fbpx
Wikipedia

Ədirnə ili

Avqust 04, 2021

Ədirnə ili — Türkiyədə il. Türkiyənin Mərmərə regionunun Trakya bölgəsində, Türkiyənin Avropa hissəsində Yunanıstan və Bolqarıstanla sərhəddə yerləşir. Şərqdə Kırklareli, Təkirdağ, cənubda Çanaqqala və Egey dənizi, qərbdə Evros (Yunanıstan), şimalda isə Haskovo (Bolqarıstan) ilə əhatələnmişdir.

İl
Ədirnə
türk. Edirne

41°40′37″ şm. e. 26°33′20″ ş. u.

Ölkə Türkiyə Türkiyə
Daxildir Mərmərə regionu
İnzibati mərkəz Ədirnə
Vali Dursun Əli Şahin
Bələdiyyə sədri Rəcəb Gürkan (MHP)
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi 6.098 km²
Əhalisi
Əhalisi 400 280 nəfər (2014)
Əhalinin sıxlığı 637 nəfər/km²
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu TR-22
Telefon kodu (+90) 284
Poçt indeksi 22000–22999
Avtomobil nömrəsi 22
Rəsmi sayt
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Etimologiyası

Ədirnənin ən qədim xalqı Traklardır. Onlar Meriç və Tunca çaylarının birləşdiyi bölgədə bir kənd saldılar. Kəndin adı Odris (Odrisia) idi. Makedoniyalı İsgəndərin dövründə kəndinin adı dəyişdirilərək Odrestia (Odrestas) olaraq dəyişdirilmişdir. II əsrdə Roma imperatoru Adrianın (117-138) Orestia qəsəbəsinin stratejik əhəmiyyətinə görə şəhər statusu verildi və təmir işləri aparıldı. Adrianın şərəfinə şəhərin adı dəyişdirilərək Adrianopolis adlandırıldı. Daha sonralar şəhərin adı Adrianopol olaraq formalaşmağa başladı. Osmanlı dövünün ilk illərində Ədirnabolu olaraq adlanırdı. 1476-cı ildə Aşıqpaşazadənin tarix əsərində şəhərin adı Ədrənə olaraq keçir. XVI əsrin əvvəllərində Ədirna olaraq adlandırıldığı məlumdur.

Tarixi

Traklar tərəfindən salınan Ədirnə, E.ə. IV əsrdə Makedoniyalı İsgəndər tərəfindən işğal edilir. Ardından Roma İmperiyasının əlinə keçir. II əsrdə Roma imperatoru Adrian tərəfindən bərpa edilərək Adrianopolis adlandırılır. IV əsrdə Roma imperiyası parçalanan zaman Ədirnə Şərqi Roma imperiyası olan Bizansın tərkibinə daxil olur.

586-cı ildə Avarlar tərəfindən mühasirəyə alındısa da ələ keçirə bilmədilər. 914-cü ildə isə Bolqarlar tərəfindən ələ keçirildi. Daha sonralar Bizans tərəfindən geri alınsa da 1050-ci ildə və 1078-ci ildə Peçeneqlər tərəfindən mühasirəyə alındı.

1361-ci ildə Osmanlı sultanı I Murad tərəfindən fəth edilir. Ölkənin paytaxtı Ədirnəyə köçürülür. İstanbulun fəthinə qədər Osmanlı dövlətinin paytaxt şəhəri olur. Paytaxt İstanbula köçürüldükdən sonra Ədirnə, Paşa Sancağı adı ilə Rumeli bəylərbəyliyinin tərkibinə daxil edilir. Bəylərbəyliyin mərkəzi Sofiya şəhəri idi. XVII əsrdə Ədirnə İstanbul, London, Paris və Romadan sonra Avropanın ən böyük 5-ci şəhəri idi.

I Dünya müharibəsi dövründə Osmanlı dövlətinin məğlub olması ilə nəticələndi. 1920-ci il iyun ayında Ədirnə şəhəri Yunanlar tərəfindən işğal edilir. Türkiyə Qurtuluş Savaşı dövründə 1922-ci il 25 noyabr tarixində Ədirnə şəhəri azad edilir. 1923-cü il 15 sentyabrda Qaraağac bölgəsinin Türkiyəyə geri qaytarılması ilə ilin sərhədləri tamamlanır.

