Azərbaycanda anarxizm ilk dəfə 1904-cü ildə Bakının şəhərətrafı ərazilərində meydana gəlmişdir. Hərəkatın ən aktiv dövrü 1906–1907-ci illərə təsaadüf edir. Bu dövrdə Azərbaycandakı anaxist təşkilatların sayı 40-a yüksəlmişdir. Buna baxmayaraq, yerli səlahiyyətlilərin verdiyi məlumatlara görə, bu təşkilatların üzvlərinin sayı az idi.
Anarxist təşkilatlar tədricən tərəfkeşlərinin çoxunu itirdilər. Buna səbəb onların sistemə qarşı apardıqları mübazirənin qəddarca olması idi. Bu təşkilatlar sui-qəsdlər və partlayışlar təşkil edirdilər. 1908-ci ilin mart ayında "Qırmızı yüzlər" təşkilatının 50 üzvü həbs edilmiş və Sibirə sürgün edilmişdir. 1909-cu ildə "Qara qarğa", "Terror" və "Qırmızı bayraq" təşkilatlarının üzvlərinin demək olar ki, hamısı həbs edilmişdir. Geri qalan qruplar çox keçmədən ləğv olunmuşdur. 1908–1909-cu illərdə həyata keçirilən kütləvi repressiyalardan sonra Azərbaycandakı anarxist hərəkatı bərpa edilə və siyasi arenada öz yerini tapa bilməmişdir.
2013-cü ilin fevral ayında "Bakı İndividual Anarxistlər Assosiasiyası" (BFAA) təsis edilmişdir. Üç azərbaycanlı şəxs tərəfindən təsis edilən bu qrup özünü "Bakı terrorçular və anarxist fərdiyyətçilər cəmiyyəti"nin davamçısı hesab edir.
Təşkilatlar
Ən çox təsirə malik təşkilat anarxokapitalistlər tərəfindən 1905-ci ildə şəhər mərkəzində təsis edilən "Anarxiya" (rus.Анархия) və Bibiheybət qəsəbəsində təsis edilən "Borba" (azərb.Mübarizə) idi. Əlavə olaraq, Balaxanı qəsəbəsində təsis edilən "Bunt" və Bakının Qara Şəhər qismində təsis edilən "İnternasional" kimi bir neçə qruplar da təsis olunmuşdur. "Anarxiya" təşkilatının təsis edildiyi ilk vaxtlarda təşkilatın tərkibində Bakı zavodlarında çalışan sosial-demokratlar da var idi. 1 iyul 1906-cı ildə "Anarxiya" təşkilatının üzvləri "Krasnaya sotnya" (azərb.Qırmızı yüzlük) adlı bir qrup təsis etmişdir. Bu qrupun üzvləri "Anarxiya" təşkilatının kabinet bürokratiyasını tənqid etmiş, mübarizənin daha effektiv yollarını dilə gətirmişdir. Daha sonra başqa kiçik anarxist qruplar təsis edilmişdir. Onlara "Fərdiyyətçi anarxistlər", "Qara qarğa", "Anarxist bombardmançılar", "Qırmızı bayraq", "Terror", "Torpaq və azadlıq", "Azad" və başqaları aiddir.
Demoqrafik tərkibi
Polis raportlarına əsasən, "Azad" istisna olmaqla, bütün anarxist təşkilatların milli tərkibinin əksəriyyəti ruslardan təşkil olunmuşdu. Buna baxmayaraq, bir çox təşkilatın erməni üzvləri də var idi. Həmin ermənilər Hnçak və Daşnaksütun partiyalarının keçmiş üzvləri idi. Yəhudi anarxistlər və keçmiş sosial-demokratlar mübarizə üçün terrorçu yollara əl atmışdır. Onların hücumları daha çox sionist qruplara qarşı istiqamətləndirilmişdi. "Krasnaya sotnya" təşkilatının səkkiz gürcü üzvü var idi. Bu təşkilatların üzvlərinin orta yaşları 28–30 idi. Onlardan ən gəncinin 19, ən yaşlısının isə 35 yaşı var idi.
Anarxiya
"Anarxiya" təşkilatı 1906-cı ildə "mübarizə və anarxiya haqqında" adlı broşura nəşr etdirmiş keçmiş Hnçak partiyası üzvü S. Kalaşyants tərəfindən təsis edilmişdir. O, 5 sentyabr 1906-cı il tarixində Daşnaksütun partiyasının üzvü olan zəngin zavod sahibi İ. Doluxanovun öldürülməsinin intiqamı olaraq daşnaklar tərəfindən qətlə yetirilmişdir.
