu ot Tamani do Tiflisa i potom do Kutaisa Erivani Shemahi i Derbenta gt B Zakavkazskij kraj gt 1 Ot Dariala do Tiflisa str 82 Akty sobrannye Kavkazskoj Arheograficheskoj komissiej Arhiv glavnogo upravleniya namestnika Kavkazskogo Tom IV Napechatan pod redakciej predstavitelya komissii st sov Adolfa Petrovicha Berzhe Tiflis Tipografiya Glavnogo Upravleniya Namestnika Kavkazskogo 1870 god Kavkaz i Zakavkaze za vremya upravleniya generala ot kavalerii Aleksandra Petrovicha Tormasova 1809 1811 XVI Statisticheskie i drugie svedeniya 1447 Priobretenie sdelannye v poddanstvo Rossijskoj Imperii so vremeni zanyatiya Gruzii s pokazaniem naselenie onyh i kem oni upravlyaemy str 953Orijinal metn rus Bolnisskie armyane byvshie v begah v Karabahe vyvedeny i perechisleny k Gruzii upravlyayutsya Melik Bagirbekom Beglyarovym 428 semejstv 2140 dush muzhskogo pola Tableau historique geographique ethnographique et politique du Caucase et des provinces limitrophes entre la Russie et la Perse par M Klaproth 1 2 Akty sobrannye Kavkazskoj Arheograficheskoj komissiej Arhiv glavnogo upravleniya namestnika Kavkazskogo Tom VII 830 Vedomost o chisle hristianskih semejstv pereshedshih iz Tureckih pashalykov v Rossijskie predely str 847 1 2 Obozrenie rossijskih vladenij za Kavkazom v statisticheskom etnogaficheskom topograficheskom i finansovom otnosheniyah proizvedennoe i izdannoe po vysochajshemu soizvoleniyu Napechatano v gorode Sankt Peterburg v tipografii vneshnej torgovli v 1836 godu Chast I Obshij vzglyad na zakavkaze kak na koloniyu rossii i na sostoyanie zakavkazskogo kraya v statisticheskom i v hozyajstvennom otnosheniyah str 19 1 2 3 Kisiler vergi odeyicileri olduqlarindan dolayi kameral tesvirde yalniz onlarin sayi nezere alinmisdir Bu soz aile anlamini ifade edirdi gt bax Obozrenie rossijskih vladenij za Kavkazom v statisticheskom etnogaficheskom topograficheskom i finansovom otnosheniyah proizvedennoe i izdannoe po vysochajshemu soizvoleniyu Napechatano v gorode Sankt Peterburg v tipografii vneshnej torgovli v 1836 godu Chast I Obshij vzglyad na zakavkaze kak na koloniyu rossii i na sostoyanie zakavkazskogo kraya v statisticheskom i v hozyajstvennom otnosheniyah str 18 1 2 Obozrenie rossijskih vladenij za Kavkazom v statisticheskom etnogaficheskom topograficheskom i finansovom otnosheniyah proizvedennoe i izdannoe po vysochajshemu soizvoleniyu Napechatano v gorode Sankt Peterburg v tipografii vneshnej torgovli v 1836 godu Chast II A Gruziya 12 Borchalinskaya distanciya VII Zhiteli str 275 1 2 3 4 5 Qeyd qiymetlendirme Qeyd menbede tatarlar olaraq gosterilib Azerbaycan turklerinin Zaqafqaziya tatarlari ve ya sadece tatarlar adlandirilmasi haqqinda melumatlara numune gt Vysshie klassy korennogo naseleniya Kavkazskogo kraya i pravitelstvennye meropriyatiya po opredeleniyu ih soslovnyh prav Istoricheskij ocherk Sostavitel deloproizvoditel kancelyarii Namestnika Ego Imperatorskogo Velichestva na Kavkaze Linden V Tiflis Izdanie Kancelyarii Namestnika E I V na Kavkaze 1917 god Oglavlenie gt Glava II Musulmanskie rajony Zakavkazya vhodyashie v sostav Erivanskoj Elisavetpolskoj Bakinskoj i otchasti Tiflisskoj gubernij str 21Orijinal metn rus Glavnuyu massu naseleniya vostochnoj poloviny Zakavkazya vhodyashej v sostav Erivanskoj Elisavetpolskoj Bakinskoj i otchasti Tiflisskoj gubernij sostavlyayut aderbejdzhanskie turki nazyvaemye obyknovenno zakavkazskimi tatarami 1 2 3 4 Obozrenie rossijskih vladenij za Kavkazom v statisticheskom etnogaficheskom topograficheskom i finansovom otnosheniyah proizvedennoe i izdannoe po vysochajshemu soizvoleniyu Napechatano v gorode Sankt Peterburg v tipografii vneshnej torgovli v 1836 godu Chast II A Gruziya 12 Borchalinskaya distanciya VII Zhiteli str 278Hemcinin bax RedakteBorcali qezasi Borcali sultanligiMenbe https az wikipedia org w index php title Borcali distansiyasi amp oldid 5220283, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.