Coğrafiyası

Trakiyanın qərbində yerləşən Ədirnə ilinin torpaqları geniş düzənliklərdən və yüksəkliklərdən ibarətdir. Ərazisinin 78%-i plato, 5%-i dağlıq və yaylaqlar və 17%-i isə düzənliklərdən ibarətdir. Çoxlu sayda çayları və gölləri vardır. Ərazinin 25%-i meşələrdən ibarətdir.

İqlimi

Ədirnə ilində kontinental iqlim tipi hakimdir. Qış aylarında Aralıq dənizi iqlim tipinin təsiri ilə havalar sərin və yağışlı, kontinental iqlim tipinin təsiri ilə isə küləkli və yağışlı keçir. Yaz ayları isti və quraq, yay ayları isə yağışlı keçir. İlin ən isti ayları iyun, iyul və avqust aylarıdır. Ən soyuq ayları isə dekabr və yanvar aylarıdır. Yaz aylarında orta temperatur 23.4 0C -dir.

Dağları və düzənlikləri

Ədirnə ilində yerləşən dağ silsilələri aşağıdakılardır:

  • İstiranca dağları. İstanbul boğazında Qara dəniz dağ silsiləsindən ayrılaraq Qara dəniz boyunca Bolqarıstan sərhədlərinə doğru uzanır. İstranca dağlarının ən yüksək zirvəsi Ədirnə ili sərhədləri xaicində, Kırklareli və Dəmirkənd arasında yerləşir (1 000 m).
  • Uzunkörpü dağları. Uzunkörpü dağları ilin Uzunkörpü ilçəsinin cənub-şərqində yerləşir. Sıx meşə örtüklüdür. Dağların ən yüksək zirvəsi Süleymaniyə zirvəsidir (378 m) .
  • Qoru dağları. Trakiyadakı ikinci dağ silsiləsi olan bu dağlar Təkirdağ-Şarkənd arasında İşıqlar dağı, Saros körfəzi boyunca isə Qoru dağları adını alır. İlin cənub-şərqindən körfəzə doğru uzanır. Dağların ən yüksək zirəvsi Yerli su zirvəsidir (725 m).
  • Çandır dağları. Qoru dağ silsiləsi İpsala ilə Enez sərhədindən yenidən yüksələrək körfuz boyunca Çandır dağlarını formalaşdırır. Dağın ən yüksək zirvəsi Çandır zirvəsidir (385 m).

İstranca dağları ilin şimal və şimal-şərqində, Uzunkörpü dağları şərqində, Qoru və Çandır dağları isə cənub və cənub-şərqində yerləşir.

Çayları və gölləri

Əhalisi

İdarəetməsi

Nəqliyyatı

İqtisadiyyatı

Turizmi

Mədəniyyəti

İstinadlar

  1. Edirne Belediyye Başkanı
  2. "İllere göre il/ilçe merkezi ve belde/köy nüfusu – 2014: Ədirnə İli" (türk). Türkiye İstatistik Kurumu. İstifadə tarixi: 2015-10-10.[ölü keçid].
  3. ↑ Edirne ilinin tarihçesi. 2015-12-26 at the Wayback Machine TC Edirne Valiliği. İstifadə tarixiː 2015-11-1
  4. ↑ (PDF). 2016-03-05 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-01.
  5. Edirne ilinin tarihçesi 2015-09-23 at the Wayback Machine İstifadə tarixiː 2015-11-1
  6. ↑ Edirne: fiziki yapı Cografya dünyası. İstifadə edilib: 2015-12-08. Arxivləşdirilib.
  7. Edirne ili:İqlim Cografya dünyası. İstifadə tarixi: 2015-12-08
  8. ↑ Edirne dağları ve ovaları 2015-11-10 at the Wayback Machine edirne.web.tr. İstifadə tarixi:2015-12-08. Arxivləşdirilib
   Türkiyə ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

