fbpx
Wikipedia

Belarus gerbi

Belarus Respublikasının Dövlət Gerbi (belar. Дзяржаўны герб Рэспублікі БеларусьDziaržaŭny herb Respubliki Biełaruśrus. Государственный герб Республики БеларусьGosudarstvennyĭ gerb Respubliki Belarus) — Belarus Respublikasının dövlət gerbi. Gerb bayraqhimn ilə yanaşı, Belarus dövlətinin dövlət rəmzidir. Gerb 1995-ci ildə keçirilmiş referendumla 1991–1995-ci illərdə istifadə edilən Poqoniya gerbinin yerinə ictimaiyyət tərəfindən seçilmişdir. Belarusun dövlət rəmzlərindən biri olan gerbin mərkəzində, Şimali Avrasiya torpaqlarını göstərən dünya xəritəsindən doğan bir günəş və günəş şüaları ilə əhatə olunmuş yaşıl rəngli Belarus xəritəsindən ibarətdir. Gerbin sağ və sol tərəflərində Belarus bayrağındakı rənglər olan qırmızıyaşıl rəngli lentlərin bükülmüş olduğu buğda sapı fiqurları mövcuddur. Sol buğda saplarında yonca, sağ buğda saplarında isə kətan təsvir olunmuşdur. Gerbin zirvəsində qırmızı ulduz mövcuddur. Gerbin aşağı hissəsində isə, Belarus dilində "Рэспубліка Беларусь" (azərb. Belarus Respublikası‎) yazılıb.

Belarus gerbi
Detallar
Armiger Belarus Respublikası
Təsis edilib 7 iyun 1995
Təsdiq edilib 7 iyun 1995 (2012-ci ildə gerbə kiçik dəyişikliklər əlavə edildi)
Zirvə Qırmızı ulduz
Gerbin lövhəsi Qırmızı və yaşıl xəttlər
Tərəfkeş Avrasiyanı göstərən qlobus, yüksələn günəş
Şüar Рэспубліка Беларусь (azərb. Belarus Respublikası‎)
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Gerb Belorusiya Sovet Sosialist Respublikası tərəfindən istifadə edilən gerblərin oxşar bir versiyasıdır. Aralarındakı ən diqqətə çarpan fərq isə, gerbin mərkəzində yerləşən oraq və çəkic fiqurunun yerinə Belarus xəritəsinin olmasıdır. Gerb, 2012-ci ildə bəzi dəyişikliklərə məruz qalmışdır.

Təsviri

Dizayn

Gerbin mərkəzində günəş şüalarının üstündə yerləşdirilmiş yaşıl rəngli Belarus xəritəsi yerləşir. Günəş, qlobusun böyük bir hissəsi ilə örtülüdür. Bu qlobusda Avrasiya qitəsinin bir hissəsini göstərən bənövşəyi rəngdəki quru ərazisi və mavi rəngdəki su ərazisi yerləşir. Gerbin sağ və sol tərəfində çiçəklərlə birlikdə buğda sapları mövcuddur. Sol tərəfdə yonca, sağ tərəfdə isə kətan çiçəyi yerləşir. Buğda saplarının ətrafı Belarus bayrağının rəngləri olan qırmızı və yaşıl rəngdəki lentlərlə örtülmüşdür. Gerbin alt hissəsində Belarus dilində "Рэспубліка Беларусь" (azərb. Belarus Respublikası‎) yazısı, zirvəsində isə kommunizmin simvolu olan qırmızı ulduz yerləşir.

Gerb 2012-ci ildə biraz dəyişdirilərək daha canlı rənglərə sahib olan bir versiyaya çevrilmişdir.

Simvolizm

Belarus gerbini təşkil edən elementlər Belorusiya Sovet Sosialist Respublikası (Belorusiya SSR) tərəfindən istifadə olunan gerblərdə mövcud olan elementlərin oxşar bir versiyasıdır. Belorusiya SSR gerbinin mərkəzində işçiləri və kəndliləri xarakterizə edən oraq və çəkic fiquru, hal-hazırda istifadə edilən gerbin mərkəzində isə, yaşıl rəngli Belarus xəritəsi var. O biri tərəfdən köhnə gerbdə sadəcə kommunizmi təmsil edən qırmızı rəngdən istifadə edilərkən, Belarus Respublikası gerbində həm qırmızı, həm də yaşıl rəngdən istifadə edilir. Buna baxmayaraq, SSRİ gerblərinə xas olan qırmızı ulduz, buğda buketləri və qlobus, gerbdə hələ də mövcuddur.

Qanun

 
Minsk şəhərində yerləşən bir binanın üstündə Belarus gerbi
 
Gerbin yerləşdiyi Belarus pasportu

Hal-hazırda istifadə edilən gerbin istifadəsini idarə edən qanun, 5 iyul 2004 tarixində qüvvəyə girmişdir. Konstitusiyanın 3-cü Fəslində yerləşən 9-cu Maddədəki 301-ci, 302-ci və 303-cu qanunlar gerbin istifadəsini müəyyənləşdirir. Gerb rəsmi olaraq rəngli, monoxrom və ya iki rəngdən istifadə edərək istifadə oluna bilər. Belarusun dövlət gerbi 10-cu maddəyə əsasən, bəzi rəsmi dövlət yerlərində davamlı olaraq mövcud olmalıdır. Bunlara Belarus dövlət prezidentinin rəsmi iqamətgahı, məclis binası, mərkəzi və yerli hökumət qurumu, nazirliklər, Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi, Mərkəzi Bank, səfirliklər, məhkəmələr, hərbi binalar, dəmiryol stansiyaları, təhsil qurumları və s. aiddir. Gerbin sərhəd girişləri və ümumi təhlükəsizlik nəzarət nöqtələrinə də qoyulacağı bildirilmişdir. Bununla birlikdə pasport, pul, marka və rəsmi sənədlər də daxil olmaqla hökumət tərəfindən çıxarılan sənədlərdə də istifadə edilə bilər.

