Azərbaycan-Ermənistan müharibəsi — 1918–1920-ci illərdə Azərbaycan və Ermənistan arasında baş vermiş hərbi münaqişə. Faktiki olaraq, iki ölkə müstəqilliyininin qısa müddəti ərzində — 1918-ci və 1920-ci ildə iki Azərbaycan-Ermənistan müharibəsi baş vermişdir. Regionun ərazisində Osmanlı və Britaniya imperiyaları iştirak edirdi: Osmanlı İmperiyası Mudros müqaviləsindən sonra regionu tərk etsə də, Britaniyanın təsiri, xüsusilə Densterfors qüvvələri 1920-ci ilə qədər davam etdi. Müharibə kütləvi etnik təmizləmə və bölgədə demoqrafik vəziyyəti dəyişən mart qırğınları, Bakıda ermənilərin qırğını və Şuşa qətliamı kimi etnik zorakılıqlarla müşayiət olunurdu. Müttəfiq komandanlığın və bəzi hallarda Gürcüstan hökumətinin vasitəçiliyi uğurla nəticələnmədi və müharibə yalnız əvvəlcə Azərbaycan, sonra isə Ermənistan Milli Hökumətinin XI Qızıl Ordunun zərbələri altında süquta uğramasından sonra başa çatdı.
1917-ci ilin fevralında Rusiyada baş vermiş fevral inqilabından sonra Azəbaycanda da milli-azadlıq hərəkatı başlandı və 1918-ci ilin may ayında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yarandı. Zaqafqaziyada üç müstəqil respublika — Azərbaycan, Ermənistan və Gürcüstan yaradıldıqdan sonra Ermənistan öz sərhədlərinin genişləndirilməsinə çalışdı, mübahisəli əraziləri beynəlxalq təşkilatların müzakirəsinə məhəl qoymadan öz köhnə torpaqları kimi qələmə verməyə başladı. Erməni millətçi separatçı qüvvələri Dağlıq Qarabağ haqqında qaldırdıqları iddialarda Azərbaycan və Gürcüstan torpaqları hesabına "Böyük Ermənistan" yaratmaq məqsədilə həm Azərbaycana, həm də Gürcüstana qarşı müharibəyə başladı.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yarandıqdan sonra 1918-ci ilin may ayında Qarabağın erməni icması 1918-ci ilin avqust və sentyabr aylarında keçirilən konqreslərində Azərbaycanın tərkibində qalmağı qərara almışdır. Lakin İrəvanın təbliği, təhriki və təzyiqi ilə Dağlıq Qarabağdakı erməni əhalisinin müəyyən təbəqələri Azərbaycan Respublikasının hakimiyyətini tanımaqdan imtina etdilər. Dağlıq Qarabağ ermənilərinin 1918-ci ilin iyulunda Şuşada (şəhər əhalisinin 46 faizini azərbaycanlılar təşkil edirdi) keçirilən birinci qurultayı Dağlıq Qarabağı müstəqil elan etdi. Ermənistanın tərkibinə daxil olmaq məsələsi hələ açıq hallanmırdı. Ermənistan hökuməti Dağlıq Qarabağın işğalı planlarını həyata keçirmək üçün oraya silahlı qüvvələr yeritdi.
Naxçıvan
Oktyabr inqilabından sonra Naxçıvanda erməni və müsəlman (Azərbaycan) komitələri yaradıldı. Tezliklə erməni və müsəlman komitələri qəzada Ermənistan-Azərbaycan birgə Komitəsinin simasında vahid hakimiyyət mexanizminin yaradılmasına nail ola bildilər. Oxşar komitə həmçinin Culfada da yaradıldı və orada nüfuzlu azərbaycanlılarla ermənilər iki xalqın mehriban qonşuluq münasibətlərini pozmağa, cəhdlərin qarşısını almağa və bu məqsədlə ehtiyac olduqda ölüm cəzasından da istifadə etməyə dair qərar imzalayıblar. Eyni zamanda Naxçıvanda və Culfada həm azərbaycanlılar, həm də ermənilər tərəfindən hərbi təşkilatlar yaradıldı. Şərur-Dərələyəz qəzasının Şərur bölgəsində əhalinin mütləq əksəriyyəti azərbaycanlılar idi, ona görə də burada müştərək Komitənin yaradılmasına ehtiyac olmadı.
