Azərbaycanın beynəlxalq təşkilatlarda üzvlüyü — 1991-ci ildə müstəqil olduqdan sonra Azərbaycanın rəsmi üzv kimi, müşahidəçi kimi və ya digər formatda iştirak etdiyi təşkilatlarda üzvlüyü.
Siyahı
Üzvlük müraciətləri və prosesləri
BRICS
Azərbaycan 20 avqust 2024-cü ildə BRICS təşkilatına qoşulmaq üçün müraciət etdiyini bəyan etmişdir. Rusiya hökuməti bu müraciəti dəstəkləmişdir. Azərbaycanın əvvəlcə tərəfdaş dövlət statusu alacağı, tam üzvlük statusunun isə gələcəkdə veriləcəyi nəzərdə tutulur. Azərbaycanın Çinlə imzaladığı strateji tərəfdaşlıq sənədində (3 iyul 2024-cü il) də Azərbaycanın BRICS-ə üzvlük məsələsi qeyd edilmişdir.
Azərbaycandan keçən Orta Dəhliz və Beynəlxalq Şimal-Cənub Nəqliyyat Dəhlizi kimi iqtisadi fürsətlər digər BRICS dövlətləri ilə əməkdaşlıqla birlikdə, Azərbaycanın neft və qaz ixracından asılılığını azalda bilər. Azərbaycan həm də BRICS-in Yeni İnkişaf Bankından ölkəyə investisiya gələcəyinə ümid edir.
Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı
Azərbaycan 10 iyul 2015-ci ildən bəri Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatında dialoq üzrə tərəfdaşdır. 2024-cü ildə Azərbaycan bu təşkilata müşahidəçi üzv olmaq üçüm müraciət etmişdir. Təşkilata tam üzv olmaq üçün əvvəlcə müşahidəçi üzv olmaq lazımdır. Azərbaycanın Çinlə imzaladığı hərtərəfli strateji tərəfdaşlıq sənədində (23 aprel 2025-ci il) Çinin Azərbaycanın Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatında statusunun artırılmasını dəstəklədiyi qeyd edilmişdir.
1 sentyabr 2025-ci ildə keçirilən ŞƏT sammitində Çin Azərbaycanın ŞƏT-in tamhüquqlu üzvü olmasını dəstəkləmişdir. Buna baxmayaraq, Hindistan Azərbaycanın müraciətini bloklamışdır. Buna cavab olaraq, Pakistan Ermənistanın tamhüquqlu üzv olmaq üçün müraciətini bloklamışdır.
1 sentyabr 2025-ci il ŞƏT sammiti çərçivəsində ŞƏT-in dialoq tərəfdaşı və müşahidəçi üzv statusları ləğv edilmiş, statuslara sahib olan ölkələrin hamısına, o cümlədən Azərbaycana yeni status — "ŞƏT tərəfdaşı" statusu verilmişdir.
Azərbaycanın təşkilatda statusu | Statusun vəziyyəti | Statusun təsdiqlənməsi | Statusun verilməsi |
---|---|---|---|
Dialoq tərəfdaşı | Keçmiş status | 10 iyul 2015 | 14 mart 2016 |
ŞƏT tərəfdaşı | İndiki status | 1 sentyabr 2025 | |
Tamhüquqlu üzv | Planlaşdırılan status | gözləmədə |
Ümumdünya Ticarət Təşkilatı
Azərbaycan Ümumdünya Ticarət Təşkilatında (ÜTT) müşahidəçi üzvdür. Azərbaycanın bu təşkilatda rəsmi üzv olması üçün, 16 iyul 1997-ci ildən bəri ÜTT Katibliyində Azərbaycan üzrə işçi qrup fəaliyyət göstərir. Azərbaycanın Çinlə imzaladığı hərtərəfli strateji tərəfdaşlıq sənədində (23 aprel 2025-ci il) Çinin Azərbaycanın ÜTT-yə tezliklə üzv olmasını dəstəklədiyi qeyd edilmişdir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 2025-ci ildə verdiyi müsahibədə Azərbaycanın bu təşkilata üzv olmağa tələsmədiyi, təşkilata üzvlüyün yerli istehsalçıların maraqlarına ziyan vurmamasının vacibliyi qeyd edilmişdir.
