fbpx
Wikipedia

Adil xan Ziyadxanov

Adil xan Əbülfət ağa oğlu Ziyadxanov (d.25 sеntyabr 1872,Gəncə ş.) – (v.1957, İstanbulda ş.) — Gəncə xanı Cavad xanın və Qacar vəliəhd-şahzadəsi Abbas Mirzənin soyundan gələn Azərbaycanın görkəmli dövlət xadimi, alimi və diplomatı. AXC Xarici İşlər Nazirliyində I müavin və AXC-nin İrandakı səfiri kimi vəzifələrdə çalışmışdır.

Adil xan Əbülfət ağa oğlu Ziyadxanov
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Xarici İşlər Nazirinin müavini
26 oktyabr 1918 — 7 dekabr 1918
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin İran dövlətindəki səfiri
Oktyabr 1919 — 22 iyun 1921 (de-yure)
Şəxsi məlumatlar
Partiya
Təhsili Tiflis klassik gimnaziyası Moskva Universitetinin hüquq fakültəsi (1902)
Doğum tarixi
Doğum yeri Gəncə, Yelizavetpol qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Qafqaz canişinliyi, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi
Vəfat yeri
Atası Əbülfət ağa Ziyadxanov
Anası Azər Humayun xanım
Həyat yoldaşı Reyhanət xanım

Həyatı

Əbülfət ağanın üçüncü оğlu Adil xan 25 sеntyabr 1872-ci ildə Gəncə şəhərində dоğulmuşdu. Gəncə xanı Cavad xan Ziyadoğlu-Qacarın nəticəsidir. Anası Azər Humayun xanım naibüssəltənə Abbas Mirzə Qacarın nəvəsi, şahzadə Bəhmən Mirzənin qızıdır. Şahverdi xanİsmayıl xan adlı iki böyük qardaşı olmuşdur.

Adil xan Ziyadxanov 1954-cü ildə İstanbulda vəfat etmişdir.

Təhsili

Orta təhsilimi Tiflis klassik gimnaziyasında almışdır. 1894-cü ilin 1 iyununda ali təhsilini Moskva Universitetinin hüquq fakültəsində bitirmişdir.

Fəaliyyəti

Çar dövrü

Avropa və Şərq dillərini əla bilib. 1905-ci ildən Bakıda Ə.B.Topçuboşovun (1865–1934) redaktorluğu altında çıxan "Kaspi" qəzetiylə əməkdaşlıq edib, orada maarifçi məqalələrlə çıxış edib. Həmin ildə Azərbaycan türkləri adından çar II Nikolaya göndərilmiş petisiyanı o da imzalamışdı. 1906-da Tiflisdə canişinin rəhbərliyi altında təşkil olunmuş erməni-müsəlman münaqişəsini nizamlayan çoxgünlük yığıncaqlarda da Adil xan da iştirak etmişdir.

1908-də Şərqi və Qərbi Avropa ölkələrinə səyahət edib və gördüklərini "Avropada üç aylıq bir səyahətim" adıyla Gəncədə nəşr etdirib (1909).

O, 1917-ci ildə Gəncə Müsəlman İcraiyyə Şurasının seçilmiş 7 daimi üzvündən biri olmuşdur.

Şamaxı bölgəsində bolşeviklərlə biləşmiş erməni və malakan silahlı dəstələri müsəlmanları kütləvi surətdə qıranda oraya Gəncədən göndərilən silahlı könüllülərin təşkilatçıları sırasında Adil xan Ziyadxanov da olmuşdur.

AXC dövrü

1918-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin XİN rəhbəri olan Əlimərdan bəy Topubaşovun müavini təyin edilmişdir. Topçubaşov İstanbulda olduğuna görə, Adil xan Ziyadxanov faktiki olaraq nazir vəzifəsini yerinə yetirmişdir.

