fbpx
Wikipedia

Azərbaycan–ATƏT əlaqələri

September 28, 2021

Azərbaycan ATƏM-in (1 yanvar 1995-ci ildən ATƏT) üzvülüyünə 1992-ci ilin 30 yanvarında qəbul olunmuşdur. Qeyd etmək lazımdır ki, ATƏM Azərbaycanın daxil olduğu ilk Avropa təşkilatı olmuşdur.

İkitərəfli əlaqələr

1992-ci ilin fevral ayından başlayaraq Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi ATƏM-in prinsiplərinə uyğun olaraq üzv olan dövlətlərin daha çox diqqət obyektinə çevrildi. Bu məqsədlə fevralın ortalarında ATƏM-in ilk xüsusi missiyası Azərbaycanda oldu.

Fevralın 27-28-də ATƏM-in Yüksək Vəzifəli Şəxslər Komitəsinin (YVŞK) iclasında ilk dəfə olaraq Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsilə bağlı müzakirələr aparıldı. Dağlıq Qarabağın Azərbaycan Respublikasına mənsub olunmasını təsdiq edən sənəddə, sərhədlərin dəyişdirilməməsi şərti ilə, münaqişənin sülh yolu ilə həllinə çağırış öz əksini tapdı.

1992-ci ilin mart ayının 24-də ATƏM-in Xarici İşlər Nazirləri Şurasının (XİNŞ) birinci əlavə görüşündə Dağlıq Qarabağda vəziyyət müzakirə olundu. Görüşdə ATƏM-in Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin sülh yolu ilə həll edilməsinə dair Minsk konfransının çağırılması haqqında qərar qəbul edildi.

Azərbaycan ilk dəfə olaraq 1992-ci ilin iyulun 8-10-da Helsinkidə keçirilən ATƏM-in Zirvə Toplantısında iştirak etmiş, onun sənədlərini imzalamışdır.

20 dekabr 1993-cu ildə Azərbaycan ATƏM-in Paris Xartiyasına qoşulmuşdur. 5-6 dekabr 1994-cü ildə ATƏM-in Budapeşt Zirvə Toplantısı keçirilmişdir. Budapeşt sammitinin nəticəsinə əsasən ATƏM 1 yanvar 1995-ci ildən yeni Avropanın sivilizasiyalı birgəyaşayış qaydalarını müəyyən edən, sülhün, demokratiyanın və insan hüquqlarının qorunmasını təmin edən, üzv ölkələrinin təhlükəsizliyini və qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq prinsiplərini həyata keçirən, özünüidarə mexanizmiləri olan ümumavropa təşkilatına - ATƏT-ə çevirilmişdir.

Budapeşt Sammitində ilk dəfə olaraq ATƏT çərçivəsində Avropa təhlükəsizlik tədbirlərində iştirak edə biləcək sülhməramlı qüvvələrinin yaradılması və münaqişəli ərazilərə göndərilməsi qərara alınmışdır. İştirakçı dövlətlər ATƏT rəhbərliyi altında olan ilk sülhməramlı çoxmillətli hərbi hissənin Dağlıq Qarabağ bölgəsinə göndərilməsi haqqında razılıq eldə etmişlər. Bundan başqa Budapeştdə Minsk prosesi çərçivəsində həmsədrlik institutu təsis olunmuşdur. Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinə dair Budapeşt sammitinin işinin konkret yekunu olaraq "Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə əlaqədar ATƏT-in fəaliyyətinin intensivləşdirilməsi" adlı qətnamənin qəbulu təşkil etmişdir.

Budapeşt Sammitinin nəticələrinə əsasən 20 dekabr 1994-cü ildə Vyanada Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi üzrə ATƏT-in üzv ölkələrinin təyin etdiyi hərbi nümayəndələrdən ibarət olan Yüksək Səviyyəli Planlaşdırma Qrupu (YSPQ) təsis olunmuşdur.

Minsk prosesinin həmsədrlik institutu təsis olunarkən, ona əvvəl Finlyandiya ilə Rusiya, sonra isə 1995-97-ci illər ərzində İsveç ilə Rusiya başçılıq etmişlər.

