fbpx
Wikipedia

İntibah incəsənəti

İntibah sənətinin ilk təşəbbüsçüləri XIV əsrİtaliyada meydana gəlmişdi. Bu dövrün sənətçiləri Pyetro Kavallini (1259–1344), Simone Martini (1284–1344) və (ilk növbədə) Cotto (1267–1337) ənənəvi dini mövzularda kətan hazırlayarkən beynəlxalq qotik ənənəsindən başladılar, lakin yeni sənət üsullarından istifadə etməyə başladılar: mənzərəni arxa planda istifadə edərək şəkillərin daha real və canlı görünməsinə imkan verən üç ölçülü kompozisiya qurur. Bu, işlərini görüntü konvensiyaları ilə tamamlanan əvvəlki ikonoqrafik ənənədən kəskin şəkildə fərqləndirdi. İşlərini təyin etmək üçün Protointibah termini istifadə olunur.

Mikelancelo. «David» (1501-1504)

İtalyan sənəti tarixində müxtəlif əsrlərdə müvafiq terminlər yaranmışdır:

  • duçento — 1200-е. İtal. ducento (iki yüz). Beynəlxalq qotika.
  • treçento — 1300-е. İtal. trecento (üç yüz). Protointibah.
  • kvatroçento — 1400-е. İtal. quattrocento (dörd yüz). Erkən İntibah, Yüksək İntibah.
  • çinkveçento — 1500-е. İtal. cinquecento (beş yüz). Yüksək İntibah dövrünün sonu, Gec İntibah.

Erkən İntibah

Əsas məqalə: Kvatroçento

XV əsrin əvvəllərində florensiyalı alim və memar Filippo Brunelleski (1377–1446) rəngkarlıqda xətti perspektiv qanunlarını kəşf etdi və təsvir etdi. Bu, sənətçilərə şəklin düz bir kətanında üçölçülü məkanın mükəmməl şəkillərini əldə etməyə imkan verdi.

Digər bir vacib addım, dini olmayan, dünyəvi sənətin ortaya çıxması idi. Portret və mənzərə müstəqil janr kimi quruldu. Hətta dini süjetlər fərqli bir təfsir əldə etdi - İntibah sənətçiləri öz personajlarını fərdi fərdi əlamətləri və hərəkətlərin insan motivləri ilə qəhrəman kimi qəbul etməyə başladılar.

Bu dövrün tanınmış rəssamları — Mazaçço (1401—1428), Mazolino (1383—1440), Betsso Qotssoli (1420—1497), Pyero Della Françesko (1420—1492), Andrea Mantenya (1431—1506), Nikkolo Pitssolo (1421-1453), Covanni Bellini (1430—1516), Antonello da Messina (1430—1479), Domeniko Qirlandayo (1449—1494), Sandro Bottiçelli (1445—1510).

Heykəltəraşlıq geniş yayılmışdır. Heykəltəraşların işində inkişaf edən bir çox forma: heykəl, bir relyef, büst və s. insan plastikasının təsvirində yeni yüksəkliklərə imza atdılar: duyğular, bədən hərəkətləri, çoxölçülü mürəkkəb mənzərələr, perspektiv relyeflər. Bu dövrün ən məşhur heykəltəraşları Donatello (1386-1466) və Lorentso Giberti (1381-1456).

Yüksək İntibah

  Əsas məqalə: Yüksək İntibah

İntibah sənətinin ən yüksək çiçəklənməsi "Yüksək İntibah" adlandırılan XVI əsrin birinci rübünə təsadüf etdi. Yakopo Sansovino (1486—1570), Leonardo da Vinçi (1452—1519), Rafael Santi (1483—1520), Mikelancelo Buanarotti (1475—1564), Corcone (1476—1510), Titsian (1477—1576), Antonio Alleqri Korreco (1489—1534) əsərləri Avropa sənətinin qızıl fondunu təşkil edir.

