fbpx
Wikipedia

416-cı atıcı diviziya

416-cı atıcı diviziya (rus. 416-я стрелковая Таганрогская Краснознамённая Ордена Суворова дивизия) — Böyük Vətən müharibəsində hərbi birləşmə.

416-cı atıcı diviziya
416-я стрелковая Таганрогская Краснознамённая Ордена Суворова дивизия
Növü Atıcı
Mövcud olduğu illər 22 mart 1942 — 1945
Dövlət SSRİ
Daxildir Quru qoşunları
Ləqəbi Таганрогская (azərb. Taqanroqskaya‎)
Müharibələr Böyük Vətən müharibəsi
Döyüşlər 1942—1943: Qafqaz döyüşü
1943: Donbass əməliyyatı (1943)
1943: Melitopol əməliyyatı
1944: Berezneqovato-Sniqiryov hücum əməliyyatı
1944: Yas-Kişinyov əməliyyatı
1945: Visla-Oder əməliyyatı
1945: Berlin döyüşü (1945)
Fərqlənmə nişanları "Qırmızı Bayraq" ordeni
Suvorov Ordeni
Komandanlıq
Keçmiş Komandirlər Tərlan Əliyarbəyov

Tarixi

Yaranması

Zaqafqaziya Hərbi Dairəsinin komandanlığının əmrinə əsasən 1942-ci ilin 22 fevral tarixdən Azərbaycan SSR-in Ucar rayonunda 416-cı atıcı diviziyanın formalaşdırılmasına başlanılmışdır. 1054-cü və 1374-cü alay Ağdamda, 1373-cü alay Göyçayda, 1368-ci alay Sumqayıtda yaradılmışdır. Həmin ilin martın 22-də diviziyanın şəxsi heyəti hərbi andiçmə mərasimində iştirak edib. Diviziyanın heyətinə 11,050 azərbaycanlı, 291 rus, 225 erməni, 110 gürcü, 99 ukraynalı, 72 tatar, 28 yəhudi, 23 belarus, eləcə də digər millətlərin hərbi qulluqçuları daxil idi. Bölmə 5156 tüfəng, 1022 avtomat, 167 əl pulemyotu, 50 ağır pulemyot, 217 tank əleyhinə tüfəng, 308 ədəd top, 181 minaatan, 65 avtomobil ilə silahlanmışdır.

Qafqazda

Taqanroqun azad edilməsi

Cənub-şərq istiqamətində

Nikolayev və Odessanın azad edilməsi

Kişinyovun azad edilməsi

Visla-Oder əməliyyatı

Berlin döyüşü

Heyəti

  • 1368-cı atıcı alayı
  • 1373-cü atıcı alayı
  • 1374-cü atıcı alayı
  • 1054-cü artilleriya alayı
  • 444-cü fərdi tank əleyhinə (özüyeriyən artilleriya) diviziyası
  • 222-ci fərdi kəşfiyyat rotası
  • 348-ci fərdi sapyor batalyonu
  • 921-ci fərdi kommunikasiya batalyonu (337-ci ayrı rabitə rotası)
  • 519-cu tibb-sanitar batalyonu
  • 223-cü fərdi kimya müdafiə rotası
  • 569-cu avtonəqliyyat rotası
  • 480-ci sahə çörəkxanası
  • 584-cü diviziya baytar tibb məntəqəsi
  • 1868-ci sahə poçt stansiyası
  • Milli bankın 1185-ci sahə bilet şöbəsi

Tabeliyi

Tarix Cəbhə Ordu Korpus (dəstə) Qeydlər
7 iyun 1942—1943-cü illər Zaqafqaziya cəbhəsi 44-cü ordu - 8 avqustdan Cənubi Qafqaz cəbhəsindəki Şimal qrupunun tərkibində
1943 Cənub cəbhəsi 44-cü ordu - -
1943 4-й Украинский фронт 51-я армия 54-cü atıcı korpus Melitopolyun azad edilməsi
1943 — 20 sentyabr 1944 Cənub cəbhəsi 5-я ударная армия 32-ci atıcı korpus -
20 sentyabr 1944 — 10 iyun 1945 1-й Белорусский фронт 5-я ударная армия 32-ci atıcı korpus -
28 mart 1945 — 29 mart 1945 1-й Белорусский фронт 8-я гвардейская армия Müvəqqəti olaraq Kustrin rayonunda alman qrupunun məhv edilməsində iştirak edib.
10 iyun 1945 — ? Группа советских оккупационных войск в Германии 5-я ударная армия 32-ci atıcı korpus -

