Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Özbəkistan Sovet Sosialist Respublikası, Özbəkistan SSR (özb. Ўзбекистон Совет Социалистик Республикаси) — SSRİ-nin tərkibinə daxil olan 15 müttəfiq respublikadan biri. 27 oktyabr 1924-cü ildə təşkil olunmuşdur. Özbəkistan Sovet Sosialist Respublikası, qısaca olaraq Özbəkistan SSR və ÖzSSR, Sovet Özbəkistanı da adlanır, Sovet İttifaqının müttəfiq respublikalarından biri olan sovet respublikasıdır. 1924-cü il oktyabrın 27-də SSRİ-də qondarma milli-ərazi demarkasiyası nəticəsində yaranıb.] SSRİ Sovetlərinin 3-cü Qurultayının 13 may 1925-ci il tarixli Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqının yaradılması haqqında Müqavilə Özbəkistan SSR-ə də şamil edildi. 1991-ci il sentyabrın 1-də ÖzSSR SSRİ-dən ayrılaraq müstəqilliyini elan etdi və Özbəkistan Respublikasına çevrildi. Qırğızıstan, Türkmənistan, Qazaxıstan və Tacikistan SSR, Əfqanıstanla həmsərhəddir.
| Tarixi dövlət | |||||
| Özbəkistan Sovet Sosialist Respublikası | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| «Бутун дунё пролетарлари, бирлашингиз!» «Bütün ölkələrin proletarları birləşin!» | |||||
| Özbəkistan SSR-nin himni | |||||
 | |||||
| | |||||
| Paytaxt | Səmərqənd, Daşkənd, Buxara | ||||
| Dilləri | Özbək dili, rus dili | ||||
| Rəsmi dilləri | |||||
| Dövlət dini | Dövlət ateizmi, Dünyəvi dövlət | ||||
| Valyuta | SSRİ rublu | ||||
| Ərazisi |
| ||||
| Əhalisi |
| ||||
| İdarəetmə forması | sovet respublikası[d] | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Yaranması
1924-cü il inzibati-ərazi islahatı nəticəsində Xarəzm Sovet Sosialist Respublikası, Buxara Sovet Sosialist Respublikası ləğv edildi və onların ərazisində, habelə RSFSR-in tərkibində olan keçmiş Türküstan MSSR ərazisində iki yeni ittifaq respublikası - Türkmənistan SSR və Özbəkistan SSR yarandı. Özbəkistan SSR-in tərkibinə Buxara SSR-nin böyük hissəsi, Xarəzm SSR, habelə Səmərqənd vilayəti, Fərqanə vilayətinin böyük hissəsi və Türküstan MSSR Sırdərya vilayətinin Daşkənd rayonunun əraziləri qatıldı. Eyni zamanda, Özbəkistan SSR-in cənub hissəsində Tacikistan MSSR yarandı.
1925-ci ildə vahid inzibati bölgü tətbiq edildi. Respublika 7 vilayətə bölündü: Səmərqənd, Daşkənd, Fərqanə, Zərəfşan, Surxandərya, Qaşqadərya, Xarəzm. Vilayətlər 33 qəzadan ibarət idi. Respublikanın paytaxtı Səmərqənd şəhəridir.
1926-cı ildə vilayət bölgüsü dairələr ilə əvəz olundu. Əndican, Buxara, Zərəfşan, Qaşqadərya, Səmərqənd, Surxandərya, Daşkənd, Fərqanə, Xocent (1929-cu ildə ləğv edilib), Xarəzm dairələr yaradıldı.
1929-cu ildə Tacikistan MSSR Tacikistan SSR-ə çevrildi və Özbəkistan SSR-in tərkibindən çıxarıldı.
1930-cu ildə dairələr ləğv edildi. Özbəkistan SSR müstəqil inzibati-təsərrüfat vahidlərinə ayrılmış 9 şəhərdən, 73 rayondan, 1696 kənd sovetindən ibarət olmağa başladı.
1930-cu ildə respublikanın paytaxtı Səmərqənddən Daşkəndə köçürüldü.
1936-cı ildə Qaraqalpaqıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası RSFSR-dən Özbəkistan SSR-ə verildi.
1956-cı ildə Özbəkistan və Qazaxıstan SSR-in sərhədləri dəyişdi, nəticədə Özbəkistan SSR indiki Bostanlıq rayonunun ərazilərini və Daşkənd vilayətinin Qibray rayonunun bir hissəsini, Qazaxıstan SSR-in Qolodnostep vilayətinin bir hissəsini aldı; Cizak, Nəvai və Sırdərya vilayətlərinin tərkibinə daxil oldu).