 
Mikelancelo. «Adəmin yaradılması», 1508—1512, Sikstin kapellası

Rəssamlığa təbiətşünasların nöqteyi-nəzərindən yanaşaraq, Leonardo da Vinçi bir insanın üz və bədəninin üz ifadələrinin köçürülməsində, məkan köçürmə üsullarında və kompozisiya qurmaqda mükəmməlliyə nail oldu. Eyni zamanda, əsərləri humanist ideallara cavab verən bir insanın ahəngdar görüntüsünü yaradır. Gələcəkdə bu yeniliklər Rafael Santi tərəfindən hazırlanmışdır.

Mikelancelo Buanarottinin rəsmləri və heykəlləri qəhrəmanlıq yolları ilə doludur və eyni zamanda humanizm böhranının faciəvi bir mənasını verir. Rəsmləri insanın gücünü və qüdrətini, bədəninin gözəlliyini tərifləyir, eyni zamanda dünyada təkliyini vurğulayır.

Corcone və Titsian yaradıcılığı mənzərə, sujetin poetizasiyaya olan marağı fərqləndirir. Hər iki sənətçi portret sənətində böyük sənətkarlıq əldə etdilər, bununla da personajlarının xarakter və zəngin daxili dünyalarını çatdırdılar.

İntibah təsviri incəsənəti

İntibah dövrünün ən görkəmli nümayəndələrindən biri Leonardo da Vinçi (1452-1519) Florensiyada anadan olmuşdu, rəssam, alim, ixtiraçı, mühəndis, memar, musiqiçi, şair idi. O, insanları müşahidə edir, onların zahiri və daxili gözəlliklərini öz əsərlərində təsvir edirdi. Onun "Mona Liza" ("Cokonda") — gənc qadın portreti buna əyani misaldır. O, paraşütün, vertolyotun, sualtı qayığın və s. quruluşunu işləyib hazırlamışdı.

İntibah dövrünün dahi xadimlərindən olan Mikelancelo (1475-1564) heykəltəraş, rəssam, memar, hərbi mühəndis və şair idi. O, Florensiyanın azadlığı uğrunda mübarizədə iştirak etmiş, müdafiə qurğularının tikilməsinə rəhbərlik etmişdi. O, güclü bədənə, yenilməz iradəyə malik gənc insanların heykəllərini yaradırdı. O, 5,5 m hündürlüyündə olan "David" heykəlini mərmərdən yonmuşdu. Bu əsərdə nəhənglərlə vuruşan çoban təsvir olunmuşdu. "David" heykəli Florensiyanın mərkəzində qoyulmuşdu və şəhərin himayəçisi sayılırdı. Mikelancelo Romada Müqəddəs Pyotr kilsəsinin tikintisində də iştirak etmişdi.

İtaliya intibahının ən görkəmli rəssamlarından biri Rafael Santi (1483-1520) idi. O, gözəl, güclü, zəkalı və xoşxasiyyətli insanları təsvir edirdi. Əvvəl Florensiyada, sonra Romada çalışmış, Müqəddəs Pyotr kilsəsinin bəzədilməsinə rəhbərlik etmişdi. Ən məşhur əsəri "Sikst Madonnası"dır. Əsər Müəqəddəs Sikst monastırı üçün çəkilmişdi. Əsərdə insanların səadəti naminə balasını qurban verməyə hazır olan ana təsvir olunmuşdu. İtaliya intibah mədəniyyəti Niderland, Almaniya və İspaniya mədəniyyətinə təsir etmiş və onlar da dünya mədəniyyətinə nadir töhfələr vermişlər.

XVI əsrin başlanğıcında Almaniyada intibah mədəniyyətinin tərəqqisi reformasiya hərəkatı, feodal zülmünə qarşı mübarizə ilə bağlı idi. Almaniyada qabaqcıl rəssamlara rəssam, mühəndis, memar, şair, qədim dillərin bilicisi olan Albert Dürer başçılıq edirdi. Dürer çap olunan kitablar üçün şəkillər çəkir, mənəvi zənginliyə malik güclü, ağıllı adamları təsvir edirdi. "Cavan oğlan", "Dörd atlı" əsərləri buna misal ola bilər.