İkinci Azərbaycan-Ermənistan müharibəsi
Qarabağda vəziyyət
Qarabağ Birinci Dünya Müharibəsindən sonra
Qarabağ ermənilərinin üsyanı
Zəmin
Hərbi münaqişənin başlanması
Qarabağın Sovetləşməsi
Etnik təmizliklər
Nəticələr
İstinadlar
Yaddaş müharibəsi: Zaqafqaziyada miflər, identiklik və siyasət V. A. Şnirelman, səh 200
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə Yuxarı Qarabağda siyasi vəziyyətin kəskinləşməsi və erməni separatizminə qarşı mübarizə 2018-03-14 at the Wayback Machine Xalq Qəzeti 29.05.2013
Xarici keçidlər
Avqust 12, 2021
azərbaycan, ermənistan, müharibəsi, 1918, 1920, azərbaycan, ermənistan, müharibəsi, 1918, 1920, illərdə, azərbaycan, ermənistan, arasında, baş, vermiş, hərbi, münaqişə, faktiki, olaraq, ölkə, müstəqilliyininin, qısa, müddəti, ərzində, 1918, 1920, ildə, azərbay. Azerbaycan Ermenistan muharibesi 1918 1920 ci illerde Azerbaycan ve Ermenistan arasinda bas vermis herbi munaqise Faktiki olaraq iki olke musteqilliyininin qisa muddeti erzinde 1918 ci ve 1920 ci ilde iki Azerbaycan Ermenistan muharibesi bas vermisdir Regionun erazisinde Osmanli ve Britaniya imperiyalari istirak edirdi Osmanli Imperiyasi Mudros muqavilesinden sonra regionu terk etse de Britaniyanin tesiri xususile Densterfors quvveleri 1920 ci ile qeder davam etdi Muharibe kutlevi etnik temizleme ve bolgede demoqrafik veziyyeti deyisen mart qirginlari Bakida ermenilerin qirgini ve Susa qetliami kimi etnik zorakiliqlarla musayiet olunurdu Muttefiq komandanligin ve bezi hallarda Gurcustan hokumetinin vasiteciliyi ugurla neticelenmedi ve muharibe yalniz evvelce Azerbaycan sonra ise Ermenistan Milli Hokumetinin XI Qizil Ordunun zerbeleri altinda suquta ugramasindan sonra basa catdi Azerbaycan Ermenistan muharibesi 1918 1920 Qafqaz Islam Ordusunun Azerbaycanda hereket planiTarix 30 mart 1918 28 noyabr 1920Yeri Azerbaycan ve ErmenistanSebebi Azerbaycanla Ermenistanin qarisiq ehali olan erazilerde torpaq mubahiseleri Naxcivan Muxtar Respublikasi Zengezur QarabagNeticesi Sovet qosunlari terefinden her iki terefin erazisi isgal olunmusdurErazi deyisikliyi Araz Turk Cumhuriyyetinin suqutuMunaqise terefleriAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Araz Turk Cumhuriyyeti Osmanli Imperiyasi12 may 1920 ci ilden sonra RSFSR Turk Milli Herekati Azerbaycan SSR Ilk Ermenistan Respublikasi Dagliq Ermenistan Respublikasi ermeni milisleriBaki ve Goycay doyusunde Boyuk Britaniya Sentrokaspi DiktaturasiKomandan lar Semed bey Mehmandarov Sultan bey Sultanov Xosrov bey Sultanov Hebib bey Selimov Semed bey Cemillinski Ceferqulu xan Naxcivanski Anatoliy Qekker Andranik Ozanyan Drastamat Kanayan Lionel Denstervil Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Zemin 2 Naxcivan 3 Ikinci Azerbaycan Ermenistan muharibesi 4 Qarabagda veziyyet 4 1 Qarabag Birinci Dunya Muharibesinden sonra 4 2 Qarabag ermenilerinin usyani 4 2 1 Zemin 4 2 2 Herbi munaqisenin baslanmasi 4 2 3 Qarabagin Sovetlesmesi 5 Etnik temizlikler 6 Neticeler 7 Istinadlar 8 Xarici kecidlerZemin Redakte1917 ci ilin