Diviziyanın komandirləri

  • 15.03.1942 — 06.07.1942 — polkovnik Semyon Storojilov
  • 7.07.1942 — 14.10.1942 — polkovnik Vasiliy Maslov
  • 15.10.1942 — 19.11.1942 — polkovnik Tərlan Əliyarbəyov
  • 20.11.1942 — 19.12.1942 — polkovnik Mark Karakoz
  • 20.12.1942 — ??.04.1946 — polkovnik, 01.09.1943-cü ildən general-mayor Dmitriy Sızranov

Mükafatlar və adları

Məşhur döyüşçüləri və bölmə komandirləri

Maraqlı faktlar

İrsi

 
Taqanroq şəhər muzeyinda 416-cı atıcı diviziya haqqında kitablar.

İstinadlar

  1. http://militera.lib.ru/memo/russian/grechko_aa_1/02.html Гречко А. А. «Битва за Кавказ»
  2. Освобождение городов
  3. Исаев А. В. «Берлин 45-го»
  4. . 2012-03-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-06.

Diviziyanın formalaşdırılması

Zaqafqaziya Hərbi Dairəsinin komandanlığının əmrinə əsasən 1942-ci ilin 22 fevral tarixdən Azərbaycan SSR-in Ucar rayonunda 416-cı milli diviziyanın formalaşdırılmasına başlanılmışdır. Diviziyanın şəxsi heyətin 92%-i Azərbaycanlılar idi.

Döyüş yolu

Qafqazda

416-cı milli diviziyanın döyüş yolu Qafqazdan başlanmışdır. Diviziya 1942-ci ilin sentyabrın əvvəllərində 44-cü ordunun tərkibinə daxil edilərək Şimali Qafqazda Xasavyurt rayonuna göndərilmişdi. Diviziyanın cəbhəyə getdiyi vaxt Qafqaz uğrunda döyüşlərin ən şiddətli dövrü idi. Almaniyanın "Cənub" ordu qrupu komandanlığına 1942-ci ilin 25 sentyabrında Bakını zəbt etmək əmri verilmişdi. 1942-ci ilin oktyabrında 416-cı diviziya 58-ci ordunun tərkibinə daxil edilərək, Sulak çayının şərq sahilində düşmənin Mahaçqala istiqamətindəki hücumlarına qarşı mövqedə yerləşdirildi. Həmin ilin noyabrında diviziya yenidən 44-cü ordunun tərkibinə daxil edildi və təcili olaraq Terek stansiyası zonasında yeni döyüş xəttinə göndərildi. 1942-ci ilin 30 noyabrında diviziya hücuma keçdi.

Taqanroqun azad edilməsi

1943-cü ilin yanvarının əvvəlinə qədərki dövrdə diviziyanın döyüşçüləri Qafqazdan Azov sahilinə qədərki məsafəni döyüşlərlə keçərək, növbəti döyüşlərə hazırlaşdılar. Bu dövrdə diviziyanın komandirlərindən biri polkovnik (az sonra general-mayor) Tərlan Əliyarbəyov idi. 1942-ci ilin noyabrında Şimali Qafqazdan başlanan əks-hücumlar nəticəsində üç ay ərzində Şimali Qafqaz düşməndən azad edildi və Rostov istiqamətində döyüşlərə başlamaq üçün zəmin yarandı.1943-cü ilin 21 fevralında 416-cı diviziya əməliyyatlarının II dövründə hazırlığa başladı. Bunun üçün diviziyaya Azərbaycandan 1500 nəfər yeni döyüşçü göndərilmişdi. 416-cı diviziya 1943-cü ilin 17 avqustunda Taqanroq istiqamətində başlanmış hücumlarda iştirak edirdi və avqustun 30-da diviziya 28-ci ordunun tərkibində Taqanroq şəhərinin düşməndən azad edilməsində böyük qəhrəmanlıq göstərdi və bu qələbəyə görə ona "Taqanroq diviziyası" fəxri adı verildi.