Hollandiya incəsənətinin tərəqqisi burjua inqilabının qələbəsi də bağlı idi. Bu dövrün görkəmli rəssamı Rembrandt Van Reyn (1606-1669) idi. Onun yaratdığı əsərlərin 1500-ü dövrümüzə qə­dər gəlib çıxmışdır, onların 100 ədədi avtoportretdir. Onun əsərlərinin əsasını insan, onun xarakteri, ağlı, duyğuları təşkil edirdi. Rəssam öz zövqlərini ona qəbul etdirən sifarişçilərlə razılaşmadığından ona sifariş vermədilər. O, yoxsulluq içində öldü. Ömrünün sonunda qoca adamların portretini yaradırdı. Onun məşhur əsərlərindən "İsmayıl qurbanı", "Danaya", "Yolunu azmış oğulun qayıtması" və b. misal çəkmək olar.

İspaniyada XVI əsrin sonunda incəsənətdə başlanan tərəqqi 100 ilə qədər davam etdi. Bu dövr İspaniya mədəniyyətinin "qızıl dövrü" adlanır. İspaniyada incəsənət əsərlərinin sifarişçisi kral, kilsə, adlı-sanlı feodallar idi. Rəssamlıqda xalqın həyatını əks etdirən əsərlər də yaradılırdı. İspaniyanın məşhur rəssamı Diyeqo Velaskes (1599-1660) idi. O, Madriddə 40 ilə qədər sarayda fəaliyyət göstərmişdi. Ömrünün sonunda "Əyirici qadınlar" əsərində Avropa rəssamları içərisində ilk dəfə işçi qadın əməyini təsvir etmişdir. Onun qəbir daşında yazılmışdır: "Həqiqət rəssamına".

İstinadlar

Xarici keçidlər

  •   Vikianbarda İntibah incəsənəti ilə əlaqəli mediafayllar var
  • Ümumi İncəsənət Tarixinin üçüncü cildi tamamilə İntibah sənətinə həsr edilmişdir. İtaliya, Hollandiya, Almaniya, Fransa, İspaniya, Portuqaliya, İngiltərə, Dalmatiya, Macarıstan, Çexoslovakiya və Polşanın sənəti sayılır.