fevralinda Rusiyada bas vermis fevral inqilabindan sonra Azebaycanda da milli azadliq herekati baslandi ve 1918 ci ilin may ayinda Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti yarandi Zaqafqaziyada uc musteqil respublika Azerbaycan Ermenistan ve Gurcustan yaradildiqdan sonra Ermenistan oz serhedlerinin genislendirilmesine calisdi mubahiseli erazileri beynelxalq teskilatlarin muzakiresine mehel qoymadan oz kohne torpaqlari kimi qeleme vermeye basladi Ermeni milletci separatci quvveleri Dagliq Qarabag haqqinda qaldirdiqlari iddialarda Azerbaycan ve Gurcustan torpaqlari hesabina Boyuk Ermenistan yaratmaq meqsedile hem Azerbaycana hem de Gurcustana qarsi muharibeye basladi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti yarandiqdan sonra 1918 ci ilin may ayinda Qarabagin ermeni icmasi 1918 ci ilin avqust ve sentyabr aylarinda kecirilen konqreslerinde Azerbaycanin terkibinde qalmagi qerara almisdir 1 Lakin Irevanin tebligi tehriki ve tezyiqi ile Dagliq Qarabagdaki ermeni ehalisinin mueyyen tebeqeleri Azerbaycan Respublikasinin hakimiyyetini tanimaqdan imtina etdiler Dagliq Qarabag ermenilerinin 1918 ci ilin iyulunda Susada seher ehalisinin 46 faizini azerbaycanlilar teskil edirdi kecirilen birinci qurultayi Dagliq Qarabagi musteqil elan etdi Ermenistanin terkibine daxil olmaq meselesi hele aciq hallanmirdi Ermenistan hokumeti Dagliq Qarabagin isgali planlarini heyata kecirmek ucun oraya silahli quvveler yeritdi 2 Naxcivan RedakteOktyabr inqilabindan sonra Naxcivanda ermeni ve muselman Azerbaycan komiteleri yaradildi Tezlikle ermeni ve muselman komiteleri qezada Ermenistan Azerbaycan birge Komitesinin simasinda vahid hakimiyyet mexanizminin yaradilmasina nail ola bildiler Oxsar komite hemcinin Culfada da yaradildi ve orada nufuzlu azerbaycanlilarla ermeniler iki xalqin mehriban qonsuluq munasibetlerini pozmaga cehdlerin qarsisini almaga ve bu meqsedle ehtiyac olduqda olum cezasindan da istifade etmeye dair qerar imzalayiblar Eyni zamanda Naxcivanda ve Culfada hem azerbaycanlilar hem de ermeniler terefinden herbi teskilatlar yaradildi Serur Dereleyez qezasinin Serur bolgesinde ehalinin mutleq ekseriyyeti azerbaycanlilar idi ona gore de burada musterek Komitenin yaradilmasina ehtiyac olmadi Ikinci Azerbaycan Ermenistan muharibesi RedakteQarabagda veziyyet RedakteQarabag Birinci Dunya Muharibesinden sonra Redakte Qarabag ermenilerinin usyani Redakte Zemin Redakte Herbi munaqisenin baslanmasi Redakte Qarabagin Sovetlesmesi RedakteEtnik temizlikler RedakteNeticeler RedakteIstinadlar Redakte Yaddas muharibesi Zaqafqaziyada mifler identiklik ve siyaset V A Snirelman seh 200 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti dovrunde Yuxari Qarabagda siyasi veziyyetin keskinlesmesi ve ermeni separatizmine qarsi mubarize Arxivlesdirilib 2018 03 14 at the Wayback Machine Xalq Qezeti 29 05 2013Xarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Azerbaycan Ermenistan muharibesi 1918 1920 amp oldid 6045148, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