16 noyabr 1918-də Bakıya gələn İngiltərə hərbi qüvvələrinin komandanı, general V.Tomsonu Azərbaycan hökuməti adından Adil xan qarşılayıb və onunla danışıqlar aparıb. Az sonra baş nazir və xarici işlər naziri təyin edilmiş Fətəli xan Xoyskinin (1875–1920) müavini olan Adil xan gənc dövlətin xarici siyasətinin formalaşmasında mühüm işlər görüb. Onun yazdığı, ana dilimizdə və fransızca nəşr edilmiş "Azərbaycan" kitabının 2 min nüsxəsi 1919-da Parisə – Versal sülh konfransında Azərbaycan nümayəndə heyətinin başçısı Ə.B.Topçubaşova göndərilərək Avropa ölkələrində, ABŞ və Kanadada yayılıb. Bu orqanda çalışan zaman əsasən Azərbaycanın Paris Sülh Konfransında tanınması və Ermənistandakı azərbaycanlıların vəziyyəti olmuşdur.

Adil xan 1919-cu ilin martında İrana göndərilən nümayəndə heyətinin rəhbəri olmuşdur. Bu səfər zamanı müxtəlif dostluq və ticarət müqavilələri imzalamışdır. O, bu səfər zamanı Azərbaycanın İran tərəfindən de-yure tanınmasına nail ola bilmişdir.

Apreldə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Tehranda səfirliyi, Təbriz və Rəştdə konsulluuğu, Məşhəddə vitse-konsulluğu, Xoy və Əhərdə konsul-agentlikləri yaradıldı. Adil xan 1919-cu ilin oktyabr ayında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin İrandakı səfiri kimi təsdiq edildi. Oktyabr ayında bu vəzifəyə təyin edilsə də, İran torpaqlarına yalnız 1920-ci ilin 15 yanvarında gedib çıxa bildi.

O, İranda olarkən özünün ana dilimizdəki "Azərbaycan: tarixi, ədəbiyyatı və siyasəti" adlı kitabını yerli soydaşlarımız arasında pulsuz payladıb, "Qələmin uçuşu" adlı iki hissəlik kitabınısa fars dilində nəşr etdirmişdir. Bu kitablar Şeyx Məhəmməd Xiyabaninin azadlıq hərəkatına (4 oktyabr 1920) səfirin çox incə töhfəsiydi.

Cümhuriyyət süquta uğradıqdan sonra Bakıya qayıtmayaraq Tehranda qalıb. 22 iyun 1921-də Sovet hökuməti onun diplomatik fəaliyyətini dayandırıb. Bundan sonra Tehran bələdiyyə idarəsində Sosial Təminat Nazirliyində, Təbrizdə dəmiryolu və gəmiçilik idarəsində müxtəlif vəzifələrdə çalışıb.

1934-də İstanbula köçüb və ömrünün qalan hissəsini Türkiyədə yaşayıb, İstanbul Universitetində dərs deyib.

İran dövrü

AXC-nin İrandakı səfirliyi 28 aprel 1920-ci ilə qədər fəaliyyət göstərmişdir. Vəzifəsindən kənarlaşan Adil xan Ziyadxanov İran dövlətindən siyasi sığınacaq alaraq orada vəkillik peşəsi ilə məşğul olmağa başladı. Adil xan başa düşürdü ki, Azərbaycana geri dönəcəyi halda qardaşı İsmayıl xan Ziyadxanov kimi güllələnmə ehtimalı yüksəkdir.

Bu məsələlərlə əlaqədar bu dövrdə yazdığı QƏləmin uçuşu adlı əsərində yazmışdır:

  22 iyun 1921-ci ildə Şahənşahlıq yanında rəsmiyyətimi itirdim. Çünki ali dövlət bütün Sovet respublikaları tərəfindən İran Şahənşahlıq hökuməti yanında təyin olunmuş təkcə bir nəfər nümayəndəni rəsmi surətdə qəbul etmişdi  

İranda yaşadığı müddətdə Tehran bələdiyyə idarəsində, İctimai Təminat Nazirliyinin kənd təsərrüfatı şöbəsində işləmişdir. Sonradan Təbrizə — Azərbaycan dəmiryolları və gəmiçilik işlərində işə göndərilmiş, bir il burada işlədikdən sonra tehrana geri dönmüşdür.

Bir müddət sonra Türkiyəyə köçmüşdür.