28 avqust 1995-ci ildə ATƏT-in Fəaliyyətdə olan Sədrinin ATƏT-in Minsk Konfransının müzakirəsində olan münaqişə üzrə Şəxsi Nümayəndəsi vəzifəsi təsis olunmuşdur. 1 yanvar 1997-ci ildən bu vəzifəni Səfir Anjey Kasprşık (Polşa) icra edir.

1996-cı il 2-3 dekabr tarixlərində keçirilən ATƏT-in Lissabon sammitində 54 iştirakçı dövlət tərəfindən Avropada XXI əsrdə ümumi və hərtərəfli təhlükəsizlik modeli adlı Bəyannamə qəbul edilmişdir. Bəyannamədə üzv ölkələrinin təhlükəsizliyinə yönələn təhdidlər qeyd edilmiş və bu təhdidləri aradan qaldırmaq üçün birgə əməkdaşlığın vacibliyi xüsusi vurğulanmışdır.

Lissabon Zirvə görüşündə Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin həllinə dair ATƏT-in iştirakçı dövlətləri tərəfindən (Ermənistandan başqa) aşağıdakı prinsiplərə razılıq verilmişdir:

  1. Ermənistan Respublikasının və Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyü;
  2. Dağlıq Qarabağa Azərbaycanın tərkibində ən yüksək özünüidarəetmə statusun verilməsi;
  3. Dağlıq Qarabağın bütün əhalisinin təhlükəsizliyinin təminatı.

1 yanvar 1997-ci ildən ATƏT-in Minsk Prosesinə Həmsədrlər qismində ABŞ, Rusiya və Fransa başçılıq edirlər.

Hazırda Minsk qrupunun Həmsədrləri aşağıdakılardır:

  • Stiven Mənn (ABŞ)
  • Anri Jakolen (Fransa)
  • Yuri Merzlyakov (Rusiya)

Hazırda Minsk Qrupu aşağıdakı tərkibə malikdir (ATƏT-in rəsmi saytında olan məlumata əsasən):

  1. ABŞ
  2. Almaniya
  3. Azərbaycan
  4. Belarus
  5. Ermənistan
  6. İsveç
  7. İtaliya
  8. Niderland Krallığı
  9. Portuqaliya
  10. Rusiya
  11. Türkiyə
  12. Finlyandiya
  13. Fransa

1997-1998-ci illər ərzində Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin həllinə dair Minsk Qrupunun Həmsədrləri tərəfindən üç təklif tərtib edilmidir. İlk iki təklif Ermənistan tərəfindən, son təklif isə Azərbaycan tərəfindən qəbul edilməmişlər.

18-19 noyabr 1999-cu ildə İstanbulda keçirlən ATƏT-in üzv ölkələrinin dövlət və hökumət başçılarının növbəti Zirvə görüşündə iştirak edən Azərbaycan İstanbul Bəyannaməsinə və Avropa Təhlükəsizliyi Xartiyasına qoşulmuşdur. Azərbaycanla ATƏT-in Demokratik Təsisatlar və İnsan Hüquqları Bürosu (DTİHB) arasında sıx əməkdaşlıq münasibətləri əldə olunmuşdur. 1998-ci ildən başlayaraq DTİHB Azərbaycan Respublikasının hökuməti ilə fəal əməkdaşlıq aparmış və aparılan birgə əməkdaşlıq nəticəsində demokratikləşdirmə, qanun aliliyi, qanunvericiliyin, xüsusilə də seçki qanunvericiliyinin təkmilləşdirilməsi, miqrasiya, gender bərabərliyi və digər sahələrdə bir çox layihələr həyata keçirir. DTİHB Azərbaycanda keçirilmiş prezident, parlament və bələdiyyə seçkilərində fəal iştirak edir.

ATƏT-in Mətbuat Azadlığı üzrə nümayəndəsi ilə də əməkdaşlığa Azərbaycan hökuməti tərəfindən xüsusi önəm verilir. 2001-ci ilin dekabrında ATƏT-in Mətbuat Azadlığı üzrə Nümayəndəsin Ofisi və AR-in XİN-in birgə təşəbbüsü əsasında Azərbaycanın gənc jurnalistləri üçün keçirilmiş "Azərbaycanda Mətbuat Azadlığı və Məsuliyyətinin İnkişafı" mövzusunda seminarın Ofislə Azərbaycan arasında əməkdaşlığın dərinləşdirilməsi və Jurnalistikada davranış məcəlləsi, həmçinin digər müvafiq məsələlərin müzakirəsi baxımından vacib əhəmiyyət kəsb etmişdir.