1943-cü il sentyabr ayının 7-də 416-cı Taqanroq atıcı diviziyası hitlerçilərin 3-cü Dağ atıcı diviziyası tərəfindən müdafiə olunan güclü istehkam xəttinə yaxınlaşdı. Düşmən istehkamları Markupol və Osipenko şəhərlərinə gedən yolları bağlamışdı. Sentyabrın 8-9-da Azərbaycan diviziyası düşmənin müqavimətini qırdı. Faşistlərin 10 əks-hücumuna mərdliklə sinə gərən döyüşçülər qazanılmış mövqeləri əldə saxladılar. Bu döyüşlərdə diviziya 4 mindən artıq düşmən əsgər və zabitini məhv etmiş, külli miqdarda döyüş texnikası ələ keçirmişdi. Həmin döyüşlərdə kapitan Firuddin Süleymanov əsil qəhrəmanlıq nümunəsi göstərmiş, əlbəyaxa döyüşdə bir qrup döyüşçü ilə düşməni geri çəkilməyə məcbur etmiş, özü isə həlak olmuşdu. F.Süleymanov ölümündən sonra I dərəcəli Vətən müharibəsi ordeninə layiq görülmüşdü.

Milli diviziya 1943-cü ilin sentyabrında Azərbaycandan öz tərkibinə 2500 nəfər yeni döyüşçü heyəti adlı və müvafiq hazırlıqdan sonra oktyabrın 10-dan başlayaraq növbəti döyüşlərə başladı və Nikolayev şəhərinin düşməndən azad edilməsində fəal iştirak etdi.

416-cı diviziya 1943-cü ilin oktyabrında düşməni Konstantinovka ətrafında darmadağın edib, tank hissələrinin köməyi ilə Melitopolu azad etmişdi. Diviziya "Qırmızı Bayraq" ordeni ilə təltif olunmuşdu.

Melitopol uğrunda döyüşlərdə pulemyotçu Ağaşirin Cəfərov xüsusən fərqlənmişdi. O, 1943-cü il ərzində 500-dən artıq faşist öldürmüşdü.i Rəyasət Heyətinin 1943-cü il 1 noyabr tarixli Fərmanı ilə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı fəxri adı almışdı. A.Cəfərov SSRİ Ali Sovet

1944-cü ilin yanvarında 416-cı diviziya 3-cü Ukrayna cəbhəsində 5-ci zərbə ordusu tərkibində hücuma keçərək, Dnestr çayını keçdi və döyüşlərdə Dnepr çayı sahillərinə çıxdı. Dneprin keçilməsində qəhrəmanlıq göstərdiklərinə görə Mikayıl Ələkbərov, Bahəddin Mirzəyev, Ablul Vəliyev, Fəriz Səfərov və Ağaşirin Cəfərov Sovet İttifaqı Qəhrəmanı fəxri adına layiq görüldülər. Baş çavuş Həsən Rəhimov isə "Qırmzı bayraq" oredeni ilə təltif olundu.

Həmin ilin 9 aprelində diviziya Odessa şəhəri yaxınlığına çatdı və onun düşməndən azad edilməsində fəal iştirakına görə II dərəcəli Suvorov ordeni ilə təltif edildi. 1944-cü ilin yayından başlayaraq 416-cı diviziya 3-cü Ukrayna cəbhəsi tərkibində məşhur Yassa-Kişinyov döyüş əməliyyatında və Moldaviyanın paytaxtı Kişinyov şəhərinin və bütün Moldaviyanın azad edilməsində fəal iştirak etdi. 1945-ci ilin martında diviziyanın 1054-cü alayı "Qırmızı bayraq" ordeni, 1368- ci alayı-"Boqdan Xmelnitski" ordeni, 44-cü divizionu isə "Aleksandr Nevski" ordeni ilə təltif edilmişdi. 1945-ci ilin yanvarında Sovet ordusu bütün cəbhələrdə hücuma keçmişdi və əsas istiqamət Varşava-Berlin istiqaməti idi.

