fbpx
Wikipedia

Əhməd Didat

Əhməd Didat (1 iyul 1918(1918-07-01), Surat, Bombay Presidency[d]8 avqust 2005(2005-08-08), Verulam[d], Kvazulu-Natal vilayəti) — Missioner.

Əhməd Didat
Əhməd Hüseyn Didat
Doğum tarixi
Doğum yeri Surat (Hindistan)
Vəfat tarixi (87 yaşında)
Vəfat yeri Cənubi Afrika Respublikası
Vətəndaşlığı
Fəaliyyəti filosof, yazıçı
Fəaliyyət illəri 1942–2005
Saytı ahmed-deedat.net
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Əhməd Didat 1918-ci ildə, Hindistanda anadan olmuş, elə eyni ildə onun atası, Cənubi Afrikaya səfərə getmişdir. 1927-ci ildə, onun anası vəfat etdi, Əhməd Didat atasının yanına səfər etdi.

Əhməd Didat, ibtidai təhsilini bitirir, orta təhsilinə başlayır, lakin 2-ci ili (8-ci sinifdə) vəziyyətləri ağırlaşdığı üçün iş axtarmaq məcburiyyətində qalır. Vəziyyətləri elə çətinləşirki, Əhməd Didat ailəsinə kömək etməli olur. Elə uşaq ikən məktəbi buraxır və işləməyə başlayır. Amma qiraəti (kitab oxumağı) tərk etmir, xüsusilə də İslam ədəbiyyatına, İslam mədəniyyətinə və İslami elmlərə üstünlük verməyə başlayır.

Beləcə o, Hindistanda İslam dinini, xristian missionerləri qarşısında müdafiə etməyi öz üzərinə götürür.

Əhməd Didat böyüyüb, yaşa dolduqca, biliyi və elmi artır, təlimi özü özlüyündə davam etdirirdi. O artıq anlamışdı ki, İslamı müdafiə etmənin ən gözəl yolu, elm və biliklə qarşı tərəfə hücum etməkdir, qarşı tərəfin hücumunu gözləmək deyil. Belə qərar verdikdən sonra o, İncil kitabının 1-ci nüsxəsini alır və oxumağa başlayır. Bir müddət sonra o, artıq 4 nüsxəni də alır. Bu kitabları dərindən oxuyur və bəzi şeyləri qeyd edir ki, hər gün onun yanına gəlib mübahisə edən Xristian missonerlərinə desin.

Bir neçə görüşdən sonra, o artıq müzakirə və mübahisələrə hazır idi. O, xristian missionerlərin təbliğatı qarşısında duraraq, onlarla münaqişə etmək istəyirdi. Təbliğat aparan qruplar, onun güclü və sübutlu müzakirələri qarşısında tab gətirməyəndə, Əhməd Didat fikirləşdi ki, indi onların böyüklərini, biliklilərini və rahiblərini təkbətək müzakirəyə çağırsın. Onlarla müxtəlif regionlarda görüşüb müzakirələr aparmağa başladı və bir çox mübahisələrdə onlardan üstün oldu. Bu minvalla o, bu işi bir məşğuliyyət və həvəs kimi deyil, artıq bir dəvət kimi davam etdirməyə başladı.

Cənubi Afrikaya köçdükdən sonra o, yüzlərlə mühazirələr və dərslər deməyə başlayır. Xristian papaları və rahibləri ilə görüşüb mübahisələrə girirdi. 20-dən artıq kitab yazdı. Bu fəaliyyətləri ilə davam edərək o, artıq İncil haqqında xüsusi-peşəkar dərslər deməyə başlayır. Sonra "Salam" müəssisəsinin əsasını qoyur və burada o, dəvətçiləri məşq etdirməklə məşgul olur.

Şeyx Didatın, dəvəti belə əda etməsi, hərəkatı, çox tənqidlərə məruz qalmışdır. Belə ki, Şeyx Didatın dəvət üslubu ağır, istehza yönlü və əqidəli məsələlərdə çox xırdaçı kimi qələmə verilib. Bunu hətta xristianların özləri də anlamırdılar, yalnız bir-iki baş bilənlərindən başqa. Şeyx Didat qarşısındakı ilə elə bir məntiqlə danışırdı ki, həmin şəxs qane olmasa da, cavab verə bilmirdi, bir növ susdurulurdu.