Qanun həmçinin gerbin başqa kontekstlərdə istifadəsini məhdudlaşdırır. Bunlara şəhərlər, qəsəbələr və ya oblastlar aiddir. Bundan əlavə olaraq, dövlət rəmzləri qanununda adı çəkilməyən müəssisələr gerbdən yalnızca icazəylə istifadə edə bilərlər. Gerb həm əcnəbilər, həm də Belarus vətəndaşları tərəfindən yalnız rəmzə hörmət göstərildiyi müddətcə istifadə edilə bilər. Hökumət vəzifəlisi olmayan vətəndaşlar blankların və ya biznes kartların üzərində dövlət gerbindən istifadə edə bilməzlər.

 
Belarus dövlət gerbi, ölkənin milli buzüstü xokkey komandasının formasının üzərində

Gerb, qanunda sadalanan standard istifadələrə əlavə olaraq müxtəlif hallarda isifadə edilmişdir. Ölkənin milli himni olan Мы, беларусы (azərb. Biz Belaruslar‎)-ın video klipin əvvəlində və sonunda Belarus bayrağı ilə birlikdə televiziyada tez-tez göstərilir. Bununla yanaşı gerbdən ümummilli və regional seçkilər ərzində seçki qutularında və kampaniyalarda da istifadə edilir. Həmçinin, Belarusun sərhəd postlarında da gerb mövcuddur.

Tarix

Poqonya

  Əsas məqalə: Poqonya

Böyük Litva knyazlığında 1366-cı ildən Belarus Xalq Respublikasında 1919-cu ilə qədər Poqonya adlanan qırmızı zəmin üzərində ağ atlı əsgər fiquru, Belarus torpaqlarında suverenlik quran müxtəlif dövlətlərdə rəsmi dövlət gerbi olaraq istifadə edilmişdir. Gerb, Böyük Litva knyazlığı 1795-ci ildə Rusiya İmperiyası tərəfindən ihlaq edildikdən sonra da qismən olaraq istifadə olunmağa davam etdi. Əslən "Vytis" adında bir Litva rəmzi olan fiqur, böyük knyazlıq dövründə belaruslar tərəfindən öz slavyan rəmzləri olaraq da qəbul edildi. Belarus milliyətçiləri, Böyük Litva knyazlığındakı elitlərin böyük seqmentinin belaruslardan təşkil olduğunu, bu səbəblə də gerbin belaruslara aid olduğu tezisini irəli sürmüşdürlər. Bu tezisə dayaq olaraq Böyük Litva knyazlığında Belarus dilində yazılmış qanunlar göstərilmişdir. 1916-cı ildə Maksim Boqdanoviç "Poqonya" adlı milliyətçi şeirində Belarusun müstəqilliyini qorumuşdur. Bu görüş istiqamətində 1918-ci ildə qurulan qısa ömürlü Belarus Xalq Respublikası da bu gerbdən istifadə etmişdir.

Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqının süqut etməsindən sonra müstəqilliyini elan edən Belorusiya Sovet Sosialist Respublikası 1991–1995-ci illərdə yenə Poqonya gerbindən istifadə etmişdir. Bu istifadə, 1994-cü ildə Aleksandr Lukaşenkonun prezident seçilməsinə qədər iqtidarda olan və Sovet-əvvəli dövrün rəmzlərindən istifadə edərək milli şəxsiyyət və Belarus Xalq Respublikasıyla davamlılıq imici yaratmağa çalışan Belarus Xalq Cəbhəsi tərəfindən təmin edilmişdir. Poqonyanın istifadəsi əhalinin SSRİRusiya-meylli hissəsinin reaksiyasını almışdır. 1995-ci ildə keçirilən referendumdan sonra hal-hazırki gerbdən istifadə edilməyə başlandı. Bu referendumun nəticəsindən bəri ölkədəki müxtəlif müxalifət qrupları köhnə gerbdən Belarus Dövlət Prezidenti Aleksandr Lukaşenkoya qarşı bir mitinq simvolu olaraq istifadə etmişdilər. Müxalifət simvolu olaraq göründüyündən Poqonyanın istifadəsi Lukaşenko hökumətinə tərəfindən qadağan edilməsə də, istifadəsinə qarşı cəzalandırıcı tədbirlər alınmışdır. 2015-ci ildə Poqonya gerbi ilə poz göstərən dörd hərb məktəbi şagirdi məktəbdən atılmışdı. Buna reaksiya olaraq "Poqonya Yandırın" ("Poqonya" Belarus dilində "qaçdı-tutdu" deməkdir) heşteqi bütün ölkə üzrə sosial mediyada istifadə edilmişdir. Bundan əlavə olaraq, ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüş belarus yazıçısı Svetlana Aleksandrovna hərb məktəbi şagirdlərinə dəstəyini bildirmişdir. Daha sonra şagirdlərin məktəbə yenidən qəbul ediləcəyi açıqlanmışdır.