416-cı diviziya I Belorusiya cəbhəsinə daxil olan 5-ci zərbə ordusu tərkibində Visla çayı istiqamətində hücumu davam etdirərək, Varşavanın azad edilməsində iştirak etdi və Oder çayının qərb sahilinə çıxaraq, düşmənin Kyustrin şəhərini zəbt etdi. Berlinə ilk dəfə daxil olan hərbi hissələr içərisində 416-cı diviziya var idi. Diviziya 1-də Berlinə daxil oldu. Berlin uğrunda döyüşlərdə kapitan X.Gülməmmədovun batalyonu xüsusilə fərqləndi. Kayzerin sarayı üstündə Qələbə bayrağını ilk dəfə mayın 1-də sancanlardan biri leytenant Vahab Osmanov düşmən gülləsindən həlak oldu. Brandenburq qapıları üstünə mayın 2-də qələbə bayrağını taxanlardan biri isə leytenant A.Məcidov və onun döyüşçüləri oldular. Qafqazdan Berlinədək döyüş yolu keçmiş 416-cı Azərbaycan Milli diviziyası və onun alaylarına müharibə illərində general-mayorlar Tərlan Əliyarbəyov, Heybət Heybətov, Hacıbaba Zeynalov (diviziyanın qərargah rəisi) komandirlik etmişdir.

