fbpx
Wikipedia

İbrahim mirzə Cahi

Əbül Fəth Sultan İbrahim mirzə Səfəvi (Aprel 1540-23 fevral 1577) — Səfəvi şahzadəsi, şair.

İbrahim mirzə Səfəvi Cahi
ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺍﺑﺮﺍﻫﯿﻢ ﻣﯿﺮﺯﺍ ﺻﻔﻮﯼ
Əbül Fəth Sultan İbrahim mirzə
Xorasan bəylərbəyliyi
 • Məşhəd hakimliyi
1555/1565 — 1562/1567
Qain hakimi
1562 — 1565
Səbzəvar hakimi
1567 — 1574
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Vəfat tarixi 2.23.1577
Vəfat yeri Qəzvin, Səfəvilər
Dəfn yeri Məşhəd
Sülalə Səfəvilər
Atası Bəhram Mirzə Səfəvi
Anası Zeynəbsultan xanım
Həyat yoldaşı Gövhərşah sultan
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

1540-ci ilin aprel ayında doğulmuşdu. Atası Bəhram Mirzə Səfəvi, anası isə Şirvanşahlar nəslindən Zeynəbsultan xanım idi . 1556-cı ildə Məşhəd valisi təyin olunmuş, 1560-cı ildə I Təhmasibin qızı Gövhərşah sultan ilə evlənmişdi. 1562-ci ildə Ərdəbil hakimliyinə, daha sonra isə şahı əsəbiləşdirdiyi üçün Qain hakimliyinə təyin olundu. 1565-ci ildə yenidən Məşhəd valisi təyin edildi. 1567-ci ildə bu vəzifədən də çıxarılıb Səbzəvar hakimliyinə göndərildi və 1574-cü iləcən burada hakimliyə davam etdi. 1574-cü ildə Qəzvinə çağırıldı və eşikağasıbaşı təyin olundu. 2 il sonra Şah II İsmayılı dəstəklədiyi üçün möhrdar vəzifəsi verildi. 1577-ci ilin 23 fevralında elə Şah İsmayıl tərəfindən də öldürüldü.

Yaradıcılığı

 
Cahinin "Divan"ı

O, olduqca istedadlı şəxs idi. Ərəb, fars, cığatay ədəbiyyatını, yunan və şərq fəlsəfəsini, astronomiya, ilahiyyat və s. elmləri gözəl bilirdi. İbrahim Mirzə Cahinin fars və türkcə yazdığı şeirlərin həcmi 3.000 beytdən çoxdur. İran müəlliflərinin təzkirələrində onu şeirlərinə rast gəlinir. Qazi Əhməd Qumi "Xülasət əl-təvarixdə" Cahinin şeirlərinin 3.000 beytdən çox olduğunu qeyd edir. İbrahim mirzə Cahinin divanına arvadı Gövhərşah Banunun da şeir yazmağa təbi olub. Tarixi mənbələr İbrahim Mirzənin "Fərhəng İbrahim" adlı təzkirəsinin olduğunu təsdiq edirlər. Lakin bu təzkirə tam şəkildə əldə yoxdur. "Fərhəng İbrahim" təzkirəsində orta əsr şairləri, alimləri və incəsənət xadimləri haqqında qısa avtobioqrafik məlumatlar özünə yer tapıb. "Gahi" öz sarayında tez-tez "şairlər məclisi" də təşkil edirmiş.

2017-ci ildə azərbaycanlı filoloq Paşa Kərimov Almaniyada yaşayan azərbaycanlı həmvətəni Məhəmmədəli Hüseyninin köməyi ilə Şah İsmayıl Xətainin nəvəsi İbrahim Cahinin şeirlər toplusu divanının surətini əldə etmişdir.

Nizari-İsmaililərin başçısı Sədrəddin Ağa xanın İsveçrənin Cenevrə şəhərində yerləşən kolleksiyasından alınmış bu divanda şairin fars və Azərbaycan dillərində yazdığı şeirlər toplanmışdır. İbrahimin Cahinin Azərbaycandilli şeirlər toplusunda şifahi xalq ədəbiyyatı janrlarında yazılan şeirlər də vardır.

Hakimiyyətinin səciyyəvi cəhəti

Məşhəd hakimliyinə gətirildikdən sonra ona hərhansı bir qızılbaş tayfası təyin olunmadı. Əvəzində hər tayfadan 500 hərbçi onun əmrinə verildi. Bu, özü-özlüyündə lələ sisteminin ləğvi demək idi və bu Qızılbaşlara sərf etmirdi. 1564-cü ildə, buna reaksiya olaraq Qazax xan Təkəli üsyanı başladı. 10.000 qulam ilə birlikdə üsyana başlamış Qazax xan Təkəli tezliklə məğlub oldu və İbrahim mirzə yenidən şahın gözündə yüksələrək Səbzəvar hakimliyinə göndərildi.

Ailəsi

1560-cı ildə I Təhmasibin qızı Gövhərşah sultan ilə evlənmişdi. Yeganə övladı:

  • Gövhərşad bəyim (1561-1614) - Məkkədə Əmir Nəsrəddin Hüseyn Şirazi ilə evlənmişdi.