Azad
"Azad" təşkilatı 1906-cı ildə təsis olunmuşdur və vaxtilə Azərbaycandakı ən böyük anarxist təşkilatı hesab edilirdi. Təşkilatın ən uğurlu dövrlərində 15 üzvü var idi. Təşkilatın üzvləri arasında anarxist olmuş keçmiş banda üzvləri də var idi. Təşkilatın iki rəhbəri var idi – Ağa Kərim və Ağa Sanqulu. "Azad" təşkilatı yerli milyonçularla düşmənçilik edirdi. Bu düşmənliyin əsas hədəflərindən biri Teymur Aşurbəyov (Sara Aşurbəylinin babası) idi. 1907-ci ilin axırların həm Ağa Kərim, həm də Teymur Aşurbəyov həbs edilmişdir. Bu hadisədən sonra "Azad" təşkilatı ləğv edilmiş, təşkilatın geridə qalan üzvləri isə digər kiçik qruplara qoşulmuşdur.
Növləri
Bakı şəhərindəki anarxist təşkilatlar anarxizmin iki qolunu təqib edirdilər:
azərbaycanda, anarxizm, azərbaycanda, anarxist, icmasına, verilən, anarxizm, azərbaycanda, olduqca, kiçik, siyasi, hərəkatdır, mündəricat, tarixi, təşkilatlar, demoqrafik, tərkibi, anarxiya, azad, növləri, istinadlar, xarici, keçidlərtarixi, redaktə, dəfə, 190. Azerbaycanda anarxizm Azerbaycanda anarxist icmasina verilen ad Anarxizm Azerbaycanda olduqca kicik bir siyasi herekatdir Mundericat 1 Tarixi 2 Teskilatlar 2 1 Demoqrafik terkibi 2 2 Anarxiya 2 3 Azad 2 4 Novleri 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerTarixi RedakteAzerbaycanda anarxizm ilk defe 1904 cu ilde Bakinin seheretrafi erazilerinde meydana gelmisdir 1 Herekatin en aktiv dovru 1906 1907 ci illere tesaaduf edir Bu dovrde Azerbaycandaki anaxist teskilatlarin sayi 40 a yukselmisdir Buna baxmayaraq yerli selahiyyetlilerin verdiyi melumatlara gore bu teskilatlarin uzvlerinin sayi az idi 2 Anarxist teskilatlar tedricen terefkeslerinin coxunu itirdiler Buna sebeb onlarin sisteme qarsi apardiqlari mubazirenin qeddarca olmasi idi Bu teskilatlar sui qesdler ve partlayislar teskil edirdiler 1908 ci ilin mart ayinda Qirmizi yuzler teskilatinin 50 uzvu hebs edilmis ve Sibire surgun edilmisdir 3 1909 cu ilde Qara qarga Terror ve Qirmizi bayraq teskilatlarinin uzvlerinin demek olar ki hamisi hebs edilmisdir Geri qalan qruplar cox kecmeden legv olunmusdur 4 1908 1909 cu illerde heyata kecirilen kutlevi repressiyalardan sonra Azerbaycandaki anarxist herekati berpa edile ve siyasi arenada oz yerini tapa bilmemisdir 2013 cu ilin fevral ayinda Baki Individual Anarxistler Assosiasiyasi BFAA tesis edilmisdir Uc azerbaycanli sexs terefinden tesis edilen bu qrup ozunu Baki terrorcular ve anarxist ferdiyyetciler cemiyyeti nin davamcisi hesab edir 5 Teskilatlar RedakteEn cox tesire malik teskilat anarxokapitalistler terefinden 1905 ci ilde seher merkezinde tesis edilen Anarxiya rus Anarhiya ve Bibiheybet qesebesinde tesis edilen Borba azerb Mubarize idi Elave olaraq Balaxani qesebesinde tesis edilen Bunt ve Bakinin Qara Seher qisminde tesis edilen Internasional kimi bir nece qruplar da tesis olunmusdur Anarxiya teskilatinin tesis edildiyi ilk vaxtlarda teskilatin terkibinde Baki zavodlarinda calisan sosial demokratlar da var idi 6 7 1 iyul 1906 ci ilde Anarxiya teskilatinin uzvleri Krasnaya sotnya azerb Qirmizi yuzluk adli bir qrup tesis etmisdir Bu qrupun uzvleri Anarxiya teskilatinin kabinet burokratiyasini