Həmçinin bax

Mənbə

atıcı, diviziya, стрелковая, Таганрогская, Краснознамённая, Ордена, Суворова, дивизия, böyük, vətən, müharibəsində, hərbi, birləşmə, стрелковая, Таганрогская, Краснознамённая, Ордена, Суворова, дивизияnövü, atıcımövcud, olduğu, illər, mart, 1942, 1945dövlət, s. 416 ci atici diviziya rus 416 ya strelkovaya Taganrogskaya Krasnoznamyonnaya Ordena Suvorova diviziya Boyuk Veten muharibesinde herbi birlesme 416 ci atici diviziya416 ya strelkovaya Taganrogskaya Krasnoznamyonnaya Ordena Suvorova diviziyaNovu AticiMovcud oldugu iller 22 mart 1942 1945Dovlet SSRIDaxildir Quru qosunlariLeqebi Taganrogskaya azerb Taqanroqskaya Muharibeler Boyuk Veten muharibesiDoyusler 1942 1943 Qafqaz doyusu 1943 Donbass emeliyyati 1943 1943 Melitopol emeliyyati 1944 Berezneqovato Sniqiryov hucum emeliyyati 1944 Yas Kisinyov emeliyyati 1945 Visla Oder emeliyyati 1945 Berlin doyusu 1945 Ferqlenme nisanlari Qirmizi Bayraq ordeniSuvorov OrdeniKomandanliqKecmis Komandirler Terlan Eliyarbeyov Mundericat 1 Tarixi 1 1 Yaranmasi 1 2 Qafqazda 1 3 Taqanroqun azad edilmesi 1 4 Cenub serq istiqametinde 1 5 Nikolayev ve Odessanin azad edilmesi 1 6 Kisinyovun azad edilmesi 1 7 Visla Oder emeliyyati 1 8 Berlin doyusu 2 Heyeti 2 1 Tabeliyi 2 2 Diviziyanin komandirleri 2 3 Mukafatlar ve adlari 2 4 Meshur doyusculeri ve bolme komandirleri 2 5 Maraqli faktlar 2 6 Irsi 3 Istinadlar 4 Diviziyanin formalasdirilmasi 5 Doyus yolu 5 1 Qafqazda 5 2 Taqanroqun azad edilmesi 6 Hemcinin bax 7 MenbeTarixi RedakteYaranmasi Redakte Zaqafqaziya Herbi Dairesinin komandanliginin emrine esasen 1942 ci ilin 22 fevral tarixden Azerbaycan SSR in Ucar rayonunda 416 ci atici diviziyanin formalasdirilmasina baslanilmisdir 1054 cu ve 1374 cu alay Agdamda 1373 cu alay Goycayda 1368 ci alay Sumqayitda yaradilmisdir Hemin ilin martin 22 de diviziyanin sexsi heyeti herbi andicme merasiminde istirak edib Diviziyanin heyetine 11 050 azerbaycanli 291 rus 225 ermeni 110 gurcu 99 ukraynali 72 tatar 28 yehudi 23 belarus elece de diger milletlerin herbi qulluqculari daxil idi Bolme 5156 tufeng 1022 avtomat 167 el pulemyotu 50 agir pulemyot 217 tank eleyhine tufeng 308 eded top 181 minaatan 65 avtomobil ile silahlanmisdir Qafqazda Redakte Taqanroqun azad edilmesi Redakte Cenub serq istiqametinde Redakte Nikolayev ve Odessanin azad edilmesi Redakte Kisinyovun azad edilmesi Redakte Visla Oder emeliyyati Redakte Berlin doyusu RedakteHeyeti Redakte1368 ci atici alayi 1373 cu atici alayi 1374 cu atici alayi 1054 cu artilleriya alayi 444 cu ferdi tank eleyhine ozuyeriyen artilleriya diviziyasi 222 ci ferdi kesfiyyat rotasi 348 ci ferdi sapyor batalyonu 921 ci ferdi kommunikasiya batalyonu 337 ci ayri rabite rotasi 519 cu tibb sanitar batalyonu 223 cu ferdi kimya mudafie rotasi 569 cu avtoneqliyyat rotasi 480 ci sahe corekxanasi 584 cu diviziya baytar tibb menteqesi 1868 ci sahe poct stansiyasi Milli bankin 1185 ci sahe bilet sobesiTabeliyi Redakte Tarix Cebhe Ordu Korpus deste Qeydler7 iyun 1942 1943 cu iller Zaqafqaziya cebhesi 44 cu ordu 8 avqustdan Cenubi Qafqaz cebhesindeki Simal qrupunun terkibinde 1 1943 Cenub cebhesi 44 cu ordu 1943 4 j Ukrainskij front 51 ya armiya 54 cu atici korpus Melitopolyun azad edilmesi 2 1943 20 sentyabr 1944 Cenub cebhesi 5 ya udarnaya armiya 32 ci atici korpus 20 sentyabr 1944 10 iyun 1945 1 j Belorusskij front 5 ya udarnaya armiya 32 ci atici korpus 28 mart 1945 29 mart 1945 1 j Belorusskij front 8 ya gvardejskaya armiya Muveqqeti olaraq