Türkiyə dövrü

Türkiyəyə köçdükdən sonra buradakı azərbaycanlı mühacirlərlə yaxın münasibətdə olmuşdur. Burada yaşayarkən Azərbaycan haqqında əsər yazmışdır. Bu əsər 1993-cü ildə Vilayət Quliyevin ön sözü ilə "Şuşa" nəşriyyatı tərəfindən "Azərbaycan" adı ilə nəşr edilmişdir.

Həyatının Türkiyə dövründə İstanbul Universitetində hüquq fənnini tədris etmişdir.

Vəfatına qədər Türkiyədə yaşamışdır.

Ailəsi

Adil xan Rеyhanət xanım Həsən ağa qızı Baкıxanоva ilə həyat qurmuşdu. Mahrux bəyim adlı qızı vardı.

  • Atası Əbülfət ağa Ziyadxanov — Cavad xanın nəvəsi. 1843-cü ildə Gəncədə doğulmuşdur. Bəhmən mirzə Qovanlı-Qacarın qızı Azərhümayun xanım Qovanlı-Qacar ilə ailə qurmuşdu. İsmayıl xan, Şаhvеrdi хаn, Adil xan аdlı оğullаrı, Sultаn bəyim, Fəхritаc bəyim, Şirin bəyim, Хırdа bəyim, Qəmərtаc bəyim аdlı qızlаrı vаrdı.
  • Anası Azərhümayun xanım Qovanlı-QacarQacar şahzadəsi, xəttat. Azərhümayun xanım Bəhmən mirzə qızı Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Onu Şahzadə xanım kimi tanıyırdılar. Şahzadə xanım xəttat idi. Şаhzаdə хаnım Əbülfət ağa Ziyadxanov ilə аilə qurmuşdu. İsmayıl xan, Şаhvеrdi хаn, Adil xan аdlı оğullаrı, Sultаn bəyim, Fəхritаc bəyim, Şirin bəyim, Хırdа bəyim, Qəmərtаc bəyim аdlı qızlаrı vаrdı.

Əsərlərı

  • "Avropada üç aylıq bir səyahətim" (Gəncə. 1909) — Bakıda 1993 və 2012-ci illərdə yenidən nəşr edilmişdir.
  • "Azərbaycan — onun tarixi, ədəbiyyatı və siyasəti" (fr. Aperçu sur l’histoire, la littérature et la politique de l’Azerbeidjan ) — Bakı, 1909
  • "Qələmin uçuşu" (farsca) — 1993-cü ildə Bakıda yenidən çap edilmişdir.
  • Cavad xan (türkcə) — 1943.

İstinadlar

  1. Azərbaycan müəllimi
  2. E. Nihad. . modern.az. 2019-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
  3. "The Qajar Dynasty". www.royalark.net. İstifadə tarixi: 2019-07-06.
  4. Boran Əziz. . azvision.az. 2019-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
  5. Hasanli, Jamil (2009). Foreign Policy of Azerbaijan People's Republic – 1918–1920 (azərb.). Bakı: Garisma. 138. ISBN 9789952455007. OCLC 690022330.
  6. Ziyadkhanov, Adil Khan. Azerbaijan. 60–61.
  7. "The Creation of the Peace Delegation of Azerbaijan". www.turan.az. İstifadə tarixi: 2019-07-06.
  8. Yusifova, Shabnam (2014-08-01). "The Recognition Of The Independence Of Azerbaijan Democratic Republic In Paris Peace Conference And The Attitude Of Iran". Mediterranean Journal of Social Sciences. 5 (19): 355. doi:10.5901/mjss.2014.v5n19p355.
  9. Məmməd Mirzəliyev. . hurriyyet.org. 2019-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
  10. Ramil Hikmət. "Ziyadxanov qardaşları". 525.az. 2 oktyabr 2019 tarixində .
  11. Hosseini, Seyyed Sajjad (January 2013). "Review of the works of the first ambassador of Azerbaijan to Iran". ww.localhistory.ir (fars). İstifadə tarixi: 2019-07-06.
  12. "ZİYADHAN, Âdil Han – TDV İslâm Ansiklopedisi". islamansiklopedisi.org.tr (türk). İstifadə tarixi: 2019-07-06.