intibah, incəsənəti, intibah, sənətinin, təşəbbüsçüləri, əsrdə, italiyada, meydana, gəlmişdi, dövrün, sənətçiləri, pyetro, kavallini, 1259, 1344, simone, martini, 1284, 1344, növbədə, cotto, 1267, 1337, ənənəvi, dini, mövzularda, kətan, hazırlayarkən, beynəlxa. Intibah senetinin ilk tesebbusculeri XIV esrde Italiyada meydana gelmisdi Bu dovrun senetcileri Pyetro Kavallini 1259 1344 Simone Martini 1284 1344 ve ilk novbede Cotto 1267 1337 enenevi dini movzularda ketan hazirlayarken beynelxalq qotik enenesinden basladilar lakin yeni senet usullarindan istifade etmeye basladilar menzereni arxa planda istifade ederek sekillerin daha real ve canli gorunmesine imkan veren uc olculu kompozisiya qurur Bu islerini goruntu konvensiyalari ile tamamlanan evvelki ikonoqrafik eneneden keskin sekilde ferqlendirdi Islerini teyin etmek ucun Protointibah termini istifade olunur Mikelancelo David 1501 1504 Italyan seneti tarixinde muxtelif esrlerde muvafiq terminler yaranmisdir ducento 1200 e Ital ducento iki yuz Beynelxalq qotika trecento 1300 e Ital trecento uc yuz Protointibah kvatrocento 1400 e Ital quattrocento dord yuz Erken Intibah Yuksek Intibah cinkvecento 1500 e Ital cinquecento bes yuz Yuksek Intibah dovrunun sonu Gec Intibah Mundericat 1 Erken Intibah 2 Yuksek Intibah 3 Intibah tesviri inceseneti 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerErken Intibah RedakteEsas meqale KvatrocentoXV esrin evvellerinde florensiyali alim ve memar Filippo Brunelleski 1377 1446 rengkarliqda xetti perspektiv qanunlarini kesf etdi ve tesvir etdi Bu senetcilere seklin duz bir ketaninda ucolculu mekanin mukemmel sekillerini elde etmeye imkan verdi Diger bir vacib addim dini olmayan dunyevi senetin ortaya cixmasi idi Portret ve menzere musteqil janr kimi quruldu Hetta dini sujetler ferqli bir tefsir elde etdi Intibah senetcileri oz personajlarini ferdi ferdi elametleri ve hereketlerin insan motivleri ile qehreman kimi qebul etmeye basladilar Bu dovrun taninmis ressamlari Mazacco 1401 1428 Mazolino 1383 1440 Betsso Qotssoli 1420 1497 Pyero Della Francesko 1420 1492 Andrea Mantenya 1431 1506 Nikkolo Pitssolo 1421 1453 Covanni Bellini 1430 1516 Antonello da Messina 1430 1479 Domeniko Qirlandayo 1449 1494 Sandro Botticelli 1445 1510 Heykelterasliq genis yayilmisdir Heykelteraslarin isinde inkisaf eden bir cox forma heykel bir relyef bust ve s insan plastikasinin tesvirinde yeni yuksekliklere imza atdilar duygular beden hereketleri coxolculu murekkeb menzereler perspektiv relyefler Bu dovrun en meshur heykelteraslari Donatello 1386 1466 ve Lorentso Giberti 1381 1456 Yuksek Intibah Redakte Esas meqale Yuksek IntibahIntibah senetinin en yuksek ciceklenmesi Yuksek Intibah adlandirilan XVI esrin birinci rubune tesaduf etdi Yakopo Sansovino 1486 1570 Leonardo da Vinci 1452 1519 Rafael Santi 1483 1520 Mikelancelo Buanarotti 1475 1564 Corcone 1476 1510 Titsian 1477 1576 Antonio Alleqri Korreco 1489 1534 eserleri Avropa senetinin qizil fondunu teskil edir Mikelancelo Ademin yaradilmasi 1508 1512 Sikstin kapellasi Ressamliga tebietsunaslarin noqteyi nezerinden yanasaraq Leonardo da Vinci bir insanin uz ve bedeninin uz ifadelerinin kocurulmesinde mekan kocurme usullarinda ve kompozisiya qurmaqda mukemmelliye nail oldu Eyni zamanda eserleri humanist ideallara cavab veren bir insanin ahengdar goruntusunu yaradir Gelecekde bu yenilikler Rafael Santi terefinden hazirlanmisdir Mikelancelo Buanarottinin resmleri ve heykelleri qehremanliq yollari ile doludur ve eyni zamanda humanizm bohraninin facievi bir menasini verir Resmleri insanin gucunu ve qudretini bedeninin gozelliyini terifleyir eyni zamanda dunyada tekliyini vurgulayir Corcone ve Titsian yaradiciligi menzere sujetin poetizasiyaya