Kustrin rayonunda alman qrupunun mehv edilmesinde istirak edib 3 10 iyun 1945 Gruppa sovetskih okkupacionnyh vojsk v Germanii 4 5 ya udarnaya armiya 32 ci atici korpus Diviziyanin komandirleri Redakte 15 03 1942 06 07 1942 polkovnik Semyon Storojilov 7 07 1942 14 10 1942 polkovnik Vasiliy Maslov 15 10 1942 19 11 1942 polkovnik Terlan Eliyarbeyov 20 11 1942 19 12 1942 polkovnik Mark Karakoz 20 12 1942 04 1946 polkovnik 01 09 1943 cu ilden general mayor Dmitriy SizranovMukafatlar ve adlari Redakte Meshur doyusculeri ve bolme komandirleri Redakte Maraqli faktlar Redakte Diviziyanin heyetinde Birinci Dunya muharibesi ve Azerbaycan Ermenistan muharibesinin veterani Kamil Qasimov doyusub Diviziyanin heyetinde Sovet yazicisi ve edebiyyatsunasi Vitaliy Zakrutkin doyusub Irsi Redakte Taqanroq seher muzeyinda 416 ci atici diviziya haqqinda kitablar Istinadlar Redakte http militera lib ru memo russian grechko aa 1 02 html Grechko A A Bitva za Kavkaz Osvobozhdenie gorodov Isaev A V Berlin 45 go Direktiva Stavki Verhovnogo Glavnokomandovaniya 2012 03 09 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 05 06 Diviziyanin formalasdirilmasi RedakteZaqafqaziya Herbi Dairesinin komandanliginin emrine esasen 1942 ci ilin 22 fevral tarixden Azerbaycan SSR in Ucar rayonunda 416 ci milli diviziyanin formalasdirilmasina baslanilmisdir Diviziyanin sexsi heyetin 92 i Azerbaycanlilar idi Doyus yolu RedakteQafqazda Redakte 416 ci milli diviziyanin doyus yolu Qafqazdan baslanmisdir Diviziya 1942 ci ilin sentyabrin evvellerinde 44 cu ordunun terkibine daxil edilerek Simali Qafqazda Xasavyurt rayonuna gonderilmisdi Diviziyanin cebheye getdiyi vaxt Qafqaz ugrunda doyuslerin en siddetli dovru idi Almaniyanin Cenub ordu qrupu komandanligina 1942 ci ilin 25 sentyabrinda Bakini zebt etmek emri verilmisdi 1942 ci ilin oktyabrinda 416 ci diviziya 58 ci ordunun terkibine daxil edilerek Sulak cayinin serq sahilinde dusmenin Mahacqala istiqametindeki hucumlarina qarsi movqede yerlesdirildi Hemin ilin noyabrinda diviziya yeniden 44 cu ordunun terkibine daxil edildi ve tecili olaraq Terek stansiyasi zonasinda yeni doyus xettine gonderildi 1942 ci ilin 30 noyabrinda diviziya hucuma kecdi Taqanroqun azad edilmesi Redakte 1943 cu ilin yanvarinin evveline qederki dovrde diviziyanin doyusculeri Qafqazdan Azov sahiline qederki mesafeni doyuslerle kecerek novbeti doyuslere hazirlasdilar Bu dovrde diviziyanin komandirlerinden biri polkovnik az sonra general mayor Terlan Eliyarbeyov idi 1942 ci ilin noyabrinda Simali Qafqazdan baslanan eks hucumlar neticesinde uc ay erzinde Simali Qafqaz dusmenden azad edildi ve Rostov istiqametinde doyuslere baslamaq ucun zemin yarandi 1943 cu ilin 21 fevralinda 416 ci diviziya emeliyyatlarinin II dovrunde hazirliga basladi Bunun ucun diviziyaya Azerbaycandan 1500 nefer yeni doyuscu gonderilmisdi 416 ci diviziya 1943 cu ilin 17 avqustunda Taqanroq istiqametinde baslanmis hucumlarda istirak edirdi ve avqustun 30 da diviziya 28 ci ordunun terkibinde Taqanroq seherinin dusmenden azad edilmesinde boyuk qehremanliq gosterdi ve bu qelebeye gore ona Taqanroq diviziyasi fexri adi verildi 1943 cu il sentyabr ayinin 7 de 416 ci Taqanroq atici diviziyasi hitlercilerin 3 cu Dag atici diviziyasi terefinden mudafie olunan guclu istehkam xettine yaxinlasdi Dusmen istehkamlari Markupol ve Osipenko seherlerine geden yollari baglamisdi Sentyabrin 8 9 da Azerbaycan diviziyasi dusmenin muqavimetini qirdi Fasistlerin 10 eks hucumuna