tenqid etmis mubarizenin daha effektiv yollarini dile getirmisdir Daha sonra basqa kicik anarxist qruplar tesis edilmisdir Onlara Ferdiyyetci anarxistler Qara qarga Anarxist bombardmancilar Qirmizi bayraq Terror Torpaq ve azadliq Azad ve basqalari aiddir 8 Demoqrafik terkibi Redakte Polis raportlarina esasen Azad istisna olmaqla butun anarxist teskilatlarin milli terkibinin ekseriyyeti ruslardan teskil olunmusdu Buna baxmayaraq bir cox teskilatin ermeni uzvleri de var idi Hemin ermeniler Hncak ve Dasnaksutun partiyalarinin kecmis uzvleri idi Yehudi anarxistler ve kecmis sosial demokratlar mubarize ucun terrorcu yollara el atmisdir Onlarin hucumlari daha cox sionist qruplara qarsi istiqametlendirilmisdi Krasnaya sotnya teskilatinin sekkiz gurcu uzvu var idi Bu teskilatlarin uzvlerinin orta yaslari 28 30 idi Onlardan en gencinin 19 en yaslisinin ise 35 yasi var idi Anarxiya Redakte Anarxiya teskilati 1906 ci ilde mubarize ve anarxiya haqqinda adli brosura nesr etdirmis kecmis Hncak partiyasi uzvu S Kalasyants terefinden tesis edilmisdir 9 O 5 sentyabr 1906 ci il tarixinde Dasnaksutun partiyasinin uzvu olan zengin zavod sahibi I Doluxanovun oldurulmesinin intiqami olaraq dasnaklar terefinden qetle yetirilmisdir Azad Redakte Azad teskilati 1906 ci ilde tesis olunmusdur ve vaxtile Azerbaycandaki en boyuk anarxist teskilati hesab edilirdi Teskilatin en ugurlu dovrlerinde 15 uzvu var idi 10 Teskilatin uzvleri arasinda anarxist olmus kecmis banda uzvleri de var idi Teskilatin iki rehberi var idi Aga Kerim ve Aga Sanqulu Azad teskilati yerli milyoncularla dusmencilik edirdi Bu dusmenliyin esas hedeflerinden biri Teymur Asurbeyov Sara Asurbeylinin babasi idi 1907 ci ilin axirlarin hem Aga Kerim hem de Teymur Asurbeyov hebs edilmisdir Bu hadiseden sonra Azad teskilati legv edilmis teskilatin geride qalan uzvleri ise diger kicik qruplara qosulmusdur Novleri Redakte Baki seherindeki anarxist teskilatlar anarxizmin iki qolunu teqib edirdiler Anarxokommunistler Anarxiya Qara qarga Azad Qirmizi yuzler Qirmizi bayraq Bunt Torpaq ve azadliq Internasional Anarxoferdiyyetciler Terror Anarxist bombardmancilar Ferdiyyetci anarxistler ve Baki terrorcular ve anarxist ferdiyyetciler cemiyyeti Istinadlar Redakte Anarchist ingilis 1 1907 36 accessdate missing url chapter ignored GARF f 102 DPOO 1906 on 235 d 20 ch 43 l 13 Efendiyev Sultanmecid 1923 The history of the revolutionary movement of the Turkic proletariat Baki seh 40 accessdate missing url Azerbaycan azerb 12 1955 accessdate missing url Esas sehife www bakuanarchy org azerb Baki Individual Anarxistler Assosiasiyasi 14 yanvar 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 12 may 2019 Baki 24 sentyabr 1906 accessdate missing url Kaspi 1 sentyabr 1906 accessdate missing url GIA AR f 46 op 1 d 221 ll 81 120 d 370 l 5ob GAPPOD AR f 276 op 2 d 45 ll 16 17 GARF f 102 DPOO 1907 d 12 ch Z l 10Xarici kecidler RedakteI S Bagirova POLITIChESKIE PARTII I ORGANIZACII AZERBAJDZhANA V NAChALE XX VEKA arxivlesdirib rus Menbe https az wikipedia org w index php title Azerbaycanda anarxizm amp oldid 4703392, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