olan maragi ferqlendirir Her iki senetci portret senetinde boyuk senetkarliq elde etdiler bununla da personajlarinin xarakter ve zengin daxili dunyalarini catdirdilar Intibah tesviri inceseneti RedakteIntibah dovrunun en gorkemli numayendelerinden biri Leonardo da Vinci 1452 1519 Florensiyada anadan olmusdu ressam alim ixtiraci muhendis memar musiqici sair idi O insanlari musahide edir onlarin zahiri ve daxili gozelliklerini oz eserlerinde tesvir edirdi Onun Mona Liza Cokonda genc qadin portreti buna eyani misaldir O parasutun vertolyotun sualti qayigin ve s qurulusunu isleyib hazirlamisdi Intibah dovrunun dahi xadimlerinden olan Mikelancelo 1475 1564 heykelteras ressam memar herbi muhendis ve sair idi O Florensiyanin azadligi ugrunda mubarizede istirak etmis mudafie qurgularinin tikilmesine rehberlik etmisdi O guclu bedene yenilmez iradeye malik genc insanlarin heykellerini yaradirdi O 5 5 m hundurluyunde olan David heykelini mermerden yonmusdu Bu eserde nehenglerle vurusan coban tesvir olunmusdu David heykeli Florensiyanin merkezinde qoyulmusdu ve seherin himayecisi sayilirdi Mikelancelo Romada Muqeddes Pyotr kilsesinin tikintisinde de istirak etmisdi Italiya intibahinin en gorkemli ressamlarindan biri Rafael Santi 1483 1520 idi O gozel guclu zekali ve xosxasiyyetli insanlari tesvir edirdi Evvel Florensiyada sonra Romada calismis Muqeddes Pyotr kilsesinin bezedilmesine rehberlik etmisdi En meshur eseri Sikst Madonnasi dir Eser Mueqeddes Sikst monastiri ucun cekilmisdi Eserde insanlarin seadeti namine balasini qurban vermeye hazir olan ana tesvir olunmusdu Italiya intibah medeniyyeti Niderland Almaniya ve Ispaniya medeniyyetine tesir etmis ve onlar da dunya medeniyyetine nadir tohfeler vermisler XVI esrin baslangicinda Almaniyada intibah medeniyyetinin tereqqisi reformasiya herekati feodal zulmune qarsi mubarize ile bagli idi Almaniyada qabaqcil ressamlara ressam muhendis memar sair qedim dillerin bilicisi olan Albert Durer basciliq edirdi Durer cap olunan kitablar ucun sekiller cekir menevi zenginliye malik guclu agilli adamlari tesvir edirdi Cavan oglan Dord atli eserleri buna misal ola biler Hollandiya incesenetinin tereqqisi burjua inqilabinin qelebesi de bagli idi Bu dovrun gorkemli ressami Rembrandt Van Reyn 1606 1669 idi Onun yaratdigi eserlerin 1500 u dovrumuze qe der gelib cixmisdir onlarin 100 ededi avtoportretdir Onun eserlerinin esasini insan onun xarakteri agli duygulari teskil edirdi Ressam oz zovqlerini ona qebul etdiren sifariscilerle razilasmadigindan ona sifaris vermediler O yoxsulluq icinde oldu Omrunun sonunda qoca adamlarin portretini yaradirdi Onun meshur eserlerinden Ismayil qurbani Danaya Yolunu azmis ogulun qayitmasi ve b misal cekmek olar Ispaniyada XVI esrin sonunda incesenetde baslanan tereqqi 100 ile qeder davam etdi Bu dovr Ispaniya medeniyyetinin qizil dovru adlanir Ispaniyada incesenet eserlerinin sifariscisi kral kilse adli sanli feodallar idi Ressamliqda xalqin heyatini eks etdiren eserler de yaradilirdi Ispaniyanin meshur ressami Diyeqo Velaskes 1599 1660 idi O Madridde 40 ile qeder sarayda fealiyyet gostermisdi Omrunun sonunda Eyirici qadinlar eserinde Avropa ressamlari icerisinde ilk defe isci qadin emeyini tesvir etmisdir Onun qebir dasinda yazilmisdir Heqiqet ressamina Istinadlar RedakteXarici kecidler Redakte Vikianbarda Intibah inceseneti ile elaqeli mediafayllar varUmumi Incesenet Tarixinin ucuncu cildi tamamile Intibah senetine hesr edilmisdir Italiya Hollandiya Almaniya Fransa Ispaniya Portuqaliya Ingiltere Dalmatiya Macaristan Cexoslovakiya ve Polsanin seneti sayilir Menbe https az wikipedia org w index php title Intibah inceseneti amp oldid 5704410, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.