Atasının bu əməlini müdafiə edən Yusuf deyir ki; "Şeyxin üslubu ona görə belə idi ki, ilk vaxtlarında, həyatının gənc yaşlarında, onun dininə görə onunla istehza edirdilər, onu lağa qoyurdular.

Şeyx Didat haqqında çox şey yaza bilərlər, onun üslubunu necə istəsələr tənqid edə bilərlər, onun dəvətinin kobud və ya çox xırdaçı olduğunu da iddia edə bilərlər, lakin onun ictimaiyyət arasında olan əxlaqına, davranışına, rəftarına bir söz deyə bilməzlər. Hətta onun kitablarında və əlyazamalarında belə, tənqid olunacaq bir kobudluq tapmaq mümkün deyil. Əksinə o, öz kitablarında hər zaman gözəl İslam əxlaqlarından və ədəblərindən yazardı.

Həyat yolu

Əhməd Didat əqidənin azadlığı uğrunda, əqidənin qarışıqlıq və yanlışlıqlardan azad edilməsi uğrunda mücadilə etmişdir. O, XX-ci əsrin 70-ci illərindən başlayaraq öz disputları, elmi mübahisələri ilə Qərbdə geniş əks-səda doğurmuşdur ki, bu gündə təsiri davam etməkdədir. Əhməd Didat xristian incillərinin bir-birinə ziddiyətini göstərən kitab və məqalələri ilə kilisə və onlara tabe olan universitetləri ona cavab vermək üçün araşdırmalar aparılmasına xüsusi şöbələr təsis etməyə vadar etmişdi.

1996-cı ildən sonra bu böyük dəvətçi beynindən başqa bütün bədəninin iflic olmasına rəğmən fəaliyyətini durmadan davam etdirirdi. Hər gün dünyanın bütün istiqamətlərindən ona məktublar, zənglər, faks və internet məktubları gəlməkdə idi. Gündəlik olaraq gələn məktubların orta hesabla sayı 500-ə qədər idi.

Dükandakı universitet

Əhməd Didat ibtidai təhsil almış, amma orta təhsilinin ikinci ilində həyat cətinlikləri ona təhsilini dayandırmağa və ailəsinə yardım üçün iş axtaramğa məcbur etmişdi. Kiçik bir dükanda işə düzəlir və beləliklə təhsildən bütünlüklə ayrılaraq işə bağlanr. Amma haradan biləydi ki, o kiçik dükan onun üçün böyük bir universitet olacaq. Bu dükanda işləyərkən Əhməd incil kitabları alaraq mütaliə etməyə başlayır. Kitabları oxuduqca onları müqayisə etməyə də başlayır. İncillərdəki ziddiyyətlər onda sual yaradır: görəsən bu kitablardan hansı daha doğrudur? O, bu kitablarda tapdığı ziddiyyətli məqamları özündə qeyd edərək hər gün dükana gəlib söhbət, hətta dini mübahisə edənlərə çatdırırdı.

Dəvət yolunda dostlar

Əhməd Didat geniş bilikli, dolğun fikirli həddi büluğa çatmış bir gənc idi. Yenə də çalışaraq özünü yetişdirməkdə, təlimdə davam etməkdə idi. O anlayırdı ki, İslamı müdafiə etməkdə ən yaxşı vasitə hücumdur. Bir gün Əhməd həyatında ilk dostu olan Cənubi Afrikalı Qulam Həsən Finka adlı biri ilə tanış olur. O yüksək hüquq təhsili almış, ayaqqabı ticarəti ilə məşğul idi. Bu iki insanı birləşdirən bir çox sifətlər var idi. Onlardan ən əsasları isə hər ikisinin incə hisslərə malik olması və İslami məsələlərə qarşı maraq idi.

Qulam Didatla görüşərək onunla dinlər arsında müqayisəli arşdırmalar edir, kitablar oxuyur və öyrənirdilər. Bu Didata həm elm öyrənməyə, həm də praktiki hazırlığa kömək edirdi. Belə ki, gündəlik söhbət və mübahisələr nəticəsində Didatda dialoq və mükalimə qurmaq bacarığı formalaşırdı ki, sonralar bu potensialdan istifadə edərək kiçik kənd və şəhərərdə keşişlərlə dini mükalimələr aparmağa başladı. Bundan sonra o, Qulam ilə bərabər özlərindəki gücü hiss edərək bu işi daha da təkmilləşdirərək 1956-cı ildə Dirban şəhərində sadə bir ev kiralayaraq "Dəvət Mərkəzi" təsis etdilər. Buradan onlar Cənubi Afrika daxilində məktəb və kilsələrə dəvət üçün səfərlər təşkil edirdilər. Burada Əhməd Didat öz alovlu nitqləri ilə disputlar keçirməkdə idi.