Ölkə | Ölkənin ÜTT-yə daxil olmaq istəyən Azərbaycanla razılaşmasının əldə edildiyi il |
---|---|
Türkiyə | 2007 |
Oman | 2008 |
BƏƏ | 2008 |
Gürcüstan | 2010 |
Qırğızıstan | 2012 |
Yaponiya | 2024 |
Çin | 2025 |
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Development Assistance Committee (DAC)". OECD (ingilis). İstifadə tarixi: 20 mart 2025.
- "Azerbaijan Applies for BRICS Membership". İstifadə tarixi: 17 may 2025.
- Kucera, Joshua. "SCO Summit Provides Few Concrete Results, But More Ambitious Goals". Eurasianet. 10 iyul 2015. 10 aprel 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 oktyabr 2021.
- "Azerbaijan and China signed Joint Statement on Establishment of Comprehensive Strategic Partnership". 24 may 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 may 2025.
- "Azerbaijan and China signed Joint Statement on Establishment of Comprehensive Strategic Partnership". 24 may 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 may 2025.
- "Pakistan Ermənistanın ŞƏT-ə üzvlüyünü blokladı". İstifadə tarixi: 3 sentyabr 2025.
- "Azərbaycan Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının tərəfdaşı oldu". İstifadə tarixi: 3 sentyabr 2025.
- "Azerbaijan". 23 may 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 may 2025.
- "Azərbaycanın regional və beynəlxalq etibarlı mövqeyi". 24 may 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 may 2025.
- "Ümumdünya Ticarət Təşkilatı və Azərbaycan". İstifadə tarixi: 3 sentyabr 2025.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azerbaycanin beynelxalq teskilatlarda uzvluyu 1991 ci ilde musteqil olduqdan sonra Azerbaycanin resmi uzv kimi musahideci kimi ve ya diger formatda istirak etdiyi teskilatlarda uzvluyu Mundericat 1 Siyahi 2 Uzvluk muracietleri ve prosesleri 2 1 BRICS 2 2 Sanxay Emekdasliq Teskilati 2 3 Umumdunya Ticaret Teskilati 3 Hemcinin bax 4 IstinadlarSiyahiredakteTeskilatin xarakteristikasi Azerbaycanin resmi uzvu oldugu teskilatlar Azerbaycanin musahideci uzv oldugu teskilatlar Azerbaycan istirak etdiyi diger teskilatlar Butun dunya Birlesmis Milletler Teskilati BMT Qosulmama Herekati BMT in Erzaq ve Kend Teserrufati Teskilati Atom Enerjisi uzre Beynelxalq Agentlik Beynelxalq Yenidenqurma ve Inkisaf Banki Beynelxalq Mulki Aviasiya Teskilati Beynelxalq Qizil Xac ve Qizil Aypara Herekati Beynelxalq Qizil Xac ve Qizil Aypara Cemiyyetleri Federasiyasi Beynelxalq Inkisaf Assosiasiyasi Beynelxalq Kend Teserrufatinin Inkisafi Fondu Beynelxalq Maliyye Korporasiyasi Beynelxalq Emek Teskilati Beynelxalq Valyuta Fondu Beynelxalq Deniz Teskilati Interpol Beynelxalq Olimpiya Komitesi Beynelxalq Miqrasiya Teskilati Beynelxalq standartlasdirma teskilati Beynelxalq Telekommunikasiya Ittifaqi Beynelxalq Hemkarlar Ittifaqlari Konfederasiyasi Kimyevi Silahlarin Qadagan edilmesi Teskilati BMT nin Ticaret ve Inkisaf uzre Konfransi UNESCO BMT in Senaye Inkisafi Teskilati Umumdunya Poct Ittifaqi Umumdunya Gomruk Teskilati Umumdunya Sehiyye Teskilati Umumdunya Eqli Mulkiyyet Teskilati Umumdunya Meteorologiya Teskilati Umumdunya Turizm Teskilati Umumdunya Ticaret Teskilati