ATƏT-in tamhüquqlu üzvü olduğundan Azərbaycan ATƏT-in Milli Azlıqlar üzrə Ali Komissarının Ofisi ilə əlaqələr yaratmışdır. Lakin Milli Azlıqlar üzrə Ali Komissarının mandatına (mandata uyğun olaraq, Komissarın Ofisi adətən milli zəmində münaqişə ocağının yaranması ehtimal olunan bölgələrlə geniş fəaliyyət göstərir), eyni zamanda Azərbaycanın milli azlıqların hüquqlarının müdafiəsi sahəsində əldə etdiyi nailiyyətlərə və həyata keçirdiyi tədbirlərə baxmayaraq, Ali Komissarının Ofisi ilə Azərbaycan arasında əməkdaşlıq hələ arzuolunan səviyyədə deyil və müntəzəm qaydada həyata keçirilmir. 300-dən çox deputatdan ibarət olan ATƏT-in Parlament Assambleyası (PA) ilə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi arasında sıx əməkdaşlıq əlaqələri qurulmuşdur. ATƏT-in PA-da təmsil olunan Azərbaycandan olan deputatlar hər il PA-nın iclaslarında iştirak edirlər.

Bakıda ATƏT-in Ofisinin yaradılması haqqında 16 noyabr 1999-cu ildə ATƏT-in Daimi Şurasının 318 saylı qərarı qəbul olunmuşdur.

ATƏT-in Daimi Şurasının 318 saylı qərarının qəbulundan sonra 1999-ci ilin noyabrın 25-də imzalanmış Qarşılıqlı Anlaşma Memorandumu ATƏT və Azərbaycan arasında əməkdaşlıığa yeni təkan vermişdir.

18 iyul 2000-ci ildə ATƏT-in Bakıdakı Ofisinin rəsmi açılışı baş tutmuşdur.

ATƏT-lə Azərbaycan arasında səmərəli əməkdaşlığın inkişafı Azərbaycan üçün vacib əhəmiyyət kəsb etdiyindən, xüsusi olaraq bu məqsədlə Azərbaycanda ATƏT-in Dostları Qrupu yaradılmışdır.

İstinadlar

  1. . www.mfa.gov.az. 2019-02-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-01-29.