Əhməd fikir yoldaşı Qulam ilə bərabər ölkəni eninə-uzununa dolaşaraq insanları sahib olduqları din üzərində düşünməyə vadar edir, beyinlərə haqq toxumu əkirdilər. Sağlam düşüncəli yüzlərlə insan İslamla şərəflənməkdə idi. Bu insanlar onun xristian din adamları ilə disputlarında iştirak edir, eyni zamanda həmişə hər yerdən qonaqlar qəbul edən ofisinə gəlirdilər. İslama girənlərin sayı çoxalmaqda, kilsə daxilində mənəvi çatlar əmələ gəlməyə başlayırdı.

Keyp-Taunda

Sonra Əhməd Didat böyük müsəlman iş adamlarından Saleh Muhammədlə tanış oldu. CAR-ın əsas şəhərlərindən Keyp-Taun özünəməxsus böyük şəhərdir. Lakin, burada müsəlmanların vəziyyəti ürəkaçan deyil. Bu şəhərdə güclü xristian təşkilatları çoxdur. Bu təşkilatlar mühüm iqtisadi və siyasi əlaqələrə malikdirlər.

Bu səbəblərdən Saleh Muhamməd bir neçə keşişlə elmi mübahisələr hazırlayaraq Əhməd Didatı dəvət etdi. Bu tədbirlərin çoxluğu və insanların buna marağı demək olar ki, Əhəd Didatı bu şəhərdə davamlı qalmağa vadar edirdi. Bu mübahisələr Əhmədi Keyp-Taun şəhərinin sakinlərinin nəzərində çox yüksəklərə qaldırmışdı. Hətta, bu şəhərin sakinlərinin böyük axınlarla Əhməd Didatın məclislərinə tələsməsi bir çoxlarının şəhəri bənzətmə olaraq "Əhməd Didat-Taun" adlandırmasına səbəb olmuşdu.

Beləcə, Qulam Həsən və Saleh Muhamməd Əhməd Didatın həm səfərlərdə, həm də digər zamanlarda ayrılmaz qardaşları olmuşdu. Bu iki dost Əhmədin dəvət səmasında iki qanadı idi. Birinci qanadı Qulam Həsən idi ki, ona öyrənməkdə və araşdırmaqda kömək edirdi. Digər qanadı Saleh Muhamməd isə önündə gedərək onun yolunu səhmana salır, səfər və mükalimələrini bütün təşkilati xırdalıqları ilə tərtib edirdi.

Təvazökarlıq

Bütün şöhrət və ad-sanına rəğmən Əhməd Didat şox təvazökar bir insan idi. O, bu sifətini geyimindən tutmuş, ta idarə etdiyi köhnə avtomobilə qədər qorumaqda idi. Onunla yaxın münasibətdə olan hər bir şəxs onun təvazösünün dərəcəsinə bələd idi.

Bu sifət onun dəvətinin uğurlu olmasına və insanları özünə cəlb etməsinə kömək edirdi. Bundan əlavə o həm də dərin ümumi zəkaya və güclü mühakimə qabiliyyətinə sahib idi. Gözündən heç nə yaynmazdı. Hər bir detalın üzərində diqqətlə dayanardı.

Əhməd Didatın bu şəxsi keyfiyyətləri və ətrafındakı vəfalı dostlarından formalaşan sağlam mühit ona nümunəvi dəvətçi olmaq imkanı verirdi. Buna görə 1977-ci ildə Böyük Londonun "Albert Holl" deyilən salonunda Traz Freyd ilə ilk dünya səviyyyəli disputuna çıxmadan əvvəl onu bütün Cənubi Afrika Respublikası tanıyırdı. Təəssüflər olsun ki, bu səfərində onun dostlaı Qulam Həsən və Salih Muhamməd yox idi. Onlar vəfat etmişdilər. Lakin bu iki dost vəvat etsələr də özlərindən sonra Didatın yanında çoxlu tələbələr qoyub getmişdilər. Bunlardan da biri bugünki İbrahim Cadatdır.