Qaz Ixracatcisi Olkelerinin Forumu IEIT in Inkisafa Komek Komissiyasi istirakci 1 Baki Tesebbus Qrupu teskilatin yerlesdiyi olke Qeyri resmi qruplar Qlobal Cenub OPEC Avropa ve Simali Amerika Avropa Siyasi Icmasi Avropa Surasi Qara Deniz Iqtisadi Emekdasliq Teskilati Terefdasliq ve Dialoq ucun Qara Deniz Forumu Avropada Tehlukesizlik ve Emekdasliq Teskilati GUAM Avropa Yenidenqurma ve Inkisaf Banki BMT in Avropa Iqtisadi Komissiyasi Serq Terefdasligi Avropa Birliyi Avropa Surasi Parlament Assambleyasi dondurulmus fealiyyet Praqa prosesi Euronest Parlament Assambleyasi UEFA Baki tesebbusu Cenub Qaz Dehlizi Mesveret Surasi NATO Sulh Namine Terefdasliq Ferdi Terefdasliq uzre Emeliyyat Plani Avro Atlantik Terefdasliq Surasi Deniz Tehlukesizliyi Mukemmellik Merkezi Asiya ve Avrasiya Iqtisadi Emekdasliq Teskilati Asiya Inkisaf Banki Asiya Infrastruktur Investisiya Banki BMT in Asiya ve Sakit okeani regionu Iqtisadi Komissiyasi Merkezi Asiya Olkelerinin Iqtisadiyyatlari ucun BMT nin Xususi Proqrami SPECA Merkezi Asiya Regional Iqtisadi Emekdasliq Proqrami Asiyada Qarsiliqli Fealiyyet ve Etimad Tedbirleri uzre Musavire Asiya Parlament Assambleyasi TRASEKA Cenubi Qafqaz uzre Regional Emekdasliq Platformasi 3 3 Lazurit yolu Beynelxalq Neqliyyat Dehlizi Beynelxalq Simal Cenub Neqliyyat Dehlizi Kemer ve Yol Tesebbusu Cenub Serqi Asiya Olkeleri Assosiasiyasinin Parlamentlerarasi Assambleyasi Sanxay Emekdasliq Teskilati terefdas Turk dovletleri Turk Dovletleri Teskilati Beynelxalq Turk Medeniyyeti Teskilati Turkdilli Dovletlerin Parlament Assambleyasi TAKM Kecmis Sovet dovletlerinin teskilatlari Musteqil Dovletler Birliyi Dovletlerarasi Aviasiya Komitesi Avrasiya Patent Teskilati Muselman dovletleri Islam Emekdasliq Teskilati D 8 Islam Inkisaf Banki Latin Amerikasi Sakit okean AlyansiUzvluk muracietleri ve prosesleriredakte BRICS xeritesi Azerbaycan daxil olmaqla teskilata qosulmaq ucun muraciet eden olkeler sari rengde gosterilmisdir BRICSredakte Azerbaycan 20 avqust 2024 cu ilde BRICS teskilatina qosulmaq ucun muraciet etdiyini beyan etmisdir Rusiya hokumeti bu muracieti desteklemisdir Azerbaycanin evvelce terefdas dovlet statusu alacagi tam uzvluk statusunun ise gelecekde verileceyi nezerde tutulur Azerbaycanin Cinle imzaladigi strateji terefdasliq senedinde 3 iyul 2024 cu il de Azerbaycanin BRICS e uzvluk meselesi qeyd edilmisdir 2 Azerbaycandan kecen Orta Dehliz ve Beynelxalq Simal Cenub Neqliyyat Dehlizi kimi iqtisadi fursetler diger BRICS dovletleri ile emekdasliqla birlikde Azerbaycanin neft ve qaz ixracindan asililigini azalda biler Azerbaycan hem de BRICS in Yeni Inkisaf Bankindan olkeye investisiya geleceyine umid edir 2 Sanxay Emekdasliq Teskilatiredakte Azerbaycan 10 iyul 2015 ci ilden beri Sanxay Emekdasliq Teskilatinda dialoq uzre terefdasdir 3 2024 cu ilde Azerbaycan bu teskilata musahideci uzv olmaq ucum muraciet etmisdir Teskilata tam uzv olmaq ucun evvelce musahideci uzv olmaq lazimdir 4 Azerbaycanin Cinle imzaladigi herterefli strateji terefdasliq senedinde 23 aprel 2025 ci il Cinin Azerbaycanin Sanxay Emekdasliq Teskilatinda