| BMT İnsan Hüquqları Komissiyası UNCHR | |
|---|---|
| |
| Yaranma tarixi | 12 avqust 1947 |
| Ləğvolma tarixi | 5 mart 2006 |
| Mərkəzi | |
İnsan Hüquqları Komissiyası (ing. United Nations Commission on Human Rights, UNCHR) — Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqtisadi və Sosial Şurası (ECOSOC) yanında fəaliyyət göstərmiş komissiya. BMT Nizamnaməsinin 68-ci maddəsinə əsasən yaradılmışdır. Komissiya 1946-cı ildə təsis edilmiş, 15 mart 2006-cı il tarixində isə onun yerini BMT İnsan Hüquqları Şurası tutmuşdur. Komissiyanın üzvləri ekspertlərdən yox, ECOSOC tərəfindən seçilən dövlət nümayəndələrindən ibarət olmuşdur. Onun fəaliyyətinə BMT-nin İnsan Hüquqları üzrə Ali komissarının İdarəsi dəstək göstərmişdir.
Vəzifələri
| ]Komissiyanın əsas vəzifələri beynəlxalq hüquq çərçivəsində vətəndaş və siyasi hüquqların, qadın və uşaqların hüquqlarının, azlıqların müdafiəsinin, həmçinin cins, irq, dil və dinə görə ayrı-seçkiliyin qarşısının alınması ilə bağlı təklif və tövsiyələrin hazırlanması olmuşdur. Komissiya bu istiqamətlərdə İqtisadi və Sosial Şuraya hesabatlar təqdim etmişdir.
Hökumətlər və qeyri-hökumət təşkilatları Komissiyanın tələbi ilə insan hüquqlarının pozulması halları barədə məlumat təqdim etmişdir. Tənqid olunan dövlətlərin nümayəndələri bəzən Komissiyanın iclaslarında və ya onun orqanlarında çıxış edərək izahat verməyə çalışmışdır. Əgər vəziyyət yetərincə ciddi qiymətləndirilirdisə, Komissiya məsələni müstəqil ekspertlərə araşdırmaq üçün tapşırır və müvafiq hökuməti zəruri dəyişiklikləri həyata keçirməyə çağırırdı. Bu prosedur əsasında Cənubi Afrika və Namibiya (1967-ci il), işğal olunmuş ərəb əraziləri, o cümlədən Fələstin (1968-ci il), Çili (1975–1978-ci illər), həmçinin Əfqanıstan, Salvador, İran və digər ölkələrdəki vəziyyətlər araşdırılmışdır.
Tənqidi
| ]Komissiya bir sıra hallarda onun tərkibinə daxil olan dövlətlərə görə tənqid edilmişdir. Bəzi üzv dövlətlər özləri insan hüquqları sahəsində ciddi pozuntular törətmiş, hətta onların nümayəndələri Komissiyada sədr vəzifəsini icra etmişdir. Bundan əlavə, Komissiya insan hüquqları problemlərinin konstruktiv müzakirəsini təmin etmədiyi, əksinə, siyasi motivlərlə qarşılıqlı ittiham və selektiv tənqid iclaslarına çevrildiyi üçün də tənqid olunmuşdur. İnsan hüquqlarını pozan dövlətlərin Komissiyaya seçilməyə can atmasının əsas səbəbi bu yolla özlərinə yönələn tənqidlərdən qorunmaq istəkləri olmuşdur.
Fəal qruplar uzun müddət ərzində Komissiyanın üzvləri arasında Çin Xalq Respublikası, Zimbabve, Rusiya, Səudiyyə Ərəbistanı və Pakistan kimi dövlətlərin, eləcə də keçmişdə Əlcəzair, Suriya, Liviya və Vyetnamın yer alması ilə bağlı narahatlıq ifadə etmişdir. Bu ölkələrdə insan hüquqlarının çoxsaylı pozuntuları qeydə alınmışdır. 4 may 2004-cü il tarixində ABŞ-nin nümayəndəsi Sudanın Komissiyaya üzv seçilməsindən sonra onu "absurd" adlandırmış, Sudandakı hadisələrini əsas gətirərək Komissiyanı tərk etmişdir. Sudanın üzv seçilməsinin ən mühüm nəticələrindən biri bəzi dövlətlərin Komissiyanın tərkibində fəaliyyət göstərməkdən imtina etməsi olmuşdur. 30 iyul 2004-cü il tarixində məhz BMT Təhlükəsizlik Şurası Darfur bölgəsində vəziyyətin 30 gün ərzində normallaşmadığı təqdirdə Sudana qarşı müəyyən olunmamış sanksiyalar tətbiq ediləcəyini bildirən qətnaməni 13 səs lehinə, 0 səs əleyhinə və Çin ilə Pakistanın bitərəf qalması ilə qəbul etmişdir. Bu qərar Sudanın qərbində, Darfurda yaşayan qaradərili müsəlmanlara qarşı ərəb silahlı dəstələri olan ""in hücumları ilə əlaqədar qəbul edilmişdir.