Son nəfəsə qədər dəvət

Onun Dürbandakı ofisinə gündəlik 500-ə yaxn məktub gəlir ki, bu məktubların da əksəriyyətində onun kitablarından və apardığı mübahisələrdən nüsxələr istəyirlər. Həmçinin Dirbandakı böyük məscidinə hər gün 400 əcnəbi ziyarətci gəlir. Ziyarətçiləri burada onun tələbələri qarşılayır və onlara almaq üçün gəldikləri kitab və mühazirələri təqdim edirlər.

Disputlarla (elmi mübahisələrlə) Allaha dəvət üslubunun davam etməsi üçün Əhməd Didat öz metodunu əhatə edən "varislik" deyilən proqramın üzərində çalışırdı. O Dirbanda 6 vəqf (fond) qurur. Bu vəqflərdən biri İslam Dəvəti üzrə Beynəlxalq Mərkəzdir. Bu mərkəz "Didat üslubu ilə dəvət"i həyata keçirir və 8 mərhələli 2 illik kurslar tərtib edir. Burada dərs verənlər alim və dəvətçilərdir. Burada dünyanın hər yerindən bu üslubu öyrənməyə gələn oğlan və qız tələbələr təhsil alır. Həmçinin bu vəqf İslama yeni gələn insanlarn ixtisas alması üçün sənət kollecləri də təşkil etmişdir. Bu kollecləri bitirənlər müəyyən bir sənət sahibi olaraq həyatlarını təmin edirlər.

Arzuları

Onun ən böyük arzusu bu idi: "Əgər pul imkanlarım əl versə bütün dünyanı İslam broşürləri ilə dolduracağam. Xüsusilə də ingilis dilində Quran tərcüməsi ilə".

Əhməd Didat Qurani-Kərimin tərcüməsinin çapına səy göstərirdi. Bunu sonuncu dəfə onu ziyarət edən Mərkəzin bu işdən məsul şöbəsinin üzvləri də təsdiq edirlər. Belə ki, Didat Quran tərcüməsinin dünyada yayılmasının nə qədər zəruri olduğunu vurğulayaraq onları buna təşviq etmiş və demişdir: "Bütün gücünüzü Allahın kəlamını bəşəriyyətə yaymaq üçün sərf edin. Bu mühüm vəzifəyə bütün həyatım boyu sarılmışam…"

Didat Quanın ingilis dilinə tərcüməsinin yayılamsındakı əzmkarlıqdan bəhs edərkən çox zaman incili dünyanın 200 dilinə tərcümə edib çap etməsini misal göstərərdi. Şeyx həmişə ümid edirdi ki, müsəlmanlar Qurani-Kərimin tərcüməsinin milyonlarla çap etmək üçün və onu dünyaya paylamaq üçün imkan və səylərini artıracaqlar.

Müjdə

Didat bu hədəfə bir yuxunu görəndən sonra yönəlmişdi. Dostu İbrahim Cadat o yuxunu danışır: "1976-cı ildə Şeyx Didat bizə gördüyü yuxunu danışdı. O, yuxuda onunla İslam barədə mübahisə edənlərə milyon nüsxə Quran paylayır. Yuxudan oyandıqdan sonra özünə söz verir ki, Qurani-Kərimin tərcüməsini milyon nüsxə çap etdirəcək və getdiyi hər ölkədə paylayacaq."

1996-cı ildə şeyx xəstələndikdə məşhur tərcümə alimlərindən Yusuf Əlinin artıq tərcümə olunmuş Quran məallarından 400 min nüsxə paylanmışdı. İbrahim Cadat deyir: "Şeyx xəstə ikən məni yanına çağırdı və bu vəzifəni tamamlamağı mənə həvalə etdi. Əlhəmdulilləh, mən hələ də İslam Dəvəti üzrə Beynəlxalq Mərkəzdə Əhməd Səid Məxlanın başçılığı altında, onunla birgə bu mübarək işi tamamlamağa çalışıram." Əhməd Səid də başçılıq etdiyi mərkəzin şeyxə Qurani-Kərim paylamağa davam edəcəklərini söz verdiyini söyləyir.

Vəfatı

Şeyx Əhməd Didat, 1996-cı ildə şikəst olur və yatağa düşür. Xəstə olmasına baxmayaraq, o öz ailəsi və qonaqları ilə həmişə ünsiyyətdə olur. Necə ünsiyyət bağlaması isə çox maraqlıdır. O, kipriklərini tərpədərək sözünü deyirdi.