SSRİ dövrü

Belarus, Belorusiya Sovet Sosialist Respublikasının 1920-ci ildə qurulmasından Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqının süqutundan sonra, 1991-ci ildə müstəqilliyini elan etməsinə qədər digər sovet respublikalarının dövlət gerblərinə oxşar bir gerbdən istifadə edirdi. İlk rəsmi gerb 1919-cu ildə təsdiqlənmişdir. Bu gerb həmin dövrdə təsdiqlənən Ukrayna Sovet Sosialist RespublikasıRusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikası dövlət gerblərinə çox oxşayırdı. Gerbin mərkəzində günəş şüalarının bəzədiyi qırmızı bir qalxan və sarı günəşin üstündə, qalxanın mərkəzində fəhlələr və kəndlilər arasındakı birliyi təmsil edən oraq və çəkic fiquru yerləşir. Oraq və çəkicin üstündə respublikanın Belarus dilində tam adının abreviaturası olan "Б.С.С.Р." (azərb. B.S.S.R.‎) yazılmışdır. Gerbin sağ və sol hissələrində buğda saplaqları yerləşir. Gerbin alt hissəsində qırmızı zəmin üzərində qara rəngdə Belarus dilində, SSRİ-nin rəsmi şüarı olan "Bütün ölkələrin proletarları birləşin!" yazılmışdır.

1920-ci illərdə dövlət gerbi üçün çoxlu fərqli dizayn mövcud idi. 11 aprel 1927 tarixində köhnə gerb yenidən dizayn edildi. Gerbin mərkəzində yerləşən qalxan fiquru çıxarılmış və daha çox söz ehtiva edən yəni bir gerbdən istifadə edilməyə başlandı. Yeni gerbin sağ hissəsində meşə yarpağı, sol hissəsində isə buğda saplaqları mövcud idi. Gerbin mərkəzində qlobusun arxasından yüksələn bir günəş təsvir edilmişdir. Oraq və çəkic fiquru yeniləndi və zirvəyə qırmızı ulduz simvolu əlavə edildi. Köhnə gerbin sağ və sol hissəsində yerləşən buğda saplaqlarına kommunizmin simvolu olan qırmızı rəngli lent əlavə edildi və üstlərinə soldan sağa Belarus dilində, İdiş dilində, polyak dilindərus dilində "Bütün ölkələrin proletarları birləşin!" yazıldı. Alt hissədə respublikanın Belarus dilində tam adının abreviaturası olan "Б.С.С.Р." (azərb. B.S.S.R.‎) ağ rəngdə yazılmışdır. Gerb 1937-ci ildə kiçik yeniləmələrə məruz qalmışdır.

1950-ci ildə yeni bir gerb dizayn edilmişdir. Gerbin sağ və sol hissəindəki çiçək fiqurları yenilənmişdi. Gerbin sol hissəsinə yonca, sağ hissəsinə isə kətan yerləşdirilmişdi. Bu gerb dizaynı Belorusiya Sovet Sosialist Respublikası Konstitusiyasının 119. maddəsində müəyyənləşdirilmişdir. 28 fevral 1958 tarixində əvvəlki gerbə oxşayan yeni bir gerbdən istifadə edilməyə başlandı.

1995 referendumu

 
Belarus dövlət gerbini ehtiva edən bir medal (1999)
 
Belarus gerbi Azərbaycan poçt markası üzərində (2013)

14 may 1995 tarixində Belarusun bütün bölgələrində referendum keçirilmişdir. Referandumda dörd sual soruşuldu. Suallardan biri "Belarus Respublikası üçün dövlətin tövsiyə etdiyi bayraq və gerbi dəstəkləyirsiniz?" idi. Seçicilərin 64,7%-nin qatıldığı referandumda gerblə əlaqədar iştirakçıların 75,1%-i (3,622,851 nəfər) bəli, 24,9%-i (988,839 nəfər) isə, xeyr səsini verdi. 3:1 nisbətində bəli səsi çıxması nəticəsində yeni dövlət gerbi qəbul edildi. Referandumda cəmi 211,732 səs etibarsız qəbul edildi. 1995 referandumu yeni gerbi dəstəkləyən "yeni sovetçi" Aleksandr Lukaşenko hökumətiylə Belarus Xalq Cəbhəsinin köməyi ilə təşkil edilmiş qərb-meylli, milliyətçi cəbhənin qarşı-qarşıya gəldiyi bir müddət idi. Mübahisəli referandum əvvəli müxalifətə görə, dövlət mətbuatı Poqonya gerbini, gerbin İkinci Dünya müharibəsi dövründə Barbarossa əməliyyatı çərçivəsində faşistlərin Belarusu işğal etdiyi müddətdə də istifadə etməsi səbəbiylə nasizm ilə əlaqələndirilmişdi. Muxalifət həmçinin səs kompasında yeni gerbin şəklinin olmamasını tənqid etdi və iştirak qiymətləndirildikdə seçicilərin 50%-i sandıqda bəli səsindən istifadə etmiş olsa da berin dəyiştirilməsinin konstitusiyaya zidd olduğunu iddia etdi. Akademik ədəbiyyatda referendumdan çıxan nəticənin Belarusun avtoritarlığa geri qayıtmasının göstəricisi olduğu ifadəsinə yer verildi. Referandum nəticəsi həmçinin Lukaşenkonun sovet ənənəsini ehtiva edən siyasətlərinə xalqda geniş dəstək olduğunu göstərməkdə idi. Yeni gerbin qəbulu ilə Belarus sovet dövrü rəmzlərinə geri qayıdan tək ölkə oldu.

Lukaşenko, bu referandumun xüsusilə Böyük Vətən müharibəsi əsnasında əldə edilən qalibiyyətlə əlaqəli olduğunu vurğuladı və referandum nəticəsini qalibiyyət elan edərək "Vuruşduğunuz ölkənin bayrağını sizə geri qaytardıq. Sizə həm xatirəni həm də qüruru geri qaytardıq" ifadələrindən istifadə etdi.