ABŞ hökuməti dəfələrlə Komissiyanı insan hüquqları sahəsində real problemlərlə məşğul olmamaqda ittiham etmişdir. 2002-ci ildə ABŞ insan hüquqlarını pozan bir çox dövlətlərin qərarı ilə Komissiyadan kənarlaşdırılmışdır. 2003-cü ildə isə Suriya Komissiyada ABŞ-nin İraqdakı "müharibə cinayətləri"nin müzakirəyə çıxarılmasını təklif etmişdir. Bununla belə, jurnalist Anna Eplbaum qeyd etmişdir ki, "Avropa İttifaqı və ABŞ da tənqiddən azad deyildir" və bu baxımdan onların Rusiya hakimiyyətinin Çeçenistandakı hərəkətlərinə münasibətdə səsvermədə və qınama bəyanatlarında göstərdikləri tərəddüdü nümunə kimi göstərmişdir.
İstinadlar
| ]- United Nations Commission on Human Rights. 1947.
- Бирюков П. Н. Международное право. — М.: Юристъ. — 1998.
- "Статья в New York Times "The Shame of the United Nations"" (ingilis). 21 mart 2012 tarixində arxivləşdirilib.
- "Доклад группы высокого уровня по угрозам вызовам и переменам, пункт 283". 24 yanvar 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 yanvar 2011.
- "Sudan Retains U.N. Human Rights Post" (ingilis). 21 mart 2012 tarixində arxivləşdirilib.
- "The U.N.'s Human Rights Rituals" (ingilis). 21 mart 2012 tarixində arxivləşdirilib.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya BMT Insan Huquqlari Komissiyasi UNCHRYaranma tarixi 12 avqust 1947Legvolma tarixi 5 mart 2006Merkezi Cenevre Insan Huquqlari Komissiyasi ing United Nations Commission on Human Rights UNCHR Birlesmis Milletler Teskilatinin Iqtisadi ve Sosial Surasi ECOSOC yaninda fealiyyet gostermis komissiya BMT Nizamnamesinin 68 ci maddesine esasen yaradilmisdir Komissiya 1946 ci ilde tesis edilmis 15 mart 2006 ci il tarixinde ise onun yerini BMT Insan Huquqlari Surasi tutmusdur Komissiyanin uzvleri ekspertlerden yox ECOSOC terefinden secilen dovlet numayendelerinden ibaret olmusdur Onun fealiyyetine BMT nin Insan Huquqlari uzre Ali komissarinin Idaresi destek gostermisdir Vezifeleri span Komissiyanin esas vezifeleri beynelxalq huquq cercivesinde vetendas ve siyasi huquqlarin qadin ve usaqlarin huquqlarinin azliqlarin mudafiesinin hemcinin cins irq dil ve dine gore ayri seckiliyin qarsisinin alinmasi ile bagli teklif ve tovsiyelerin hazirlanmasi olmusdur Komissiya bu istiqametlerde Iqtisadi ve Sosial Suraya hesabatlar teqdim etmisdir Hokumetler ve qeyri hokumet teskilatlari Komissiyanin telebi ile insan huquqlarinin pozulmasi hallari barede melumat teqdim etmisdir Tenqid olunan dovletlerin numayendeleri bezen Komissiyanin iclaslarinda ve ya onun orqanlarinda cixis ederek izahat vermeye calismisdir Eger veziyyet yeterince ciddi qiymetlendirilirdise Komissiya meseleni musteqil ekspertlere arasdirmaq ucun tapsirir ve muvafiq hokumeti zeruri deyisiklikleri heyata kecirmeye cagirirdi Bu prosedur esasinda Cenubi Afrika ve Namibiya 1967 ci il isgal olunmus ereb erazileri o cumleden Felestin 1968 ci il Cili 1975 1978 ci iller hemcinin Efqanistan Salvador Iran ve diger olkelerdeki veziyyetler arasdirilmisdir Tenqidi span Komissiya bir sira