Avqust 04, 2021
ədirnə, türkiyədə, türkiyənin, mərmərə, regionunun, trakya, bölgəsində, türkiyənin, avropa, hissəsində, yunanıstan, bolqarıstanla, sərhəddə, yerləşir, şərqdə, kırklareli, təkirdağ, cənubda, çanaqqala, egey, dənizi, qərbdə, evros, yunanıstan, şimalda, isə, hask. Edirne ili Turkiyede il Turkiyenin Mermere regionunun Trakya bolgesinde Turkiyenin Avropa hissesinde Yunanistan ve Bolqaristanla serhedde yerlesir Serqde Kirklareli Tekirdag cenubda Canaqqala ve Egey denizi qerbde Evros Yunanistan simalda ise Haskovo Bolqaristan ile ehatelenmisdir IlEdirneturk Edirne41 40 37 sm e 26 33 20 s u Olke Turkiye TurkiyeDaxildir Mermere regionuInzibati merkez EdirneVali Dursun Eli SahinBelediyye sedri Receb Gurkan MHP 1 Tarixi ve cografiyasiSahesi 6 098 km EhalisiEhalisi 400 280 2 nefer 2014 Ehalinin sixligi 637 nefer km Reqemsal identifikatorlarISO kodu TR 22Telefon kodu 90 284Poct indeksi 22000 22999Avtomobil nomresi 22Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Etimologiyasi 2 Tarixi 3 Cografiyasi 3 1 Iqlimi 3 2 Daglari ve duzenlikleri 3 3 Caylari ve golleri 4 Ehalisi 5 Idareetmesi 6 Neqliyyati 7 Iqtisadiyyati 8 Turizmi 9 Medeniyyeti 10 IstinadlarEtimologiyasi RedakteEdirnenin en qedim xalqi Traklardir Onlar Meric ve Tunca caylarinin birlesdiyi bolgede bir kend saldilar Kendin adi Odris Odrisia idi Makedoniyali Isgenderin dovrunde kendinin adi deyisdirilerek Odrestia Odrestas olaraq deyisdirilmisdir II esrde Roma imperatoru Adrianin 117 138 Orestia qesebesinin stratejik ehemiyyetine gore seher statusu verildi ve temir isleri aparildi Adrianin serefine seherin adi deyisdirilerek Adrianopolis adlandirildi Daha sonralar seherin adi Adrianopol olaraq formalasmaga basladi Osmanli dovunun ilk illerinde Edirnabolu olaraq adlanirdi 1476 ci ilde Asiqpasazadenin tarix eserinde seherin adi Edrene olaraq kecir XVI esrin evvellerinde Edirna olaraq adlandirildigi melumdur 3 Tarixi RedakteTraklar terefinden salinan Edirne E e IV esrde Makedoniyali Isgender terefinden isgal edilir Ardindan Roma Imperiyasinin eline kecir II esrde Roma imperatoru Adrian terefinden berpa edilerek Adrianopolis adlandirilir 3 IV esrde Roma imperiyasi parcalanan zaman Edirne Serqi Roma imperiyasi olan Bizansin terkibine daxil olur 586 ci ilde Avarlar terefinden muhasireye alindisa da ele kecire bilmediler 914 cu ilde ise Bolqarlar terefinden ele kecirildi Daha sonralar Bizans terefinden geri alinsa da 1050 ci ilde ve 1078 ci ilde Peceneqler terefinden muhasireye alindi 4 1361 ci ilde Osmanli sultani I Murad terefinden feth edilir Olkenin paytaxti Edirneye kocurulur Istanbulun fethine qeder Osmanli dovletinin paytaxt seheri olur Paytaxt Istanbula kocuruldukden sonra Edirne Pasa Sancagi adi ile Rumeli beylerbeyliyinin terkibine daxil edilir Beylerbeyliyin merkezi Sofiya seheri idi 4 XVII esrde Edirne Istanbul London Paris ve Romadan sonra Avropanin en boyuk 5 ci seheri idi I Dunya muharibesi dovrunde Osmanli dovletinin meglub olmasi ile neticelendi 1920 ci il iyun ayinda Edirne seheri Yunanlar terefinden isgal