Mənbə

  • Ənvər Çingizoğlu, Qacarlar və Qacar kəndi, Bakı, "Şuşa", 2008, 334 səh.

Həmçinin bax

İstinadlar

adil, ziyadxanov, adil, əbülfət, ağa, oğlu, ziyadxanov, sеntyabr, 1872, gəncə, 1957, istanbulda, gəncə, xanı, cavad, xanın, qacar, vəliəhd, şahzadəsi, abbas, mirzənin, soyundan, gələn, azərbaycanın, görkəmli, dövlət, xadimi, alimi, diplomatı, xarici, işlər, na. Adil xan Ebulfet aga oglu Ziyadxanov d 25 sentyabr 1872 Gence s v 1957 Istanbulda s Gence xani Cavad xanin ve Qacar veliehd sahzadesi Abbas Mirzenin soyundan gelen Azerbaycanin gorkemli dovlet xadimi alimi ve diplomati 2 AXC Xarici Isler Nazirliyinde I muavin ve AXC nin Irandaki sefiri kimi vezifelerde calismisdir Adil xan Ebulfet aga oglu ZiyadxanovAzerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Xarici Isler Nazirinin muavini26 oktyabr 1918 7 dekabr 1918Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Iran dovletindeki sefiriOktyabr 1919 22 iyun 1921 de yure Sexsi melumatlarPartiya Musavat PartiyasiTehsili Tiflis klassik gimnaziyasi Moskva Universitetinin huquq fakultesi 1902 1 Dogum tarixi 25 sentyabr 1872Dogum yeri Gence Yelizavetpol qezasi Yelizavetpol quberniyasi Qafqaz canisinliyi Rusiya ImperiyasiVefat tarixi 1957Vefat yeri Istanbul TurkiyeAtasi Ebulfet aga ZiyadxanovAnasi Azer Humayun xanimHeyat yoldasi Reyhanet xanim Mundericat 1 Heyati 1 1 Tehsili 2 Fealiyyeti 2 1 Car dovru 2 2 AXC dovru 2 3 Iran dovru 2 4 Turkiye dovru 2 5 Ailesi 3 Eserleri 4 Istinadlar 5 Menbe 6 Hemcinin bax 7 IstinadlarHeyati RedakteEbulfet aganin ucuncu oglu Adil xan 25 sentyabr 1872 ci ilde Gence seherinde dogulmusdu Gence xani Cavad xan Ziyadoglu Qacarin neticesidir Anasi Azer Humayun xanim naibusseltene Abbas Mirze Qacarin nevesi sahzade Behmen Mirzenin qizidir Sahverdi xan ve Ismayil xan adli iki boyuk qardasi olmusdur 3 Adil xan Ziyadxanov 1954 cu ilde Istanbulda vefat etmisdir Tehsili Redakte Orta tehsilimi Tiflis klassik gimnaziyasinda almisdir 1894 cu ilin 1 iyununda ali tehsilini Moskva Universitetinin huquq fakultesinde bitirmisdir Fealiyyeti RedakteCar dovru Redakte Avropa ve Serq dillerini ela bilib 1905 ci ilden Bakida E B Topcubosovun 1865 1934 redaktorlugu altinda cixan Kaspi qezetiyle emekdasliq edib orada maarifci meqalelerle cixis edib Hemin ilde Azerbaycan turkleri adindan car II Nikolaya gonderilmis petisiyani o da imzalamisdi 1906 da Tiflisde canisinin rehberliyi altinda teskil olunmus ermeni muselman munaqisesini nizamlayan coxgunluk yigincaqlarda da Adil xan da istirak etmisdir 1908 de Serqi ve Qerbi Avropa olkelerine seyahet edib ve gorduklerini Avropada uc ayliq bir seyahetim adiyla Gencede nesr etdirib 1909 O 1917 ci ilde Gence Muselman Icraiyye Surasinin secilmis 7 daimi uzvunden biri olmusdur Samaxi bolgesinde bolseviklerle bilesmis ermeni ve malakan silahli desteleri muselmanlari kutlevi suretde qiranda oraya Genceden gonderilen silahli konullulerin teskilatcilari sirasinda Adil xan Ziyadxanov da olmusdur 2 AXC dovru Redakte 1918 ci ilde Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin XIN rehberi olan Elimerdan bey Topubasovun muavini teyin edilmisdir Topcubasov Istanbulda olduguna