Şeyx Əhməd Didat, 2005-ci ilin avqust ayının 8-də dünyasını dəyişdi. 1996-cı ildən vəfat edincəyə qədər, o yataqda qaldı.

İstinadlar

  1. Almaniya Milli Kitabxanası, Berlin Dövlət Kitabxanası, Bavariya Dövlət Kitabxanası, Avstriya Milli Kitabxanası Record #1033452173 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) — 2012—2016.

əhməd, didat, iyul, 1918, 1918, surat, bombay, presidency, avqust, 2005, 2005, verulam, kvazulu, natal, vilayəti, missioner, əhməd, hüseyn, didatdoğum, tarixi, iyul, 1918doğum, yeri, surat, hindistan, vəfat, tarixi, avqust, 2005, yaşında, vəfat, yeri, cənubi, . Ehmed Didat 1 iyul 1918 1918 07 01 1 Surat Bombay Presidency d 8 avqust 2005 2005 08 08 1 Verulam d Kvazulu Natal vilayeti Missioner Ehmed DidatEhmed Huseyn DidatDogum tarixi 1 iyul 1918Dogum yeri Surat Hindistan Vefat tarixi 8 avqust 2005 87 yasinda Vefat yeri Cenubi Afrika RespublikasiVetendasligi Britaniya Hindistani Hindistan CAR Hindistan dominionu d Fealiyyeti filosof yaziciFealiyyet illeri 1942 2005Sayti ahmed deedat net Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Heyat yolu 3 Dukandaki universitet 4 Devet yolunda dostlar 5 Keyp Taunda 6 Tevazokarliq 7 Son nefese qeder devet 8 Arzulari 9 Mujde 10 Vefati 11 IstinadlarHeyati RedakteEhmed Didat 1918 ci ilde Hindistanda anadan olmus ele eyni ilde onun atasi Cenubi Afrikaya sefere getmisdir 1927 ci ilde onun anasi vefat etdi Ehmed Didat atasinin yanina sefer etdi Ehmed Didat ibtidai tehsilini bitirir orta tehsiline baslayir lakin 2 ci ili 8 ci sinifde veziyyetleri agirlasdigi ucun is axtarmaq mecburiyyetinde qalir Veziyyetleri ele cetinlesirki Ehmed Didat ailesine komek etmeli olur Ele usaq iken mektebi buraxir ve islemeye baslayir Amma qiraeti kitab oxumagi terk etmir xususile de Islam edebiyyatina Islam medeniyyetine ve Islami elmlere ustunluk vermeye baslayir Belece o Hindistanda Islam dinini xristian missionerleri qarsisinda mudafie etmeyi oz uzerine goturur Ehmed Didat boyuyub yasa dolduqca biliyi ve elmi artir telimi ozu ozluyunde davam etdirirdi O artiq anlamisdi ki Islami mudafie etmenin en gozel yolu elm ve bilikle qarsi terefe hucum etmekdir qarsi terefin hucumunu gozlemek deyil Bele qerar verdikden sonra o Incil kitabinin 1 ci nusxesini alir ve oxumaga baslayir Bir muddet sonra o artiq 4 nusxeni de alir Bu kitablari derinden oxuyur ve bezi seyleri qeyd edir ki her gun onun yanina gelib mubahise eden Xristian missonerlerine desin Bir nece gorusden sonra o artiq muzakire ve mubahiselere hazir idi O xristian missionerlerin tebligati qarsisinda duraraq onlarla munaqise etmek isteyirdi Tebligat aparan qruplar onun guclu ve subutlu muzakireleri qarsisinda tab getirmeyende Ehmed Didat fikirlesdi ki indi onlarin boyuklerini biliklilerini ve rahiblerini tekbetek muzakireye cagirsin Onlarla muxtelif regionlarda gorusub muzakireler aparmaga basladi ve bir cox mubahiselerde onlardan ustun oldu Bu minvalla o bu isi bir mesguliyyet ve heves kimi deyil artiq bir devet kimi davam etdirmeye basladi Cenubi Afrikaya kocdukden sonra o yuzlerle muhazireler ve dersler demeye baslayir Xristian papalari ve rahibleri ile gorusub mubahiselere girirdi 20 den artiq kitab yazdi Bu fealiyyetleri ile davam ederek o artiq Incil haqqinda xususi pesekar dersler demeye baslayir Sonra Salam muessisesinin esasini qoyur ve burada o devetcileri