Ağacvari asfodelina (lat. Asphodeline prolifera) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin asfodelina cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Təhlükə həddinə yaxın olanlar" kateqoriyasına aiddir – NT. Azərbaycanın nadir, Qafqazın endemik növüdür.
Ağacvari asfodelina | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||
Elmi təsnifat | ||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Ağacvari asfodelina | ||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||
|
Qısa morfoloji təsviri
Birillik ot bitkisidir. Kökləri nazik, qısa, qonurdur. Gövdə 10–50 sm hündürlüyündə, ortadan yuxarı budaqlanandır. Yuxarı tərəfi sıxyarpaqlı, aşağı hissəsi ağ pərdəli genişlənmişdir. Salxım boş, 4–10 çiçəklidir. Çiçəkyanlığı ağ, 8 mm uzunluğundadır. Çiçəkyanlığının yarpaqları ellipsivari, kütdür. Qutucuq yumurtaşəkilli, şarvari, 4–5 mm diametrində, mərmər üzlüdür. Toxum üçtilli, boz, kürək hissədən qırışlı, yanlara sıxılmışdır.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsussiyyətləri
Çiçəkləmə və meyvə əmələgəlmə dövrü may-iyun aylarına təsadüf edir. Toxumla çoxalır. Mezokserofitdir. Aşağı dağ qurşağından yuxarı dağ qurşağıan kimi daşlı-çınqıllı, bəzən əhəngli yerlərdə, çay vadilərində, çəmənlərdə, zibilliklərdə və s. yerlərdə bitir.
Yayılması
Qobustan, Kiçik Qafqazın şimalında, mərkəzi və cənub hissələrində, Naxçıvan düzənliyində və dağlıq hissələrdə (Darıdağ, Gülüstan kəndi ətrafında), Lənkəran ovalığında rast gəlinir.
Sayı və tendensiyası
Populyasiyanın vəziyyətinin və təbii bərpanın ətraf mühitin dəyişilməsindən asılığı müşahidə olunur. Azalma tendensiyasına meyillidir.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Antropogen və zoogen amillər.
Mühafizə tədbirləri
Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər görülmür. Yayılma yerlərində qorunması məqsədilə yasaqlıqların təşkili, yeni yayılma yerlərinin axtarılması vacibdir.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Asphodelus prolifer M.Bieb.
Heterotipik sinonimləri
- Anthericum dendroides Hoffm.
- Asphodeline dendroides (Hoffm.) Woronow
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Agacvari asfodelina lat Asphodeline prolifera bitkiler aleminin qulancarcicekliler destesinin asfodelinakimiler fesilesinin asfodelina cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Tehluke heddine yaxin olanlar kateqoriyasina aiddir NT Azerbaycanin nadir Qafqazin endemik novudur Agacvari asfodelina Elmi tesnifat Domen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerDeste QulancarciceklilerFesile AsfodelinakimilerYarimfesile AsfodelinakimilerCins AsfodelinaNov Agacvari asfodelina Beynelxalq elmi adi Asphodeline prolifera Kunth 1843Sekil axtarisiEOL 990982 Mundericat 1 Qisa morfoloji tesviri 2 Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xusussiyyetleri 3 Yayilmasi 4 Sayi ve tendensiyasi 5 Mehdudlasdirici amiller 6 Muhafize tedbirleri 7 Sinonimleri 7 1 Homotipik sinonimleri 7 2 Heterotipik sinonimleri 8 Istinadlar 9 Hemcinin baxQisa morfoloji tesviriredakteBirillik ot bitkisidir Kokleri nazik qisa qonurdur Govde 10 50 sm hundurluyunde ortadan yuxari budaqlanandir Yuxari terefi sixyarpaqli asagi hissesi ag perdeli genislenmisdir Salxim bos 4 10 ciceklidir Cicekyanligi ag 8 mm uzunlugundadir Cicekyanliginin yarpaqlari ellipsivari kutdur Qutucuq yumurtasekilli sarvari 4 5 mm diametrinde mermer uzludur Toxum uctilli boz kurek hisseden qirisli yanlara sixilmisdir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xusussiyyetleriredakteCicekleme ve meyve emelegelme dovru may iyun aylarina tesaduf edir Toxumla coxalir Mezokserofitdir Asagi dag qursagindan yuxari dag qursagian kimi dasli cinqilli bezen ehengli yerlerde cay vadilerinde cemenlerde zibilliklerde ve s yerlerde bitir YayilmasiredakteQobustan Kicik Qafqazin simalinda merkezi ve cenub hisselerinde Naxcivan duzenliyinde ve dagliq hisselerde Daridag Gulustan kendi etrafinda Lenkeran ovaliginda rast gelinir Sayi ve tendensiyasiredaktePopulyasiyanin veziyyetinin ve tebii berpanin etraf muhitin deyisilmesinden asiligi musahide olunur Azalma tendensiyasina meyillidir Mehdudlasdirici amillerredakteAntropogen ve zoogen amiller Muhafize tedbirleriredakteMuhafizesi ucun xususi tedbirler gorulmur Yayilma yerlerinde qorunmasi meqsedile yasaqliqlarin teskili yeni yayilma yerlerinin axtarilmasi vacibdir SinonimleriredakteHomotipik sinonimleriredakte Asphodelus prolifer M Bieb Heterotipik sinonimleriredakte Anthericum dendroides Hoffm Asphodeline dendroides Hoffm WoronowIstinadlarredakteHemcinin baxredakte Menbe https az wikipedia org w index php title Agacvari asfodelina amp oldid 7859711