September 28, 2021
azərbaycan, atət, əlaqələri, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, azərbaycan, atəm, yanvar, 1995, ildən, atət, üzvülüyünə, 1992, ilin, yanvarında, qəbul, olunmuşdur, qeyd, etmə. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Azerbaycan ATEM in 1 yanvar 1995 ci ilden ATET uzvuluyune 1992 ci ilin 30 yanvarinda qebul olunmusdur Qeyd etmek lazimdir ki ATEM Azerbaycanin daxil oldugu ilk Avropa teskilati olmusdur 1 Ikiterefli elaqeler Redakte1992 ci ilin fevral ayindan baslayaraq Ermenistan Azerbaycan munaqisesi ATEM in prinsiplerine uygun olaraq uzv olan dovletlerin daha cox diqqet obyektine cevrildi Bu meqsedle fevralin ortalarinda ATEM in ilk xususi missiyasi Azerbaycanda oldu Fevralin 27 28 de ATEM in Yuksek Vezifeli Sexsler Komitesinin YVSK iclasinda ilk defe olaraq Ermenistan Azerbaycan munaqisesile bagli muzakireler aparildi Dagliq Qarabagin Azerbaycan Respublikasina mensub olunmasini tesdiq eden senedde serhedlerin deyisdirilmemesi serti ile munaqisenin sulh yolu ile helline cagiris oz eksini tapdi 1992 ci ilin mart ayinin 24 de ATEM in Xarici Isler Nazirleri Surasinin XINS birinci elave gorusunde Dagliq Qarabagda veziyyet muzakire olundu Gorusde ATEM in Ermenistan Azerbaycan munaqisesinin sulh yolu ile hell edilmesine dair Minsk konfransinin cagirilmasi haqqinda qerar qebul edildi Azerbaycan ilk defe olaraq 1992 ci ilin iyulun 8 10 da Helsinkide kecirilen ATEM in Zirve Toplantisinda istirak etmis onun senedlerini imzalamisdir 20 dekabr 1993 cu ilde Azerbaycan ATEM in Paris Xartiyasina qosulmusdur 5 6 dekabr 1994 cu ilde ATEM in Budapest Zirve Toplantisi kecirilmisdir Budapest sammitinin neticesine esasen ATEM 1 yanvar 1995 ci ilden yeni Avropanin sivilizasiyali birgeyasayis qaydalarini mueyyen eden sulhun demokratiyanin ve insan huquqlarinin qorunmasini temin eden uzv olkelerinin tehlukesizliyini ve qarsiliqli faydali emekdasliq prinsiplerini heyata keciren ozunuidare mexanizmileri olan umumavropa teskilatina ATET e cevirilmisdir Budapest Sammitinde ilk defe olaraq ATET cercivesinde Avropa tehlukesizlik tedbirlerinde istirak ede bilecek sulhmeramli quvvelerinin yaradilmasi ve munaqiseli erazilere gonderilmesi qerara alinmisdir Istirakci dovletler ATET rehberliyi altinda olan ilk sulhmeramli coxmilletli herbi hissenin Dagliq Qarabag bolgesine gonderilmesi haqqinda raziliq elde etmisler Bundan basqa Budapestde Minsk prosesi cercivesinde hemsedrlik institutu tesis olunmusdur Ermenistan Azerbaycan munaqisesine dair Budapest sammitinin isinin konkret yekunu olaraq Dagliq Qarabag munaqisesi ile elaqedar ATET in fealiyyetinin intensivlesdirilmesi adli qetnamenin qebulu teskil etmisdir Budapest Sammitinin neticelerine esasen 20 dekabr 1994 cu ilde Vyanada Ermenistan Azerbaycan munaqisesi uzre ATET in uzv olkelerinin teyin etdiyi herbi numayendelerden ibaret olan Yuksek Seviyyeli Planlasdirma Qrupu YSPQ tesis olunmusdur Minsk prosesinin hemsedrlik institutu tesis olunarken ona evvel Finlyandiya ile Rusiya sonra ise 1995 97 ci iller erzinde Isvec ile Rusiya basciliq etmisler 28 avqust 1995 ci ilde ATET in Fealiyyetde olan Sedrinin ATET in Minsk Konfransinin muzakiresinde olan munaqise uzre Sexsi Numayendesi vezifesi tesis olunmusdur 1 yanvar 1997 ci ilden bu vezifeni Sefir Anjey Kasprsik Polsa icra edir 1996 ci il 2 3 dekabr tarixlerinde kecirilen ATET in Lissabon sammitinde 54 istirakci dovlet terefinden Avropada XXI esrde umumi ve herterefli tehlukesizlik modeli adli Beyanname qebul edilmisdir Beyannamede uzv olkelerinin tehlukesizliyine yonelen tehdidler qeyd edilmis ve bu tehdidleri aradan qaldirmaq ucun birge emekdasligin vacibliyi xususi vurgulanmisdir Lissabon Zirve gorusunde Ermenistan Azerbaycan munaqisesinin helline dair ATET in istirakci dovletleri terefinden Ermenistandan basqa asagidaki prinsiplere raziliq verilmisdir Ermenistan