mesq etdirmekle mesgul olur Seyx Didatin deveti bele eda etmesi herekati cox tenqidlere meruz qalmisdir Bele ki Seyx Didatin devet uslubu agir istehza yonlu ve eqideli meselelerde cox xirdaci kimi qeleme verilib Bunu hetta xristianlarin ozleri de anlamirdilar yalniz bir iki bas bilenlerinden basqa Seyx Didat qarsisindaki ile ele bir mentiqle danisirdi ki hemin sexs qane olmasa da cavab vere bilmirdi bir nov susdurulurdu Atasinin bu emelini mudafie eden Yusuf deyir ki Seyxin uslubu ona gore bele idi ki ilk vaxtlarinda heyatinin genc yaslarinda onun dinine gore onunla istehza edirdiler onu laga qoyurdular Seyx Didat haqqinda cox sey yaza bilerler onun uslubunu nece isteseler tenqid ede bilerler onun devetinin kobud ve ya cox xirdaci oldugunu da iddia ede bilerler lakin onun ictimaiyyet arasinda olan exlaqina davranisina reftarina bir soz deye bilmezler Hetta onun kitablarinda ve elyazamalarinda bele tenqid olunacaq bir kobudluq tapmaq mumkun deyil Eksine o oz kitablarinda her zaman gozel Islam exlaqlarindan ve edeblerinden yazardi Heyat yolu RedakteEhmed Didat eqidenin azadligi ugrunda eqidenin qarisiqliq ve yanlisliqlardan azad edilmesi ugrunda mucadile etmisdir O XX ci esrin 70 ci illerinden baslayaraq oz disputlari elmi mubahiseleri ile Qerbde genis eks seda dogurmusdur ki bu gunde tesiri davam etmekdedir Ehmed Didat xristian incillerinin bir birine ziddiyetini gosteren kitab ve meqaleleri ile kilise ve onlara tabe olan universitetleri ona cavab vermek ucun arasdirmalar aparilmasina xususi sobeler tesis etmeye vadar etmisdi 1996 ci ilden sonra bu boyuk devetci beyninden basqa butun bedeninin iflic olmasina regmen fealiyyetini durmadan davam etdirirdi Her gun dunyanin butun istiqametlerinden ona mektublar zengler faks ve internet mektublari gelmekde idi Gundelik olaraq gelen mektublarin orta hesabla sayi 500 e qeder idi Dukandaki universitet RedakteEhmed Didat ibtidai tehsil almis amma orta tehsilinin ikinci ilinde heyat cetinlikleri ona tehsilini dayandirmaga ve ailesine yardim ucun is axtaramga mecbur etmisdi Kicik bir dukanda ise duzelir ve belelikle tehsilden butunlukle ayrilaraq ise baglanr Amma haradan bileydi ki o kicik dukan onun ucun boyuk bir universitet olacaq Bu dukanda isleyerken Ehmed incil kitablari alaraq mutalie etmeye baslayir Kitablari oxuduqca onlari muqayise etmeye de baslayir Incillerdeki ziddiyyetler onda sual yaradir goresen bu kitablardan hansi daha dogrudur O bu kitablarda tapdigi ziddiyyetli meqamlari ozunde qeyd ederek her gun dukana gelib sohbet hetta dini mubahise edenlere catdirirdi Devet yolunda dostlar RedakteEhmed Didat genis bilikli dolgun fikirli heddi buluga catmis bir genc idi Yene de calisaraq ozunu yetisdirmekde telimde davam etmekde idi O anlayirdi ki Islami mudafie etmekde en yaxsi vasite hucumdur Bir gun Ehmed heyatinda ilk dostu olan Cenubi Afrikali Qulam Hesen Finka adli biri ile tanis olur O yuksek huquq tehsili almis ayaqqabi ticareti ile mesgul idi Bu iki insani birlesdiren bir cox sifetler var idi Onlardan en esaslari ise her ikisinin ince hisslere malik olmasi ve Islami meselelere qarsi maraq idi Qulam Didatla goruserek onunla dinler arsinda muqayiseli arsdirmalar edir kitablar oxuyur ve oyrenirdiler Bu Didata hem elm oyrenmeye hem de praktiki hazirliga komek edirdi Bele ki gundelik sohbet ve mubahiseler neticesinde