26 mart 1998 tarixində qəbul edilən qanuna görə may ayının ikinci bazar günü "Dövlət Gerbi və Milli Bayraq Günü" olaraq qeyd olunması qərarlaşdırıldı.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. "The Flag and the Coat of Arms of Belarus: what changes has been in 2012 and how makes symbols of belarussian country". СТВ.
  2. The emblem in the redaction of 2012
  3. . Belarus Respublikası Prezidentliyi. 2017-02-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-30. (#parameter_ignored_suggest)
  4. "Symbols and Anthem of the Republic of Belarus". Belarus.by. 2016-11-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-30. (#parameter_ignored_suggest)
  5. President of the Republic of Belarus Description of the National emblem. Alınma tarixi: 1 mart 2006.
  6. "Флаг и герб Беларуси: какие изменения произошли в 2012 году и как создаются символы белорусской государственности" (Rusça). Ctv.by. 2016-03-06 tarixində . İstifadə tarixi: 8 iyun 2018.
  7. "The State Emblem of the Republic of Belarus" (İngilizce). Belarus.by. 2016-08-22 tarixində . İstifadə tarixi: 8 iyun 2018.
  8. "TГербы Советской Белоруссии, 1919". 2007-09-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-30. (#parameter_ignored); (#parameter_ignored_suggest)
  9. "Belarus Respublikası qanun № 301-303 / Belarus Respublikası Dövlət Rəmzləri Qanunu". (#parameter_ignored_suggest); (#parameter_ignored_suggest)
  10. "Государственный пограничный комитет Республики Беларусь". Gpk.gov.by. 2009-02-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-02. (#parameter_ignored_suggest)
  11. "The Coat of Arms of Lithuania". Lrs.lt. 2016-03-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-15. (#parameter_ignored_suggest)
  12. Luizzi, Afina S.; Qrozbi, Stiven (2004). Nationality and Nationalism. I.B. Tauris. səh. 174.
  13. Abdilal, Ravi (2005). National Purpose in the World Economy: Post-Soviet States in Comparative Perspective. Nyu-York: Kornell Universiteti Nəşriyyatı. səh. 135.
  14. Mek-Millen, Arnold Barret (1977). Die Literatur der Weissrussen. Schmitz. səh. 160.
  15. Tsitoy, A. (2010). Геральдыка Беларусі. Менск: МФЦП. səh. 144. ISBN 978-985-454-500-4.
  16. Kacarski, Aliyaksey (2017). Memories of Empire and Entry Into International Society: Views from the European Periphery. Oksford: Routledge. səh. 31.
  17. Hofmen, Stiven M.; Böhr, Rinii (2013). (PDF). Kaunas: Vıtautas Maqnus Universiteti Nəşriyyatı. səh. 162. 2017-08-12 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-10-03.
  18. . Pbnf.org. 2008-12-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-10-03. (#parameter_ignored_suggest)
  19. "Belarus: Nobel laureate wades into national emblem row". BBC. 21 oktyabr 2015. 2017-01-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-03. (#parameter_ignored_suggest)
  20. Byerastıyen, S. (1972). Дыялог па-над часам. Літаратура і мастацтва. səh. 15.
  21. "Гербы Беларуси". Heraldicum.ru. 2016-10-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-05. (#parameter_ignored_suggest)
  22. İmzasız (1972). Флаг и Герб СССР. Moskva. səh. 26.
  23. 11.06.2013. Azərbaycan və Belarusiya diplomatik əlaqələrin 20 illiyinə həs olunmuş marka. azermarka.az  (azərb.)
  24. Z. Zıbiyeka (2002). Historia Białorusi 1795-2000 (azərb. Belarus tarixi 1795-2000‎). Lubnin.
  25. (PDF). Rec.gov.by. 2016-10-11 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-10-07. (#parameter_ignored_suggest)
  26. Viktoroviç Ioffe, Qriqoriy (2008). Understanding Belarus and how Western Foreign Policy Misses the Mark. Rowman & Liitlefield. səh. 64.
  27. . Belarusguide.com. 2016-04-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-10-07. (#parameter_ignored_suggest)
  28. Davişa, Keren; Perrott, Brus; Mixalişko, Ketliin C. (1997). Democratic Changes and Authoritarian Reactions in Russia, Ukraine, Belarus and Moldova. Kembric Universiteti Nəşriyyatı. səh. 265.
  29. Vitali Silitski (11 may 2005). . Belarus News and Analysis. 5 March 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 October 2017. (#parameter_ignored); (#parameter_ignored_suggest)
  30. Vitali Silitski (26 mart 1998). . Ncpi.gov.by. 2016-03-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-10-07. (#parameter_ignored_suggest)

Xarici keçidlər

  • Belarus Respublikası Dövlət Prezidenti, Belarus Respublikasının Dövlət Rəmzinin Rəsmi Təsviri (ing.)
  • 2004-cu ildə imzalanan Belarus Respublikasının Rəsmi Rəmzləri haqda qanun (rus.)
  • 1995-cu ildə imzalanan Belarus Respublikasının Rəsmi Rəmzləri haqda qanun (rus.)
  • Belarus Rəmzlərinin Qısa Tarixi (rus.)
  • Heraldicum — Belarus Respublikasının Rəmzləri 2004-05-07 at the Wayback Machine (rus.)

