Vikipediya azad ensiklopediya Atik Sinantürk Atik Sinanşəxsi məlumatlarDoğum tarixi XV əsrDoğum yeri istanbulVəfat tarix

Vikipediya azad ensiklopediya Atik Sinanturk Atik SinanSexsi melumatlarDogum tarixi XV esrDogum yeri IstanbulVefat tarixi 1471 1471 Vefat yeri Istanbul Osmanli imperiyasiDefn yeri IstanbulVetendasligi Osmanli imperiyasi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Atik Sinan ve ya Azad Sinan XV esr Istanbul 1471 Istanbul Osmanli memaridir Eslen II Mehmedin isgal etdiyi yunan torpaqlarindan Heyati span Atik azad edilmis qullara verilen ad olub Memar haqqinda muasir dovre qeder az melumat gelib catsa da adinin qarsisindaki atik sozunden onun xristian qullardan oldugu melum olur 18 ci esrin evvellerinde Osmanli dovletinin yukselisi ve cokusu adli kitabin muellifi muneccim ve bestekar Dimitri Qantemire gore esl adi Xristodulos dur Osmanli qaynaqlarinda ise Abdullah olaraq gosterilmisdir Her ikisi Allahin qulu menasina gelir Qantemire gore Xristodulos Fateh II Mehmetin sevimli memari olub Fateh onun xahisi ile monqollarin Muqeddes Meryem kilsesi ve ya Qanli kilse olaraq taninan Panaia Muchlotissa kilsesini hec vaxt mescide cevirmeyeceyi fermanini imzalamisdir Bu kilse hemin ferman neticesinde Bizans dovrunden qalan lakin yerinde mescid tikilmeyen yegane kilse olmusdur Fermanin bir nusxesi indi de kilsede saxlanilir Atik Sinanin qardasi oglu da memar olmus ve Beyazid mescidini ucaltmisdir Olumu span Fatehin en boyuk arzularindan biri de Aya Sofya kilsesinden daha boyuk mescid tikdirerek oz damgasini Osmanli imperatorlugunun yeni paytaxti Istanbula vurmaq idi Bu meqsedle Fateh mescidinin insaasi Atik Sinana tapsirilir Lakin Fateh neticeden narazi qalir Fatehin bu mescidin tikintisi ucun xususi olaraq getirtdiyi sutunlarin memar terefinden kesildiyini esitdikde daha da qezeblenir ve bu hereketi qesden Aya Sofyadan uca mescid tikmek istememesi ile elaqelendirir Bunun sebebini sorusduqda Sinan Padsahim Konstantinopolda tez tez zelzele olur sutunlarin daha yuksek olmasi tehlukelidir cavabini verir Sultan qezeblenir ve uzrun qebahetinden boyukdur deyerek Atik Sinanin ellerini kesdirir Bu hadiseden sonra memar Istanbul qazisi Xizir beyin yanina gederek Fatehden sikayet etdiyini bildirir Qazi Sinanin iddiasini haqli hesab edir ve senin de qisas huququn var deyir Yeni bu veziyyetde Fatehin de elleri kesilmeli idi Lakin islam dininin edaletini goren Atik bu huquqdan imtina edir ve sultandan uzr isteyir Ancaq qezebi soyumamis Fateh memari yeniden zindana atdiraraq 1471 ci ilde doye doye edam etdirir Ekrem Haqqi Ayverdiye gore Atik Sinan edam edilmemisden qabaq ozu intihar edib Bezi menbelere gore edamina sebeb pul menimsemesi olmusdur Olumunden sonra span 1766 ci il zelzelesi Atik Sinanin haqli oldugunu ortaya cixarir ve Fateh mescidi yerle yeksan olur Bu gun movcud olan Fateh mescidi III Mustafanin dovrunde memar Mehmet Tahir Aga terefinden tikilib Mescidin ilkin versiyasi yaradicisini haqli cixararaq mehv olmusdur Deyilenlere gore bu hadiselerden 70 il sonra Sultan Suleyman Qanuni Memar Sinandan Suleymaniyye mescidinin tikintisinin yubanma sebebini sorusduqda adasinin basina gelenleri ona xatirladirmis Istinadlar span Arxivlenmis suret 5 noyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 aprel 2018 Rabah Saoud July 2004 Muslim Architecture under Ottoman Patronage 1326 1924 Arxivlesdirilib 2017 05 16 at the Wayback Machine Foundation for Science Technology and Civilisation Arxivlenmis suret 5 noyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 aprel 2018 Kateqoriyalar XV esrde dogulanlarIstanbulda dogulanlar1471 ci ilde vefat edenlerIstanbulda vefat edenlerIstanbulda defn olunanlarElifba sirasina gore memarlarTurkiye memarlariII Mehmed