edilir Turkiye Qurtulus Savasi dovrunde 1922 ci il 25 noyabr tarixinde Edirne seheri azad edilir 1923 cu il 15 sentyabrda Qaraagac bolgesinin Turkiyeye geri qaytarilmasi ile ilin serhedleri tamamlanir 5 Cografiyasi RedakteTrakiyanin qerbinde yerlesen Edirne ilinin torpaqlari genis duzenliklerden ve yuksekliklerden ibaretdir Erazisinin 78 i plato 5 i dagliq ve yaylaqlar ve 17 i ise duzenliklerden ibaretdir Coxlu sayda caylari ve golleri vardir Erazinin 25 i meselerden ibaretdir 6 Iqlimi Redakte Edirne ilinde kontinental iqlim tipi hakimdir Qis aylarinda Araliq denizi iqlim tipinin tesiri ile havalar serin ve yagisli kontinental iqlim tipinin tesiri ile ise kulekli ve yagisli kecir Yaz aylari isti ve quraq yay aylari ise yagisli kecir Ilin en isti aylari iyun iyul ve avqust aylaridir En soyuq aylari ise dekabr ve yanvar aylaridir Yaz aylarinda orta temperatur 23 4 0C dir 7 Daglari ve duzenlikleri Redakte Edirne ilinde yerlesen dag silsileleri asagidakilardir Istiranca daglari Istanbul bogazinda Qara deniz dag silsilesinden ayrilaraq Qara deniz boyunca Bolqaristan serhedlerine dogru uzanir Istranca daglarinin en yuksek zirvesi Edirne ili serhedleri xaicinde Kirklareli ve Demirkend arasinda yerlesir 1 000 m 8 Uzunkorpu daglari Uzunkorpu daglari ilin Uzunkorpu ilcesinin cenub serqinde yerlesir Six mese ortukludur Daglarin en yuksek zirvesi Suleymaniye zirvesidir 378 m 8 Qoru daglari Trakiyadaki ikinci dag silsilesi olan bu daglar Tekirdag Sarkend arasinda Isiqlar dagi Saros korfezi boyunca ise Qoru daglari adini alir Ilin cenub serqinden korfeze dogru uzanir 8 Daglarin en yuksek zirevsi Yerli su zirvesidir 725 m 6 Candir daglari Qoru dag silsilesi Ipsala ile Enez serhedinden yeniden yukselerek korfuz boyunca Candir daglarini formalasdirir Dagin en yuksek zirvesi Candir zirvesidir 385 m 8 Istranca daglari ilin simal ve simal serqinde Uzunkorpu daglari serqinde Qoru ve Candir daglari ise cenub ve cenub serqinde yerlesir 8 Caylari ve golleri RedakteEhalisi RedakteIdareetmesi RedakteNeqliyyati RedakteIqtisadiyyati RedakteTurizmi RedakteMedeniyyeti RedakteIstinadlar Redakte Edirne Belediyye Baskani Illere gore il ilce merkezi ve belde koy nufusu 2014 Edirne Ili turk Turkiye Istatistik Kurumu Istifade tarixi 2015 10 10 olu kecid 1 2 Edirne ilinin tarihcesi Arxivlesdirilib 2015 12 26 at the Wayback Machine TC Edirne Valiligi Istifade tarixiː 2015 11 1 1 2 Edirne ilcesi tarihcesi ve genel bilgileri PDF 2016 03 05 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 11 01 Edirne ilinin tarihcesi Arxivlesdirilib 2015 09 23 at the Wayback Machine Istifade tarixiː 2015 11 1 1 2 Edirne fiziki yapi Cografya dunyasi Istifade edilib 2015 12 08 Arxivlesdirilib Edirne ili Iqlim Cografya dunyasi Istifade tarixi 2015 12 08 1 2 3 4 5 Edirne daglari ve ovalari Arxivlesdirilib 2015 11 10 at the Wayback Machine edirne web tr Istifade tarixi 2015 12 08 Arxivlesdirilib Turkiye ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Edirne ili amp oldid 5714648, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.