Didatda dialoq ve mukalime qurmaq bacarigi formalasirdi ki sonralar bu potensialdan istifade ederek kicik kend ve sehererde kesislerle dini mukalimeler aparmaga basladi Bundan sonra o Qulam ile beraber ozlerindeki gucu hiss ederek bu isi daha da tekmillesdirerek 1956 ci ilde Dirban seherinde sade bir ev kiralayaraq Devet Merkezi tesis etdiler Buradan onlar Cenubi Afrika daxilinde mekteb ve kilselere devet ucun seferler teskil edirdiler Burada Ehmed Didat oz alovlu nitqleri ile disputlar kecirmekde idi Ehmed fikir yoldasi Qulam ile beraber olkeni enine uzununa dolasaraq insanlari sahib olduqlari din uzerinde dusunmeye vadar edir beyinlere haqq toxumu ekirdiler Saglam dusunceli yuzlerle insan Islamla sereflenmekde idi Bu insanlar onun xristian din adamlari ile disputlarinda istirak edir eyni zamanda hemise her yerden qonaqlar qebul eden ofisine gelirdiler Islama girenlerin sayi coxalmaqda kilse daxilinde menevi catlar emele gelmeye baslayirdi Keyp Taunda RedakteSonra Ehmed Didat boyuk muselman is adamlarindan Saleh Muhammedle tanis oldu CAR in esas seherlerinden Keyp Taun ozunemexsus boyuk seherdir Lakin burada muselmanlarin veziyyeti urekacan deyil Bu seherde guclu xristian teskilatlari coxdur Bu teskilatlar muhum iqtisadi ve siyasi elaqelere malikdirler Bu sebeblerden Saleh Muhammed bir nece kesisle elmi mubahiseler hazirlayaraq Ehmed Didati devet etdi Bu tedbirlerin coxlugu ve insanlarin buna maragi demek olar ki Ehed Didati bu seherde davamli qalmaga vadar edirdi Bu mubahiseler Ehmedi Keyp Taun seherinin sakinlerinin nezerinde cox yukseklere qaldirmisdi Hetta bu seherin sakinlerinin boyuk axinlarla Ehmed Didatin meclislerine telesmesi bir coxlarinin seheri benzetme olaraq Ehmed Didat Taun adlandirmasina sebeb olmusdu Belece Qulam Hesen ve Saleh Muhammed Ehmed Didatin hem seferlerde hem de diger zamanlarda ayrilmaz qardaslari olmusdu Bu iki dost Ehmedin devet semasinda iki qanadi idi Birinci qanadi Qulam Hesen idi ki ona oyrenmekde ve arasdirmaqda komek edirdi Diger qanadi Saleh Muhammed ise onunde gederek onun yolunu sehmana salir sefer ve mukalimelerini butun teskilati xirdaliqlari ile tertib edirdi Tevazokarliq RedakteButun sohret ve ad sanina regmen Ehmed Didat sox tevazokar bir insan idi O bu sifetini geyiminden tutmus ta idare etdiyi kohne avtomobile qeder qorumaqda idi Onunla yaxin munasibetde olan her bir sexs onun tevazosunun derecesine beled idi Bu sifet onun devetinin ugurlu olmasina ve insanlari ozune celb etmesine komek edirdi Bundan elave o hem de derin umumi zekaya ve guclu muhakime qabiliyyetine sahib idi Gozunden hec ne yaynmazdi Her bir detalin uzerinde diqqetle dayanardi Ehmed Didatin bu sexsi keyfiyyetleri ve etrafindaki vefali dostlarindan formalasan saglam muhit ona numunevi devetci olmaq imkani verirdi Buna gore 1977 ci ilde Boyuk Londonun Albert Holl deyilen salonunda Traz Freyd ile ilk dunya seviyyyeli disputuna cixmadan evvel onu butun Cenubi Afrika Respublikasi taniyirdi Teessufler olsun ki bu seferinde onun dostlai Qulam Hesen ve Salih Muhammed yox idi Onlar vefat etmisdiler Lakin bu iki dost vevat etseler de ozlerinden sonra Didatin yaninda coxlu telebeler qoyub getmisdiler Bunlardan da biri bugunki Ibrahim Cadatdir Son nefese qeder devet RedakteOnun Durbandaki ofisine gundelik 500 e yaxn mektub gelir ki bu mektublarin da ekseriyyetinde