gore Adil xan Ziyadxanov faktiki olaraq nazir vezifesini yerine yetirmisdir 16 noyabr 1918 de Bakiya gelen Ingiltere herbi quvvelerinin komandani general V Tomsonu Azerbaycan hokumeti adindan Adil xan qarsilayib ve onunla danisiqlar aparib 4 Az sonra bas nazir ve xarici isler naziri teyin edilmis Feteli xan Xoyskinin 1875 1920 muavini olan Adil xan genc dovletin xarici siyasetinin formalasmasinda muhum isler gorub Onun yazdigi ana dilimizde ve fransizca nesr edilmis Azerbaycan kitabinin 2 min nusxesi 1919 da Parise Versal sulh konfransinda Azerbaycan numayende heyetinin bascisi E B Topcubasova gonderilerek Avropa olkelerinde ABS ve Kanadada yayilib Bu orqanda calisan zaman esasen Azerbaycanin Paris Sulh Konfransinda taninmasi ve Ermenistandaki azerbaycanlilarin veziyyeti olmusdur 5 6 7 Adil xan 1919 cu ilin martinda Irana gonderilen numayende heyetinin rehberi olmusdur Bu sefer zamani muxtelif dostluq ve ticaret muqavileleri imzalamisdir O bu sefer zamani Azerbaycanin Iran terefinden de yure taninmasina nail ola bilmisdir 8 Aprelde Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Tehranda sefirliyi Tebriz ve Restde konsulluugu Meshedde vitse konsullugu Xoy ve Eherde konsul agentlikleri yaradildi Adil xan 1919 cu ilin oktyabr ayinda Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Irandaki sefiri kimi tesdiq edildi Oktyabr ayinda bu vezifeye teyin edilse de Iran torpaqlarina yalniz 1920 ci ilin 15 yanvarinda gedib cixa bildi 9 O Iranda olarken ozunun ana dilimizdeki Azerbaycan tarixi edebiyyati ve siyaseti adli kitabini yerli soydaslarimiz arasinda pulsuz payladib Qelemin ucusu adli iki hisselik kitabinisa fars dilinde nesr etdirmisdir Bu kitablar Seyx Mehemmed Xiyabaninin azadliq herekatina 4 oktyabr 1920 sefirin cox ince tohfesiydi Cumhuriyyet suquta ugradiqdan sonra Bakiya qayitmayaraq Tehranda qalib 22 iyun 1921 de Sovet hokumeti onun diplomatik fealiyyetini dayandirib Bundan sonra Tehran belediyye idaresinde Sosial Teminat Nazirliyinde Tebrizde demiryolu ve gemicilik idaresinde muxtelif vezifelerde calisib 1934 de Istanbula kocub ve omrunun qalan hissesini Turkiyede yasayib Istanbul Universitetinde ders deyib Iran dovru Redakte AXC nin Irandaki sefirliyi 28 aprel 1920 ci ile qeder fealiyyet gostermisdir Vezifesinden kenarlasan Adil xan Ziyadxanov Iran dovletinden siyasi siginacaq alaraq orada vekillik pesesi ile mesgul olmaga basladi Adil xan basa dusurdu ki Azerbaycana geri doneceyi halda qardasi Ismayil xan Ziyadxanov kimi gullelenme ehtimali yuksekdir 10 Bu meselelerle elaqedar bu dovrde yazdigi QElemin ucusu adli eserinde yazmisdir 10 22 iyun 1921 ci ilde Sahensahliq yaninda resmiyyetimi itirdim Cunki ali dovlet butun Sovet respublikalari terefinden Iran Sahensahliq hokumeti yaninda teyin olunmus tekce bir nefer numayendeni resmi suretde qebul etmisdi Iranda yasadigi muddetde Tehran belediyye idaresinde Ictimai Teminat Nazirliyinin kend teserrufati sobesinde islemisdir Sonradan Tebrize Azerbaycan demiryollari ve gemicilik islerinde ise gonderilmis bir il burada isledikden sonra tehrana geri donmusdur Bir muddet sonra Turkiyeye kocmusdur Turkiye dovru