merdlikle sine geren doyusculer qazanilmis movqeleri elde saxladilar Bu doyuslerde diviziya 4 minden artiq dusmen esger ve zabitini mehv etmis kulli miqdarda doyus texnikasi ele kecirmisdi Hemin doyuslerde kapitan Firuddin Suleymanov esil qehremanliq numunesi gostermis elbeyaxa doyusde bir qrup doyuscu ile dusmeni geri cekilmeye mecbur etmis ozu ise helak olmusdu F Suleymanov olumunden sonra I dereceli Veten muharibesi ordenine layiq gorulmusdu Milli diviziya 1943 cu ilin sentyabrinda Azerbaycandan oz terkibine 2500 nefer yeni doyuscu heyeti adli ve muvafiq hazirliqdan sonra oktyabrin 10 dan baslayaraq novbeti doyuslere basladi ve Nikolayev seherinin dusmenden azad edilmesinde feal istirak etdi 416 ci diviziya 1943 cu ilin oktyabrinda dusmeni Konstantinovka etrafinda darmadagin edib tank hisselerinin komeyi ile Melitopolu azad etmisdi Diviziya Qirmizi Bayraq ordeni ile teltif olunmusdu Melitopol ugrunda doyuslerde pulemyotcu Agasirin Ceferov xususen ferqlenmisdi O 1943 cu il erzinde 500 den artiq fasist oldurmusdu i Reyaset Heyetinin 1943 cu il 1 noyabr tarixli Fermani ile Sovet Ittifaqi Qehremani fexri adi almisdi A Ceferov SSRI Ali Sovet1944 cu ilin yanvarinda 416 ci diviziya 3 cu Ukrayna cebhesinde 5 ci zerbe ordusu terkibinde hucuma kecerek Dnestr cayini kecdi ve doyuslerde Dnepr cayi sahillerine cixdi Dneprin kecilmesinde qehremanliq gosterdiklerine gore Mikayil Elekberov Baheddin Mirzeyev Ablul Veliyev Feriz Seferov ve Agasirin Ceferov Sovet Ittifaqi Qehremani fexri adina layiq gorulduler Bas cavus Hesen Rehimov ise Qirmzi bayraq oredeni ile teltif olundu Hemin ilin 9 aprelinde diviziya Odessa seheri yaxinligina catdi ve onun dusmenden azad edilmesinde feal istirakina gore II dereceli Suvorov ordeni ile teltif edildi 1944 cu ilin yayindan baslayaraq 416 ci diviziya 3 cu Ukrayna cebhesi terkibinde meshur Yassa Kisinyov doyus emeliyyatinda ve Moldaviyanin paytaxti Kisinyov seherinin ve butun Moldaviyanin azad edilmesinde feal istirak etdi 1945 ci ilin martinda diviziyanin 1054 cu alayi Qirmizi bayraq ordeni 1368 ci alayi Boqdan Xmelnitski ordeni 44 cu divizionu ise Aleksandr Nevski ordeni ile teltif edilmisdi 1945 ci ilin yanvarinda Sovet ordusu butun cebhelerde hucuma kecmisdi ve esas istiqamet Varsava Berlin istiqameti idi 416 ci diviziya I Belorusiya cebhesine daxil olan 5 ci zerbe ordusu terkibinde Visla cayi istiqametinde hucumu davam etdirerek Varsavanin azad edilmesinde istirak etdi ve Oder cayinin qerb sahiline cixaraq dusmenin Kyustrin seherini zebt etdi Berline ilk defe daxil olan herbi hisseler icerisinde 416 ci diviziya var idi Diviziya 1 de Berline daxil oldu Berlin ugrunda doyuslerde kapitan X Gulmemmedovun batalyonu xususile ferqlendi Kayzerin sarayi ustunde Qelebe bayragini ilk defe mayin 1 de sancanlardan biri leytenant Vahab Osmanov dusmen gullesinden helak oldu Brandenburq qapilari ustune mayin 2 de qelebe bayragini taxanlardan biri ise leytenant A Mecidov ve onun doyusculeri oldular Qafqazdan Berlinedek doyus yolu kecmis 416 ci Azerbaycan Milli diviziyasi ve onun alaylarina muharibe illerinde general mayorlar Terlan Eliyarbeyov Heybet Heybetov Hacibaba Zeynalov diviziyanin qerargah reisi komandirlik etmisdir Hemcinin bax RedakteBir alaydan olanlar film 1975 Menbe RedakteMilli diviziyalarin doyus yolu Arxivlesdirilib 2007 10 10 at the Wayback MachineMenbe https az wikipedia org w index php title 416 ci atici diviziya amp oldid 6037478, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.