statusunun artirilmasini desteklediyi qeyd edilmisdir 5 1 sentyabr 2025 ci ilde kecirilen SET sammitinde Cin Azerbaycanin SET in tamhuquqlu uzvu olmasini desteklemisdir Buna baxmayaraq Hindistan Azerbaycanin muracietini bloklamisdir Buna cavab olaraq Pakistan Ermenistanin tamhuquqlu uzv olmaq ucun muracietini bloklamisdir 6 1 sentyabr 2025 ci il SET sammiti cercivesinde SET in dialoq terefdasi ve musahideci uzv statuslari legv edilmis statuslara sahib olan olkelerin hamisina o cumleden Azerbaycana yeni status SET terefdasi statusu verilmisdir 7 Azerbaycanin teskilatda statusu Statusun veziyyeti Statusun tesdiqlenmesi Statusun verilmesi Dialoq terefdasi Kecmis status 10 iyul 2015 14 mart 2016 SET terefdasi Indiki status 1 sentyabr 2025 Tamhuquqlu uzv Planlasdirilan status gozlemede Umumdunya Ticaret Teskilatiredakte Azerbaycan Umumdunya Ticaret Teskilatinda UTT musahideci uzvdur Azerbaycanin bu teskilatda resmi uzv olmasi ucun 16 iyul 1997 ci ilden beri UTT Katibliyinde Azerbaycan uzre isci qrup fealiyyet gosterir 8 Azerbaycanin Cinle imzaladigi herterefli strateji terefdasliq senedinde 23 aprel 2025 ci il Cinin Azerbaycanin UTT ye tezlikle uzv olmasini desteklediyi qeyd edilmisdir 4 Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ilham Eliyevin 2025 ci ilde verdiyi musahibede Azerbaycanin bu teskilata uzv olmaga telesmediyi teskilata uzvluyun yerli istehsalcilarin maraqlarina ziyan vurmamasinin vacibliyi qeyd edilmisdir 9 Olke Olkenin UTT ye daxil olmaq isteyen Azerbaycanla razilasmasinin elde edildiyi il 10 Turkiye 2007 Oman 2008 BEE 2008 Gurcustan 2010 Qirgizistan 2012 Yaponiya 2024 Cin 2025Hemcinin baxredakteAzerbaycan ATET elaqeleri Avropa Ittifaqi Azerbaycan elaqeleri Azerbaycan BMT elaqeleri Azerbaycan NATO elaqeleri Azerbaycan IET elaqeleri Azerbaycan Turk Dovletleri Teskilati munasibetleriIstinadlarredakte Development Assistance Committee DAC OECD ingilis Istifade tarixi 20 mart 2025 1 2 Azerbaijan Applies for BRICS Membership Istifade tarixi 17 may 2025 Kucera Joshua SCO Summit Provides Few Concrete Results But More Ambitious Goals Eurasianet 10 iyul 2015 10 aprel 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 oktyabr 2021 1 2 Azerbaijan and China signed Joint Statement on Establishment of Comprehensive Strategic Partnership 24 may 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 17 may 2025 Azerbaijan and China signed Joint Statement on Establishment of Comprehensive Strategic Partnership 24 may 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 17 may 2025 Pakistan Ermenistanin SET e uzvluyunu blokladi Istifade tarixi 3 sentyabr 2025 Azerbaycan Sanxay Emekdasliq Teskilatinin terefdasi oldu Istifade tarixi 3 sentyabr 2025 Azerbaijan 23 may 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 17 may 2025 Azerbaycanin regional ve beynelxalq etibarli movqeyi 24 may 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 17 may 2025 Umumdunya Ticaret Teskilati ve Azerbaycan Istifade tarixi 3 sentyabr 2025 Menbe https az wikipedia org w index php title Azerbaycanin beynelxalq teskilatlarda uzvluyu amp oldid 8310228