İrinarx İvanoviç Zavalişin peşəkar hərbçi olmuş, tanınmış rus sərkərdəsi ən yaxın silahdaşlarından sayılırdı. O, Polşada quru qoşunlarının əməliyyatlarında, İsveçə qarşı hərbi-dəniz əməliyyatlarında, Hollandiyaya hərbi-dəniz reydində, Norman adalarına dəniz səfərində iştirak etmiş, ordu və donanmanın birləşmiş əməliyyatlarının keçirilməsində böyük təcrübəyə maliik idi. İ.Zavalişin 1803-cü ildə "Həştərxan hərbi rəisi, eləcə də Xəzər dənizindən Qara dənizə qədər Qafqaz xəttinin müfəttişi, Həştərxan kazak qoşunlarının rəisi, regionun bütün hərbi və dəniz qüvvələrinin komandanı" təyin edilmiş, Həştərxan qarnizon alayının şefi vəzifəsinə təsdiq olunmuşdur. Kapitan-leytenanr İ.Veselaqo dəniz hissəsi üzrə, podpolkovnik A.Asayev quru əməliyyatlar üzrə Zavalişinin müavinləri təyin edilmişdirlər. Donanmaya daxil olan hər bir hərbi gəminin öz topları var idi, ticarət gəmilərinə isə əıavə toplar qoyulmuşdu. Lakin Bakının qalası divarlarının qalınlığını nəzərə alaraq xüsusi mühasirə toplarının gətirilməsi sifariş olundu. Sarisından və Qazandan iki ədəd mortir topu yalnız may ayında Həştərxana gətirildiyindən, əməliyyatın başlanması yubadılırdı. Desant qüvvələri Qazan muşketyor alayının altı bölüyü, 16-cı yeger alayının dörd bölüyü və 4 səhra topundan ibarət idi. Nəhayət, iyunun 23-də rus eskadrası dənizə çıxdı.
İyulun 2-də Xəzər donanması İran sahilinə yaxınlaşdı, qısamüddətli döyüşdən sonra Ənzəli limanını zəbt etdi. İyulun 4-də desant üç saat davam edən döyüşdən sonra Pəri-Bazar şəhərini tutdu, buradan Sisianovun məktubunu Fətəli şaha göndərdi və Rəşt istiqamətində irəliləməyə başladı. İyulun 5-də Rəştin girəcəyində baş vermiş döyüşdə rus qoşunları güclü müqavimətlə rastlaşdıqlarını görərək geri çəkilməyə başladılar. Onlar bütün atlarını, bir topu itirmiş, canlı qüvvədə də itkilər vermişlər. Zavalişin Ənzəlidə möhkəmlənməyi planlaşdırırdı, lakin iyulun 8-də Pəri-Bazara 8 minlik İran süvari dəstəsi yaxınlaşdıqda, o, bütün qüvvələrini gəmilərə mindirib şəhəri tərk etməli oldu. Ölkənin hərbi imicinə xələl gətirməmək üçün məğlubiyyət qabardılmır, hətta İ.Zavalişinə Müqəddəs Anna ordeninin 1-ci dərəcəsi (almazlarla bəzədilmiş), podpolkovnik A.Asayevə Müqəddəs Georgi ordeninin 4-cü dərəcəsi təqdim olunmuşdur. Bununla belə, məğlubiyyət İ.Zavalişinin karyerasına mənfi təsir göstərmişdir. Bir müddət kölgədə qaıdıqdan sonra o, vəzifələrdən azad edilir, hərbi xidməti tərk edir, 1808-ci ildə isə nəqliyyat nazirliyinə işə götürülür, əyalət şəhərlərində (Tver, Simbirsk) yaşamağa məcbur olur. Suvorovun ən yaxın silahdaşı, peşəkar hərbiçi üçün bu böyük zərbə idi.
İyunun 23-də donanma Ənzəli limanına çatdı. Desant çıxarmaq və Rəşti tutmaq üçün göstərilən uğursuz cəhtdən sonra rus eskadrası avqustun 12-də Bakı rayonuna yaxınlaşdı. Qalanın təslim edilməsi barədə danışıqlar başlandı. Zavalişin rədd cavabı alaraq avqustun 15-də qalanı atəşə tutmağa, avqustun 22-də isə şəhəri mühasirəyə almağa başladı. Avqustun 29-dək xanlığın mühüm strateji məntəqələri tutuldu. İranla əlaqə saxlayan Bakı hakimi Hüseynqulu xan kömək üçün şah sarayına müraciət etdi. İran tarixçisi Nəsir Nəcminin məlumatına görə, Abbas MirzəUrmiyalı Əsgər xana Bakı xanına kömək üçün qoşunlarla birlikdə dərhal yola düşməyi əmr etdi. Qubalı Şeyxəli xan da Hüseynqulu xana köməklik etməyə hazırlaşırdı. General Zavalişin Bakıya - Hüseynqulu xana Urmiya və Qubadan köməyin yaxınlaşmasından qorxaraq qalanı ələ keçirmədən Lənkəran yaxınlığındakı Sara adasına çəkildi. 1806-cı il fevralın əvvəllərində Sisianov artilleriyası olan böyük qoşun dəstəsi ilə Bakının iki kilometrliyində general Zavalişinin desant dəstəsi ilə birləşdi və Naxırbulaqda düşərgə saldı. Sisianov qalanın təslm edilməsini tələb etdi.