İstinadlar
- // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
- "Узбекистан. Административное деление". 2018-02-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-17.
- Указ Президиума ВС СССР от 13.02.1956 о частичном изменении границы между Казахской ССР и Узбекской ССР
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ozbekistan Sovet Sosialist Respublikasi Ozbekistan SSR ozb Ўzbekiston Sovet Socialistik Respublikasi SSRI nin terkibine daxil olan 15 muttefiq respublikadan biri 27 oktyabr 1924 cu ilde teskil olunmusdur Ozbekistan Sovet Sosialist Respublikasi qisaca olaraq Ozbekistan SSR ve OzSSR Sovet Ozbekistani da adlanir Sovet Ittifaqinin muttefiq respublikalarindan biri olan sovet respublikasidir 1924 cu il oktyabrin 27 de SSRI de qondarma milli erazi demarkasiyasi neticesinde yaranib SSRI Sovetlerinin 3 cu Qurultayinin 13 may 1925 ci il tarixli Sovet Sosialist Respublikalari Ittifaqinin yaradilmasi haqqinda Muqavile Ozbekistan SSR e de samil edildi 1991 ci il sentyabrin 1 de OzSSR SSRI den ayrilaraq musteqilliyini elan etdi ve Ozbekistan Respublikasina cevrildi Qirgizistan Turkmenistan Qazaxistan ve Tacikistan SSR Efqanistanla hemserheddir Tarixi dovletOzbekistan Sovet Sosialist RespublikasiBayraq Gerb d Butun dunyo proletarlari birlashingiz Butun olkelerin proletarlari birlesin Ozbekistan SSR nin himni27 oktyabr 1924 26 dekabr 1991Paytaxt Semerqend Daskend BuxaraDilleri Ozbek dili rus diliResmi dilleri Ozbek dili rus diliDovlet dini Dovlet ateizmi Dunyevi dovletValyuta SSRI rubluErazisi 447 400 km Ehalisi 19 906 000 nef Idareetme formasi sovet respublikasi d Vikianbarda elaqeli mediafayllarYaranmasi1924 cu il inzibati erazi islahati neticesinde Xarezm Sovet Sosialist Respublikasi Buxara Sovet Sosialist Respublikasi legv edildi ve onlarin erazisinde habele RSFSR in terkibinde olan kecmis Turkustan MSSR erazisinde iki yeni ittifaq respublikasi Turkmenistan SSR ve Ozbekistan SSR yarandi Ozbekistan SSR in terkibine Buxara SSR nin boyuk hissesi Xarezm SSR habele Semerqend vilayeti Ferqane vilayetinin boyuk hissesi ve Turkustan MSSR Sirderya vilayetinin Daskend rayonunun erazileri qatildi Eyni zamanda Ozbekistan SSR in cenub hissesinde Tacikistan MSSR yarandi 1925 ci ilde vahid inzibati bolgu tetbiq edildi Respublika 7 vilayete bolundu Semerqend Daskend Ferqane Zerefsan Surxanderya Qasqaderya Xarezm Vilayetler 33 qezadan ibaret idi Respublikanin paytaxti Semerqend seheridir 1926 ci ilde vilayet bolgusu daireler ile evez olundu Endican Buxara Zerefsan Qasqaderya Semerqend Surxanderya Daskend Ferqane Xocent 1929 cu ilde legv edilib Xarezm daireler yaradildi 1929 cu ilde Tacikistan MSSR Tacikistan SSR e cevrildi ve Ozbekistan SSR in terkibinden cixarildi 1930 cu ilde daireler legv edildi Ozbekistan SSR musteqil inzibati teserrufat vahidlerine ayrilmis 9 seherden 73 rayondan 1696 kend sovetinden ibaret olmaga basladi 1930 cu ilde respublikanin paytaxti Semerqendden Daskende kocuruldu 1936 ci ilde Qaraqalpaqistan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasi RSFSR den Ozbekistan SSR e verildi 1956 ci ilde Ozbekistan ve Qazaxistan SSR in serhedleri deyisdi neticede Ozbekistan SSR indiki Bostanliq rayonunun erazilerini ve Daskend vilayetinin Qibray rayonunun bir hissesini Qazaxistan SSR in Qolodnostep vilayetinin bir hissesini aldi Cizak Nevai ve Sirderya vilayetlerinin terkibine daxil oldu IstinadlarOzbekistan Sovet Sosialist Respublikasi Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Uzbekistan Administrativnoe delenie 2018 02 24 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 17 Ukaz Prezidiuma VS SSSR ot 13 02 1956 o chastichnom izmenenii granicy mezhdu Kazahskoj SSR i Uzbekskoj SSR