hallarda onun terkibine daxil olan dovletlere gore tenqid edilmisdir Bezi uzv dovletler ozleri insan huquqlari sahesinde ciddi pozuntular toretmis hetta onlarin numayendeleri Komissiyada sedr vezifesini icra etmisdir Bundan elave Komissiya insan huquqlari problemlerinin konstruktiv muzakiresini temin etmediyi eksine siyasi motivlerle qarsiliqli ittiham ve selektiv tenqid iclaslarina cevrildiyi ucun de tenqid olunmusdur Insan huquqlarini pozan dovletlerin Komissiyaya secilmeye can atmasinin esas sebebi bu yolla ozlerine yonelen tenqidlerden qorunmaq istekleri olmusdur Feal qruplar uzun muddet erzinde Komissiyanin uzvleri arasinda Cin Xalq Respublikasi Zimbabve Rusiya Seudiyye Erebistani ve Pakistan kimi dovletlerin elece de kecmisde Elcezair Suriya Liviya ve Vyetnamin yer almasi ile bagli narahatliq ifade etmisdir Bu olkelerde insan huquqlarinin coxsayli pozuntulari qeyde alinmisdir 4 may 2004 cu il tarixinde ABS nin numayendesi Sudanin Komissiyaya uzv secilmesinden sonra onu absurd adlandirmis Sudandaki hadiselerini esas getirerek Komissiyani terk etmisdir Sudanin uzv secilmesinin en muhum neticelerinden biri bezi dovletlerin Komissiyanin terkibinde fealiyyet gostermekden imtina etmesi olmusdur 30 iyul 2004 cu il tarixinde mehz BMT Tehlukesizlik Surasi Darfur bolgesinde veziyyetin 30 gun erzinde normallasmadigi teqdirde Sudana qarsi mueyyen olunmamis sanksiyalar tetbiq edileceyini bildiren qetnameni 13 ses lehine 0 ses eleyhine ve Cin ile Pakistanin biteref qalmasi ile qebul etmisdir Bu qerar Sudanin qerbinde Darfurda yasayan qaraderili muselmanlara qarsi ereb silahli desteleri olan in hucumlari ile elaqedar qebul edilmisdir ABS hokumeti defelerle Komissiyani insan huquqlari sahesinde real problemlerle mesgul olmamaqda ittiham etmisdir 2002 ci ilde ABS insan huquqlarini pozan bir cox dovletlerin qerari ile Komissiyadan kenarlasdirilmisdir 2003 cu ilde ise Suriya Komissiyada ABS nin Iraqdaki muharibe cinayetleri nin muzakireye cixarilmasini teklif etmisdir Bununla bele jurnalist Anna Eplbaum qeyd etmisdir ki Avropa Ittifaqi ve ABS da tenqidden azad deyildir ve bu baximdan onlarin Rusiya hakimiyyetinin Cecenistandaki hereketlerine munasibetde sesvermede ve qinama beyanatlarinda gosterdikleri tereddudu numune kimi gostermisdir Istinadlar span United Nations Commission on Human Rights 1947 Biryukov P N Mezhdunarodnoe pravo M Yurist 1998 Statya v New York Times The Shame of the United Nations ingilis 21 mart 2012 tarixinde arxivlesdirilib Doklad gruppy vysokogo urovnya po ugrozam vyzovam i peremenam punkt 283 24 yanvar 2011 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 17 yanvar 2011 Sudan Retains U N Human Rights Post ingilis 21 mart 2012 tarixinde arxivlesdirilib The U N s Human Rights Rituals ingilis 21 mart 2012 tarixinde arxivlesdirilib Kateqoriyalar Elifba sirasina gore teskilatlar1947 ci ilde yaradilmis teskilatlar2006 ci ilde legv olunan teskilatlarBMT nin orqanlariGizli kateqoriya Vikipediya Vikidatada menbeleri olan meqaleler