onun kitablarindan ve apardigi mubahiselerden nusxeler isteyirler Hemcinin Dirbandaki boyuk mescidine her gun 400 ecnebi ziyaretci gelir Ziyaretcileri burada onun telebeleri qarsilayir ve onlara almaq ucun geldikleri kitab ve muhazireleri teqdim edirler Disputlarla elmi mubahiselerle Allaha devet uslubunun davam etmesi ucun Ehmed Didat oz metodunu ehate eden varislik deyilen proqramin uzerinde calisirdi O Dirbanda 6 veqf fond qurur Bu veqflerden biri Islam Deveti uzre Beynelxalq Merkezdir Bu merkez Didat uslubu ile devet i heyata kecirir ve 8 merheleli 2 illik kurslar tertib edir Burada ders verenler alim ve devetcilerdir Burada dunyanin her yerinden bu uslubu oyrenmeye gelen oglan ve qiz telebeler tehsil alir Hemcinin bu veqf Islama yeni gelen insanlarn ixtisas almasi ucun senet kollecleri de teskil etmisdir Bu kollecleri bitirenler mueyyen bir senet sahibi olaraq heyatlarini temin edirler Arzulari RedakteOnun en boyuk arzusu bu idi Eger pul imkanlarim el verse butun dunyani Islam brosurleri ile dolduracagam Xususile de ingilis dilinde Quran tercumesi ile Ehmed Didat Qurani Kerimin tercumesinin capina sey gosterirdi Bunu sonuncu defe onu ziyaret eden Merkezin bu isden mesul sobesinin uzvleri de tesdiq edirler Bele ki Didat Quran tercumesinin dunyada yayilmasinin ne qeder zeruri oldugunu vurgulayaraq onlari buna tesviq etmis ve demisdir Butun gucunuzu Allahin kelamini beseriyyete yaymaq ucun serf edin Bu muhum vezifeye butun heyatim boyu sarilmisam Didat Quanin ingilis diline tercumesinin yayilamsindaki ezmkarliqdan behs ederken cox zaman incili dunyanin 200 diline tercume edib cap etmesini misal gostererdi Seyx hemise umid edirdi ki muselmanlar Qurani Kerimin tercumesinin milyonlarla cap etmek ucun ve onu dunyaya paylamaq ucun imkan ve seylerini artiracaqlar Mujde RedakteDidat bu hedefe bir yuxunu gorenden sonra yonelmisdi Dostu Ibrahim Cadat o yuxunu danisir 1976 ci ilde Seyx Didat bize gorduyu yuxunu danisdi O yuxuda onunla Islam barede mubahise edenlere milyon nusxe Quran paylayir Yuxudan oyandiqdan sonra ozune soz verir ki Qurani Kerimin tercumesini milyon nusxe cap etdirecek ve getdiyi her olkede paylayacaq 1996 ci ilde seyx xestelendikde meshur tercume alimlerinden Yusuf Elinin artiq tercume olunmus Quran meallarindan 400 min nusxe paylanmisdi Ibrahim Cadat deyir Seyx xeste iken meni yanina cagirdi ve bu vezifeni tamamlamagi mene hevale etdi Elhemdulilleh men hele de Islam Deveti uzre Beynelxalq Merkezde Ehmed Seid Mexlanin basciligi altinda onunla birge bu mubarek isi tamamlamaga calisiram Ehmed Seid de basciliq etdiyi merkezin seyxe Qurani Kerim paylamaga davam edeceklerini soz verdiyini soyleyir Vefati RedakteSeyx Ehmed Didat 1996 ci ilde sikest olur ve yataga dusur Xeste olmasina baxmayaraq o oz ailesi ve qonaqlari ile hemise unsiyyetde olur Nece unsiyyet baglamasi ise cox maraqlidir O kipriklerini terpederek sozunu deyirdi Seyx Ehmed Didat 2005 ci ilin avqust ayinin 8 de dunyasini deyisdi 1996 ci ilden vefat edinceye qeder o yataqda qaldi Istinadlar Redakte 1 2 3 4 Almaniya Milli Kitabxanasi Berlin Dovlet Kitabxanasi Bavariya Dovlet Kitabxanasi Avstriya Milli Kitabxanasi Record 1033452173 Umumi tenzimleme nezareti GND 2012 2016 Menbe https az wikipedia org w index php title Ehmed Didat amp oldid 5862735, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.