belarus, gerbi, belarus, respublikasının, dövlət, gerbi, belar, Дзяржаўны, герб, Рэспублікі, Беларусь, dziaržaŭny, herb, respubliki, biełaruś, Государственный, герб, Республики, Беларусь, gosudarstvennyĭ, gerb, respubliki, belarus, belarus, respublikasının, dö. Belarus Respublikasinin Dovlet Gerbi belar Dzyarzhayny gerb Respubliki Belarus Dziarzaŭny herb Respubliki Bielarus rus Gosudarstvennyj gerb Respubliki Belarus Gosudarstvennyĭ gerb Respubliki Belarus Belarus Respublikasinin dovlet gerbi Gerb bayraq ve himn ile yanasi Belarus dovletinin dovlet remzidir Gerb 1995 ci ilde kecirilmis referendumla 1991 1995 ci illerde istifade edilen Poqoniya gerbinin yerine ictimaiyyet terefinden secilmisdir Belarusun dovlet remzlerinden biri olan gerbin merkezinde Simali Avrasiya torpaqlarini gosteren dunya xeritesinden dogan bir gunes ve gunes sualari ile ehate olunmus yasil rengli Belarus xeritesinden ibaretdir Gerbin sag ve sol tereflerinde Belarus bayragindaki rengler olan qirmizi ve yasil rengli lentlerin bukulmus oldugu bugda sapi fiqurlari movcuddur Sol bugda saplarinda yonca sag bugda saplarinda ise ketan tesvir olunmusdur Gerbin zirvesinde qirmizi ulduz movcuddur Gerbin asagi hissesinde ise Belarus dilinde Respublika Belarus azerb Belarus Respublikasi yazilib Belarus gerbiDetallarArmiger Belarus RespublikasiTesis edilib 7 iyun 1995Tesdiq edilib 7 iyun 1995 2012 ci ilde gerbe kicik deyisiklikler elave edildi Zirve Qirmizi ulduzGerbin lovhesi Qirmizi ve yasil xettlerTerefkes Avrasiyani gosteren qlobus yukselen gunesSuar Respublika Belarus azerb Belarus Respublikasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarGerb Belorusiya Sovet Sosialist Respublikasi terefinden istifade edilen gerblerin oxsar bir versiyasidir Aralarindaki en diqqete carpan ferq ise gerbin merkezinde yerlesen oraq ve cekic fiqurunun yerine Belarus xeritesinin olmasidir Gerb 2012 ci ilde bezi deyisikliklere meruz qalmisdir 1 2 Mundericat 1 Tesviri 1 1 Dizayn 1 2 Simvolizm 1 3 Qanun 2 Tarix 2 1 Poqonya 2 2 SSRI dovru 2 3 1995 referendumu 3 Hemcinin bax 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerTesviri RedakteDizayn Redakte Gerbin merkezinde gunes sualarinin ustunde yerlesdirilmis yasil rengli Belarus xeritesi yerlesir Gunes qlobusun boyuk bir hissesi ile ortuludur Bu qlobusda Avrasiya qitesinin bir hissesini gosteren benovseyi rengdeki quru erazisi ve mavi rengdeki su erazisi yerlesir Gerbin sag ve sol terefinde ciceklerle birlikde bugda saplari movcuddur Sol terefde yonca sag terefde ise ketan ciceyi yerlesir Bugda saplarinin etrafi Belarus bayraginin rengleri olan qirmizi ve yasil rengdeki lentlerle ortulmusdur Gerbin alt hissesinde Belarus dilinde Respublika Belarus azerb Belarus Respublikasi yazisi zirvesinde ise kommunizmin simvolu olan qirmizi ulduz yerlesir 3 4 5 Gerb 2012 ci ilde biraz deyisdirilerek daha canli renglere sahib olan bir versiyaya cevrilmisdir 1 6 7 Simvolizm Redakte Belarus gerbini teskil eden elementler Belorusiya Sovet Sosialist Respublikasi Belorusiya SSR terefinden istifade olunan gerblerde movcud olan elementlerin oxsar bir versiyasidir Belorusiya SSR gerbinin merkezinde iscileri ve kendlileri xarakterize eden oraq ve cekic fiquru hal hazirda istifade edilen gerbin merkezinde ise yasil rengli Belarus xeritesi var O biri terefden kohne gerbde sadece kommunizmi temsil eden qirmizi rengden istifade edilerken Belarus Respublikasi gerbinde hem qirmizi hem de yasil rengden istifade edilir Buna baxmayaraq SSRI gerblerine xas olan qirmizi ulduz bugda buketleri ve qlobus gerbde hele de movcuddur 4 8 Qanun Redakte Minsk seherinde yerlesen bir binanin ustunde Belarus gerbi Gerbin yerlesdiyi Belarus pasportu Hal hazirda istifade edilen gerbin istifadesini idare eden qanun 5 iyul 2004 tarixinde quvveye girmisdir Konstitusiyanin 3 cu Feslinde yerlesen 9 cu Maddedeki 301 ci 302 ci ve 303 cu qanunlar gerbin istifadesini mueyyenlesdirir Gerb resmi olaraq rengli monoxrom ve ya iki rengden istifade ederek istifade oluna biler Belarusun dovlet gerbi 10 cu maddeye esasen bezi resmi dovlet yerlerinde davamli olaraq movcud olmalidir Bunlara Belarus dovlet prezidentinin resmi iqametgahi meclis binasi merkezi ve yerli hokumet qurumu nazirlikler Dovlet Tehlukesizlik Komitesi Merkezi Bank sefirlikler mehkemeler herbi binalar demiryol stansiyalari tehsil qurumlari ve s aiddir Gerbin serhed girisleri ve umumi tehlukesizlik nezaret noqtelerine de qoyulacagi bildirilmisdir Bununla birlikde pasport pul marka ve resmi senedler de daxil olmaqla hokumet terefinden cixarilan senedlerde de istifade edile biler 3 9 Qanun hemcinin gerbin basqa kontekstlerde istifadesini