| Ağacvari asfodelina | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
| Elmi təsnifat | ||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Ağacvari asfodelina | ||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
Ağacvari asfodelina (lat. Asphodeline prolifera) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin asfodelina cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Təhlükə həddinə yaxın olanlar" kateqoriyasına aiddir – NT. Azərbaycanın nadir, Qafqazın endemik növüdür.
Qısa morfoloji təsviri
| ]Birillik ot bitkisidir. Kökləri nazik, qısa, qonurdur. Gövdə 10–50 sm hündürlüyündə, ortadan yuxarı budaqlanandır. Yuxarı tərəfi sıxyarpaqlı, aşağı hissəsi ağ pərdəli genişlənmişdir. Salxım boş, 4–10 çiçəklidir. Çiçəkyanlığı ağ, 8 mm uzunluğundadır. Çiçəkyanlığının yarpaqları ellipsivari, kütdür. Qutucuq yumurtaşəkilli, şarvari, 4–5 mm diametrində, mərmər üzlüdür. Toxum üçtilli, boz, kürək hissədən qırışlı, yanlara sıxılmışdır.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsussiyyətləri
| ]Çiçəkləmə və meyvə əmələgəlmə dövrü may-iyun aylarına təsadüf edir. Toxumla çoxalır. Mezokserofitdir. Aşağı dağ qurşağından yuxarı dağ qurşağıan kimi daşlı-çınqıllı, bəzən əhəngli yerlərdə, çay vadilərində, çəmənlərdə, zibilliklərdə və s. yerlərdə bitir.
Yayılması
| ]Qobustan, Kiçik Qafqazın şimalında, mərkəzi və cənub hissələrində, Naxçıvan düzənliyində və dağlıq hissələrdə (Darıdağ, Gülüstan kəndi ətrafında), Lənkəran ovalığında rast gəlinir.
Sayı və tendensiyası
| ]Populyasiyanın vəziyyətinin və təbii bərpanın ətraf mühitin dəyişilməsindən asılığı müşahidə olunur. Azalma tendensiyasına meyillidir.
Məhdudlaşdırıcı amillər
| ]Antropogen və zoogen amillər.
Mühafizə tədbirləri
| ]Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər görülmür. Yayılma yerlərində qorunması məqsədilə yasaqlıqların təşkili, yeni yayılma yerlərinin axtarılması vacibdir.
Sinonimləri
| ]Homotipik sinonimləri
| ]- Asphodelus prolifer M.Bieb.
Heterotipik sinonimləri
| ]- Anthericum dendroides Hoffm.
- Asphodeline dendroides (Hoffm.) Woronow
İstinadlar
| ]Həmçinin bax
| ]wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Agacvari asfodelinaElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerDeste QulancarciceklilerFesile AsfodelinakimilerYarimfesile AsfodelinakimilerCins AsfodelinaNov Agacvari asfodelinaBeynelxalq elmi adiAsphodeline prolifera Kunth 1843Sekil axtarisiEOL 990982 Agacvari asfodelina lat Asphodeline prolifera bitkiler aleminin qulancarcicekliler destesinin asfodelinakimiler fesilesinin asfodelina cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Tehluke heddine yaxin olanlar kateqoriyasina aiddir NT Azerbaycanin nadir Qafqazin endemik novudur Qisa morfoloji tesviri span Birillik ot bitkisidir Kokleri nazik qisa qonurdur Govde 10 50 sm hundurluyunde ortadan yuxari budaqlanandir Yuxari terefi sixyarpaqli asagi hissesi ag perdeli genislenmisdir Salxim bos 4 10 ciceklidir Cicekyanligi ag 8 mm uzunlugundadir Cicekyanliginin yarpaqlari ellipsivari kutdur Qutucuq yumurtasekilli sarvari 4 5 mm diametrinde mermer uzludur Toxum uctilli boz kurek hisseden qirisli yanlara sixilmisdir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xusussiyyetleri span Cicekleme ve meyve emelegelme dovru may iyun aylarina tesaduf edir Toxumla coxalir Mezokserofitdir Asagi dag qursagindan yuxari dag qursagian kimi dasli cinqilli bezen ehengli yerlerde cay vadilerinde cemenlerde zibilliklerde ve s yerlerde bitir Yayilmasi span Qobustan Kicik Qafqazin simalinda merkezi ve cenub hisselerinde Naxcivan duzenliyinde ve dagliq hisselerde Daridag Gulustan kendi etrafinda Lenkeran ovaliginda rast gelinir Sayi ve tendensiyasi span Populyasiyanin veziyyetinin ve tebii berpanin etraf muhitin deyisilmesinden asiligi musahide olunur Azalma tendensiyasina meyillidir Mehdudlasdirici amiller span Antropogen ve zoogen amiller Muhafize tedbirleri span Muhafizesi ucun xususi tedbirler gorulmur Yayilma yerlerinde qorunmasi meqsedile yasaqliqlarin teskili yeni yayilma yerlerinin axtarilmasi vacibdir Sinonimleri span Homotipik sinonimleri span Asphodelus prolifer M Bieb Heterotipik sinonimleri span Anthericum dendroides Hoffm Asphodeline dendroides Hoffm WoronowIstinadlar span Hemcinin bax span Takson eynilesdirmeleriAsphodeline proliferaWikidata Q12227313 Wikispecies Asphodeline prolifera EoL 990982 GBIF 2777099 IPNI 531418 1 Plant List kew 275402 POWO urn lsid ipni org names 531418 1 Tropicos 100150895 275402 WFO wfo 0000635922Asphodelus proliferWikidata Q40083452 GBIF 2777101 IPNI 531541 1 POWO urn lsid ipni org names 531541 1 Tropicos 100151059 275585 WFO wfo 0000637097 Kateqoriya AsfodelinaGizli kateqoriyalar Vikipediya Kartockasinda yanlis alem gosterilen biologiya meqaleleriVikinovlere istinadi olmayan meqalelerUTMX siz biologiya meqaleleriMBMM siz biologiya meqaleleriTakson sablonu istifade olunan meqalelerTipik nove aid olan Taksonbar