İstinadlar

  1. Babaie, Sussan, Slaves of the Shah: new elites of Safavid Iran, I.B.Tauris, 2004 ISBN 1-86064-721-9 ISBN 978-1-86064-721-5
  2. Paşa Kərimov Almaniyada yaşayan həmvətənimiz Məhəmmədəli Hüseyninin köməyi ilə Şah İsmayıl Xətainin nəvəsi İbrahim Cahinin şeirlər toplusu divanının surətini əldə etmişdir
  3. Əlyazmalar İnstitutu Şah İsmayılın nəvəsinin divanının surətini əldə edib
  4. ƏLYAZMALAR İNSTİTUTU ŞAH İSMAYILIN NƏVƏSİNİN DİVANININ SURƏTİNİ ƏLDƏ EDİB

ibrahim, mirzə, cahi, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, avqust, 2021, əbül,. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Ebul Feth Sultan Ibrahim mirze Sefevi Aprel 1540 23 fevral 1577 Sefevi sahzadesi sair Ibrahim mirze Sefevi Cahi ﺳﻠﻄﺎﻥ ﺍﺑﺮﺍﻫﯿﻢ ﻣﯿﺮﺯﺍ ﺻﻔﻮﯼEbul Feth Sultan Ibrahim mirzeXorasan beylerbeyliyi Meshed hakimliyi1555 1565 1562 1567Qain hakimi1562 1565Sebzevar hakimi1567 1574Esikagasibasi1574 1577Sexsi melumatlarDogum tarixi 1540Vefat tarixi 2 23 1577Vefat yeri Qezvin SefevilerDefn yeri MeshedSulale SefevilerAtasi Behram Mirze SefeviAnasi Zeynebsultan xanimHeyat yoldasi Govhersah sultan Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Yaradiciligi 3 Hakimiyyetinin seciyyevi ceheti 4 Ailesi 5 IstinadlarHeyati Redakte1540 ci ilin aprel ayinda dogulmusdu Atasi Behram Mirze Sefevi anasi ise Sirvansahlar neslinden Zeynebsultan xanim idi 1 1556 ci ilde Meshed valisi teyin olunmus 1560 ci ilde I Tehmasibin qizi Govhersah sultan ile evlenmisdi 1562 ci ilde Erdebil hakimliyine daha sonra ise sahi esebilesdirdiyi ucun Qain hakimliyine teyin olundu 1565 ci ilde yeniden Meshed valisi teyin edildi 1567 ci ilde bu vezifeden de cixarilib Sebzevar hakimliyine gonderildi ve 1574 cu ilecen burada hakimliye davam etdi 1574 cu ilde Qezvine cagirildi ve esikagasibasi teyin olundu 2 il sonra Sah II Ismayili desteklediyi ucun mohrdar vezifesi verildi 1577 ci ilin 23 fevralinda ele Sah Ismayil terefinden de olduruldu Yaradiciligi Redakte Cahinin Divan i O olduqca istedadli sexs idi Ereb fars cigatay edebiyyatini yunan ve serq felsefesini astronomiya ilahiyyat ve s elmleri gozel bilirdi Ibrahim Mirze Cahinin fars ve turkce yazdigi seirlerin hecmi 3 000 beytden coxdur Iran muelliflerinin tezkirelerinde onu seirlerine rast gelinir Qazi Ehmed Qumi Xulaset el tevarixde Cahinin seirlerinin 3 000 beytden cox oldugunu qeyd edir Ibrahim mirze Cahinin divanina arvadi Govhersah Banunun da seir yazmaga tebi olub Tarixi menbeler Ibrahim Mirzenin Ferheng Ibrahim adli tezkiresinin oldugunu tesdiq edirler Lakin bu tezkire tam sekilde elde yoxdur Ferheng Ibrahim tezkiresinde orta esr sairleri alimleri ve incesenet xadimleri haqqinda qisa avtobioqrafik melumatlar ozune yer tapib Gahi oz sarayinda tez tez sairler meclisi de teskil edirmis 2017 ci ilde azerbaycanli filoloq Pasa Kerimov Almaniyada yasayan azerbaycanli hemveteni Mehemmedeli Huseyninin komeyi ile Sah Ismayil Xetainin nevesi Ibrahim Cahinin seirler toplusu divaninin suretini elde etmisdir Nizari Ismaililerin bascisi Sedreddin Aga xanin Isvecrenin Cenevre seherinde yerlesen kolleksiyasindan alinmis bu divanda sairin fars ve Azerbaycan dillerinde yazdigi seirler toplanmisdir Ibrahimin Cahinin Azerbaycandilli seirler toplusunda sifahi xalq edebiyyati janrlarinda yazilan seirler de vardir 2 3 4 Hakimiyyetinin seciyyevi ceheti RedakteMeshed hakimliyine getirildikden sonra ona herhansi bir qizilbas tayfasi teyin olunmadi Evezinde her tayfadan 500 herbci onun emrine verildi Bu ozu ozluyunde lele sisteminin legvi demek idi ve bu Qizilbaslara serf etmirdi 1564 cu ilde buna reaksiya olaraq Qazax xan Tekeli usyani basladi 10 000 qulam ile birlikde usyana baslamis Qazax xan Tekeli tezlikle meglub oldu ve Ibrahim mirze yeniden sahin gozunde yukselerek Sebzevar hakimliyine gonderildi Ailesi Redakte1560 ci ilde I Tehmasibin qizi Govhersah sultan ile evlenmisdi Yegane ovladi Govhersad beyim 1561 1614 Mekkede Emir Nesreddin Huseyn Sirazi ile evlenmisdi Istinadlar Redakte Babaie Sussan Slaves of the Shah new elites of Safavid Iran I B Tauris 2004 ISBN 1 86064 721 9 ISBN 978 1 86064 721 5 Pasa Kerimov Almaniyada yasayan hemvetenimiz Mehemmedeli Huseyninin komeyi ile Sah Ismayil Xetainin nevesi Ibrahim Cahinin seirler toplusu divaninin suretini elde etmisdir Elyazmalar Institutu Sah Ismayilin nevesinin divaninin suretini elde edib ELYAZMALAR INSTITUTU SAH ISMAYILIN NEVESININ DIVANININ SURETINI ELDE EDIBMenbe https az wikipedia org w index php title Ibrahim mirze Cahi amp oldid 6067364, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.