mehdudlasdirir Bunlara seherler qesebeler ve ya oblastlar aiddir Bundan elave olaraq dovlet remzleri qanununda adi cekilmeyen muessiseler gerbden yalnizca icazeyle istifade ede bilerler Gerb hem ecnebiler hem de Belarus vetendaslari terefinden yalniz remze hormet gosterildiyi muddetce istifade edile biler Hokumet vezifelisi olmayan vetendaslar blanklarin ve ya biznes kartlarin uzerinde dovlet gerbinden istifade ede bilmezler 9 Belarus dovlet gerbi olkenin milli buzustu xokkey komandasinin formasinin uzerinde Gerb qanunda sadalanan standard istifadelere elave olaraq muxtelif hallarda isifade edilmisdir Olkenin milli himni olan My belarusy azerb Biz Belaruslar in video klipin evvelinde ve sonunda Belarus bayragi ile birlikde televiziyada tez tez gosterilir Bununla yanasi gerbden umummilli ve regional seckiler erzinde secki qutularinda ve kampaniyalarda da istifade edilir Hemcinin Belarusun serhed postlarinda da gerb movcuddur 10 Tarix RedaktePoqonya Redakte Esas meqale PoqonyaBoyuk Litva knyazliginda 1366 ci ilden Belarus Xalq Respublikasinda 1919 cu ile qeder Poqonya adlanan qirmizi zemin uzerinde ag atli esger fiquru Belarus torpaqlarinda suverenlik quran muxtelif dovletlerde resmi dovlet gerbi olaraq istifade edilmisdir Gerb Boyuk Litva knyazligi 1795 ci ilde Rusiya Imperiyasi terefinden ihlaq edildikden sonra da qismen olaraq istifade olunmaga davam etdi 11 Eslen Vytis adinda bir Litva remzi olan fiqur boyuk knyazliq dovrunde belaruslar terefinden oz slavyan remzleri olaraq da qebul edildi 12 Belarus milliyetcileri Boyuk Litva knyazligindaki elitlerin boyuk seqmentinin belaruslardan teskil oldugunu bu sebeble de gerbin belaruslara aid oldugu tezisini ireli surmusdurler Bu tezise dayaq olaraq Boyuk Litva knyazliginda Belarus dilinde yazilmis qanunlar gosterilmisdir 13 1916 ci ilde Maksim Boqdanovic Poqonya adli milliyetci seirinde Belarusun musteqilliyini qorumusdur 14 Bu gorus istiqametinde 1918 ci ilde qurulan qisa omurlu Belarus Xalq Respublikasi da bu gerbden istifade etmisdir 15 Sovet Sosialist Respublikalari Ittifaqinin suqut etmesinden sonra musteqilliyini elan eden Belorusiya Sovet Sosialist Respublikasi 1991 1995 ci illerde yene Poqonya gerbinden istifade etmisdir Bu istifade 1994 cu ilde Aleksandr Lukasenkonun prezident secilmesine qeder iqtidarda olan ve Sovet evveli dovrun remzlerinden istifade ederek milli sexsiyyet ve Belarus Xalq Respublikasiyla davamliliq imici yaratmaga calisan Belarus Xalq Cebhesi terefinden temin edilmisdir 16 Poqonyanin istifadesi ehalinin SSRI ve Rusiya meylli hissesinin reaksiyasini almisdir 17 1995 ci ilde kecirilen referendumdan sonra hal hazirki gerbden istifade edilmeye baslandi Bu referendumun neticesinden beri olkedeki muxtelif muxalifet qruplari kohne gerbden Belarus Dovlet Prezidenti Aleksandr Lukasenkoya qarsi bir mitinq simvolu olaraq istifade etmisdiler 18 Muxalifet simvolu olaraq gorunduyunden Poqonyanin istifadesi Lukasenko hokumetine terefinden qadagan edilmese de istifadesine qarsi cezalandirici tedbirler alinmisdir 2015 ci ilde Poqonya gerbi ile poz gosteren dord herb mektebi sagirdi mektebden atilmisdi Buna reaksiya olaraq Poqonya Yandirin Poqonya Belarus dilinde qacdi tutdu demekdir hesteqi butun olke uzre sosial mediyada istifade edilmisdir Bundan elave olaraq edebiyyat uzre Nobel mukafatina layiq gorulmus belarus yazicisi Svetlana Aleksandrovna herb mektebi sagirdlerine desteyini bildirmisdir Daha sonra sagirdlerin mektebe yeniden qebul edileceyi aciqlanmisdir 19 XVI esrden beri istifade edilen Boyuk Litva knyazligi gerbi Rec Pospolita gerbi Rusiya Imperiyasina aid olan Vitebsk vilayetinin gerbi 1856 ci ilden Rusiya Imperiyasina aid olan Vilna vilayetinin gerbi Rusiya Imperiyasi gerblerinden yaradilmis Belorusiya ve Litva vilayetlerinin umumi gerbi 1882 Belarus Xalq Respublikasi remzi 1918 ci ilden vahid bir dizayn tesdiqlenmemisdir Belarus Xalq Respublikasi gerbi Alman isgali dovrunde istifade edilmis dovlet gerbi 1943 1944 Belarus Respublikasi gerbi 1991 1995 Litvanin hal hazirki gerbi 1992 h h SSRI dovru Redakte Esas meqale Belorusiya Sovet Sosialist Respublikasi gerbiBelarus Belorusiya Sovet Sosialist Respublikasinin 1920 ci ilde qurulmasindan Sovet Sosialist Respublikalari Ittifaqinin suqutundan sonra 1991 ci ilde musteqilliyini elan etmesine qeder diger sovet respublikalarinin dovlet gerblerine oxsar bir gerbden istifade edirdi Ilk resmi gerb 1919 cu ilde tesdiqlenmisdir Bu gerb hemin dovrde tesdiqlenen Ukrayna Sovet Sosialist Respublikasi ve Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikasi dovlet gerblerine cox oxsayirdi Gerbin merkezinde gunes sualarinin bezediyi qirmizi bir