Redakte Turkiyeye kocdukden sonra buradaki azerbaycanli muhacirlerle yaxin munasibetde olmusdur Burada yasayarken Azerbaycan haqqinda eser yazmisdir Bu eser 1993 cu ilde Vilayet Quliyevin on sozu ile Susa nesriyyati terefinden Azerbaycan adi ile nesr edilmisdir 10 Heyatinin Turkiye dovrunde Istanbul Universitetinde huquq fennini tedris etmisdir Vefatina qeder Turkiyede yasamisdir Ailesi Redakte Adil xan Reyhanet xanim Hesen aga qizi Bakixanova ile heyat qurmusdu Mahrux beyim adli qizi vardi 11 Atasi Ebulfet aga Ziyadxanov Cavad xanin nevesi 1843 cu ilde Gencede dogulmusdur Behmen mirze Qovanli Qacarin qizi Azerhumayun xanim Qovanli Qacar ile aile qurmusdu Ismayil xan Sahverdi han Adil xan adli ogullari Sultan beyim Fehritac beyim Sirin beyim Hirda beyim Qemertac beyim adli qizlari vardi Anasi Azerhumayun xanim Qovanli Qacar Qacar sahzadesi xettat Azerhumayun xanim Behmen mirze qizi Susa seherinde anadan olmusdu Onu Sahzade xanim kimi taniyirdilar Sahzade xanim xettat idi Sahzade hanim Ebulfet aga Ziyadxanov ile aile qurmusdu Ismayil xan Sahverdi han Adil xan adli ogullari Sultan beyim Fehritac beyim Sirin beyim Hirda beyim Qemertac beyim adli qizlari vardi Eserleri Redakte Avropada uc ayliq bir seyahetim Gence 1909 Bakida 1993 ve 2012 ci illerde yeniden nesr edilmisdir 12 Azerbaycan onun tarixi edebiyyati ve siyaseti fr Apercu sur l histoire la litterature et la politique de l Azerbeidjan Baki 1909 Qelemin ucusu farsca 1993 cu ilde Bakida yeniden cap edilmisdir Cavad xan turkce 1943 Istinadlar Redakte Azerbaycan muellimi 1 2 E Nihad Cavad xanin Cumhuriyyetin iki nazirliyini idare eden nevesi modern az 2019 10 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib The Qajar Dynasty www royalark net Istifade tarixi 2019 07 06 Boran Eziz Ziyadxanov qardaslari 72 gunluk deputatliq Viborq beyannamesi ve 3 ay hebs azvision az 2019 10 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Hasanli Jamil 2009 Foreign Policy of Azerbaijan People s Republic 1918 1920 azerb Baki Garisma 138 ISBN 9789952455007 OCLC 690022330 Ziyadkhanov Adil Khan Azerbaijan 60 61 The Creation of the Peace Delegation of Azerbaijan www turan az Istifade tarixi 2019 07 06 Yusifova Shabnam 2014 08 01 The Recognition Of The Independence Of Azerbaijan Democratic Republic In Paris Peace Conference And The Attitude Of Iran Mediterranean Journal of Social Sciences 5 19 355 doi 10 5901 mjss 2014 v5n19p355 Memmed Mirzeliyev Cavad xanin neticeleri hurriyyet org 2019 10 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib 1 2 3 Ramil Hikmet Ziyadxanov qardaslari 525 az 2 oktyabr 2019 tarixinde arxivlesdirilib Hosseini Seyyed Sajjad January 2013 Review of the works of the first ambassador of Azerbaijan to Iran ww localhistory ir fars Istifade tarixi 2019 07 06 ZIYADHAN Adil Han TDV Islam Ansiklopedisi islamansiklopedisi org tr turk Istifade tarixi 2019 07 06 Menbe RedakteEnver Cingizoglu Qacarlar ve Qacar kendi Baki Susa 2008 334 seh Hemcinin bax RedakteQacarlarIstinadlar RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Adil xan Ziyadxanov amp oldid 6063454, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.