Respublikasinin ve Azerbaycan Respublikasinin erazi butovluyu Dagliq Qarabaga Azerbaycanin terkibinde en yuksek ozunuidareetme statusun verilmesi Dagliq Qarabagin butun ehalisinin tehlukesizliyinin teminati 1 yanvar 1997 ci ilden ATET in Minsk Prosesine Hemsedrler qisminde ABS Rusiya ve Fransa basciliq edirler Hazirda Minsk qrupunun Hemsedrleri asagidakilardir Stiven Menn ABS Anri Jakolen Fransa Yuri Merzlyakov Rusiya Hazirda Minsk Qrupu asagidaki terkibe malikdir ATET in resmi saytinda olan melumata esasen ABS Almaniya Azerbaycan Belarus Ermenistan Isvec Italiya Niderland Kralligi Portuqaliya Rusiya Turkiye Finlyandiya Fransa1997 1998 ci iller erzinde Ermenistan Azerbaycan munaqisesinin helline dair Minsk Qrupunun Hemsedrleri terefinden uc teklif tertib edilmidir Ilk iki teklif Ermenistan terefinden son teklif ise Azerbaycan terefinden qebul edilmemisler 18 19 noyabr 1999 cu ilde Istanbulda kecirlen ATET in uzv olkelerinin dovlet ve hokumet bascilarinin novbeti Zirve gorusunde istirak eden Azerbaycan Istanbul Beyannamesine ve Avropa Tehlukesizliyi Xartiyasina qosulmusdur Azerbaycanla ATET in Demokratik Tesisatlar ve Insan Huquqlari Burosu DTIHB arasinda six emekdasliq munasibetleri elde olunmusdur 1998 ci ilden baslayaraq DTIHB Azerbaycan Respublikasinin hokumeti ile feal emekdasliq aparmis ve aparilan birge emekdasliq neticesinde demokratiklesdirme qanun aliliyi qanunvericiliyin xususile de secki qanunvericiliyinin tekmillesdirilmesi miqrasiya gender beraberliyi ve diger sahelerde bir cox layiheler heyata kecirir DTIHB Azerbaycanda kecirilmis prezident parlament ve belediyye seckilerinde feal istirak edir ATET in Metbuat Azadligi uzre numayendesi ile de emekdasliga Azerbaycan hokumeti terefinden xususi onem verilir 2001 ci ilin dekabrinda ATET in Metbuat Azadligi uzre Numayendesin Ofisi ve AR in XIN in birge tesebbusu esasinda Azerbaycanin genc jurnalistleri ucun kecirilmis Azerbaycanda Metbuat Azadligi ve Mesuliyyetinin Inkisafi movzusunda seminarin Ofisle Azerbaycan arasinda emekdasligin derinlesdirilmesi ve Jurnalistikada davranis mecellesi hemcinin diger muvafiq meselelerin muzakiresi baximindan vacib ehemiyyet kesb etmisdir ATET in tamhuquqlu uzvu oldugundan Azerbaycan ATET in Milli Azliqlar uzre Ali Komissarinin Ofisi ile elaqeler yaratmisdir Lakin Milli Azliqlar uzre Ali Komissarinin mandatina mandata uygun olaraq Komissarin Ofisi adeten milli zeminde munaqise ocaginin yaranmasi ehtimal olunan bolgelerle genis fealiyyet gosterir eyni zamanda Azerbaycanin milli azliqlarin huquqlarinin mudafiesi sahesinde elde etdiyi nailiyyetlere ve heyata kecirdiyi tedbirlere baxmayaraq Ali Komissarinin Ofisi ile Azerbaycan arasinda emekdasliq hele arzuolunan seviyyede deyil ve muntezem qaydada heyata kecirilmir 300 den cox deputatdan ibaret olan ATET in Parlament Assambleyasi PA ile Azerbaycan Respublikasinin Milli Meclisi arasinda six emekdasliq elaqeleri qurulmusdur ATET in PA da temsil olunan Azerbaycandan olan deputatlar her il PA nin iclaslarinda istirak edirler Bakida ATET in Ofisinin yaradilmasi haqqinda 16 noyabr 1999 cu ilde ATET in Daimi Surasinin 318 sayli qerari qebul olunmusdur ATET in Daimi Surasinin 318 sayli qerarinin qebulundan sonra 1999 ci ilin noyabrin 25 de imzalanmis Qarsiliqli Anlasma Memorandumu ATET ve Azerbaycan arasinda emekdasliiga yeni tekan vermisdir 18 iyul 2000 ci ilde ATET in Bakidaki Ofisinin resmi acilisi bas tutmusdur ATET le Azerbaycan arasinda semereli emekdasligin inkisafi Azerbaycan ucun vacib ehemiyyet kesb etdiyinden xususi olaraq bu meqsedle Azerbaycanda ATET in Dostlari Qrupu yaradilmisdir Istinadlar Redakte OSCE www mfa gov az 2019 02 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 01 29 Menbe https az wikipedia org w index php title Azerbaycan ATET elaqeleri amp oldid 6157147, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.