qalxan ve sari gunesin ustunde qalxanin merkezinde fehleler ve kendliler arasindaki birliyi temsil eden oraq ve cekic fiquru yerlesir Oraq ve cekicin ustunde respublikanin Belarus dilinde tam adinin abreviaturasi olan B S S R azerb B S S R yazilmisdir Gerbin sag ve sol hisselerinde bugda saplaqlari yerlesir Gerbin alt hissesinde qirmizi zemin uzerinde qara rengde Belarus dilinde SSRI nin resmi suari olan Butun olkelerin proletarlari birlesin yazilmisdir 8 1920 ci illerde dovlet gerbi ucun coxlu ferqli dizayn movcud idi 20 11 aprel 1927 tarixinde kohne gerb yeniden dizayn edildi Gerbin merkezinde yerlesen qalxan fiquru cixarilmis ve daha cox soz ehtiva eden yeni bir gerbden istifade edilmeye baslandi Yeni gerbin sag hissesinde mese yarpagi sol hissesinde ise bugda saplaqlari movcud idi Gerbin merkezinde qlobusun arxasindan yukselen bir gunes tesvir edilmisdir Oraq ve cekic fiquru yenilendi ve zirveye qirmizi ulduz simvolu elave edildi Kohne gerbin sag ve sol hissesinde yerlesen bugda saplaqlarina kommunizmin simvolu olan qirmizi rengli lent elave edildi ve ustlerine soldan saga Belarus dilinde Idis dilinde polyak dilinde ve rus dilinde Butun olkelerin proletarlari birlesin yazildi Alt hissede respublikanin Belarus dilinde tam adinin abreviaturasi olan B S S R azerb B S S R ag rengde yazilmisdir Gerb 1937 ci ilde kicik yenilemelere meruz qalmisdir 21 1950 ci ilde yeni bir gerb dizayn edilmisdir Gerbin sag ve sol hisseindeki cicek fiqurlari yenilenmisdi Gerbin sol hissesine yonca sag hissesine ise ketan yerlesdirilmisdi Bu gerb dizayni Belorusiya Sovet Sosialist Respublikasi Konstitusiyasinin 119 maddesinde mueyyenlesdirilmisdir 28 fevral 1958 tarixinde evvelki gerbe oxsayan yeni bir gerbden istifade edilmeye baslandi 22 1919 1927 ci illerde istifade edilen gerb 1924 ci ilde dovlet gerbi ucun tovsiye edilen bir numune 1927 1937 ci illerde istifade edilen gerb Soldan saga Belarus dilinde Idis dilinde polyak dilinde ve rus dilinde Butun olkelerin proletarlari birlesin yazilmisdir 1937 1938 ci illerde istifade edilen gerb 1938 1949 cu illerde istifade edilen gerb 1981 1991 ci illerde istifade edilen gerb 1995 referendumu Redakte Esas meqale Belarus referendumu 1995 Belarus dovlet gerbini ehtiva eden bir medal 1999 Belarus gerbi Azerbaycan poct markasi uzerinde 2013 23 14 may 1995 tarixinde Belarusun butun bolgelerinde referendum kecirilmisdir Referandumda dord sual sorusuldu Suallardan biri Belarus Respublikasi ucun dovletin tovsiye etdiyi bayraq ve gerbi destekleyirsiniz idi Secicilerin 64 7 nin qatildigi referandumda gerble elaqedar istirakcilarin 75 1 i 3 622 851 nefer beli 24 9 i 988 839 nefer ise xeyr sesini verdi 3 1 nisbetinde beli sesi cixmasi neticesinde yeni dovlet gerbi qebul edildi Referandumda cemi 211 732 ses etibarsiz qebul edildi 24 25 1995 referandumu yeni gerbi destekleyen yeni sovetci Aleksandr Lukasenko hokumetiyle Belarus Xalq Cebhesinin komeyi ile teskil edilmis qerb meylli milliyetci cebhenin qarsi qarsiya geldiyi bir muddet idi 26 Mubahiseli referandum evveli muxalifete gore dovlet metbuati Poqonya gerbini gerbin Ikinci Dunya muharibesi dovrunde Barbarossa emeliyyati cercivesinde fasistlerin Belarusu isgal etdiyi muddetde de istifade etmesi sebebiyle nasizm ile elaqelendirilmisdi Muxalifet hemcinin ses kompasinda yeni gerbin seklinin olmamasini tenqid etdi ve istirak qiymetlendirildikde secicilerin 50 i sandiqda beli sesinden istifade etmis olsa da berin deyistirilmesinin konstitusiyaya zidd oldugunu iddia etdi 27 Akademik edebiyyatda referendumdan cixan neticenin Belarusun avtoritarliga geri qayitmasinin gostericisi oldugu ifadesine yer verildi 28 Referandum neticesi hemcinin Lukasenkonun sovet enenesini ehtiva eden siyasetlerine xalqda genis destek oldugunu gostermekde idi 28 Yeni gerbin qebulu ile Belarus sovet dovru remzlerine geri qayidan tek olke oldu 26 Lukasenko bu referandumun xususile Boyuk Veten muharibesi esnasinda elde edilen qalibiyyetle elaqeli oldugunu vurguladi ve referandum neticesini qalibiyyet elan ederek Vurusdugunuz olkenin bayragini size geri qaytardiq Size hem xatireni hem de qururu geri qaytardiq ifadelerinden istifade etdi 29 26 mart 1998 tarixinde qebul edilen qanuna gore may ayinin ikinci bazar gunu Dovlet Gerbi ve Milli Bayraq Gunu olaraq qeyd olunmasi qerarlasdirildi 30 1995 2012 ci illerde istifade edilen gerb Hemcinin bax RedakteBelarus bayragi Belarus himni Belorusiya Sovet Sosialist Respublikasi gerbi Belarus referendumu 1995 Istinadlar Redakte 1 2 The Flag and the Coat of Arms of Belarus what changes has been in 2012 and how makes symbols of belarussian country STV The emblem in the redaction