Xarici keçidlər
Şair ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
September 23, 2021
irinarx, zavalişin, irinarx, ivanoviç, zavalişin, 1769, 1821, rusiya, hərbçisi, şair, yazıçı, irinarx, ivanoviç, zavalişindigər, adı, Ирина, рх, Ива, нович, Завали, шинdoğum, tarixi, dekabr, 1769doğum, yeri, rusiyavəfat, tarixi, 1821vəfat, yeri, simbirsk, rusi. Irinarx Ivanovic Zavalisin 1769 1821 Rusiya herbcisi sair yazici Irinarx ZavalisinIrinarx Ivanovic ZavalisinDiger adi rus Irina rh Iva novich Zavali shinDogum tarixi 1 dekabr 1769Dogum yeri RusiyaVefat tarixi 1821Vefat yeri Simbirsk RusiyaVetendasligi Rusiya imperiyasiFealiyyeti sair yaziciHeyati RedakteIrinarx Ivanovic Zavalisin pesekar herbci olmus taninmis rus serkerdesi en yaxin silahdaslarindan sayilirdi O Polsada quru qosunlarinin emeliyyatlarinda Isvece qarsi herbi deniz emeliyyatlarinda Hollandiyaya herbi deniz reydinde Norman adalarina deniz seferinde istirak etmis ordu ve donanmanin birlesmis emeliyyatlarinin kecirilmesinde boyuk tecrubeye maliik idi I Zavalisin 1803 cu ilde Hesterxan herbi reisi elece de Xezer denizinden Qara denize qeder Qafqaz xettinin mufettisi Hesterxan kazak qosunlarinin reisi regionun butun herbi ve deniz quvvelerinin komandani teyin edilmis Hesterxan qarnizon alayinin sefi vezifesine tesdiq olunmusdur Kapitan leytenanr I Veselaqo deniz hissesi uzre podpolkovnik A Asayev quru emeliyyatlar uzre Zavalisinin muavinleri teyin edilmisdirler Donanmaya daxil olan her bir herbi geminin oz toplari var idi ticaret gemilerine ise eiave toplar qoyulmusdu Lakin Bakinin qalasi divarlarinin qalinligini nezere alaraq xususi muhasire toplarinin getirilmesi sifaris olundu Sarisindan ve Qazandan iki eded mortir topu yalniz may ayinda Hesterxana getirildiyinden emeliyyatin baslanmasi yubadilirdi Desant quvveleri Qazan musketyor alayinin alti boluyu 16 ci yeger alayinin dord boluyu ve 4 sehra topundan ibaret idi Nehayet iyunun 23 de rus eskadrasi denize cixdi Iyulun 2 de Xezer donanmasi Iran sahiline yaxinlasdi qisamuddetli doyusden sonra Enzeli limanini zebt etdi Iyulun 4 de desant uc saat davam eden doyusden sonra Peri Bazar seherini tutdu buradan Sisianovun mektubunu Feteli saha gonderdi ve Rest istiqametinde irelilemeye basladi Iyulun 5 de Restin gireceyinde bas vermis doyusde rus qosunlari guclu muqavimetle rastlasdiqlarini gorerek geri cekilmeye basladilar Onlar butun atlarini bir topu itirmis canli quvvede de itkiler vermisler Zavalisin Enzelide mohkemlenmeyi planlasdirirdi lakin iyulun 8 de Peri Bazara 8 minlik Iran suvari destesi yaxinlasdiqda o butun quvvelerini gemilere mindirib seheri terk etmeli oldu Olkenin herbi imicine xelel getirmemek ucun meglubiyyet qabardilmir hetta I Zavalisine Muqeddes Anna ordeninin 1 ci derecesi almazlarla bezedilmis podpolkovnik A Asayeve Muqeddes Georgi ordeninin 4 cu derecesi teqdim olunmusdur Bununla bele meglubiyyet I Zavalisinin karyerasina menfi tesir gostermisdir Bir muddet kolgede qaidiqdan sonra o vezifelerden azad edilir herbi xidmeti terk edir 1808 ci ilde ise neqliyyat nazirliyine ise goturulur eyalet seherlerinde Tver Simbirsk yasamaga mecbur olur Suvorovun en yaxin silahdasi pesekar herbici ucun bu boyuk zerbe idi Iyunun 23 de donanma Enzeli limanina catdi Desant cixarmaq ve Resti tutmaq ucun gosterilen ugursuz cehtden sonra rus eskadrasi avqustun 12 de Baki rayonuna yaxinlasdi Qalanin teslim edilmesi barede danisiqlar baslandi Zavalisin redd cavabi alaraq avqustun 15 de qalani atese tutmaga avqustun 22 de ise seheri muhasireye almaga basladi Avqustun 29 dek xanligin muhum strateji menteqeleri tutuldu Iranla elaqe saxlayan Baki hakimi Huseynqulu xan komek ucun sah sarayina muraciet etdi Iran tarixcisi Nesir Necminin melumatina gore Abbas Mirze Urmiyali Esger xana Baki xanina komek ucun qosunlarla birlikde derhal yola dusmeyi emr etdi Qubali Seyxeli xan da Huseynqulu xana komeklik etmeye hazirlasirdi General Zavalisin Bakiya Huseynqulu xana Urmiya ve Qubadan komeyin yaxinlasmasindan qorxaraq qalani ele kecirmeden Lenkeran yaxinligindaki Sara adasina cekildi 1806 ci il fevralin evvellerinde Sisianov artilleriyasi olan boyuk qosun destesi ile Bakinin iki kilometrliyinde general Zavalisinin desant destesi ile birlesdi ve Naxirbulaqda duserge saldi Sisianov qalanin teslm edilmesini teleb etdi Xarici kecidler Redakte Sair ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Irinarx Zavalisin amp oldid 5852320, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
