İnsan beyni insanın sinir sisteminin mərkəzi orqanıdır və onurğa beyni ilə birlikdə mərkəzi sinir sistemini təşkil edir. Beyin uc beyin, beyin sapı və beyincikdən ibarətdir. O, bədənin əksər fəaliyyətlərinə nəzarət edir, duyğu orqanlarından aldığı məlumatları emal edir, inteqrasiya edir, əlaqələndirir və bədənin qalan hissəsinə göndərilən təlimatlarla bağlı qərarlar qəbul edir. Beyin başın kəllə sümükləri içərisində yerləşir və bu sümüklər onu qoruyur.
İnsan beyninin ən böyük hissəsi olan serebrum iki beyin yarımkürəsindən ibarətdir. Hər yarımkürənin ağ maddədən ibarət daxili nüvəsi və boz maddədən ibarət xarici səthi — beyin qabığı var. Beyin qabığının xarici təbəqəsi (neokorteks) və daxili təbəqəsi (allokorteks) var. Neokorteks altı neyron təbəqədən, allokorteksdə isə üç və ya dörd təbəqədən ibarətdir. Hər yarımkürə şərti olaraq dörd paya bölünür — alın payı, gicgah payı, təpə payı və ənsə payı. Alın payı özünü idarə etmə, planlaşdırma, əsaslandırma və mücərrəd düşüncə daxil olmaqla icra funksiyaları ilə əlaqələndirilir, ənsə payı isə görmə ilə bağlıdır. Hər bir payda kortikal sahələr sensor, motor və assosiasiya bölgələri kimi xüsusi funksiyalarla əlaqələndirilir. Sol və sağ yarımkürələrin forma və funksiya baxımından oxşar olmasına baxmayaraq, bəzi funksiyalar bir tərəflə əlaqələndirilir, məsələn, solda dil, sağda vizual-məkan qabiliyyəti. Yarımkürələr komissural sinir yolları ilə bağlanır, ən böyüyü korpus kallosumdur.
Serebrum beyin sapı ilə onurğa beyninə bağlanır. Beyin sapı orta beyindən, körpüdən və uzunsov beyindən ibarətdir. Beyincik beyin sapı ilə serebellar peduncles adlanan üç cüt sinir yolu ilə birləşir. Serebrumun içərisində serebrospinal mayenin istehsal olunduğu və dövr etdiyi dörd bir-birinə bağlı mədəcikdən ibarət olan mədəcik sistemi var. Beyin qabığının altında talamus, epitalamus, epifiz, hipotalamus, hipofiz vəzi və subtalamus daxil olmaqla bir neçə mühüm struktur var; limbik strukturlar, o cümlədən amiqdala və hipokampus; klaustrum, bazal qanqliyaların müxtəlif nüvələri; baza ön beyin strukturları və üç dairəvi orqanlar. Beynin hüceyrələrinə neyronlar və dəstəkləyici qlial hüceyrələr daxildir. Beyində 86 milyarddan çox neyron və az-çox ona bərabər sayda digər hüceyrələr var. Beynin fəaliyyəti neyronların qarşılıqlı əlaqəsi və onların sinir impulslarına cavab olaraq neyrotransmitterlərin sərbəst buraxılması ilə mümkün olur. Neyronlar sinir yolları, neyron sxemləri və mürəkkəb şəbəkə sistemləri yaratmaq üçün birləşirlər. Bütün dövrə neyrotransmissiya prosesi ilə idarə olunur.
May 17, 2023
insan, beyni, məqalədə, heç, məlumatın, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, insanın, sinir, sisteminin, mərkəz. Bu meqalede hec bir melumatin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz Insan beyni insanin sinir sisteminin merkezi orqanidir ve onurga beyni ile birlikde merkezi sinir sistemini teskil edir Beyin uc beyin beyin sapi ve beyincikden ibaretdir O bedenin ekser fealiyyetlerine nezaret edir duygu orqanlarindan aldigi melumatlari emal edir inteqrasiya edir elaqelendirir ve bedenin qalan hissesine gonderilen telimatlarla bagli qerarlar qebul edir Beyin basin kelle sumukleri icerisinde yerlesir ve bu sumukler onu qoruyur Insan beyniArteriya Daxili yuxu arteriyasiVena Daxili vidaci vena Vikianbarda elaqeli mediafayllarInsan beyninin en boyuk hissesi olan serebrum iki beyin yarimkuresinden ibaretdir Her yarimkurenin ag maddeden ibaret daxili nuvesi ve boz maddeden ibaret xarici sethi beyin qabigi var Beyin qabiginin xarici tebeqesi neokorteks ve daxili tebeqesi allokorteks var Neokorteks alti neyron tebeqeden allokorteksde ise uc ve ya dord tebeqeden ibaretdir Her yarimkure serti olaraq dord paya bolunur alin payi gicgah payi tepe payi ve ense payi Alin payi ozunu idare etme planlasdirma esaslandirma ve mucerred dusunce daxil olmaqla icra funksiyalari ile elaqelendirilir ense payi ise gorme ile baglidir Her bir payda kortikal saheler sensor motor ve assosiasiya bolgeleri kimi xususi funksiyalarla elaqelendirilir Sol ve sag yarimkurelerin forma ve funksiya baximindan oxsar olmasina baxmayaraq bezi funksiyalar bir terefle elaqelendirilir meselen solda dil sagda vizual mekan qabiliyyeti Yarimkureler komissural sinir yollari ile baglanir en boyuyu korpus kallosumdur Serebrum beyin sapi ile onurga beynine baglanir Beyin sapi orta beyinden korpuden ve uzunsov beyinden ibaretdir Beyincik beyin sapi ile serebellar peduncles adlanan uc cut sinir yolu ile birlesir Serebrumun icerisinde serebrospinal mayenin istehsal olundugu ve dovr etdiyi dord bir birine bagli medecikden ibaret olan medecik sistemi var Beyin qabiginin altinda talamus epitalamus epifiz hipotalamus hipofiz vezi ve subtalamus daxil olmaqla bir nece muhum struktur var limbik strukturlar o cumleden amiqdala ve hipokampus klaustrum bazal qanqliyalarin muxtelif nuveleri baza on beyin strukturlari ve uc dairevi orqanlar Beynin huceyrelerine neyronlar ve destekleyici qlial huceyreler daxildir Beyinde 86 milyarddan cox neyron ve az cox ona beraber sayda diger huceyreler var Beynin fealiyyeti neyronlarin qarsiliqli elaqesi ve onlarin sinir impulslarina cavab olaraq neyrotransmitterlerin serbest buraxilmasi ile mumkun olur Neyronlar sinir yollari neyron sxemleri ve murekkeb sebeke sistemleri yaratmaq ucun birlesirler Butun dovre neyrotransmissiya prosesi ile idare olunur Menbe https az wikipedia org w index php title Insan beyni amp oldid 6970742, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