of 2012 1 2 Gosudarstvennaya simvolika Respubliki Belarus Belarus Respublikasi Prezidentliyi 2017 02 16 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 09 30 parameter ignored suggest 1 2 Symbols and Anthem of the Republic of Belarus Belarus by 2016 11 14 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 09 30 parameter ignored suggest President of the Republic of Belarus Description of the National emblem Alinma tarixi 1 mart 2006 Flag i gerb Belarusi kakie izmeneniya proizoshli v 2012 godu i kak sozdayutsya simvoly belorusskoj gosudarstvennosti Rusca Ctv by 2016 03 06 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 iyun 2018 The State Emblem of the Republic of Belarus Ingilizce Belarus by 2016 08 22 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 iyun 2018 1 2 TGerby Sovetskoj Belorussii 1919 2007 09 30 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 09 30 parameter ignored parameter ignored suggest 1 2 Belarus Respublikasi qanun 301 303 Belarus Respublikasi Dovlet Remzleri Qanunu parameter ignored suggest parameter ignored suggest Gosudarstvennyj pogranichnyj komitet Respubliki Belarus Gpk gov by 2009 02 04 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 10 02 parameter ignored suggest The Coat of Arms of Lithuania Lrs lt 2016 03 05 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 09 15 parameter ignored suggest Luizzi Afina S Qrozbi Stiven 2004 Nationality and Nationalism I B Tauris seh 174 Abdilal Ravi 2005 National Purpose in the World Economy Post Soviet States in Comparative Perspective Nyu York Kornell Universiteti Nesriyyati seh 135 Mek Millen Arnold Barret 1977 Die Literatur der Weissrussen Schmitz seh 160 Tsitoy A 2010 Geraldyka Belarusi Mensk MFCP seh 144 ISBN 978 985 454 500 4 Kacarski Aliyaksey 2017 Memories of Empire and Entry Into International Society Views from the European Periphery Oksford Routledge seh 31 Hofmen Stiven M Bohr Rinii 2013 Lithuanian and Belarusian National Identity in the Context of European Integration PDF Kaunas Vitautas Maqnus Universiteti Nesriyyati seh 162 2017 08 12 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 10 03 Symbolika Pbnf org 2008 12 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 10 03 parameter ignored suggest Belarus Nobel laureate wades into national emblem row BBC 21 oktyabr 2015 2017 01 20 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 10 03 parameter ignored suggest Byerastiyen S 1972 Dyyalog pa nad chasam Litaratura i mastactva seh 15 Gerby Belarusi Heraldicum ru 2016 10 22 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 10 05 parameter ignored suggest Imzasiz 1972 Flag i Gerb SSSR Moskva seh 26 11 06 2013 Azerbaycan ve Belarusiya diplomatik elaqelerin 20 illiyine hes olunmus marka azermarka az azerb Z Zibiyeka 2002 Historia Bialorusi 1795 2000 azerb Belarus tarixi 1795 2000 Lubnin Centralnoj komissii Respubliki Belarus po vyboram i provedeniyu respublikanskih referendumov PDF Rec gov by 2016 10 11 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 10 07 parameter ignored suggest 1 2 Viktorovic Ioffe Qriqoriy 2008 Understanding Belarus and how Western Foreign Policy Misses the Mark Rowman amp Liitlefield seh 64 Belarusian state symbol Pahonia Chase Pahonia Today Belarusguide com 2016 04 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 10 07 parameter ignored suggest 1 2 Davisa Keren Perrott Brus Mixalisko Ketliin C 1997 Democratic Changes and Authoritarian Reactions in Russia Ukraine Belarus and Moldova Kembric Universiteti Nesriyyati seh 265 Vitali Silitski 11 may 2005 A Partisan Reality Show Belarus News and Analysis 5 March 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 October 2017 parameter ignored parameter ignored suggest Vitali Silitski 26 mart 1998 Ukaz Prezidenta Respubliki Belarus 26 marta 1998 g N 157 O gosudarstvennyh prazdnikah prazdnichnyh dnyah i pamyatnyh datah v Respublike Belarus Ncpi gov by 2016 03 07 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 10 07 parameter ignored suggest Xarici kecidler Redakte Vikianbarda National emblem of Belarus ile elaqeli mediafayllar var Belarus Respublikasi Dovlet Prezidenti Belarus Respublikasinin Dovlet Remzinin Resmi Tesviri ing 2004 cu ilde imzalanan Belarus Respublikasinin Resmi Remzleri haqda qanun rus 1995 cu ilde imzalanan Belarus Respublikasinin Resmi Remzleri haqda qanun rus Belarus Remzlerinin Qisa Tarixi rus Heraldicum Belarus Respublikasinin Remzleri Arxivlesdirilib 2004 05 07 at the Wayback Machine rus Menbe https az wikipedia org w index php title Belarus gerbi amp oldid 6068914, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.